1 / 35

HISTORIA POLSKI - JAGIELLONOWIE

HISTORIA POLSKI - JAGIELLONOWIE. 1385 – 1572. WŁADYSŁAW JAGIEŁŁO. wspólny wróg – Krzyżacy; nadzieje na chrystianizację Litwy; rozwój handlu; możliwość uzyskania przywilejów przez bojarów) 1385 – Krewo : unia personalna polsko-litewska. WŁADYSŁAW JAGIEŁŁO.

elaine
Download Presentation

HISTORIA POLSKI - JAGIELLONOWIE

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. HISTORIA POLSKI - JAGIELLONOWIE 1385 – 1572

  2. WŁADYSŁAW JAGIEŁŁO • wspólny wróg – Krzyżacy; • nadzieje na chrystianizację Litwy; • rozwój handlu; • możliwość uzyskania przywilejów przez bojarów) 1385 – Krewo: unia personalna polsko-litewska

  3. WŁADYSŁAW JAGIEŁŁO Postanowienia UNII KREWSKIEJ 1385 R.: • ślub Jadwigi z Jagiełłą, • chrzest Jagiełły i Litwy; • odzyskanie przez Jagiełłę Pomorza

  4. WŁADYSŁAW JAGIEŁŁO • 1401 – unia w Wilnie: Witold dożywotnim władcą Litwy w zamian za wierność Jagielle i udzielanie pomocy Polsce • 1410 – bitwa pod Grunwaldem I ZWYCIĘSTWO JAGIEŁŁY nad krzyżakami

  5. WŁADYSŁAW JAGIEŁŁO • 1411 – pierwszy pokój toruński: Polska odzyskała ziemię dobrzyńską a Litwa Żmudź do śmierci Witolda • 1413 – unia w Horodle: WXL uznane za oddzielne i równorzędne państwo pod rządami wielkiego księcia • 1414-18 – Sobór w Konstancji: Mikołaj Trąba, Zawisza Czarny i Paweł Włodkowic dowodzą, że krzyżacy łamią zasady chrześcijaństwa przemocą nawracając pogan.

  6. KAZIMIERZ JAGIELLOŃCZYK • ucisk podatkowy w Prusach • łamanie praw przez Krzyżaków, • poczucie związku ludności Prus z kulturą i językiem polskim: • poselstwo mieszczan pruskich (Jan Bażyński) do Kazimierza Jagiellończyka z prośbą o przyłączenie Prus do Polski przyczyną wybuchu wojny z zakonem

  7. KAZIMIERZ JAGIELLOŃCZYK wojna trzynastoletnia 1454 - 1466 - zwycięstwo krzyżaków pod Chojnicami - zdobycie Malborka przez Polaków - zwycięstwo Polaków pod Świecinem (Jezioro Żarnowieckie) i na Zalewie Wiślanym • 1466 – II pokój toruński: Polska odzyskała Pomorze Gdańskie, ziemię chełmińską (Prusy Królewskie); tereny zatrzymane przez Krzyżaków – Prusy Zakonne (Krzyżackie) – stolica w Królewcu

  8. POLSKA PO II POKOJU TORUŃSKIM

  9. XV wiek – złota jesień polskiego średniowiecza: • rozkwit działalności artystów • rzeźba gotycka – ołtarz Wita Stwosza w Krakowie (inicjatywa Zbigniewa Oleśnickiego – liczne dzieła gotyckie) • Akademia Krakowska : Mikołaj Kopernik, Paweł Włodkowic, Jan Ostroróg – pisarze polityczni i prawnicy • Jan Długosz (Dwór Kazimierza Jagiellończyka) – kronikarz – „ Roczniki czyli kroniki słanego królestwa Polskiego • kultura stanowa – każdy stan miał własne obyczaje, zasady i wzorce postępowania

  10. DEMOKRACJA SZLACHECKA • Przekształcanie się rycerstwa w szlachtę: stan posiadający herb, przywileje , równość wobec prawa • Magnaci, szlachta średnia (folwarki pańszczyźniane), zagrodowa, zaściankowa

  11. Przywileje POLITYCZNE: • 1454 - CEREKWICKO – NIESZAWSKI: król nie zwoła pospolitego ruszenia, nie nałoży nowych podatków i praw BEZ ZGODY SZLACHTY • 1505 – nihil novi– nic nowego – żadna ważna decyzja nie będzie podjęta bez zgody trzech stanów sejmujących • tylko szlachcic może sprawować wyższe urzędy • liberum veto na sejmie • nietykalność osobista

  12. Przywileje gospodarcze: • tylko jeden chłop rocznie może opuścić wieś • tylko szlachcic może posiadać ziemię • szlachcic ma gwarancję nietykalności majątkowej • szlachcic może wycenić i wykupić majątek krnąbrnego sołtysa • minimum pańszczyzny – 1 dzień w tygodniu • zwolnienie z podatków i ceł

  13. DEMOKRACJA SZLACHECKA 1493 – początek parlamentaryzmu

  14. DEMOKRACJA SZLACHECKA Sejmiki ziemskie: • przedsejmowy: wybór posłów na sejm i sporządzenie dla nich instrukcji poselskich • generalny: posłowie i senatorowie danej prowincji zbierali się, aby uzgodnić stanowisko prowincji na sejm walny. • Instrukcje poselskie – wykaz postulatów, jakie należy przedstawić władcy i wskazówki, jak posłowie mają głosować

  15. DEMOKRACJA SZLACHECKA Rodzaje sejmów: • sejm walny zwyczajny – co roku w Piotrkowie • walny nadzwyczajny: w razie konieczności • konwokacyjny – po śmierci króla, wyznacza czas i miejsce wolnej elekcji • koronacyjny w Krakowie – kończy bezkrólewie • rokoszowy – w czasie buntu przeciw królowi

  16. DEMOKRACJA SZLACHECKA • Ruch egzekucyjny – uchwalenie ustaw, jadących na celu odebranie magnatom bezprawnie zagarniętych królewszczyzn; przeznaczenie ¼ dochodów z odzyskanych ziem na wojsko kwarciane (stała armia zaciężna 2,5 tys żołnierzy, mających chronić granice)

  17. DEMOKRACJA SZLACHECKA • Szlachta bogaci się na folwarkach pańszczyźnianych i uprawie zboża (spławiane Wisłą do Gdańska) – dualizm w rozwoju Europy – spadek wartości pieniądza – wzrost pańszczyzny

  18. STRÓJ SZLACHCICA

  19. Folwark pańszczyźniany • Dworek szlachecki

  20. DYNASTIA JAGIELLONÓW W EUROPIE Koniec XV wieku – rządy dynastii Jagiellonów w Czechach, na Węgrzech, Litwie i w Polsce

  21. Zygmunt Stary i królowa Bona 1515 rok śluby wiedeńskie – małżeństwa wnuków cesarza Maksymiliana Habsburga z dziećmi Władysława Jagiellończyka – skutek - trony Czech i Węgier w ręce Habsburgów w zamian za niepopieranie przez Habsburgów krzyżackich roszczeń do Pomorza

  22. Zygmunt Stary i królowa Bona Wojna polsko – litewska z Moskwą (zwycięstwo Konstantego Ostrogskiego pod Orszą 1514, ale utrata Smoleńska

  23. ZYGMUNT STARY I BONA 1525 – hołd pruski: Albrecht Hohenzollern rozwiązał zakon krzyżacki, stał się świeckim, luterańskim władcą Prus Książęcych i złożył hołd lenny Zygmuntowo Staremu (Prusy Książęce lennem Polski)

  24. Prusy po 1525 ROKU

  25. Zygmunt August – ostatni Jagiellon • 1561 – Inflanty lennem Polski • wojna o Inflanty z Danią, Szwecją i Rosją: Polska zatrzymała całe płd Inflanty z Rygą. Szwecja – Estonię

  26. Zygmunt August – ostatni Jagiellon 1569 – unia lubelska – realna – połączenie Polski i Litwy w RP Obojga Narodów

  27. UNIA LUBELSKA • Jan Matejko – unia lubelska

  28. Polska i Litwa po unii lubelskiej WSPÓLNE ODZIELNE wojsko prawa skarb urzędy • król • sejm • polityka zagraniczna • moneta

  29. XVI WIEK - ZŁOTY czasy renesansu w Polsce: rozkwit nauki, sztuki, literatury: Mikołaj Rej, Jan Kochanowski, Mikołaj Kopernik, Andrzej Frycz Modrzewski;

  30. XVI WIEK - ZŁOTY zamek na Wawelu , (arrasy) kaplica zygmuntowska ratusz w Zamościu

  31. Reformacja w Polsce Polska krajem tolerancyjnym,(państwo bez stosów) luteranizm: gł. miasta pruskie, kalwinizm– Litwa i cz. Małopolski (Lublin), arianie – Raków (akademia). Królewiec– drukarnie wydające dzieła w języku polskim, także Nowy Testament

  32. Reformacja w Polsce

  33. KONFEDERACJA WARSZAWSKA • 1573 rok – konfederacja warszawska • równouprawnienie szlachty bez względu na wyznania, • zakaz prześladowania ze względów wyznaniowych, • wieczysty pokój między różnowiercami

  34. KONTRREFORMACJA W POLSCE • zakon jezuitów: (Stanisław Hozjusz) • jezuickie szkoły średnie – kolegia (Braniewo, Toruń, Gdańsk), • ks. Piotr Skarga – mówca („Kazania sejmowe”) • utrudnianie zajmowania stanowisk przez protestantów

  35. UNIA BRZESKA • 1596 r. – porozumienie części duchownych prawosławnych z katolikami – uznanie zwierzchnictwa papieża – unici lub grekokatolicy

More Related