Pedagogika społeczna

Pedagogika społeczna

Rys historyczny przedstawiciele

WPŁYW NA ROZWÓJ PEDAGOGIKI SPOŁECZNEJ MIAŁY: • PRZEOBRAŻENIA GOSPODARCZE • PRZEOBRAŻENIA SPOŁECZNE • PRZEOBRAŻENIA KULTUROWE

XIX WIEK

KONSEKWENCJE • POWSTANIE INSTYTUCJI OPIEKUŃCZYCH, KTÓRYCH ZADANIEM JEST KOMPENSACJA BRAKÓW, ZAPOBIEGANIE PATOLOGII I DEGRADACJI • ROZWIJANIE RUCHÓW REWOLUCYJNYCH, KTÓRE BUDZIŁY POTRZEBĘ AKTYWNOŚCI SPOŁECZNEJ

C.D • POTRZEBA ZDOBYWANIA WIEDZY KONIECZNOŚĆ DOKSZTAŁCANIA POWSTANIE PLACÓWEK OŚWIATY POZASZKOLNEJ I OSWIATY DOROSŁYCH • ZMNIEJSZENIE CZASU PRACY POTRZEBA WYKORZYSTANIA CZASU WOLNEGO -REKREACJI

PREKURSORZY • HELENA RADLIŃSKA • ALEKSANDER KAMIŃSKI • RYSZARD WROCZYŃSKI • STANISŁAW KOWALSKI

WIELOLETNIE REFLEKSJE • CIĄGŁE PRÓBY DEFINIOWANIA • JEDNAK GŁÓWNY SENS TEORETYCZNO -PRAKTYCZNY PED SPOŁ. ODDAJĄ KLASYCY • MIMO UPŁYWU CZASU I ZMIENNOŚCI WARUNKÓW • OBECNIE POSZERZA SIĘ NAWET ROZWARSWIENIE SPOŁECZNE

ROZWÓJ PEDAGOGIKI SPOŁECZNEJ ŚCIŚLE ZWIĄZANY Z POTRZBAMI SPOŁECZNYMI PONIEWAŻ PED. SPOŁ. ZAJMUJE SIĘ WPŁYWEM ŚRODOWISKA NA PROCESY WYCHOWAWCZE I OPIEKUŃCZE, ROZPATRUJE ŻYCIE CZŁOWIEKA W CAŁYM JEGO PRZEBIEGU OD URODZENIA AŻ DO ŚMIERCI

Pedagogika społeczna • Interesuje się człowiekiem i jego środowiskiem, które jest źródłem pozytywnych i negatywnych oddziaływań; może być przyczyną sukcesów jak i trudności wychowawczych

środowisko • Środowisko życia obejmuje wszystkie możliwe konfiguracje elementów, w którym funkcjonuje jednostka ludzka. • wg Butrymowicz: środowisko to te elementy struktury przyrodniczej, społecznej i kulturowej, które działają na jednostkę.

prekursorzy • R. Wroczyński twierdzi, że: pedagogika społeczna opierajac się na badaniach empirycznych analizuje wpływy wychowawcze, których źródłem jest środowisko oraz ustala zasady organizowania środowiska z punktu widzenia potrzeb wychowania.

prekursorzy • A. Kamiński twierdzi, ze pedagogika jest nauka praktyczną, bada rzeczywistość społeczną, instytucje i procesy wychowawcze po to aby rozwijać ich ożliwości celowego przekształcania, projektowania i tworzenia nowej rzeczywistości a także po to aby ulepszać wychowanie.

prekursorzy • wg H. Radlińskiej pedagogika społeczna jest nauką praktyczną, zainteresowaną wzajemnymi stosunkami między jednostkami, grupą a środowiskiem a także wpływem warunków bytu i kregów kulturowych na człowieka w róznych azach jego życia.

początek • pocz. XIX w. • Adolf Diesterweig • “Przewodnik do kształcenia nauczycieli niemieckich” • rzecznik dobrego przygotowania nauczycieli • interesował się srodowiskiem ponieważ w nim upatrywał przyczyn pomyślności i trudności działań nauczycieli

CZŁOWIEK - ISTOTA SPOŁECZNA • “Człowiek jest z natury istotą społeczną; jednostka, która z natury, a nie przez przypadek żyje poza społecznością, jest albo kimś niegodnym naszej uwagi, albo istotą nadludzką. Społeczność jest w naturze czymś, co ma pierwszeństwo przed jednostką. Każdy kto albo nie potrafi żyć we wspólnocie, albo jest tak samowystarczalny, że jej nie potrzebuje, i dlatego nie uczestniczy w życiu społeczności, jest albo zwierzęciem, albo bogiem” • Arystoteles, Polityka • ok. 328 r. przed Chrystusem

Społeczny ? To znaczy? • Pierwszy sformuował podstawowe zasady społecznego oddziaływania -- Arystoteles • człowiek to istota społeczna -- inni ludzie mają wpływ na nasze postepowanie i na nasze decyzje • warto przeczytać Elliot Aronson “Człowiek istota społeczna”

XIX • Przedstawiciele myśli ped. zachęcają do traktowania człowieka jako istoty społecznej, do dostrzegania znaczenia środowiska społecznego i grupy społecznej dla własciwego wychowania człowieka

Pedagogika społeczna w tym czasie zaczyna wyłaniać się jako teoria zmierzająca do uogólnienia wychowawczego aspektu warunków społecznych, srodowiskowych ludzkiego życia oraz praktyki instytucji społecznych powołanych do ich ulepszania. Równocześnie z działaniami teoretycznymi rozwija się praktyka instytucji rekreacyjnych, kulturowo oświatowych i opiekuńczych.

Pedagogika społeczna • Silne związki z: • historią wychowania • socjologią • polityką społeczną • psychologią społeczną

Okresy kształtowania się pedagogiki społecznej wg St. Kawuli • Okres praktyczny- nowatorskie działania praktyczne bez głębokiej refleksji naukowej XVIII/XIX wiek • przedstawiciele • Friedrich Adolf Diestreweig, • Jan Henryk Pestalozzi, • Robert Owen

C.d. • Okres spekulatywny zwiazany z teorią bez blizszego powiązania z badaniami empirycznymi pocz. XX w. • Przedstawiciele • PaulNatorp, • Paul Bergemann • rozważania teoretyczne nad zagadnieniem ped.społ

C.d • Początki badań empirycznych i uogólnień teoretycznych • Przedstawiciele • Helena Radlińska(1879-1954) • Mary Richmond

C.d • Po II Wojnie Światowej ilościowy wzrost badań empirycznych • Drugi etap koniec XX wieku do dziś syntezowanie badań empirycznych, nakreślanie nowych obszrów badań, pierwsze opracowania syntetyczne np.. T Pilch I Lepalczyk

Zadania pedagogiki wg St. Wołoszyna I opisywać i uogólniać doświadczenie pedagogiczne • bezpośrednie – zdobyte w pracy pedagogicznej • pośrednie – zawarte w materiałach – źródłach i dokumentach, aktach prawnych lub w innym piśmiennictwie II dążyć do wyjaśniania wzajemnych związków zachodzących między procesami wychowawczymi oraz ich powiązań z innymi zjawiskami społecznymi i psychofizycznymi III formułować zasady, reguły praktycznego postępowania działalności pedagogicznej w zakresie doboru treści

Pedagogika społeczna charakteryzuje się wszystkimi osobowościami jakie przypisuje się pedagogice jako nauce o wychowaniu. Pedagogika społeczna stanowi rodzaj filozofii w rozpatrywaniu czynników i kontekstów (głównie środowiskowych i kulturowych) warunkujących przebieg oraz efektywność procesów edukacyjno – wychowawczych grup lub jednostek. Swoistość pedagogiki społecznej i jej przydatność do rozwiązywania współczesnych problemów zawarta jest w jej 4 głównych cechach -glokalność - lokalność -kompensacja -dynamika -wartościowanie (ocenianie) działań ludzkich

Prekursorzy pedagogiki społecznej chcieli poprzez działania kulturalno – oświatowe, socjalne i działania polegające na korygowaniu, kompensowaniu, wyrównywaniu warunków i okoliczności – ulepszać życie jednostek i całych grup ludzkich.

Dla pedagogów społecznych przedmiotem badań nie są poszczególne dziedziny rzeczywistości lecz głównie środowiskowe uwarunkowania tych dziedzin naszej rzeczywistości oraz zachodzące w nich relacje. • Pedagogika społeczna skupia się na problematyce środowiskowych uwarunkowań procesów wychowawczych oraz na analizie czynników umożliwiających zaspakajanie potrzeb rozwojowych człowieka w różnych formach jego życia i różnorodnych sytuacjach życiowych. Z tych względów pedagogika społeczna koncentruje się na środowisku życia jednostek i grup oraz instytucjach celowo powołanych w społeczeństwie do realizacji zadań wychowawczych.

Pedagogika społeczna jest równocześnie teorią i praktyką środowiska gdyż traktuje instytucje społeczne (formalne i nieformalne) jako środowisko ludzkiego życia, usiłuje dostrzegać w nich lub sugerować im intencjonalność pracy wychowawczej, aktywizować jego zasoby.

Pedagogika społeczna - zadania • I Dokonywanie opisu i oceny postępowania społeczno - wychowawczego w środowisku, głównie przez analizę faktów. • II Projektowanie działalności społeczno – pedagogicznej, kulturowej, socjalnej – np.: wypracowaniu wzorców w rzeczywistości pożądanej np..: funkcjonowania placówek opiekuńczych i wychowawczych.

PEDAGOGIKA SPOŁECZNA W ZWIĄZKU Z INNYMI NAUKAMI SPOŁECZNYMI I HUMANISTYCZNYMI • Co to jest nauka ? • wg T. Kotarbińskiego def. z 19. X. 1957 roku • Nauką jest wszelka całość, godna tego by być przedmiotem nauczania intelektualnego w szkolnictwie wyższym i dopiero w szkolnictwie wyższym, w charakterze odrębnej specjalności. • Zgodnie z analizą istoty nauk, nauki praktyczne sa to te , ktre za przedmiot swej wiedzy przyjmują pojmowane w szerokim sensie projektowanie rzeczywistości

wg T. Kotarbińskiego nauki można dzielić na nauki praktyczne krytyczne i normatywne • nauka praktycznymi można nazwać wszelka specjalność inzynierską gdyz uprawia głównie projektowanie • po analizie głebokiej dochodzimy do konkluzji o nierozłacznosci klasyfikacji tj krytycznośc i normatywność to jedynie atrybuty nauk paktycznych • II konkluzja im bardziej doskonali się dana dyscyplina praktyczna tym stosunkowo wiecej pracy w niej zajmuje dociekanie prawd z innych dziedzin, które to prawdy są potrzebne do zuzytkowania ich dla głównych celów dyscypliny praktycznej

Pedagogika społeczna