Profilaktyka selektywna „ FreD goes net”

1. Profilaktyka selektywna„FreD goes net” Program wczesnej interwencji wobec młodych osób, które po raz zostały odnotowane w związku z narkotykami lub alkoholem Robert Rejniak

2. Ogólne informacje o projekcie • „FreD goes net” – międzynarodowy projekt koordynowany przez Landschaftsverband Westfalen-Lippe z siedzibą w Münster (Niemcy) • Beneficjent programu w Polsce – Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii • Projekt finansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Zdrowie Publiczne oraz Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii • Kraje uczestniczące - Niemcy, Polska, Austria, Belgia, Cypr, Irlandia, Islandia, Łotwa, Szwecja, Słowenia, Rumunia, Dania, Luxemburg, Holandia, Słowacja, Litwa • Termin realizacji projektu: listopad 2007- październik 2010

3. Kontynuacja realizacji programu w 2010 r. Rekomendacja: LWL Koordinationstelle Sucht Westfallen Lippe z siedzibą w Műnster Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii MZ w Warszawie Wsparcie finansowe: Urząd Marszałkowski w Toruniu Urząd Miasta Bydgoszczy

4. FreD - projekt wczesnej interwencji • Wczesna interwencja pełni rolą chroniącą i kierowana jest do osób, które same nie zwróciły się jeszcze o pomoc. • Wczesna interwencja odnosi się do fazy prekontemplacji i ma za zadanie wzbudzenie motywacji. • Wczesna interwencja pozwala na opanowanie umiejętności identyfikacji ryzyka co sprawia, że młodzi ludzie w odpowiedzialny sposób podchodzą do substancji psychoaktywnych • Wczesna interwencja ułatwia dotarcie do placówek pomocowych oferując niskoprogową pomoc • Grupa docelowa programu – młode osoby używające legalnych i nielegalnych substancji odurzających (nieuzależnione)

5. FreD – oferta krótkoterminowa • Odkrycie faktu używania substancji powinno skutkować odpowiednim działaniem zaradczym. • Działaniem zaradczym jest interwencja zdrowotna • Składa się na nią rozmowa kwalifikacyjna oraz osiem godzin zajęć grupowych. • Krótkie interwencje mają charakter jednorazowy lub stanowią krótki program składający się z kilku interwencji (w przypadku FreD maksymalnie czterech). • Krótka interwencja powstała jako alternatywa dla braku leczenia lub leczenia o intensywniejszym przebiegu.

6. Regulacje prawne odnośnie problemu narkomanii mające zastosowanie do programu FreD Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii • Zaostrzenie przepisów karnychna przestrzeni ostatnich 10 lat • Posiadanie narkotyków jest nielegalne i podlega karze – grzywna, ograniczenie lub pozbawienie wolności • Możliwość zawieszenia postępowania przez prokuratora w przypadku udziału osoby używającej narkotyków lub uzależnionej w programie leczniczym, rehabilitacyjnym lub profilaktycznym (art.72) Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich • Sąd rodzinny po stwierdzeniu demoralizacji lub popełnienia przez nieletniego (13-18 lat) czynu karalnego może zobowiązać: • nieletniego do określonego postępowania: • uczestnictwa w odpowiednich zajęciach o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, • do powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach • do zaniechania używania alkoholu lub innego środka w celu wprowadzenia się w stan odurzenia • Rodziców do nawiązania i utrzymywania bliskiej współpracy ze szkołą, poradnią psychologiczno-pedagogiczną lub inną poradnią specjalistyczną, zakładem pracy, lekarzem lub zakładem leczniczym

7. Regulacje prawne – szkoła • Używanie przez uczniów środków odurzających jest traktowane jako sygnał demoralizacji • Prawna wykładnia do podjęcia przez szkolę interwencji - „Procedury postępowania nauczycieli i współpracy szkół z policją w sytuacjach zagrożenia dzieci i młodzieży demoralizacją i przestępczością“ (opr.MSWiA) • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31 stycznia 2003 r. (Dz.U. z 2003 r. nr 26 poz.226).

8. Szkolna interwencja profilaktyczna Cele • Wsparcie i pomoc uczniowi i jego rodzicom w rozwiązaniu problemu związanego z używaniem narkotyków/alkoholu • Zapobieganie rozwojowi problemu na terenie szkoły Procedura interwencji • Diagnoza : zaplanowanie adekwatnej interwencji • Porada :wyjaśnienie reguł i stanowiska szkoły, zmotywowanie ucznia do zgłoszenie się do PLACÓWKI TERAPEUTYCZNEJ np. Monar, Poradnia Odwykowa, • Kontrakt: zmotywowanie ucznia do zmiany zachowania • Monitorowanie kontraktu: wsparcie pozytywnych zmian w zachowaniu ucznia Ewaluacja • Rezultaty jakościowej ewaluacji wykazały, że program może być efektywny w odniesieniu do rozwiązywania problemu uczniów okazjonalnie wzywających narkotyków lub sporadycznie łamiących inne reguły szkolne • W celu osiągnięcia pożądanych efektów rekomendowane jest stosowanie procedury interwencji

9. Badania RAR - brak oferty programowejw tym obszarze Stygmatyzacja – „jesteś narkomanem”, „alkoholikiem” „musisz się leczyć” Myśli: „Ja nie pójdę do AA” „Robicie ze mnie narkomana”, „Nie mam problemu” Rodzice: Lęk, obawa, „jeszcze więcej się nauczy” Postawa: Bunt, opór, niechęć

10. Szkolna interwencja profilaktyczna Cele • Wsparcie i pomoc uczniowi i jego rodzicom w rozwiązaniu problemu związanego z używaniem narkotyków/alkoholu • Zapobieganie rozwojowi problemu na terenie szkoły Procedura interwencji • Diagnoza : zaplanowanie adekwatnej interwencji • Porada :wyjaśnienie reguł i stanowiska szkoły, zmotywowanie ucznia do udziału w programie „FreD goes net” • Kontrakt: zmotywowanie ucznia do zmiany zachowania • Monitorowanie kontraktu: wsparcie pozytywnych zmian w zachowaniu ucznia Ewaluacja • Rezultaty jakościowej ewaluacji wykazały, że program może być efektywny w odniesieniu do rozwiązywania problemu uczniów okazjonalnie wzywających narkotyków lub sporadycznie łamiących inne reguły szkolne • W celu osiągnięcia pożądanych efektów rekomendowane jest stosowanie procedury interwencji

11. FreD jako program profilaktyki selektywnej i wskazującej • interwencja selektywna, ponieważ kładzie nacisk na fakt, że osoby przyłapane na używaniu narkotyków należą do grupy wysokiego ryzyka. • interwencja wskazująca ponieważ skupia się na jednostce, która została skierowana do programu w związku z używaniem narkotyków.

12. FreD jako projekt oparty na współpracy • Profilaktyka uzależnień to zadanie dla całego społeczeństwa • Program opiera się na współpracy w celu dotarcia do młodych użytkowników narkotyków, w szczególności tych z ryzykownymi wzorami używania • Głównymi kanałami dotarcia w ramach programu FreD są policja, sąd oraz szkoły (straż gminna i służba zdrowia) • Budowanie odpowiednich struktur współpracy stanowi kluczowe działanie w ramach programu. • Współpraca międzyinstytucjonalna posiada istotny wpływ na skuteczność podejmowanych działań

14. Cele programu „FreD” • Zachęcenie użytkownika narkotyków do zastanowienia nad kwestią używania substancji • Skonfrontowanie osoby używającej narkotyków z własnymi ograniczeniami i ich wpływem na zachowanie • Dostarczenie informacji na temat substancji, efektów działania i ryzyka • Zmotywowanie do zmiany postaw i zachowania • Umożliwienie podejmowania decyzji w oparciu o samoocenę i ocenę ryzyka • Informowanie na temat możliwych form pomocy

15. Implementacja programu „FreD goes net” Grupa docelowa • Osoby w wieku pomiędzy (13)14i21(23) lat • Używanie substancji odurzających • Zgłoszenie do programu przez szkołę, policję, sąd Ścieżka dostępu / partnerzy • Szkoła – główny partner • Policja / sąd rodzinny / kuratorzy/służba zdrowia Miejsca pilotażowej implementacji programu • Bartoszyce (warmińsko-mazurskie) • Bydgoszcz (kujawsko-pomorskie)

16. Przebieg programu „FreD goes net” Wiedza efekty & ryzyko aspekty prawne Refleksja własne używanie wzory, powody Porada ograniczenie, zaprzestanie używania Narkotyki & alkohol • Poznanie się • Informacja nt. zajęć • Czy to odpowiednia oferta? • Zmotywowanie Wymiar Sprawiedliwości, Policja Straż Miejska Skierowanie Certyfikat Wywiad wstępny- indywidualny Zajęcia grupowe 1 / 2 / 3 / 4 1 / 2 / 3 1 / 2 Szkoła 8 godzin Skierowanie do innego programu Miejsce pracy

17. Istota podejścia – Wywiad Motywacyjny(Miller&Rollnick) • Motywacja do zmiany pochodzi od klienta, nie jest w żaden sposób narzucona (strategie jak perswazja, konfrontacja, użycie argumenty typu zagrożenie np. utratą pracy nie są WM) • Bezpośrednia perswazja nie jest odpowiednią techniką (opór) • Odpowiedni, spokojny styl • Partnerstwo • Techniki WM • Uważne słuchanie • Ekspresja zrozumienia i akceptacji • Wzmacnianie klienta • Monitorowanie stopnia gotowości klienta do zmiany • Afirmacja wolności wyborów klienta

18. 2009 rok - ścieżki dostępu

19. Wiek uczestników grup – Rok 2009

20. 2009 Odnotowani w związku:

21. Rodzaje narkotyków (uczestnicy zajęć):

22. Spośród 39 osób odnotowanych w związku z alkoholem - 23 miało kontakt z narkotykami (głównie marihuaną)

23. Zakwalifikowani do grup – przychodzący na spotkanie :88 – 78 = 88% • Rozpoczecie i ukończenie zajęć : 78 – 73 = 93 %

24. FreD trenerzy w Polsce

25. Dziękuję za uwagę anna.radomska@kbpn.gov.pl robert.rejniak@op.pl ptznbyd@op.pl www.ptzn.org.pl Tel: FreD Bydgoszcz +48 604 810 296