PROBLEMATIEK: Financiering van het Hoger Onderwijs

1. PROBLEMATIEK:Financiering van het HogerOnderwijs K. Debackere, K.U.Leuven

2. INTRODUCTIE: CONTEXT & AANDACHTSPUNTEN

3. CONTEXT • Internationale normen en ambities: • 2% BBPR naar HO (OESO), vandaag 1,29% waarvan 0,39% HERD (O&O uitgaven Hoger Onderwijs) • 3% BBPR naar O&O (EU), vandaag 2,03% • Financiering HO in Vlaanderen: • 1 geparametriseerd model: duidelijk & transparant, resultaatsgedreven, competitief • 3 deelenveloppes

4. CONTEXT • Financieringsmodel HO in Vlaanderen: • Driedeelenveloppes (professioneel, academiserend, universiteit) • Parametrisatie op basis van onderwijs- en onderzoeksparameters • Opgebouwduitsokkel(s) en variabelecomponent(en) • Kenmerken: • Basis van onderwijsparametrisatievooralledeelenveloppes is het financieringspunt = studiepunt X OBE-waarde X wegingvoordecretaleaandachtspunten (beursstudent, functiebeperkingen, werkstudent) --- belangrijk is de convergerende EUR-waarde van het financieringspunt in elkedeelenveloppe • Deelenveloppeshogescholen: parametrisatie op basis van onderwijsvariabelen (input, output, diploma) • Deelenveloppeacademiserend: aanvulling door extra academiseringsmiddelen (30 mio EUR) • Deelenveloppeuniversiteiten: 55% onderwijsgerelateerd (input, output, diploma’s) en 45% onderzoeksgerelateerd (associatiediploma’s, doctoraten, publicaties, citaties en diversiteit & mobiliteit)

5. UITDAGING (Commissie Soete) NA ACADEMISERING EN ACCREDITATIE • Uitgangspunt --- 2007 basisgegevens --- te ajusteren voor indexatie e.a. --- “letterlijk” uit Commissie Soete • (SOWun+VOWun)/(SOZun+VOZun)= 55/45 • SOW = 100M • P: 54M • A: 18M • U: 28M • VOWp = 359M • VOWa = 157M • VOWu = 314M • SOZu = 105M • VOZu = 176M • Vanuit perspectief van gelijkberechtiging moet de structuur van de universitaire deelenveloppe ook gelden voor de middelen die ter beschikking komen van de geacademiseerde hogeschoolopleidingen (die dan universitair zullen zijn) --- bijgevolg een eenvoudige “regel van 3”

6. 1e MACRO UITDAGING: DE 55 – 45 VERHOUDING • Academiserend  Universiteit • Academiserend op basis van deze data: 157M + 18M = 175M • /0.55  318M of een delta van 143M • Indien gelieerd aan de waarde van het FP: • P: 49.5 EUR • A: 55.6 EUR • U: 53.3 EUR • Gem.: 52.8 EUR • /.55 * (55.6/53.3)  305M of een delta van 130M, of rekening houdend met 30 M academiseringsmiddelen, nog een tekort van 100M voor het gelijkleggen van de lat langs de universiteitskant

7. ANDERE MACRO UITDAGINGEN • Professioneelonderwijsén de “huidige” universiteitnietuit het oogverliezen • Indexatie van de enveloppe correct toepassen • Klikmechanisme (in + EN in -) voor de enveloppes correct toepassen • BTW-problematiektusseninstellingen van HO aanpakken (i.e. BTW-neutraalmaken) • Optimalisatie en rationalisatieblijvendsteunen --- waarvan de financiële impact alsdusdanigmoeilijktebecijferenvalt --- en waarvangesteld is datditnietomeenbesparingkangaan

8. INSTELLINGSUITDAGINGEN • Leefbaarheid van de instellingennaintegratieroeptvragen op naarspecifiekeaanpassingen van het huidigfinancieringsmodel, in het bijzonder: • De problematiek van de onderwijssokkel (niet-lineariteit, wegensondergrens van momenteel 90K stptn en bovengrens van 720K stptn) • Het variabelonderwijsdeel (en de OBE-waarde?) van geïntegreerdeopleidingen, maar … de waarde van het finnacieringspunt is hierbijeigenlijkmeestcruciaal • Onderzoeksparametrisatie en profilering?

9. DE BELOOFDE ?10%? • Assumptie: 10% stijging van de enveloppe; afgerond 130 mio EUR aan de enveloppewaardevandaag: • Pro rata tussen de (2) deelenveloppes: 45 mio EUR professioneel / 85 mio EUR universitair --- het professioneelonderwijsmoetzijnrechtmatigdeelkrijgen! • Daarnaastzijner de 30 mio EUR academiseringsmiddelen die toegevoegdzoudenwordenaan de universiteitsenveloppe (maarwelnodigblijvenvoor de geacademiseerdeopleidingen) • Ditbetekentbijgevolgdat de universiteit de toename van haardeelenveloppevolledigterbeschikkingstelt van de integrerendeopleidingen … draagvlak?! • Assumptie: indien 90 mio EUR stijging, cfr. tabel Green paper Dirk Van Damme, danverandertditplaatjeuiteraardneerwaarts! … en daarinwordt de problematiek van de “huidige” universiteitennietbelicht …

10. DE BELOOFDE STIJGING • Stijging is aanvullendaanklik en indexering! • Uiteraardniet in 1 keer --- maw. een “meer-legislaturen” groeipad is aangewezen, cfr. Nota bijgevoegdaandezepresentatie • Green paper Dirk Van Dammezegtniets over de financiëlenodenaanuniversiteitskant & wildit “oplossen” via het BOF! • Echter: onderzoeksstroom (BOF) gescheidenhouden van de basisfinanciering --- zonietdreigt men de ondertussenontstane en steeds positiefgeëvalueerdedynamiek van het onderzoeksbeleidaan de universiteitenteondergraven!

11. BIJKOMEND: VERDER BEGIN VAN ANTWOORD OP GESTELDE VRAGEN

12. GESTELDE VRAGEN • Te academiserenopleidingen: • Aanwending van academiseringsmiddelen: vandaagvooral het “kopen” van onderzoekstijd van OP-leden + het investeren in nieuwedoctoraten • Aangroei van “onderzoekscomponent” in de basisfinanciering is een absolute noodzaak, cfr. eerderaangehaaldeelementen • Professioneleopleidingen: • Versterking van PWO-middelen op basis van eenduidelijkevisie op de inschakelinglangsheen de innovatieketen • Kruisfinancieringenkomenvoortussenprofessioneel en academiserend, dochditvereistgedetailleerde cost-accounting benadering & dientopgelost via medebestuursformules • Wegensoverdracht van academiserendeopleidingen, steltzichvoor (bepaalde) instellingen heel acuuteensokkelproblematiek (i.e. onderwijssokkel) waardooreraanpassingenaan het financieringsdecreetnodigzijnomhunleefbaarheidtegaranderen

13. GESTELDE VRAGEN • Werkingstoelagenuniversiteiten: • Problematiek van het ZAP-kader op werking … ermoet de komendejarenietsgebeuren, bvb. door BOFZAP nietvolledigmeertemoetenovernemenna 10 jaar • Werkingstoelagenstaanmomententeelvoorruim minder dan 50% van de totaleuniversiteitsbegrotingen … bijgevolg, het variabel, projectgedrevendeel (waaroponvoldoende overhead kangehevenworden) is heel grootgewordenomstructureeltedragen op basis van het vaste ZAP-kader via de werkingstoelage • Noodaaninvesteringsbeleid … de huidigeinvesteringskredietendekkenongeveer 25% van de investeringsuitgaven • Rationalisatie en optimalisatiezijneenbelangrijkaandachtspunt en vereiseneenaangepastfinancieringskader … momenteelzijner in het decreetzekeremogelijkhedenvoorzien • Personeelskost: • Extra personeelskostontstaat door de invoering van de onderzoekscomponent, meerbepaald & kort door de bocht: 1 OP-lid wordtnaar de toekomst toe 2 ZAP-leden (wegens de 55/45 verhouding) • Extra personeelskostontstaatookwanneer het ATP-kaderwordtovergenomen, gelet op de pensioenproblematiek die zichsteltvoor de vrijeinstellingen • Brussel: • EenBrusselnorm is wenselijk, bvb. aan de hand van eengegarandeerdfinancieringsminimumdataldusrekeninghoudt met de structurelemeerkosteigenaan de Brusselse context

14. VAN HARTE DANK