1 / 27

Allerjik hastaliklarda tani

Allerjik hastaliklarda tani. AnamnezFizik muayeneLaboratuar y

Leo
Download Presentation

Allerjik hastaliklarda tani

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


    1. Allerjik hastaliklarda tani Do. Dr. Fazil Orhan Karadeniz Teknik niversitesi Tip Fakltesi ocuk Allerji Bilim Dali

    2. Allerjik hastaliklarda tani Anamnez Fizik muayene Laboratuar yntemleri

    3. Anamnez Allerjinin hedef organlarina ait belirtilerin: Kronik - tekrarlayan zellikte olmasi, Mevsimlerle / yilin belli dnemleriyle iliski gstermesi, Gn iinde daha ok gece-sabaha dogru ortaya ikmasi, Allerjen ile temas sonrasi belirtilerin ortaya ikmasi benzer belirtilerin tekrarlamasi, Ailede benzeri hastalik (atopik hastalik) yks olmasi, Irritanlar (enfeksiyonlar, kimyasallar, evre kirliligi, egzersiz, besinler) ile tetiklenmesi,

    4. Fizik muayene Allerjinin hedef organlari Solunum sistemi st: Burun, sinsler, kulaklar, farinks, larinks Alt: Bronslar Gz Gastrointestinal sistem Deri Sistemik

    5. Fizik muayene Allerjik rinit

    6. Fizik muayene Allerjik rinit

    7. Fizik muayene Gz/kulak

    8. Fizik muayene Bronsial astim Semptomatik dnemlerde; degisik derecelerde dispne, tasikardi, siyanoz, retraksiyonlar (interkostal, subkostal, suprasternal), burun kanadi solunumu, her iki hemitoraksta ronksler, wheezing (hisilti), huzursuzluk, agir ataklarda sessiz ggs

    9. Fizik muayene rtiker/Anjiodem

    10. Fizik muayene Atopik dermatit

    11. Laboratuar Invitro Eozinofil Total Nazal Immnoglobulin (Ig) E Total Spesifik Diger Alerjik mediyatrler Invivo Deri testleri Prick Intradermal Yama Provokasyon testleri Bronsial Nazal Oral Konjonktival

    12. Invitro testler

    13. Eozinofil

    14. Periferik eozinofili Periferik kanda > 450/mm3 = Eozinofili Laufer P, et al. JACI 1987;79:438. Allerjik hastaliklarda periferik eozinofil sayisi ? 450-1500/mm3 Hafif dirnal fark: Gece en yksek, sabah en dsk (olasilikla dirnal adrenokortikosteroid ritmine bagli) Stres durumlarinda ve bazi enfeksiyonlarin seyri sirasinda azalir. Kortikosteroidler eozinopenik etki gsterir (eozinofil apopitozisi ?) Eozinofiller ncelikle dokuda yerlesik lkositlerdir ve periferik kan eozinofil sayisi etkilenen dokulardaki eozinofil tutulumunun genellikle tam bir gstergesi degildir.

    15. Eozinofili ile birlikte olan durumlar

    16. Nazal eozinofili ocuklarda >%4; Eriskinde >%10-25 (100 hcre saymak gerekir) Mullarkey MF. JACI 1988;82:941. Polen mevsiminde artar: mevsim ncesinde en dsktr. Allerjik rinit (AR) semptomlari ile ok uyumludur. Topikal kortikosteroid tedavisine cevabin iyi bir gstergesidir: tedavi ile azalir. Viral ve vazomotor rinit gibi diger rinit nedenlerinde ayirimda kullanilabilir.

    17. Nazal eozinofili Allerjik rinit disinda nazal eozinofili yapan durumlar: NARES: Nazal polip bulunabilir. Allerji yks yok, IgE dzeyleri normal, deri testleri negatif, brons asiri duyarliligi yok, aspirin duyarliligi yok Nazal polipozis: Lezyonlarda ve sekresyonlarda eozinofil sayisi yksek. Bazi hastalarda Samter triadi (Astim + Aspirin duyarliligi + Nazal polipozis) var Kronik sinzit Astim: Birlikte AR olmadan da astimli hastalarda nazal eozinofili siktir.

    18. Total IgE Serum total IgE seviyesi byk oranda yasa bagimlidir: Kord kaninda total IgE <2kU/L (plasentadan gemez) 10-15 yaslara kadar giderek artar. 2-8 dekatlarda giderek azalir. Atopik bireylerde serum total IgE daha erken ve daha hizli ykselir. 1IU/mL = 2.4 ng/mL = 1 kU/L = 2.4 ?g/L Infantlarda yksek total IgE seviyesi, her zaman, ileride gelisecek atopik hastaligin belirtisi degildir. Atopik olmayan eriskinlerde serum total IgE iin st sinir 800 ?g/L (333 kU/L) olarak gsterilmistir: bu seviyenin zerindeki degerler BA, AR, AD gibi atopik hastaliklarla belirgin korelasyon gsterir. Wittig HJ, et al. JACI 1980;66:305. Barbee RA, et al. JACI 1981;68:106.

    19. Total IgE Allerjik eriskin ve ocuklarda total IgE serum seviyeleri allerjik olmayan bireylere gre daha yksek olma egiliminde olmasina ragmen tanisal degeri sinirlidir. Yksek IgE seviyeleri: Allerjik astimlilarda %76, Allerjik rinitlilerde %62, Non-allerjik astimlilarda %21, Non-allerjik rinitlilerde %10, Klink M, et al. JACI 1990;85:440.

    20. Total IgE-En fazla ykselten hastaliklar Allerjik bronkopulmoner aspergillozis Allerjik fungal sinzit Atopik dermatit HIV enfeksiyonu Hiper IgE (Buckley) Sendromu IgE miyelomu Kimura hastaligi Lenfoma Netherton Sendromu Sistemik parazitoz Tberkloz

    21. Total IgE-Allerjik olmayan hastaliklarda

    22. Allerjen-spesifik IgE RAST, M(multipl)AST Solid destek sistemleri Kagit yapili: RAST (Klasik) Hidrofilik selloz polimer yapili: Pharmacia CAP znebilir polimer matriks yapili: AlaSTAT Tarama sistemleri: Radyoaktif isaretli antikorlar (Klasik RAST) Enzyme-based Fluorescent Colorimetric Chemiluminescent

    24. Allerjen-spesifik IgE Besinler iin DBPCFC ihtiyacini ortadan kaldirir1: =6-32 IU/mL: yumurta, st, fistik, balik =65 IU/mL: soya =100 IU/mL: bugday Aeroallerjenler iin semptomatik asemptomatik bireyleri ayirabilir2: =10.7 IU/mL: polen =8.4 IU/mL: akar Allerjik hastaliklarin tanisinda tek basina kullanilmasi nerilmez: Kan vericilerinde yapilan bir arastirmada: 477 vericiden semptom bildiren 119 kiside spIgE %54.4 bireyde (+); Hi allerjik hikayesi olmayan 358 bireyde ise %12.3 (+)3

    25. Allerjen-spesifik IgE Endikasyonlari Bazi fizyolojik durumlarin varliginda deri testleri gvenilmez veya tehlikeli olabilir! Anafilaksi riski Allerjen ile nceden hayati tehdit eden reaksiyon hikayesi Derinin anormal durumlari Siddetli dermografizm Aktif dermatit Iktiyozis Mast hcre mediatr kaybinin refrakter dnemi: Siddetli ani tip allerjik reaksiyondan sonraki 2 haftalik dnem

    26. Allerjen-spesifik IgE Endikasyonlari (devam) Ila kesilememesi veya kesildikten sonra etkinligini yitirmesi iin gerekli srenin uzun olmasi: Uzun etkili antihistaminikler Trisiklik antidepressanlar Parazitlere bagli yksek total IgE seviyesi varligi Yksek total IgE mast hcrelerini doygunlastirabilir ve yalanci negatif deri testlerine neden olabilir. Hasta uyumsuzlugu: Mental veya fiziksel bozukluklar

    27. Allerjen-spesifik IgE Allerjen-spesifik IgE yogunlugunu etkileyen durumlar Yas Allerjenle karsilasma zamani ve sresi: Polen mevsimi sonunda en yksek, basinda en dsk apraz reaksiyon veren allerjenle karsilasma derecesi ve sresi Bitki besin: Profilin gibi proteinlere veya karbonhidrat gibi determinantlara bagli Lateks - besin Allerjen-spesifik immnoterapi Hastaligin durumu: ok yksek total IgE varliginda (rn. Atopik dermatit) yalanci pozitiflik olabilir

    28. Allerjen-spesifik IgE Kullanilan allerjen ne kadar sade ve gl ise deri testleri ile uyum o kadar yksektir. En iyi sartlarda bile deri testi (+) bireylerin %5-40inda invitro testler negatif sonulanir. Deri testleri (-) olanlarda spesifik IgE (+) ikma durumu daha nadirdir ama klinik ile uyumlu ise degerli kabul edilmelidir. Invitro testlerin (-) oldugu bireylerde allerji olmadigini syleyebilmek iin mutlaka deri testleri yapilmalidir.

    29. Allerjen-spesifik IgE Allerjen-spesifik IgE kullaniminda sinirlamalar: Solid fazda yeterince antijen belirmesinde zorluk Ila testlerinde apraz reaksiyonlar Bitki besin Lateks - besin Deri testleri kadar duyarli degildir, ok daha pahalidir ve sonu elde etme sresi ok uzundur.

    30. Alerjik mediyatrlerin lm Histamin Bazofillerden, mast hcrelerinden, tam kandan, farkli biyolojik sivilardan, histamin ieren kltre hcrelerden Triptaz Anafilaksi tanisi: Reaksiyondan sonraki 2-4 saat serumda tespit edilebilir. Allerjen parovokasyonunun monitrizasyonu Mastositozun aktivite durumu Eozinofillerin sitozolik komponentleri ve aktivasyon balirteleri ECP MBP

    31. Invivo testler

    32. Deri testleri Basit, hizli, ucuz, yksek oranda duyarli Tipleri Prick / puncture Intradermal Scratch: nerilmez Erken reaksiyon Histamin (major), Triptaz, P maddesi, Nrokinin A, Kalsitonin gen iliskili peptid (CGRP) Kabariklik ve kizariklik (wheal & flare) seklinde reaksiyon 5-30 dakika (?15 dakika) Ge reaksiyon Eritematz inflamatuar reaksiyon Bazi hastalarda 1-2 saatte baslar; 6-12 saatte pik yapar; 12-48 saatte solar IgE ab ve Tip III (Immn kompleks) ile olusur Tanisal degildir

    33. Deri testleri - Genel prensipler / nlemler

    34. Deri testleri - Genel prensipler / nlemler

    35. Deri testleri - Genel prensipler / nlemler

    36. Deri testleri - Genel prensipler / nlemler

    37. Deri testleri - Uygulama

    38. Deri testleri - Kontroller Negatif kontrol Allerjen zcs SF Dermografizmi ler Travmatik reaktiviteyi ler: Bazi test aralari =3 mm kabariklik olusturabilir Pozitif kontrol Histamin, 1 mg/mL Kodein fosfat, %9 (mast hcre salgilatici) Ila veya hastaliga bagli supresyonu ler Histamine zayif cevap veren hastalari bulur Uygulayici performansindaki farkliliklari belirler

    39. Prick deri testleri

    40. Prick deri testleri IgE aracilikli allerjik reaksiyonlarin tanisinda ve bu hastaliklarla ilgili arastirmalarda birincil testtir. Position paper, European Academy of Allergology and Clinical Immunology: Allergen standardization and skin tests. Allergy 1993;48:48. Bernstein IL, Storms WW. Practice parameters for allergy diagnostic testing. Joint Task Force on Practice Parameters for the Diagnosis and Treatment of Asthma of American Academy of Allergy, Asthma and Immunology and American College of Allergy, Asthma and Immunology. Ann Allergy Asthma Immunol 1995;75:543.

    41. Prick deri testleri nkol i kismina (ulnar), bazen sirta, Tek kullanimlik lansetler / igneler, Epidermisi gememeli, kanatilmamali, Her bir allerjen arasi en az 2 cm olmali, Fazla allerjenin emdirilmesi: Prick isleminden 1 dakika sonra bir kurutma kagidi ile Multitest Dermise kadar inebilir Flare reaksiyonu degerlendirilemeyebilir Prick-to-prick Taze sebze / meyveler ile Yan etkiler Taze besinler ile genel yan etki orani %0.05 lmcl reaksiyon yok

    42. Prick deri testleri - Degerlendirme (uzun ap + kisa ap) / 2, (mm) (-) kontrol (-) iken kabariklik api >3 mm (?7 mm2 kabariklik alani) ve kizariklik api >10 mm ise test (+) (-) kontrolde kabariklik/kizariklik varsa, testin (+) olmasi iin allerjenin olusturdugu reaksiyon api (-) kontroln olusturdugu reaksiyondan 3 mm daha byk olmalidir.

    43. Prick deri testleri Sik yapilan hatalar Allerjenlerin ok yakin (<2 cm) yerlestirilmesi Kanatma: Yalanci (+) sonu Yetersiz penetrasyon: Yalanci (-) sonu, plastik lansetlerle sik Allerjen solsyonlarinin test yaparken veya emdirilme esnasinda yayilmasi

    44. Intradermal testler Inslin enjektr, 26-27 gauge igne ucu, Ignenin egik ucu deriye bakacak sekilde, 45o ai ile, Subepidermal kapiller yataga ulasmayacak, 0.01-0.05 mL hacimde allerjen solsyonu, 2-3 mm kabarcik yapacak sekilde, Anafilaksi riski var! nceden mutlaka prick test yap: (+) ise ID yapma! Intradermal teste prick testin 100-1000 kat dile edilmis formu ile basla En az 20 dakika gzle

    45. Intradermal testler - Degerlendirme 4+ = Eritem + pseudopodlu kabariklik 3+ = Eritem + kabariklik 2+ = =21 mm apli eritem var, kabariklik yok 1+ = <21 mm apli eritem var, kabariklik yok Negatif = Reaksiyon yok veya (-) kontrol ile ayni reaksiyon var

    46. Intradermal testler Sik yapilan hatalar Test blgelerinin birbirine ok yakin olmasi ok yksek hacimli (>0.05 mL) enjeksiyon Yksek allerjen konsantrasyonu: Yalanci (+) sonu Hava enjekte etmek Subkutan blgeye enjeksiyon yapmak: Yalanci (-) sonu Intrakutan kanama alanlarinin olusmasi ve bunlarin okunmasi Ayni anda birok test yapmak: Sistemik reaksiyonlari indkler

    47. Deri testleri Prick vs Intradermal

    48. Deri testleri Tanisal degerlendirme

    49. Deri testleri - Besinler Prick test, Intradermal test ile yalanci pozitiflik ok yksek Inhalan allerjenlere gre daha az gvenilir Besinlere karsi IgE ab tasiyan birok kisi ya reaksiyon olusturmaz ya da klinik duyarliligini zamanla kaybetmistir. DBPCFCye gre: (+) prediktif degeri ?%50 (-) prediktif degeri ?%95 Taze besinlerle prick-to-prick testin, ayni besinin ticari preparatina gre klinik uyumu ok yksek Yntem ne olursa olsun sadece deri testi sonucuna gre eliminasyon yapilmamalidir.

    50. Deri testleri - Besinler Prick test ile %100 tanisal olan cut-off aplar: =2 yas St =8 mm Yumurta =7 mm Fistik =8 mm <2 yas St =6 mm Yumurta =5 mm Fistik =4 mm Hill DJ, et al. Pediatr Allergy Immunol 2004;15:435-41.

    51. Yama testleri Allerjik kontakt dermatit tanisinda Rutin taramada kullanilan 20-30 ajan etkeni %50-70 oraninda tespit edebilir. Sirtin st kismina, orta spinal hattan 2.5 cm uzaga uygulanir, 48 saat (erken) ve 72-96 saat (ge) sonra okunur. Kullanilan ajanlar hastanin maruziyetine gre seilmelidir: Hobiler, aliskanliklar, meslek, kozmetikler, losyonlar, kremler Degerlendirme: 1+: Eritem 2+: dem + vezikl, < alanin %50si 3+: dem + vezikl, > alanin %50si

    52. Yama testleri Atopik hastaliklarda Atopik dermatitte Besinler, aeroallerjenler (akarlar, ayir, kedi) Endikasyonlar: Spesifik IgE ve deri testi (-) olmasina ragmen besin / aeroallerjen allerjisi sphesi Tetikleyici faktrn bilinmedigi siddetli / sebat eden AD AD hastalarda klinikle uyumu ispat edilemeyen ok sayida IgE duyarliligi Degerlendirme: 24-72 saat sonra Biyopside; baslangita Th2, 48 saatten sonra Th1 paterni Aeroallerjenler iin 3000, 5000, 7000 ve 10000 PNU/gr Uygulama aralari: Vazelin, PBS iinde sivi solsyonlar,

    53. Yama testleri

    54. Nazal provokasyon testleri Endikasyonlar Hikaye (+), deri testi ve RAST (-) olan hastalarda allerjenin roln gsterebilmek Birok allerjene duyarliligi olan hastalarda hangisinin rinit kliniginden sorumlu oldugunu belirlemek Spesifik mesleki ajanlarin (besinler dahil) rinitteki roln ortaya koymak Allerjenin buruna uygulanmasi sirasinda diger organlarda (gz, orta kulak, sins, bronslar) belirti olusturup olusturmadiginin tespiti Burunda asiri duyarliligin varligini gstermek (bradikinin kullanarak) Bronsial provokayonun gvenilir olmadigi astimli hastalarda allejenin roln ortaya koymak Immnoterapiye baslamadan nce burun duyarliliginin gsterilmesi

    55. Nazal provokasyon testleri Teknik ncesinde rinoskopi Bazal mukozal durum Yapisal patolojiler: Deviasyon, polip Tek tarafli / ift tarafli Allerjen, aerosol veya diske emdirilmis sekilde verilir nce diluent ile sonra allerjenin giderek artan dozlari ile Her bir asamada bekleme sresi 15 dakika Hapsirik sayilir, akinti toplanir, semptomlar (kasinti, tikaniklik, akinti, gz semptomlari) gzlenir. Doz Deri testi / RAST (-) olanlarda baslangi dozu 1/10.000-1/5000 w/v (50-100 PNU/mL) Prick test (+) olanlarda baslangi dozu , 3 mm kabariklik olusturan allerjen dozu ID test (+) olanlarda baslangi dozu, kabariklik olusturan dozun 1/10u Doz artirimi: ncekinin 3 kati =1/500 yogunlukta nonspesifik irritasyon. (+) sonu elde edilinceye veya maksimum doza (kesinlik yok, laboratuarlar arasinda fark var) ikilana kadar isleme devam edilir.

    56. Nazal provokasyon testleri Kontrendikasyonlar Son 2-4 hafta iinde aktif rinit dnemi Allerjik rinit alevlenmesi Anafilaksiye neden oldugu bilinen allerjenin kullanilmasi Gebelik Son 68 hafta iinde burun cerrahisi Birlikte siddetli sistemik hastalik, zl. Kardiyovaskler Bazi ilalarin kullaniliyor olmasi Antihistaminikler: 2-7 gn Ketotifen: 2 hafta Topikal steroidler: 2 gn-6 hafta Topikal a-adrenerjik agonistler: 1 gn Oral steroid: 2-4 hafta NSAID: 1 hafta Antihipertansif (Klonidin, rezerpin): 3 hafta Antidepressan (Imipraminler, trisiklikler): 2-3 hafta

    57. Bronsial provokasyon testleri Allerjik Astim patogenezi ve mekanizmalari ve antiastmatik ilalarin etkinliginin arastirilmasinda Klinik kullanim Mesleki astim Hipersensitivite pnmonisi Siddetli astmatik reaksiyon, uzun sren semptomlar, nadiren anafilaksi

    58. Bronsial provokasyon testleri Nonallerjik Farmakolojik Metakolin: <8 mg/mL (16 mg/mL?), PC20 (PD20) FEV1 Histamin: 10 mg/mL Bradikinin Hipertonik tuzlu su Adenozin Prostaglandin Lkotrien Fiziksel Egzesiz: Sonraki 30 dakikada FEV1de %10-20 dsme kapnik hiperventilasyon: -20 / -10oC soguk hava Astim tanisinda Kistik fibrozis, viral solunum yolu enfeksiyonlari, allerjene maruziyet, hava kirliligi, KOAH, allerjik rinit, saglikli bireyler, ileri yas Anormal histamin veya metakolin cevabinin negatif prediktif degeri yksek (dsk yalanci pozitiflik)

    59. Konjonktival provokasyon testleri Polen mevsimi disinda yapilmali Dile, liyofilize allerjen artan dozlarda, 10 dakika aralarla gz kapaginin i kismina damlatilir Kizariklik, kasinti, kemozis, gz kapaginda dem gzlenir

    60. Oral provokasyon testleri Labial Aik Tek kr plasebo kontroll ift kr plasebo kontroll: Altin standart

    61. Oral provokasyon testleri Endikasyonlar Semptomlara neden oldugu dsnlen ok sayida besin varsa, bu besinlere spesifik IgE cevaplari (+) ve eliminasyonla semptomlar dzeliyorsa her bir besinle challenge Akut anafilaktik reaksiyon (+) sphelenilen besine karsi spesifik IgE (-) Eliminasyona ragmen semptomlar devam ediyorsa ancak buna ragmen besinden halen kuvvetle spheleniliyorsa Spesifik IgE (+) iken allerjik reaksiyon yks (-) Takip Kontrendikasyonlar Besin alimini takiben siddetli anafilaksi (+) ve Spesifik IgE (+) Elimine edilen besin diyetin ana kisimlarindan biri degil

More Related