Memurluğun sona erme hallerini incelenmesi.

1. Memurluğun sona erme hallerini incelenmesi. Memurluğu sona erdiren nedenler, 657 sayılı Kanun’un 94 vd. maddelerinde düzenlenmiştir.

2. MEMURLUĞU SONA ERDİREN NEDENLER • ÇEKİLME • ÇEKİLMİŞ SAYILMA • DEVLET MEMURLUĞUNDAN ÇIKARILMA • KOŞULLARDA EKSİKLİK • ÖLÜM • BAĞDAŞMAZLIK • EMEKLİLİK, MEMURLUĞU SONA ERDİREN NEDENLERDİR.

3. ÇEKİLME • 657 sayılı Kanun’un 20. maddesinde memur için bir hak olarak öngörülmüş bulunan çekilme, memurun kendi isteği ile memurluktan ayrılmasıdır. Çekilme, memurun tek yanlı bir irade açıklamasıdır. Ancak hizmetin aksamaması bakımından, çekilen memurun derhal görevinden ayrılmasına bazı sınırlamalar konmuştur.

4. ÇEKİLME • Yerine atanan kimse bir aya kadar gelmediği veya yerine bir vekil atanmadığı takdirde, üstüne haber vererek görevini bırakabilir. Memur olağanüstü bir nedenle çekilmiş ise, üstüne haber vermek suretiyle, bir ay beklemeden de görevini bırakabilir. olağanüstü hal, sıkıyönetim, seferberlik ve savaş hallerinde veya genel hayata müessir afetlere uğrayan yerlerdeki memurlar, yerlerine atanacaklar gelip işe başlamadıkça görevlerini bırakamazlar.

5. ÇEKİLME • Çekilen memur, yukarıda değinilen kurallara uymadan görevini derhal bırakır ise, belli bir süre veya hiçbir surette devlet memurluğuna alınamaz. Şöyle ki; yerine atanan kimsenin gelmesini beklemeden ya da üstüne haber vermeden görevini bırakan memur bir yıl, devir ve teslim işlemleri tamamlanmadan görevini bırakan memur 3 yıl ve olağanüstü hallerde yerine atanan kimsenin gelmesini beklemeden görevini bırakan memur hiçbir surette devlet memurluğuna alınmaz. Ayrıca, öngörülen kurallara uyarak çekilen memurlar da, çekildikleri tarihten itibaren altı ay geçmeden devlet memurluğuna alınmazlar.

6. ÇEKİLMİŞ (MÜSTAFİ) SAYILMA • Çekilmiş sayılma, bir memurun, belli koşulların gerçekleşmesi halinde, İdarenin yapacağı bir işlem ile çekilmiş sayılması anlamına gelir.

7. ÇEKİLMİŞ (MÜSTAFİ) SAYILMA • Kadro açığına alınmış bulunan bir memurun, eski sınıfındaki derecesine eşit bir göreve atandığı halde görevine başlamaması durumunda çekilmiş sayılacağını yukarıda belirtmiştik. Bundan başka, başka yerdeki göreve atanan memurlar, onbeş gün içinde görev yerine hareket ederek belli yol süresi içinde görevlerine başlamazlarsa, kendilerine on günlük bir süre daha verilebilir.

8. ÇEKİLMİŞ (MÜSTAFİ) SAYILMA • Ayrıca izinsiz ya da kurumlarınca kabul edilen bir özrü bulunmaksızın görevin terk edilmesi ve bu terkin de aralıksız 10 gün sürmesi halinde memur çekilmiş sayılır. Nihayet bilgi ve görgülerini artırmak üzere yabancı ülkelere izinli olarak gönderilen memurlar, izinlerinin bitiminde yol süresi hariç onbeş gün içinde görevlerine başlamazlarsa gene çekilmiş sayılırlar.

9. ÇEKİLMİŞ (MÜSTAFİ) SAYILMA • Çekilmiş sayılan bir memur, çekilmiş sayıldığı tarihten itibaren bir yıl geçmeden devlet memurluğuna alınamaz.

10. ÇIKARILMA • Memurluktan çıkarılmanın iki biçimi vardır. Bunlardan birincisi, bir disiplin cezası olan devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılmaktır. İkinci olarak, olumsuz sicil nedeniyle de çıkarılma söz konusu olabilir.

11. KOŞULLARDA EKSİKLİK • Memurluğa alınma koşullarından herhangi birini taşımadığı sonradan anlaşılan ya da bu koşullardan birini memurluk sırasında kaybeden memurların memurlukları sona erer.

12. BAĞDAŞMAZLIK • Memurun, örneğin, milletvekili seçilmesi gibi, memurlukla bağdaşmayan bir görevi kabul etmesi halinde memurluğu sona erer.

13. ÖLÜM • Memurluk sıfatı memura kişisel yeteneği dikkate alınarak verildiğinden, ölüm halinde memurluğun sona ermesi doğaldır.

14. EMEKLİLİK • Belli bir yaşa ulaşmış ya da belli bir hizmet süresini doldurmuş olan memurların, kendilerine bazı sosyal haklar verilmesi ile memurluk statüsünden çıkarılmalarına emeklilik denilmektedir. Memurların emeklilik statüsüne sokulmaları, bağlı bulundukları kurumun yapacağı bir idari işlem ile olur. Emeklilik statüsü içindeki işlemler ise, Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı tarafından yapılır.

15. EMEKLİYE AYRILMA NEDENLERİ • ÜÇ GRUP ALTINDA TOPLAMAK MÜMKÜNDÜR

16. ZORUNLU EMEKLİLİK NEDENLERİ • Zorunlu emeklilik nedenlerinden birincisi yaş haddi, ikincisi ise malüllüktür. Devlet memurları belli bir yaş haddine ulaştıklarında emekliye sevkedilirler

17. MEMURUN İSTEĞİ İLE EMEKLİLİK • 20 hizmet yılını dolduran kadın memurlar ve 25 hizmet yılını dolduran erkek memurlar ya da 60 yaşını dolduran kadın ya da erkek memurlar en az 10 yıllık hizmeti tamamlamışlarsa kendi istekleri ile emekliye ayrılabilirler

18. İDARENİN İSTEĞİ ÜZERİNE (RE’SEN) EMEKLİLİK • 30 hizmet yılını doldurmuş bulunan memurlar, yaş haddine ulaşmadan, kurumlarınca gerekli görüldüğü takdirde emekliye sevkedilebilirler. Ayrıca hizmet sürelerine bakılmaksızın 60 yaşını doldurmuş bulunan memurlar, kurumlarınca emekliye sevkedilebilirler.

19. EMEKLİLERE SAĞLANAN MALİ HAKLAR • Yukarıda da anlatıldığı gibi, emeklilere emekli aylığı, emekli ikramiyesi, dul ve yetim aylığı ve toptan ödeme gibi mali haklar tanınmıştır.

20. EMEKLİLİK HAKKININ DÜŞMESİ • Emeklilik hakkı, şu hallerde düşer: • Türk vatandaşlığından çıkma ya da çıkarılma, • Türk vatandaşlığını muhafaza etmeden bir başka devletin vatandaşlığına geçme.