1 / 24

Računi nacionalnog dohotka i Platni bilans

Računi nacionalnog dohotka i Platni bilans. Prema: Krugman i Obstfeld, “ International economics: Theory and Policy ” , Addison Wesley, 2006. Račun nacionalnog dohotka. Bruto nacionalni dohodak ( Gross national product - GNP)

micah
Download Presentation

Računi nacionalnog dohotka i Platni bilans

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Računi nacionalnog dohotka i Platni bilans Prema: Krugman i Obstfeld, “International economics: Theory and Policy”, Addison Wesley, 2006

  2. Račun nacionalnog dohotka • Bruto nacionalni dohodak (Gross national product - GNP) • Vrednost gotovih proizvoda i usluga koji su nastali korišćenjem faktora proizvodnje u zemlji, koji su prodati na tržištu u datom vremenskom periodu • Ovo je osnovna mera proizvodnje zemlje. Dobija se sabiranjem tržišne vrednosti celokupne finalne potrošnje finalnog proizvoda

  3. Račun nacionalnog dohotka • Dobija se sabiranjem tržišne vrednosti celokupne finalne potrošnje finalnog proizvoda: • Potrošnja • Iznos koji troše privatni domaći rezidenti • Investicije • Iznos koji privatna preduzeća stavljaju na stranu da bi izgradila novo preduzeće i kupila opremu za novu proizvodnju • Državne nabavke • Iznos koji koristi država • Saldo Tekućeg računa • Iznos neto izvoza robe i usluga strancima

  4. Račun nacionalnog dohotka Slika 12-1: GNP SAD i njegove komponente u 2000. godini

  5. Račun nacionalnog dohotka • Bruto domaći proizvod (Gross Domestic Product - GDP) • Meri volumen proizvodnje unutar granica zemlje. • GDP je jednak GNP minus neto faktorska primanja iz ostatka sveta. • Ovo nije korigovano za deo proizvodnje u zemlji koji je nastao korišćenjem usluga kapitala u vlasništvu stranaca, kao što je to slučaj kod GNP.

  6. Račun nacionalnog dohotka u otvorenoj privredi • Potrošnja • Deo GNP koji je kupio privatni sektor za ispunjenje tekućih želja • Investicije • Deo ukupnog proizvoda zemlje koji koriste privatna preduzeća za proizvodnju budućeg proizvoda • Državne kupovine • Bilo koji proizvod ili usluga koji kupuju federalna, republička ili lokalna vlada

  7. Račun nacionalnog dohotka u otvorenoj privredi • Identiti nacionalnog dohotka za otvorenu privredu • To je zbir domaće i inostrane potrošnje na proizvode i usluge koji su proizvedeni uz korišćenje domaćih faktora proizvodnje : Y = C + I + G + EX – IM (12-1) gde: • Y je GNP • C je potrošnja • I su investicije • Gje državna potrošnja • EXje izvoz • IMje uvoz • U zatvorenoj privredi, EX = IM = 0.

  8. Račun nacionalnog dohotka u otvorenoj privredi • Imaginarna otvorena privreda • Pretpostavke modela: • Postoji zemlja, Agrarija, koja može da proizvede samo pšenicu. • Svaki stanovnik Agrarije je i potrošač i proizvođač pšenice. • Vlada Agrarije prisvaja deo žetve za ishranu svoje vojske. • Agrarija može da uveze mleko iz ostatka sveta u zamenu za izvoz pšenice. • Cena mleka je je 0,5 kg žita za 1 kg mleka, a to je cena po kojoj su stanovnici Agrarije voljni da troše 40 kg mleka.

  9. Račun nacionalnog dohotka u otvorenoj privredi Tabela 12-1: Račun nacionalnog dohotka Agrarije, otvorena privreda (kilograma pšenice)

  10. Račun nacionalnog dohotka u otvorenoj privredi • Tekuću račun i inostrana zaduženost • Saldo tekućeg računa (Current account - CA) • Razlika između izvoza i uvoza robe i usluga (CA = EX – IM) • Zemlja ima suficit CAkada jeCA > 0. • Zemlja ima deficit CAkada je CA < 0. • Sem izvoza robe i usluga, saldo CA uključuje i unilateralne transfere dohotka, koji se mogu izostaviti radi pojednostavljenja analize. • CA meri veličinu i pravac međunarodnih pozajmica. • Bilans CA zemlje je jednak promeni njenog neto inostranog bogatstva.

  11. Račun nacionalnog dohotka u otvorenoj privredi • CA bilans je jednak razlici između nacionalnog dohotka i potrošnje domaćih rezidenata : Y – (C+ I + G) = CA • CA bilans je proizvodnja dobara manje domaća tražnja. • CA bilans je višak ponude domaćeg finansiranja. • Primer: Agrarija uvozi 20 kilograma pšenice i izvozi samo 10 kg pšenice (Tabela 12-1). Deficit CA od 10 kg je vrednost koju Agrarija pozajmljuje od inostranstva, koju zemlja mora otplatiti u budućnosti.

  12. Račun nacionalnog dohotka u otvorenoj privredi Slika 12-2: Tekući račun SAD i neto inostrano bogatstvo SAD, 1977-2000 Snažan deficit tekućeg računa tokom 1980 je smanjio neto inostrano bogatstvo SAD, dekada u kojoj su SAD kumulirale znatan neto inostrani dug.

  13. Račun nacionalnog dohotka u otvorenoj privredi • Štednja i Tekući račun • Nacionalna štednja (S) • Deo proizvoda zemlje (output), Y, koji nije namenjen potrošnji domaćinstava, C, ili državnim kupovinama, G. • Uvek je jednaka investicijama u zatvorenoj privredi. • U zatvorenoj privredi štednja je jednaka investicijama(S = I). Blagostanje zemlje može se podići samo akumulacijom novog kapitala. • U otvorenoj privredi štednja je moguća ako se formira sopstvena akumulacija ili ako se pozajmi iz inostranstva(S = I + CA). • Suficit tekućeg računa se označava kao neto inostrane investicije zemlje.

  14. Račun nacionalnog dohotka u otvorenoj privredi • Privatna i državna štednja • Privatnaštednja (Sp) • Deo raspoloživog dohotka koji se pre štedi nego što se troši (Sp = Y – T – C) • Državna štednja je definisana slično kao i privatna štednja. “Dohodak” države je neto priliv poreza, T, dok je njena “potrošnja” jednaka državnim kupovinama, G. Ako sa Sg označimo državnu štednju, onda je Sg = T – G. - Ako sabereno ova dva oblika štednje dobijamo nacionalnu štednju. - Prisetimo se definicije štednje, S, kao Y – C – G. Onda je S = Y – C – G = (Y – T – C) + (T – G) = Sp + Sg. - Možemo sada iskoristiti definicije privatne i državne štednje da preuredimo identitet nacionalnog dohotka u oblik koji je koristan za analizu efekata odluka o državnoj štednju u otvorenoj privredi. Zato što je S = Sp + Sg = I + CA,

  15. Račun nacionalnog dohotka u otvorenoj privredi • Sp= I + CA – Sg = I + CA – (T – G) = I + CA + (G – T) (12-2) • Tje državni “dohodak” (njeni neto poreski prihodi) • Sgje državna štednja(T-G) • Državni budžetski deficit (G – T) • Meri stepen državnih pozajmica za finansiranje njene potrošnje (državna štednja sa predznakom minus). • Jednačina 12-2 kazuje da privatna štednja zemlje može imati tri oblika: investicije u domaći kapital (I), kupovina bogatstva od stranaca (CA), i kupovina novoemitovanog državnog duga (G-T). • U zatvorenoj privredi, CA je uvek jedan nuli, tako da se jednačina 12-2 može jednostavno napisati kao Sp = I + (G – T).

  16. Račun nacionalnog dohotka u otvorenoj privredi CA = Y – (C + I + G ) implicira CA = (Y – C – G ) – I = S – I tekući račun = nacionalna štednja – investicije tekući račun = neto strane investicije • Zemlja koja više uvozi nego što izvozi ima nizak koeficijent domaća štednja/investicije.

  17. Račun nacionalnog dohotka u otvorenoj privredi CA = S – I ili I = S – CA • Zemlja može finansirati investicije ili preko domaće štednje ili preko deficita CA. • deficit CA podrazumeva priliv finansijskog kapitala ili negativne neto strane investicije. • Kada je S > I, onda jeCA > 0 a neto inostrane investicije i odliv finansijskog kapitala za domaću privredu je pozitivan.

  18. Račun nacionalnog dohotka u otvorenoj privredi CA = Sp + Sg – I = Sp – budžetski deficit – I • Budžetski deficit je negativna državna štednja • jednakost G – T • Visok budžetski deficit dovodi do negativnog CA, ako su ostale okolnosti nepromenjene.

  19. Račun nacionalnog dohotka u otvorenoj privredi Source: Congressional Budget Office, US Department of Commerce

  20. suficit deficit Račun nacionalnog dohotka u otvorenoj privredi

  21. Račun nacionalnog dohotka u otvorenoj privredi

  22. Račun nacionalnog dohotka u otvorenoj privredi Y = C + I + G + (EX – IM) Y – (C + I +G) = CA • Ako je Y > (C + I + G) →CA>0 • Ako je Y < (C + I + G) →CA<0

  23. Račun nacionalnog dohotka u zatvorenoj privredi Y = 900 C = 500 I = 200 G = 200 T = 100 S = 900 – 500 -200 = 200= I Pg = T – G = 100-200 = -100 Pp = Y – T – C = 900-100-500 = 300

  24. Račun nacionalnog dohotka u otvorenoj privredi Y = 900 C = 500 I = 200 G = 200 T = 100 EX = 0 IM = 200 S = 900 – 500 -200 = 200= I Pg = T – G = 100-200 = -100 Pp = Y – T – C = 900-100-500 = 300 S = Y – C – G = CA + I

More Related