1 / 56

Stany zagrożenia życia W-19 Toksykologia- 5 zatrucia gazowe

Stany zagrożenia życia W-19 Toksykologia- 5 zatrucia gazowe. lek. Tomasz Gutowski. 60% zatruć gazami to zatrucia przemysłowe 30%: - gazy samochodowe - gazy z cystern - gazy domowe (propan, butan) 10-13% zatrucia tlenkiem węgla (CO). Podział gazów:.

norris
Download Presentation

Stany zagrożenia życia W-19 Toksykologia- 5 zatrucia gazowe

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Stany zagrożenia życiaW-19Toksykologia- 5zatrucia gazowe lek. Tomasz Gutowski

  2. 60% zatruć gazami to zatrucia przemysłowe 30%: - gazy samochodowe - gazy z cystern - gazy domowe (propan, butan) 10-13% zatrucia tlenkiem węgla (CO)

  3. Podział gazów: • - gazy o działaniu duszącym fizycznie • - azot, argon, hel, metan, wodór • - gazy o działaniuduszącym chemicznie • - CO, CO2, cyjanowodór, siarkowodór • gazy o działaniu drażniącym • - tlenek azotu, chlor, fluor, amoniak, formaldehyd

  4. Gazy duszące fizycznie: Głównie: azot, argon, hel propan, butan, wodór- zanim osiągną stężenie duszące, tworzą z tlenem mieszanki wybuchowe Nie wykazują działanie chemicznego, ich działanie „duszące” jest proporcjonalne do stężenia w atmosferze, a tym samym do stopnia zmniejszenia zawartości tlenu.

  5. Objawy zatrucia mogą wystąpić gdy dochodzi do hipoksji, a stężenie: > 30%: -  HR - tachypnoe - bóle i zawroty głowy - zaburzenia koncentracji i precyzji ruchów > 50%: - uczucie ucisku w klatce, duszność - nudności/ wymioty - Zaburzenia świadomości, senność > 70%: -  RR - utrata przytomności, drgawki - porażenie ośrodka oddechowo-krążeniowego

  6. GAZY DUSZĄCE FIZYCZNIE • Leczenie: • - usunięcie z miejsca zagrożenia (bezpieczeństwo własne !!!) • tlenoterapia (maska, zgłębnik nosowo-gardłowy) 10-15 l./min. • - leczenie objawowe • - OIOM (w.r.p.)

  7. Dwie „twarze” tlenu Tlen jako dobrodziejstwo: - gaz podtrzymujący życie - lek Tlen jako trucizna (stężenie >50%): - uboczne efekty terapii tlenowej (komory hiperbaryczne, leczenie wcześniaków)

  8. Problem braku O2 w powietrzu: • 16-12% O2tachypnoe, wzrost pH, zaburzenia koordynacji • 12-10% O2wyczerpanie, zaburzenia psychiczne, tachypnoe i dyspnoe (oddech Cheyne-Stokesa) • 10-6% O2nudności i wymioty, znaczne osłabienie (wydostanie się z zagrożenia o własnych siłach może być niemożliwe!), apatia, utrata przytomności, • <6% O2drgawki, dyspnoe (oddech Biota), śmierć

  9. Gazy drażniące dobrze rozpuszczalne w wodzie: - szybko hydrolizujące - działają głównie na górne drogi oddechowe i spojówki (Cl2, NH3 , H2S) słabo rozpuszczają się w wodzie: -działają głównie na dolne drogi oddechowe (NO, NO2, fosgen)

  10. CHLOR - cięższy od powietrza - jeden z pierwszych gazów bojowych - często używany jako składnik wybielaczy - zatrucia przemysłowe - stężenie ~120-150 mg/m3 może spowodować obrzęk płuc, - stężenie >3000 mg/m3 może powodować zgon

  11. CHLOR • mechanizm działania: • podrażnienie skóry, śluzówek i górnych dróg oddechowych • Cl2 z wodą tworzy kwas solny, który rozpadając się uwalnia aktywny tlen • - kwas solny uszkadza struktury komórkowe między innymi na skutek blokady enzymatycznej

  12. CHLOR • Objawy podrażnienia: • łzawienie, pieczenie oczu, • zaburzenia widzenia, - swędzenie śluzówek • - objawy podrażnienia górnych dróg oddechowych, kaszel, skurcz krtani i oskrzeli, duszność, • - sinica, ból w klatce piersiowej • - możliwość obrzęku płuc - w 72 h po ekspozycji, • - paniczny lęk, pobudzenie • Postępowanie: objawowe

  13. TLENKI AZOTU NO, NO2, N2O3, N2O4, N2O5 • - tlenki azotu tworzą z wodą kwas azotowy i azotawy o silnym działaniu drażniącym • - słabo rozpuszczają się w wodzie • - pierwsze objawy mogą się ujawniać po kilku godz. • - oddziaływają na dolne drogi oddechowe (toksyczne uszkodzenie płuc z obrzękiem, ARDS)

  14. TLENKI AZOTU • Przewlekłe zatrucia: • - zapalenia oskrzeli, • - objawy obturacyjne po kilku dniach i tygodniach • Postępowanie: objawowe.

  15. GAZY DUSZĄCE CHEMICZNIE Upośledzenie procesów oxydo-redukcyjnych lub transportu tlenu. Przykład: - cyjanowodór (HCN) - siarkowodór (H2S) - tlenek węgla (C=O), - (substancje methemoglobinotwórcze)

  16. ZATRUCIE TLENKIEM WĘGLA

  17. ŹRÓDŁA CO Endogenne - bez znaczenia w normalnych warunkach A/ fizjologiczne (katabolizm hemoglobiny) 0.4%-0.7% wysycenie CO B/ patologia (występuje w przypadku anemii hemolitycznej) 4%-6% wysycenie CO

  18. ŹRÓDŁA CO Zewnętrzne A/ niekompletne spalanie materiałów zawierających węgiel C + O2 = CO2 C + 1/2 O2 = CO Przykłady: ofiary pożarów, systemy grzewcze, procesy przemysłowe, palacze tytoniu (czynni i bierni)

  19. MECHANIZM DZIAŁANIA CO jest szybko wchłaniany w pęcherzykach płucnych i tworzy z Hgb połączenia >200 szybciej niż O2. CO HEMOGLOBINA X O2 CO-HEMOGLOBINA HIPOKSJA

  20. MECHANIZM DZIAŁANIA Efekt Haldana - CO powoduje zmianę struktury allosterycznej hemoglobiny. - hemoglobina powiązana z CO bardziej trwale wiąże tlen. - krzywa dysocjacji oksy-hemoglobiny jest przesunięta w lewo, zwiększając hypoksję tkankową

  21. efekt Haldana Przykład: Osoba z hematokrytem o 50% niższym od normy uwalnia dwukrotnie więcej tlenu w tkankach w porównaniu do osoby o normalnym hematokrycie ale 50% wysyceniem hemoglobiny CO.

  22. Procentowe wysycenie hemoglobiny O2 100% NORMA 75% ZATRUCIE CO 50% 25% pO2 (mmHg)

  23. MECHANIZM DZIAŁANIA • białka pozanaczyniowe: • dodatkowo 10 -15 % wchłoniętego CO jest wiązane z mioglobiną (bezpośrednie uszkodzenie mięśnia sercowego - zawał biochemiczny) • inne możliwe oddziaływania • oksydaza cytochromowa • P- 450 • cyklaza guanylowa • dioksygenaza tryptofanowa • N=O syntaza (NOS)

  24. ZATRUCIE CO • absorpcja zależy od: • czasu ekspozycji • stężenia CO w powietrzu • stężenia O2 w powietrzu • wentylacji

  25. II. Eliminacja CO - głównie drogą oddechową - ~ 1% jest metabolizowany do CO2 III. Czas półtrwania CO - 4-5 h - oddychanie 21% O2 - ~1.5 h - oddychanie 100% O2 - ~0.5 h - oddychanie 100% O2 pod ciśn. 3 atm.

  26. ZATRUCIE CO • grupy ryzyka: • dzieci • osoby starsze • kobiety w ciąży • osoby chore (anemia, schorzenia serca) • organy krytyczne: • OUN • układ sercowo-naczyniowy

  27. PRZEBIEG KLINICZNY (~20% stężenie CO-hemoglobiny) - niespecyficzne objawy grypo-podobne: - ból głowy - zawroty głowy - zaburzenia smaku,widzenia - apatia - zmęczenie - osłabienie - zaburzenia żołądkowo-jelitowe (małe dzieci)

  28. PRZEBIEG KLINICZNY (~30% stężenie CO-hemoglobiny): - nudności - złe samopoczucie - tachykardia - spadek ciśnienia krwi - tachypnoe (oddech Cheyne-Stokesa) - dyspnoe

  29. PRZEBIEG KLINICZNY • (~40% stężenie CO-hemoglobiny): • - obrzęk mózgu • - kwasica • - wzrost napięcia mięśniowego • - drgawki • - zasłabnięcia • utrata przytomności • - zaburzenia rytmu serca • - możliwy zawał mięśnia sercowego • - patologiczne objawy neurologiczne (Babińskiego & Oppenheima) • - anizokoria • - sztywność odmóżdżeniowa

  30. PRZEBIEG KLINICZNY (50 -70% stężenie CO-hemoglobiny): - wstrząs - zapaść sercowo-naczyniowa - zgon CO CO CO

  31. DIAGNOSTYKA wywiad badanie fizykalne (pełne badanie neurologiczne) stężenie (CO-Hb) - kontrola podstawowe badania [nie specyficzne!] (RKZ - kwasica metaboliczna) RTG klatki piersiowej (obrzęk płuc)

  32. DIAGNOSTYKA Diagnostyka kardiologiczna - EKG kinaza kreatynowa jako wykładnik rabdomiolizy EEG TK

  33. POSTĘPOWANIE • eliminacja zagrożeń • kontrola czynności życiowych • - terapia tlenowa: 100% 1-4 h, 50% 4-6 h (t½ Hb-CO = 4 h, 02 terapia - 45 min, komora hyperbaryczna 2533hPa – 20 min.)

  34. Korzyści terapii tlenowej : • szybsza dysocjacja CO-Hb, • 15x redukcja t1/2, • skrócenie czasu trwania śpiączki, • mniejsze uszkodzenia CNS najlepsze efekty w ciągu pierwszych 6h terapii:

  35. POSTEPOWANIE zapobieganie i leczenie: - obrzęku mózgu - niekardiogennego obrzęku płuc - kontrola RKZ i gazometrii - kontrola stężenia glukozy we krwi - hospitalizacja minimum 7-10 dni

  36. PREWENCJA I LECZENIE OBRZEKU MÓZGU (NAJWAŻNIEJSZE 3 DNI) - ograniczenie podaży płynów - uniesienie głowy - 20% Mannitol - Furosemid - Piracetam i.v. - Cerebrolizyna

  37. Zatrucie CO (POST MORTEM) - malinowe plamy opadowe - przekrwienie narządów wewnętrznych - obrzęk płuc i mózgu

  38. ZATRUCIE CYJANKAMI ETAPY ZATRUCIA CYJANKAMI

  39. ŹRÓDŁA I FORMY CYJANKÓW I. Formy występujące naturalnie – amygdalina bacterie+emulsyna amygdalina cyjanki Przykłady: pestki wiśni, migdały (DL = 50-60 migdałów) Olejek migdałowy zawiera ~ 4% cyjanków

  40. ŹRÓDŁA I FORMY CYJANKÓW II. Gaz - fumiganty (owady i gryzonie) - dym tytoniowy - najwyższy wymiar kary - produkt spalania np. tworzyw sztucznych, jedwabiu, wełny III. Inne źródła: sole cyjankowe, leki (Nitroprusydek - Naniprus amp.)

  41. ZATRUCIE CYJANKAMI –MECHANIZM DZIAŁANIA Cyjanki są trucizną komórkową! - wiąże się z wieloma enzymami zaw. (Fe), głównie z oksydazą cytochromową w łańcuchu oddechowym - zablokowanie oksydazy cytochromowej powoduje ciężką anoksję tkankową ! - blokada innych np. mioglobiny

  42. ZATRUCIE CYJANKAMI - METABOLIZM • Absorpcja: • doustna (stan wypełnienia żołądka !- glukoza, wolna siarka działa ochronnie) • - drogami oddechowymi • - transdermalna (rzadka) - opóźniony efekt toksyczny • Dawka śmiertelna dla HCN - 30-60 mg • (5-20mg jest toksyczna) • Stężenie cyjanowodoru > 120 mg/m3 powoduje śmierć w ciągu 30 min.

  43. ZATRUCIE CYJANKAMI - METABOLIZM Bon appetit ! Metabolizowane w wątrobie do rodanków.

  44. ZATRUCIE CYJANKAMI • Objawy zatrucia: • łzawienie, • kaszel, • „palenie w piersiach” • zawroty głowy, • tachykardia • lęk, pobudzenie, • utrata przytomności • - drgawki

  45. ZATRUCIE CYJANKAMI - DIAGNOZA I. Wywiad(miejsce i okoliczności w jakich doszło do zatrucia - prace w gospodarstwie, leki, pożar) II. Badanie fizykalne - specyficzny zapach gorzkich migdałów (ale 20 - 40% lekarzy go nie odróżnia!) - żywo-czerwone zabarwienie skóry

  46. ZATRUCIE CYJANKAMI III. Badania laboratoryjne - kwasica metaboliczna !!! - może być hyperglikemia - poziom cyjanków

  47. ZATRUCIE CYJANKAMI - POSTĘPOWANIE I. Ogólne - zdjąć odzież i umyć pacjenta ! - tlenoterapia (intubacja) - drgawki i zaburzenia rytmu serca (postępowanie objawowe) - płukanie żołądka (zatrucie doustne)

  48. II. Specyficzne: - Azotyn amylu (3-4 x 3-5min.) - Azotyn sodu (300mg) i.v. w ciągu 2-4min. - Tiosiarczan (30% sol.) i.v. w ciągu 10min. KELOCYJANOR (B12)

  49. METHEMOGLOBINEMIA

  50. METHEMOGLOBINEMIA W normalnych warunkach w erytrocycie:99% żelaza jest w formie zredukowanej (Fe+2) 1% jest w formie utlenionej (Fe+3) Hemoglobina z (Fe+3) jest niezdolna do wiązania tlenu !

More Related