160 likes | 381 Views
h}ljs ljljwtf dxf;lGw (Convention on Biological Diversity, CBD) cGtu{t g]kfnsf] k|lta4tf / lgdf{0fflwg sfg'g @ cflZjg @)^#, tfg;]g, kfNkf $ cflZjg @)^#, slkna:t' k'ik zdf{, k|f] klAns. h}ljs ljljwtf dxf;lGw (Convention on Biological Diversity, CBD). k[i7e"ld
E N D
h}ljs ljljwtf dxf;lGw(Convention on Biological Diversity, CBD)cGtu{t g]kfnsf] k|lta4tf / lgdf{0fflwg sfg'g@ cflZjg @)^#, tfg;]g, kfNkf$ cflZjg @)^#, slkna:t'k'ik zdf{, k|f] klAns
h}ljs ljljwtf dxf;lGw (Convention on Biological Diversity, CBD) k[i7e"ld • ;g\ !((@ eGbf klxn] ljZjsf] s'g}klg s'gfdf /x]sf] h}ljs tyf cfg'j+lzs ;|f]t ;Dk"0f{ dfgj ;d'bfosf] ;femf ;Dkbf xf] eGg] cfd wf/0ff lyof] . • o;} wf/0ff cg'¿k To:tf ;|f]tx¿sf] cf];f/k;f/ v'nf ¿kdf x'g] ub{Yof] . • h}ljs ljljwtfdf wgL /fi6«x¿n] o:tf] dfGotfsf]] la/f]w z'¿ u/] . • ;g\ !((@ df a|flhnsf] l/of] b h]g]l/of]df ;DkGg ;+o'Qm /fi6«;+3Lo jftfj/0f / ljsf;;DaGwL ;Dd]ng (UNCED) åf/f CBD kfl/t eof] .
CBD sf] p2]Zo • h}ljs ljljwtfsf] ;+/If0f / lbuf] pkof]u . • cfg'j+lzs ;|f]tdf ;lx kx'Fr / k|ljlw x:tfGt/0f . • cfg'j+lzs ;|f]tsf] pkof]uaf6 k|fKt x'g] nfesf] ;dGoflos afF8kmfF8 . CBD sf] l;4fGt • k|To]s /fi6«sf] cfˆgf] jftfj/0fLo gLlt cg'¿k cfˆgf] b]zleq /x]sf ;|f]tx¿sf] pkof]u ug{ kfpg] ;fj{ef}d clwsf/ 5 .
CBDcGtu{t k|To]s ;b:o /fi6«sf] k|lta4tf • CBDsf] dd{ cg'¿k h}ljs ljljwtfsf] ;+/If0f / lbuf] pkof]u ug{ tyf k"j{ ;';"lrt ;xdltsf cfwf/df kx'Fr Jojl:yt u/L nfesf] afF8kmfF8 ;'lglZrt ug{ /fli6«o sfg'g lgdf{0f ug]{ . • h}ljs ljljwtfsf] ;+/If0f / lbuf] pkof]unfO{ ;s];Dd cGo ;DalGwt of]hgf, sfo{qmd tyf gLltx¿df ;dflji6 u/fpg] . • cflbjf;L, hghftLx¿sf] k/Dk/fut 1fgsf ;DaGwdf ljz]if Joj:yf ug]{ .
cfg'j+lzs ;|f]tdf kx'Fr tyf cfg'j+lzs ;|f]tsf] pkof]u / nfesf] afF8kmFf8sf ;DaGwdf Joj:yf ug{ ag]sf] cWofb]z • g]kfnn] ;g\ !((@ df CBD df x:tfIf/ u/L ;g\ !((# df To;nfO{ kfl/t u¥of] . • pNn]lvt cWofb]zsf] k|yd d:of}bf ;g\ @))@ df tof/ eof] . • ;g\ @))@ b]lv xfn;Dd ;f] d:of}bfdfly Jofks 5nkmn ePsf] 5 . xfn pQm d:of}bf nfu" x'g] tof/Ldf /x]sf] 5 .
kx'Fr, nfesf] afF8kmfF8 / k"j{ ;';"lrt;xdlt !=kx'FrMkx'Fr eGgfn] xfd|f ufpF3/, gbLgfnf, jghËnx¿df kfOg] jg:klt, hLj tyf ;"Id hLjf0f'sf ;fy} tL;Fu ;DalGwt jf c;DalGwt k/Dk/fut 1fg, ;Lk, vf]h, k|ljlw / cEof;sf]jf:tljs wgL afx]scGo s'g} kIfn] ug{] ;Íng, k|flKt, u|x0f tyf pkof]u a'lemG5 . @= nfesf] afF8kmfF8Mnfesf] afF8kmfF8 eg]sf] s;}n] xfd|f] ;|f]t tyf 1fgsf] Jofkfl/s k|of]u u/]/ nfe k|fKt ub{5 eg] To;sf] afF8kmfF8 xfdL -;|f]t tyf 1fgsf jf:tljs wgL_ ;Fu klg ug{'kb{5 eGg] dfGotf xf] .
#= k"j{ ;';"lrt;xdltMcfg'j+lzs ;|f]t tyf k/Dk/fut 1fgsf] clen]lvs/0f tyf kx'Frsf] lglDt ;|f]t tyf 1fgsfjf:tljs wgLx?n] ;DalGwt ;Dk"0f{ kIfaf/]clen]v /fVg] /÷jf kx'Fr rfxg] kIfaf6 kfPsf] ;lx / k"0f{ hfgsf/Lsf] cfwf/df kmfObf÷a]kmfObf 5'6\ofpg ;Sg] eP/ lbg] ;xdltnfO{ k"j{ ;';"lrt ;xdlt egL a'lemG5 .
pNn]lvtd:of}bfsf s]lx dxTjk"0f{ k|fjwfgx¿ cfg'j+lzs ;|f]t tyf cfg'j+lzs kbfy{df :jfldTjM g]kfn clw/fHo leq /x]sf] cfg'j+lzs ;|f]t tyf cfg'j+lzs kbfy{sf] :jfldTj b]xfo adf]lhd lglxt /xg]5 M– • s'g} JolQm jf ;+:yfsf] :jfldTj jf pkef]udf /x]sf 3/hUuf, jg tyf hn;|f]tdf /x]sf cfg'j+lzs ;|f]t tyf cfg'j+lzs kbfy{sf] xsdf ;DalGwt JolQm jf ;+:yfdf, • PseGbf a9L JolQm jf ;+:yfsf] :jfldTj jf pkef]udf /x]sf] 3/hUuf, jg tyf hn;+|f]tdf /x]sf] cfg'j+lzs ;|f]t tyf cfg'j+lzs kbfy{sf] xsdf :yfgLo ;d'bfodf, • v08 -s_ / -v_ df pNn]v ePb]lv afx]ssf cfg'j+lzs ;|f]t tyf cfg'j+lzs kbfy{sf] xsdf g]kfn ;/sf/df . k/Dk/fut1fgsf] xsM • :yfgLo ;d'bfosf] k/Dk/fut 1fgsf] xs ;DalGwt ;d'bfodf lglxt /xg]5 . • s'g} JolQm, ;+:yf jf g]kfn ;/sf/sf] :jfldTjdf /x]sf] cfg'j+lzs ;|f]t tyf cfg'j+lzs kbfy{sf] pkof]u ug]{ k/Dk/fut 1fg s'g} :yfgLo ;d'bfodf cfwfl/t /x]sf] cj:yfdf To;sf] kx'Fr, pkof]u / nfesf] afF8kmfF8df To:tf :yfgLo ;d'bfonfO{ k|fyldstf lbg' kg]{5 .
Contd: clen]v tof/ ug]{M • s'g} JolQm, :yfgLo ;d'bfo, ;+:yf, :yfgLo lgsfo, jf g]kfn ;/sf/ :jo+n] cnu cnu jf ;fd"lxs ?kdf g]kfn clw/fHosf] h}ljs ljljwtfsf ;|f]t, To;sf cjoj tyf cfg'j+lzs ;|f]t, cfg'j+lzs kbfy{ / To;sf] kl/jlt{t Pj+ kl/dflh{t :j?k / ;f];Fu ;DalGwt :yfgLo ;d'bfosf] k/Dk/fut 1fgsf] clen]v tof/ ug{ ;Sg]5g . • s'g} JolQm, :yfgLo ;d'bfo, ;+:yf, :yfgLo lgsfo, jf g]kfn ;/sf/n] pkbkmf -!_ adf]lhd clen]v tof/ kfg'{ k"j{ kl/ifb\nfO{ ;f] sf] cu|Ld ;"rgf lbg'kg]{5 . • pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg kl/ifb\ cfkm}n] klg g]kfn clw/fHosf] h}ljs ljljwtfsf ;|f]t, To;sf cjoj tyf cfg'j+lzs ;|f]t, cfg'j+lzs kbfy{ / To;sf] kl/jlt{t Pj+ kl/dflh{t :j?k / ;f];Fu ;DalGwt :yfgLo ;d'bfosf] k/Dk/fut 1fgsf] clen]v v8f ug{ o; bkmfn] jfwf k'¥ofPsf] dflgg]5}g . • pkbkmf -!_ adf]lhd v8f ul/g] clen]vdf h}ljs ljljwtfsf] pTklQ:yn, pknAwtf, :jfldTj, pkof]usf] tl/sf, cj:yf, dxTj / To;;Fu ;DalGwt :yfgLo ;d'bfosf] k/Dk/fut 1fg nufot tf]lsP adf]lhdsf cGo s'/fx¿ pNn]v ug'{ kg]{5 . • clen]vsf] 9fFrf / clen]vLs/0f ;DaGwL cGo sfo{ljlw tf]lsP adf]lhd x'g]5 . k"j{ ;";"lrt ;xdltM • s;}n] ================== clen]v tof/ ubf{ To:tf] ;|f]t, kbfy{ jf 1fgdf :jfldTj lglxt /x]sf JolQm, ;+:yf, :yfgLo ;d'bfosf] k"j{ ;";"lrt ;xdlt k|fKt ug'{ kg]{5 . • pklgod -!_ adf]lhdsf] k"j{ ;";"lrt ;xdlt k|fKt ug]{ sfo{ljlw tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
cg'dltkq k|fKt gu/L cfg'j+lzs ;|f]t tyf cfg'j+lzs kbfy{df kx'Fr, pkof]u tyf lgof{t ug{ gx'g]M o; cWofb]z adf]lhd cg'dltkq k|fKt gu/L s;}n] klg cfg'j+lzs ;|f]t tyf cfg'j+lzs kbfy{df kx'Fr, ltgsf] pkof]u tyf lgof{t ug{ xF'b}g . t/ :yfgLo ;d'bfon] k/Dk/fut 1fgsf] dfWodaf6 cfg'j+lzs ;|f]t tyf cfg'j+lzs kbfy{sf] pkof]u ug{ o; cWofb]z adf]lhd :jLs[lt tyf cg'dltkq k|fKt ug'{ kg]{ 5}g . ;fj{hlgs ;'g'jfO{sf] Joj:YffM • k|:tfjsn] k]z u/]sf] k|:tfjsf] ;DaGwdf kl/ifb\n] cfjZos hfFra'em u/L k|:tfjdf pNn]v u/]sf] / tf]lsP adf]lhdsf] cGo ljj/0f ;Da4 :yfgLo lgsfo, :yfgLo ;d'bfo tyf ;+:yfdf ;fj{hlgs ;'g'jfO{sf] nflu k7fO{ tT;DaGwL ;"rgf tf]lsP adf]lhdsf] 9Ffrfdf slDtdf b'O{j6f /fli6«o tyf :yfgLo kq klqsfdf k|sfzg ug'{kg]{5 . • pkbkmf -!_ adf]lhd ;"rgf k|sfzg ePkl5 ;DalGwt ufpF ljsf; ;ldlt jf gu/kflnsfn] a9Ldf kGw| lbgsf] Dofb lbO{ :yfgLo jfl;Gbfx¿nfO{ ;fj{hlgs ;'g'jfO{sf] nflu e]nf af]nfpg' kg]{5 / ;f] s'/fsf] ;"rgf ;DalGwt lhNnf:t/Lo sfof{nonfO{ ;d]t lbg'kg]{5 . • pkbkmf -@_ adf]lhd af]nfO{Psf] e]nfdf ;xefuLx¿n] k|:tfjsn] k]z u/]sf] k|:tfj sfof{Gjog ug{ k"j{ ;';"lrt ;xdlt k|bfg u/]df jf tT;DaGwdf JoQm u/]sf] k|ltlqmof ;d]tsf cfwf/df ;DalGwt ufpF ljsf; ;ldlt jf gu/kflnsfn] ;f] ljifodf lg0f{o u/L kl/ifb\nfO{ cfjZos l;kmfl/z ug]{5 . • pkbkmf -@_ / -#_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg k|:tfjdf dfu ul/Psf] cfg'j+lzs ;|f]t jf cfg'j+lzs kbfy{ b'O{ jf b'O{ eGbf a9L ufpF ljsf; ;ldlt, gu/kflnsf jf lhNnfsf] ;Ldfgf If]qdf lj:tfl/t ePsf] /x]5 eg] To:tf] cfg'j+lzs ;|f]t tyf cfg'j+lzs kbfy{df kx'Fr, ltgsf] pkof]u jf lgof{t ;DaGwL ljifodf :yfgLo ;d'bfosf] k"j{ ;';"lrt ;xdlt k|fKt ug{sf nflu jf /fo k|ltlqmof a'‰gsf] nflu kl/ifb\n] pko'Qm sfo{ljlw to u/L pko'Qm :yfgLo lgsfo dfkm{t ;fj{hlgs ;'g'jfO{sf] Joj:yf ug{ ;Sg]5 . • o; bkmf adf]lhd ul/g] ;fj{hlgs ;'g'jfO{df k|:tfjs jf lghsf] k|ltlglw pkl:yt x'g' clgjfo{ x'g]5 .
;Demf}tfsf] cg'udgM ;Demf}tf adf]lhdsf] bfloTj k"/f eP gePsf] eGg] ;DaGwdf cg'udg ug]{ lhDd]jf/L kl/ifb\sf] x'g]5 . h}ljs tyf cfg'j+lzs ;|f]t / af}l4s ;Dklt clwsf/M • of] cWofb]z tyf o; cWofb]z cGtu{t ag]sf lgodfjnL tyf lgb]{lzsf adf]lhdsf] sfo{ljlw k"/f u/L g]kfn clw/fHodf cfg'j+lzs ;|f]t tyf cfg'j+lzs kbfy{df kx'Fr, pkof]u tyf lgof{t ug{ cg'dltkq k|fKt JolQm jf ;+:yfn] cfljisf/ u/]sf] j:t' jf To;sf] pkof]usf] k|lqmofnfO{ ====== k|rlnt sfg"g adf]lhd af}l4s ;DklQ ;DaGwL clwsf/ k|fKt ug{ ;Sg]5 . • pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg ;fj{hlgs ?kdf 1ft ePsf k/Dk/fut 1fg / g]kfn clw/fHodf k|fs[lts ?kdf pknAw cfg'j+lzs ;|f]t tyf cfg'j+lzs kbfy{nfO{ s;}n] af}l4s ;Dkltsf] ?kdf btf{ ug{ jf ;f] pk/ bfjL ug{ kfpg] 5}g . nfesf] afF8kmfF8 tyf ljt/0fM • cfg'j+lzs ;|f]tdf kx'Fr tyf pkof]uaf6 ;Demf}tfsf kIfx¿nfO{ k|fKt x'g] nfesf] afF8kmfF8 tyf ljt/0f ;Demf}tfdf pNn]v eP adf]lhd x'g]5 . • pkbkmf -!_ adf]lhd g]kfn clw/fHonfO{ k|fKt x'g cfPsf] nfedWo] cfly{s nfesf] afF8kmfF8 tyf ljt/0f b]xfo adf]lhd x'g]5M–
-s_ g]kfn ;/sf/ ;|f]tsf] wgL ePdf,– • -!_ g]kfn ;/sf/nfO{ krfz k|ltzt, • -@_ kl/ifb\nfO{ tL; k|ltzt, • -#_ :yfgLo ;d'bfo, JolQm jf ;+:yfnfO{ aL; k|ltzt . • -v_ :yfgLo ;d'bfo, JolQm jf ;+:yf wgL ePdf,– • -!_ :yfgLo ;d'bfo, JolQm jf ;+:yfnfO{ PsfpGg k|ltzt, • -@_ kl/ifb\nfO{ pgGtL; k|ltzt, • -#_ g]kfn ;/sf/nfO{ aL; k|ltzt . • pkbkmf -@_ adf]lhd ;|f]tsf] wgLn] kfpg] nfe dWo]af6 bz k|ltzt /sd ;DalGwt :yfgLo lgsfon] k|fKt ug]{5 . • pkbkmf -@_ adf]lhd :yfgLo ;d'bfon] k|fKt ug]{ nfe To:tf] :yfgLo ;d'bfo cfj4 ePsf] :yfgLo lgsfo dfkm{t afF8kmfF8 ul/g]5 . • nfesf] afF8kmfF8 ;DaGwL cGo sfo{ljlw kl/ifb\n] tf]s] adf]lhd x'g]5 .
/fli6«o cfg'j+lzs ;|f]t ;+/If0f kl/ifb\ kl/ifb\sf] :yfkgfM g]kfn clw/fHosf] cfg'j+lzs ;|f]t tyf cfg'j+lzs kbfy{ Pj+ ;f] sf] pkof]u ;DaGwL k/Dk/fut 1fgsf] ;+/If0f, ;Da4{g / lbuf] pkof]u ug{, To:tf ;|f]t tyf kbfy{df kx'Fr, pkof]u tyf lgof{taf6 l;lh{t nfesf] ;dGoflos 9Ën] afF8kmfF8 ug{, To:tf ;|f]t tyf kbfy{ ;+/If0f ub}{ cfPsf :yfgLo ;d'bfosf] 1fgsf] ;+/If0f ug{sf] nflu /fli6«o cfg'j+lzs ;|f]t ;+/If0f kl/ifb\ gfdsf] Ps kl/ifb\sf] :yfkgf ul/Psf] 5 . kl/ifb\sf] u7gM g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sflzt u/L b]xfo adf]lhdsf ;b:ox? /x]sf] /fli6«o cfg'j+lzs ;|f]t ;+/If0f kl/ifb\ u7g ug]{5 .
s;"/, b08 ;hfo tyf Ifltk"lt{M • -!_ b]xfo adf]lhdsf] sfo{ u/]df o; cWofb]z adf]lhd s;"/ u/]sf] dflgg]5 M– • -s_ ===== :jLs[lt glnO{ cfg'j+lzs ;|f]t tyf cfg'j+lzs kbfy{sf] k|f/lDes cWoog / gd"gf ;Íng u/]df, • -v_ ==== cg'dlt k|fKt gu/L b]xfosf] sfo{ u/]df,– • -!_ cfg'j+lzs ;|f]t tyf cfg'j+lzs kbfy{df kx'Fr k|fKt u/]df, • -@_ cfg'j+lzs ;|f]t tyf cfg'j+lzs kbfy{sf] pkof]u u/]df, • -#_ cfg'j+lzs ;|f]t tyf cfg'j+lzs kbfy{sf] lgof{t u/]df . • -u_ v08 -s_ / -v_ df n]lvP afx]s of] cWofb]z jf o; cWofb]zcGtu{t ag]sf lgoddf plNnlvt Joj:yf ljkl/t cfg'j+lzs ;|f]t, cfg'j+lzs kbfy{ tyf ;f] sf] pkof]u ;DaGwL k/Dk/fut 1fgdf kx'Fr, pkof]u tyf lgof{t u/]df . • -@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] s;"/ ug]{nfO{ s;"/sf] k|s[lt, dfqf, uflDeo{tf, cleo'Qmsf] pd]/, cfr/0f / Joj;fo ;d]tnfO{ ljrf/ u/L d'2f x]g]{ clwsf/Ln] b]xfo adf]lhdsf] ;hfo ug{ ;Sg]5 M– • -s_ pkbkmf -!_ sf] v08 -s_ / v08 -v_ sf] pkv08 -!_ adf]lhdsf] s;"/ ug]{nfO{ Psnfv ¿k}of;Dd hl/jfgf jf Ps jif{;Dd s}b jf b'a} ;hfFo, • -v_ pkbkmf -!_ sf] v08 -v_ sf] pkv08 -@_ adf]lhdsf] s;"/ ug]{nfO{ b'O{nfv ¿k}of;Dd hl/jfgf jf b'O{jif{;Dd s}b jf b'a} ;hfFo, / • -u_ pkbkmf -!_ sf] v08 -v_ sf] pkv08 -#_ adf]lhdsf] s;"/ ug]{nfO{ kGw|nfv ¿k}of;Dd hl/jfgf jf tLg jif{;Dd s}b jf b'a} ;hfFo, • -3_ pkbkmf -!_ sf] v08 -u_ adf]lhdsf] s;"/ ug]{nfO{ krf;xhf/ ¿k}of;Dd hl/jfgf jf Ps dlxgf;Dd s}b jf b'a} ;hfFo . • -#_ pkbkmf -!_ adf]lhd s;"/ 7x/ ePsf] cj:yfdf cbfntn] dsf{ kg{ uPsf] kIfnfO{ k'Ug uPsf] jf:tljs xfgL gf]S;fgL jfkt s;"/bf/af6 Ifltk"lt{ e/fpg] cfb]z lbg]5 .