Het schrijven van een krantenartikel

1. Het schrijven van een krantenartikel Jan Broersen / Gerard Vreeswijk, 2006/7

2. Overzicht • Presentatie(-tje) docent • Algemene schrijftips • Beschrijving van de opdracht • Stijl • Samen: krantenartikel duiden Na pauze: Acht Bliksempresentaties

3. Wat is het doel van de tekst? • Educatie? (wetenschappelijke informatie toegankelijk maken voor leken) • Verstrooiing? (vergt veel van de schrijfstijl) • Maatschappelijke implicaties? • Kritiek? Structuur en stijl van je tekst worden gekozen afhankelijk van het doel van de tekst. Ieder type tekst heeft zijn eigen ‘mores’: • nooit een ‘!’ in een wetenschappelijke tekst • emoticons kunnen wel in e-mail

4. Wat is de doelgroep van de tekst? • Intermediair, Natuur en Techniek: academisch • Volkskrant, NRC Handelsblad, Trouw, opinieweekbladen: academisch,hbo, mbo • Telegraaf, Algemeen Dagblad, regionale dagbladen, Panorama, Nieuwe Revu: mbo, beroepsopleidingen, etc Pas moelijkheidsgraad aan aan het niveau van de doelgroep

5. Voor welk medium wordt geschreven? Het medium bepaalt het soort van artikel dat de lezer verwacht, de stijl van lezen, en dus de stijl van schrijven. • Week- en maandbladen: • lezer leest lineair • Amusementswaarde is belangrijk. • Langere zinnen mogen. • Diepgang. • Lezer mag literarair genoegen beleven. • Dagbladen: • lezer leest haastig, op zoek naar iets belangrijks of interessants • Korte zinnen. • Gedachtengang niet te ingewikkeld. • Snelle informatieoverdracht. • Wetenschapsbijlagen van kranten: tussenpositie.

6. Het schrijfproces het is niet noodzakelijk ‘linear’ te werk te gaan (zeker niet nu we teksverwerkers hebben) • Bedenk een schema (skelet) • Begin ergens in het skelet aan je favoriete passage • Herstructureer, hergroepeer, en herschrijf • Verwijder passages die niet dienstbaar zijn aan het doel van de tekst (schrijven is schrappen) • Verwijder redundante woorden en zinnen (schrijven is schrappen) • Leg de tekst enkele dagen weg, lees opnieuw, en herschrijf • Let tenslotte op: • onnodige woorden • spelling • eenduidige stijl (tijd, persoon)

7. Randvoordwaarden bij de huidige opdracht • Voor wetenschapsbijlage van De Volkskrant • Over het A-onderwerp, of over een ander, maar dan actueel onderwerp • Bij A-onderwerp mag je doen alsof het een recente wetenschappelijke ontdekking betreft • 1 pagina A4 (+/- 650 woorden) • Probeer het in ‘Latex’ te maken • Kijk voor voorbeelden bij ‘materiaal’ op de web-pagina

8. Concrete aanleiding Context / toedracht / algemene verhaal Stijl van schrijven • Kern van de boodschap snel duidelijk maken. • Eerste alinea biedt korte versie • Bepaalt of rest wordt gelezen • Krantenartikel is divergent • Niet alleen abstracte resultaten vermelden, breng kleur en sfeer aan • Human interest • Lezer niet a priori in onderwerp geïnteresseerd

9. Technieken • Sidebar: apart kader waarin technisch detail wordt uitgelegd voor de geïnteresseerden • Call-out: saillant citaat dat in grote letters in een kader staat • om de aandacht te trekken • Afbeelding: • ter verduidelijking (zie Scientific American) • om de aandacht te trekken

10. Vereenvoudigen • Een krantenartikel hoeft niet aan wetenschappelijke normen te voldoen. • Alleen grote lijn duidelijk maken • Uitzonderingen verzwijgen • Meestal geen literatuurverwijzingen • Maak wel duidelijk of de inhoud op eigen werk berust. • Metaforen • Bewijzen niets, maar ondersteunen de lezer • Onnauwkeurigheden, onwaarheden, overdrijvingen en ongefundeerde speculaties zijn geoorloofd, mits met mate