1 / 47

HISTORIA POWSZECHNA POWTÓRZENIE

HISTORIA POWSZECHNA POWTÓRZENIE. Średniowiecze. ŚREDNIOWIECZE 476-1453. Wczesne średniowiecze: V – XI wiek; Rozkwit średniowiecza – XI – XIII wiek; Schyłek średniowiecza – XIV – XV w 476 rok – upadek cesarstwa zachodniorzymskiego – koniec starożytności i początek średniowiecza

alicia
Download Presentation

HISTORIA POWSZECHNA POWTÓRZENIE

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. HISTORIA POWSZECHNA POWTÓRZENIE Średniowiecze

  2. ŚREDNIOWIECZE 476-1453 Wczesne średniowiecze: V – XI wiek; Rozkwit średniowiecza – XI – XIII wiek; Schyłek średniowiecza – XIV – XV w • 476 rok – upadek cesarstwa zachodniorzymskiego – koniec starożytności i początek średniowiecza • Istnieje Cesarstwo Wschodnie – Konstantynopol (Bizancjum)

  3. ŚREDNIOWIECZE 476-1453

  4. ŚREDNIOWIECZE 476-1453 druga połowa VI wieku - absolutna władza cesarza Justyniana I Wielkiego – (kodyfikacja prawa, przyłączenie do cesarstwa Italii, cz. Hiszpanii i Afryki północnej) - styl bizantyjski: przepych, skomplikowany ceremoniał dworski, połączenie motywów greckich, rzymskich, wschodnich i arabskich, ikony, freski, mozaiki; zabytki: Kościół HagiaSophia (Mądrości Bożej)

  5. 1054 rok – schizma wschodnia: rozłam w Kościele i powstanie wyznania prawosławnego spowodowane: • nieuznawaniem przez patriarchów zwierzchności papieża; • różnicami w obrzędach i kwestiach teologicznych;

  6. - 1453 – zdobycie Konstantynopola przez Turków i koniec cesarstwa Bizantyjskiego

  7. VII wiek – Powstanie imperium arabskiego od Indii do M. Śródziemnego, płn. Afryka i cz. Płw. Iberyjskiego

  8. Państwo Franków • 732 r. – bitwa pod Poitiers – Karol Młot pokonuje Arabów i odzyskuje płd. Francję i Hiszpanię • 756 rok – na terenach odebranych Longobardom Pepin Krótki tworzy Państwo Kościelne i oddaje je papieżowi

  9. Państwo Franków • 800 rok – Koronacja cesarska Karola Wielkiego • ujednolicenie miar i wag; - reforma szkolnictwa • szkoły kościelne uczące siedmiu sztuk wyzwolonych, • pismo – minuskuła karolińska; • renesans karoliński – ożywienie kultury i nauki, powrót do wzorców antycznych

  10. Państwo Franków- Akwizgran

  11. Państwo Franków • -843 rok – traktat w Verdun: • podział państwa Karola Wielkiego między wnuków: • Lotar – Królestwo Italii • Karol Łysy - Królestwo Francji; • Ludwik Niemiec – Pierwsza Rzesza Niemiecka

  12. Pierwsza Rzesza Niemiecka • 962 rok – koronacja cesarska Ottona I • Otton III – koncepcja uniwersalistyczna – zjednoczenie chrześcijańskiej Europy pod rządami cesarza • kolejni cesarze: podbój Europy Wschodniej (Polska, Węgry) i rywalizacja z papiestwem – XI – XII wiek

  13. Walka cesarza z papieżem o inwestyturę • spór Grzegorza VII z Henrykiem IV o inwestyturę duchownych • Pójść do Canossy – ukorzyć się • -1122 – konkordat w Wormacji – wyłączne prawo papieża do inwestytury (obsadzania urzędów kościelnych) • skutek: usamodzielnienie się władzy duchownej od świeckiej

  14. Wyprawy krzyżowe -krucjaty • 1095 rok - synod w Clermont - apel papieża Urbana II do chrześcijan o odebranie Ziemi Świętej (Jerozolimy) Turkom • możliwość wzbogacenia się, zbawienia (wojna z niewiernymi) • 7 krucjat – XI – XII wiek • 1096 rok – pierwsza krucjata

  15. Krucjaty

  16. Skutki krucjat: • powstanie zakonów rycerskich (joannici, templariusze, krzyżacy); • utrata znaczenia przez Bizancjum, • rozwój handlu ze Wschodem (Lewant), napływ wschodnich obyczajów i techniki do Europy

  17. Mongołowie - tatarzy • XII/XIII wiek – zjednoczenie plemion przez Temudżyna (Czyngis – chan) • imperium od Oceanu Spokojnego po Morze Czarne

  18. Mongołowie - tatarzy • 1223– rozbicie armii ruskiej przez Mongołów nad Kałką; • 1241– atak na Węgry i Polskę - Legnica

  19. Państwo Wielkomorawskie • IX wiek – działalność misjonarzy bizantyjskich Cyryla i Metodego (Msze w języku słowiańskim, alfabet – głagolica i cyrylica) • Chrzest Moraw

  20. Węgrzy • najazdy Węgrów znad Dunaju na Europę: • 955 rok – klęska Węgrów na Lechowym Polu w bitwie z wojskiem Ottona I • osiedlenie się Węgrów na Nizinie Panońskiej i utworzenie Królestwa • 1001 r. - Stefan Wielki – chrzest i koronacja królewska

  21. Potęga i kryzys papiestwa • XIII wiek – szczyt potęgi – papież Innocenty III uzyskuje decydujący wpływ na wybór cesarza • XIV wiek – król Francji Filip Piękny uzależnia od siebie papieży i zmusza ich do przeniesienia siedziby z Rzymu do Awinionu (70 lat „niewoli awiniońskiej papieży) • spory w Kościele, jednoczesne rządy kilku papieży naraz • 1414 – 1418 – sobór w Konstancji – próba zażegnania kryzysu i wybór jednego papieża

  22. Epidemia dżumy połowa XIV wieku –początek zarazy: • śmierć 1/3 ludności Europy, • zastój w handlu, prześladowania Żydów jako winnych śmierci Jezusa „dance macabre” w sztuce

  23. Wojna stuletnia • 1337 – 1453 – wojna stuletnia między Anglią a Francją (dążenia angielskiego króla Edwarda III do korony francuskiej) • obrona Orleanu (Joanna D’arc) • utrata znaczenia przez Anglię

  24. Husytyzm • krytyka Kościoła – Jan Hus (Czechy) – hasła przetłumaczenia Biblii na język czeski i komunii dla wiernych pod dwiema postaciami – spalenie Husa na stosie (rozwój husytyzmu)

  25. Kultura średniowiecza • Kultura uniwersalna – wspólna dla całej Europy Elementy wspólne 1. Hasło: memento mori – pamiętaj o śmierci; teocentryzm – Bóg i życie wieczne duszy w centrum zainteresowań 2. Dominująca rola chrześcijaństwa - papież i cesarz zwierzchnikami Europy 3. Łacina

  26. Kultura średniowiecza Style architektoniczne: • romański (X – XIII wiek) małe, wąskie okna, kamienne niskie budowle, absydy, sklepienia kolebkowe, potem krzyżowe, na planie koła – rotundy - lub krzyża; charakter obronny); (Tower w Londynie)

  27. Kultura średniowiecza • Style architektoniczne: gotycki(XIII – XV wiek) – strzeliste, ceglane budowle, przypory i filary, sklepienia gwiaździste i krzyżowo - żebrowe, duże okna z witrażami, rozety, ostre łuki, na planie krzyża z nawą główną i bocznymi – podkreślanie potęgi Boga) (Katedra Notre Dame w Paryżu)

  28. Kultura średniowiecza Dzieła sztuki najczęściej anonimowe, na chwałę Boga: PietyMadonny

  29. Kultura średniowiecza • miniatury (ilustracje ksiąg ze scenami biblijnymi); • inicjały– ozdobne pierwsze litery rozdziałów, • książki przepisywane ręcznie przez mnichów,

  30. Kultura średniowiecza • Nauka podporządkowana religii: • Scholastyka – filozofia szkolna (Tomasz Akwinu) – każde twierdzenie naukowe trzeba udowodnić w oparciu o Biblię lub dzieła teologiczne albo antycznych myślicieli (Platon, Arystoteles); szkoły przyklasztorne;

  31. Kultura średniowiecza System kształcenia na uniwersytetach (Bolonia, Paryż) siedem sztuk wyzwolonych: • Trivium: gramatyka (łacina) dialektyka (logiczne myślenie); retoryka (przemawianie); • Quadrivium – muzyka, arytmetyka, geometria, astronomia • bakałarz –potem wydział prawa, medycyny lub teologii – doktor

  32. Kultura średniowiecza Wzorce osobowe: • rycerz (Cyd, Roland, Lancelot – posłuszny władcy, walczący za wiarę i ojczyznę, opiekun słabszych)

  33. Kultura średniowiecza Wzorce osobowe: • asceta (Szymon Słupnik, św. Aleksy – żyjący w umartwieniu, modlący się i poszczący, pokutujący)

  34. Kultura średniowiecza Wzorce osobowe: • władca (Karol Wielki, król Artur, Ryszard Lwie Serce– chrześcijanin, odważny, troszczący się o poddanych)

  35. Kultura średniowiecza Zakony: • VI wiek – benedyktyni – zasada „módl się i pracuj” – ora et labora (benedyktyńska praca – żmudna i wytrwała – przepisywanie ksiąg) • XII – cystersi – ubóstwo, milczenie w czasie pracy; ziołolecznictwo

  36. Kultura średniowiecza XIII wiek – zakony żebracze: • franciszkanie(św. Franciszek z Asyżu – życie w zgodzie z naturą, ubóstwo; • dominikanie (św. Dominik Guzman – inkwizycja: zwalczanie ruchów heretyckich)

  37. Kultura średniowiecza System feudalny zależności między seniorem (daje ziemie, zapewnia opiekę) a wasalem (posłuszny seniorowi, wspiera go zbrojnie i radą) (feudum – ziemia, lenno; inwestytura – symbol nadawanego lenna)

  38. Kultura średniowiecza • Stany społeczne – grupy ludzi o podobnych prawach i obowiązkach: • duchowni, • rycerze, • mieszczanie, • chłopi

  39. Kultura średniowiecza • System uprawy roli w średniowieczu TRÓJPOLÓWKA

  40. Kultura średniowiecza Miasta lokowane na prawie lubeckim: zamiast rynku długa ulica targowa

  41. Kultura średniowiecza Miastalokowane na prawie magdeburskim: prostokątny rynek, ulice pod kątem prostym

  42. Kultura średniowiecza • Organizacja władzy w mieście: • wójt (władza zwierzchnia); • rada miejska (przedstawiciele patrycjatu); • ława miejska (sąd)

  43. Podział stanu mieszczańskiego na: patrycjat (najbogatsi, zasiadają we władzach miasta);

  44. Podział stanu mieszczańskiego na: • pospólstwo( kupcy, rzemieślnicy zrzeszeni w cechach)

  45. Podział stanu mieszczańskiego na: • plebs(najubożsi, służba, żebracy, pracownicy najemni, margines)

  46. Monarchia patrymonialna – władca jest właścicielem państwa i przekazuje je dziedzicznie • Monarchia stanowa – władca opiera swą władzę na stanach społecznych, które mu służą za ziemię i przywileje

More Related