1 / 27

Wpływ sektora szkolnictwa wyższego na Produkt Krajowy Brutto

Centrum Badań nad szkolnictwem Wyższym Uniwersytet Jagielloński. Wpływ sektora szkolnictwa wyższego na Produkt Krajowy Brutto. Materiał konferencyjny przygotowany przez: Justynę M. Bugaj Aleksandrę Fedaczyńską Radosława Rybkowskiego.

Download Presentation

Wpływ sektora szkolnictwa wyższego na Produkt Krajowy Brutto

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Centrum Badań nad szkolnictwem WyższymUniwersytet Jagielloński Wpływ sektora szkolnictwa wyższegona Produkt Krajowy Brutto Materiał konferencyjny przygotowany przez: Justynę M. Bugaj Aleksandrę Fedaczyńską Radosława Rybkowskiego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach pomocy technicznej Programu Infrastruktura i Środowisko.

  2. Agenda: • Wprowadzenie • Funkcjonowanie szkolnictwa wyższego (perspektywa polska i międzynarodowa) • Korzyści z wyższego wykształcenia (premia prywatna i premia publiczna) • Wpływ szkolnictwa wyższego na PKB • Prognozy

  3. Wprowadzenie • Założenia i pytania badawcze • Metody badawcze • Źródła danych Wpływ sektora szkolnictwa wyższego na PKB dokonuje się dwojako: • przez działanie uczelni jako instytucji świadczących usługi edukacyjno-badawcze; • przez oddziaływanie absolwentów i ich późniejszą aktywność zawodową i społeczną.

  4. Funkcjonowanie szkolnictwa wyższegoperspektywa polska • Liczba uczelni w listopadzie 2011 na rynku szkolnictwa wyższego w Polsce funkcjonowało 460 uczelni, w tym 132 publiczne

  5. Funkcjonowanie szkolnictwa wyższegoperspektywa polska • Liczba studentów W podziale województwa Liczba studentów ogółem:w 2004 r.: 1 904 014 w 2010 r.: 1 817 533

  6. Funkcjonowanie szkolnictwa wyższegoperspektywa polska W latach 2004 – 2010 można zaobserwować stały wzrost udziału wydatków publicznych w PKB. Widoczne są również zmiany finansowania z budżetu państwa (in plus) i z budżetu samorządów terytorialnych (w 2010 r. znacznie in minus).

  7. Funkcjonowanie szkolnictwa wyższego perspektywa międzynarodowa kraje regionu Morza Bałtyckiego Udział wydatków na szkolnictwo wyższe w PKB (w %) Polska nie wyróżnia się na tle pozostałych krajów regionu Morza Bałtyckiego. W Niemczech nakłady na szkolnictwo wyższe jako proporcja PKB są niższe niż w Polsce.

  8. Funkcjonowanie szkolnictwa wyższego perspektywa międzynarodowa Wydatki na instytucje szkolnictwa wyższego w przeliczeniu na jednego studenta (jako procent PKB na głowę mieszkańca) PKB Niemiec, także w przeliczeniu na jednego mieszkańca, jest zdecydowanie wyższy niż w Polsce, dlatego też realne nakłady są zdecydowanie wyższe niż w naszym kraju.

  9. Funkcjonowanie szkolnictwa wyższego perspektywa międzynarodowa W Polsce, podobnie , jak i w innych krajach regionu Morza Bałtyckiego istnieje wyraźna korelacja pomiędzy poziomem wykształcenia a zagrożeniem bezrobociem.

  10. Funkcjonowanie szkolnictwa wyższego perspektywa międzynarodowa Względna wysokość zarobków pozostaje na w miarę stabilnym poziomie. Poza Polską – największe zmiany można zaobserwować w Niemczech. Natomiast w Danii, Finlandii i Szwecji pozostają niemal niezmienione od ponad 10 lat.

  11. Korzyści z wyższego wykształcenia Inwestowanie w wykształcenie wyższe społeczeństwa przynosi korzyści w czterech wymiarach • finansowym publicznym (ze względu na premię publiczną), • niefinansowym publicznym, • finansowym prywatnym (ze względu na premię prywatną), • niefinansowym prywatnym.

  12. Korzyści z wyższego wykształcenia stopa korzyści prywatnej

  13. Korzyści z wyższego wykształcenia stopa korzyści prywatnej Ogromną rolę w zwiększaniu prywatnej stopy zwrotu z inwestycji (niezależnie od przyjętej metody obliczenia) ma udzielenie finansowej pomocy w czasie studiów. Przyczynia się do tego przede wszystkim zmniejszenie kosztów ponoszonych przez studenta. Przy premii płacowej pozostającej bez zmian, ogólna suma kosztów studiów jest mniejsza i w ten sposób powiększa się rentowność prywatnej inwestycji w zdobycie wyższego wykształcenia. Tak więc tworzone przy pomocy wsparcia Funduszy Strukturalnych kierunki zamawiane, w których studenci mogą liczyć na stypendium nawet w wysokości 1 000 złotych miesięcznie, stają się niezwykle opłacalne z punktu widzenia absolwenta.

  14. Korzyści z wyższego wykształcenia premia prywatna Do najczęściej wymienianych prywatnych korzyści pozafinansowych płynących z wykształcenia wyższego zalicza się • dbałość o lepsze warunki pracy, • o zdrowie indywidualne i rodziny, • rozsądniejsze wydawanie środków na konsumpcję.

  15. Korzyści z wyższego wykształcenia premia publiczna Do niematerialnych zysków publicznych zalicza się: • umacnianie demokracji i praw obywatelskich; • polityczną stabilność, wynikającą ze sprawnie działającej demokracji; • niższy poziom przestępczości oraz niższe straty generowane przez przestępczość (należy jednak uwzględniać wysokie straty w przypadku oszustw finansowych, najczęściej popełnianych przez osoby z wyższym wykształceniem); • zmniejszenie nierówności społecznych poprzez szerszy dostęp do wykształcenia; • stymulowanie dalszego postępu naukowo-technicznego oraz rozpowszechnianie użycia nowoczesnych technologii.

  16. Korzyści z wyższego wykształcenia stopa korzyści publicznej

  17. Wpływ szkolnictwa wyższego na PKB Wsparcie ze strony Programów Strukturalnych UE w 9,5% przyczyniło się do wytworzenia publicznej korzyści. A stąd płynie kolejny wniosek, że nakłady UE na szkolnictwo wyższe przyczyniły się do wytworzenia PKB w Polsce pomiędzy 0,4 a 0,5 procent. udział korzyści publicznej (rozumianej jako wartość dodana wynagrodzenia za pracę osób z wyższym wykształceniem) waha się pomiędzy 4,07% a 5,36%

  18. PrognozyPorównanie prognoz demograficznych dla Polski

  19. Prognozyprognoza demograficzna ludności w Polsce

  20. Prognoza przyrostu liczby ludności w grupach wiekowych 19 24 lata oraz 18-44 lata

  21. Prognoza wartości premii prywatnej i korzyści publicznej

  22. Podsumowanie (1) Oprócz obopólnych korzyści finansowych, zarówno jednostki, jak i całe społeczeństwo odnoszą korzyści niefinansowe z wykształcenia wyższego. Podnoszą one poziom życia, a także kapitał społeczny społeczeństwa. Obopólne korzyści dotyczą następujących obszarów: • zdrowie; • rozwój intelektualny dzieci; • świadome rodzicielstwo; • racjonalność podejmowanych decyzji; • zaangażowanie społeczne i obywatelskie.

  23. Podsumowanie (2) Szczególnie przez najbliższe 15 lat inwestowanie w szkolnictwo wyższe będzie przynosić największe publiczne zyski. Po upływie tego czasu, ze względu na zmiany demograficzne zachodzące, Polska zbliży się do optymalnego udziału osób z wyższym wykształceniem w grupie pracujących, a który będzie odpowiadał poziomowi skolaryzacji w tradycyjnej grupie wiekowej studentów (19-24). Wówczas, ze względu na liczbę absolwentów pozostających na rynku pracy, koszty transferów społecznych wyrównają się. To z kolei doprowadzi do sytuacji, kiedy prywatna stopa zwrotu z inwestycji w wyższe wykształcenie zrówna się ze stopą publiczną.

  24. Podsumowanie (3) Należy podkreślić, że przypuszczalne odkrycia naukowe i wynalazki technologiczne sprawią, że publiczne inwestowanie w szkolnictwo wyższe będzie nadal koniecznością, by nie zmniejszyła się liczba absolwentów odpowiednio przygotowanych do pracy przy wykorzystaniu najnowocześniejszych technologii

  25. Podsumowanie (4) Posiadanie wyższego wykształcenia przekłada się na wyższe zarobki w życiu zawodowym. Dzięki temu także w przyszłości inwestowanie w szkolnictwo wyższe będzie opłacalne tak ze względu na prywatne, jak i publiczne korzyści. Polityka publiczna w tym zakresie wymaga z jednej strony ostrożności, a z drugiej strony odważnego wizjonerstwa wykraczającego poza perspektywę najbliższych lat, ponieważ zyski realizowane są w całym okresie aktywności zawodowej pracowników.

  26. Bibliografia • Sen Amartya, Castells Manuel, Społeczeństwo sieci, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007 • Barnett Ronald, Being a University, New York: Routledge 2010. • Barnett Ronald, Reshaping the University: New Relationships between Research, Scholarship and Teaching, London: Open University Press 2005. • Baum Sandy, Payea Kathleen, The Benefits of Higher Education for Individuals and Society, College Board, 2005. • Bowen Howard R., The Finance of Higher Education, Carnegie Commission on Higher Education, Berkeley 1968. • Bowen Howard R., Investment in Learning. The Individual and Social Value of American Higher Education, Jossey-Bass, San Francisco 1977. • Bowen Howard R., Servelle Paul, Who Benefits from Higher Education—and Who Should Pay?, American Association for Higher Education, ERIC Clearinghouse on Higher Education, Washington 1972. • Braczyk Hans-Joachim, Cooke Philip N., Heidenreich Martin, Regional Innovation Systems. The role of governance in a globalized world, London: UCL Press, 2004. • Breschi Stefano, Malerba Franco, Clusters, networks, and innovation, Oxford: Oxford University Press 2005. • Cunningham Alisa, The Broader Societal Benefits of Higher Education, SolotionForFuture.ogr [Dok. Elektr.], 14.06.2012. • Czapiński Janusz, Polska – państwo bez społeczeństwa, Nauka 1/2006, https://portalwiedzy.pan.pl/images/stories/pliki/publikacje/nauka/2006/01/N_106_01_Czapinski.pdf [Dok. Elektr.], 14.06.2012. • De Walque Damien, Education, Information, and Smoking Decisions Evidence from Smoking Histories, 1940-2000, Washington: World Bank 2004. • Długoterminowa Strategia Rozwoju Kraju – Polska 2030. Trzecia Fala Nowoczesności. http://zds.kprm.gov.pl/sites/default/files/dsrk_1_tom_17_listopada_2011_0.pdf i http://zds.kprm.gov.pl/sites/default/files/dsrk_2_tom_17_listopada_2011__0.pdf [dok elektr 16.06.2012] • Education at a Glance. OECD Indicators, wydawnictwo seryjne, Paris: OECD (2005-2011). • Florida Richard, Narodziny klasy kreatywnej, Warszawa: Wyd. Narodowe Centrum Kultury 2010. • Fujita Masahisa, Krugman Paul, Venables Anthony, Spatial Economy: Cities, Regions and International Trade, Cambridge and London: MIT Press 1999. • GUS, Szkoły wyższe i ich finanse w 2004 (2005-2010). • Higher Education to 2013, vol. 1 Demography, Paris: OECD 2008 • Hill K., Hoffman D., Rex T.R., The Value of Higher Education: Individual and Societal Benefits, Tempe: W.P. Carey 2005 • Ile zarobisz po studiach? Wynagrodzenia absolwentów w 2011 roku. Sedlak & Sedlak wynagrodzenia.pl, http://www.wynagrodzenia.pl/artykul.php/wpis.2503, dn. 14.06.2012 • Kwiek Marek, Finansowanie szkolnictwa wyższego w Polsce a transformacje finansowania publicznego szkolnictwa w Europie, cpp.amu.edu.pl [Dok. Elektr. 14.06.2012]. • Leslie Larry L., Brinkman Paul T., The Economic Value of Higher Education, Phoenix: Oryx Press 1993. • Lewandowski Piotr, Mućk Jakub, Skrok Łukasz, Znaczenie gospodarcze sektora kultury, wstęp do analizy problemu, Warszawa: Instytut Badań Strukturalnych 2010.

  27. Bibliografia • McMahon Walter W., Higher Learning, Greater Good, Baltimore: The Johns Hopkins University Press 2009. • McMahon Walter W., TheSocial and External Benefits of Education, [w:] G. Johnes, J. Jones (red.), International Handbook on the Economics of Education, Northampton: Edward Elgar Publishing, Inc. 2004. • Ogólnopolske Badanie Wynagrodzeń (OBW) 2011, Sedlak&Sedlak, www. • Polskie szkolnictwo wyższe: Stan, uwarunkowania i perspektywy, Warszawa 2009 • Porter Michael E., The Competitive Advantage of Nations, New York: Free Press 1998. • Prognoza ludności 2003 – 2030, GUS, [Dok. Elektr.], http://www.msap.pl/npr/prognozy/Prognoza%20ludnosci%20na%20lata%202003+2030%20%28GUS%29.pdf [12.06.2012]. • Prognoza makroekonomiczna dla Polski 2005 – 2020, Warszawa: Ministerstwo Finansów .2004 • Rocznik statystyczny RP 2004 (2005 – 2011), GUS, Warszawa • Rybkowski Radosław, Upadek stopni – stopnie upadku. Problemy amerykańskiego szkolnictwa wyższego, Kraków: Wydawnictwo WAM 2011. • Sierocińska Katarzyna, Kapitał społeczny, definiowanie, pomiar i typy, Studia Ekonomiczne, Nr 1 (LXVIII) 2011. • Society At a Glance2011, Paris: OECD 2012. • St. George Elizabeth, Positioning Higher Education for the Knowledge Based Economy, „Higher Education”, vol. 52, nr 4 (grudzień 2006). • Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego http://ks.mkidn.gov.pl/media/download_gallery/20111017_Raport_z_konsultacji_spolecznych_SRKS_TEKST_GLOWNY.pdf [16.06.2012]. • Strategia rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce do roku 2010, dok elektr http://www.mimuw.edu.pl/~sjack/usw/strat_pliki/strategia.htm [16.06.2012] • Strategia rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce do 2020 roku – drugi wariant, Ernst & Young, Warszawa 2010; http://www.nauka.gov.pl/fileadmin/user_upload/Finansowanie/fundusze_europejskie/PO_KL/Projekty_systemowe/20100727_Strategia_rozwoju_SW_w_Polsce_do_2020_roku_war_2.pdf [16.06.2012] • Strategia rozwoju szkolnictwa wyższego: 2010-2020. Projekt środowiskowy, Warszawa 2009; • Strategia rozwoju szkolnictwa wyższego, Warszawa: E&Y, Luty 2010. • Strawiński P., Czy w Polsce opłaca się studiować? Wyniki modelu inwestycji w wyższe wykształcenie. Uniwersytet Warszawski, [dok elektr. http://coin.wne.uw.edu.pl/pstrawinski/publ/oplacal.pdf 12.06.2012] • Strategia Rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce do roku 2010, http://www.mimuw.edu.pl/~sjack/usw/strat_pliki/strategia.htm [16.06.2012]. • Założenia do nowelizacji ustawy – Prawo o Szkolnictwie Wyższym oraz ustawy o stopniach i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki http://forumakademickie.pl/static/content//ustawy/20091016_CCC_zalozenia_po_KRM_16_10_09.pdf [dok elektr. 16.06.2012]

More Related