De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de

1. De kunst van het goede handelen Verslag van de bijeenkomst van de Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie en van de Internationale Conferentie voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie 2012

2. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie • Vergadert jaarlijks in de herfst gedurende een drietal dagen • Een tachtigtal collega’s uit 41 landen • Vertegenwoordigen ongeveer 600 initiatieven

3. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie • Argentina • Australia • Austria • Belgium • Botswana • Brazil • Canada • Chile • Denmark • Estonia • Finland • France • Georgia • Germany • Great Britain • Greece • Iceland • India • Ireland • Israël • Italy • Kigrisiya • Latvia • Moldavië • Netherlands • New Zealand • Norway • Pakistan • Peru • Poland • Portugal • Romania • Russia • Spain • Sweden • South Africa • Suriname • Switzerland • CzechianRepublic • Ukraine • USA

4. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

5. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

6. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie OPGAVEN • Waarnemen van de heilpedagogische (HP) en sociaaltherapeutische (ST) beweging wereldwijd • Informatie-uitwisseling tussen de landen onderling en met de medische afdeling • Samenwerking met gebruikers en –verenigingen • De financiële basis voor dit werk verzorgen

7. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie EN VERDER • Verder ontwikkelen van de uitgangspunten van de HP en ST • Wetenschappelijk onderzoek en publicaties • Opnemen van specifieke opdrachten op het vlak van geesteswetenschap, het juridische, of het sociale • Opleiding, vorming, conferenties voor medewerkers organiseren

8. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie INHOUDELIJKE THEMA’S 2012 • Overzicht op de ontwikkelingen in de heilpedagogische beweging wereldwijd • Ontwikkelingskansen en kwetsbaarheid: een verhaal over innerlijke veerkracht • Organisatieontwikkeling: hoe kan management bijdragen tot het borgen van heilpedagogie en sociaaltherapie

9. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie Nieuwe uitgaven:

10. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie Nieuwe uitgaven:

11. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie Nieuwe uitgaven:

12. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie WERKTHEMA’S 2012 • Beeld van de wereldbeweging: waar staan we? • Financiën van de Internationale Raad • Toekomstige ontwikkeling van de Internationale Raad

13. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie Beeld van de wereldbeweging: waar staan we? • Bijdragen van Groot-Brittanië, Rusland, Equador • Samenwerking met gebruikersorganisaties • Wat is aan de tijd?

14. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie Financiën van de Internationale Raad

15. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie Kwetsbaarheid als risico of als kans? Andreas Fischer • Kwetsbaarheid in samenhang met resiliëntie : innerlijke veerkracht • Studie in Hawaï • Risicofactoren en beschermende factoren

16. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie Kwetsbaarheid als risico of als kans? Andreas Fischer • Risico op psychische stoornissen: • Psychologische en biologische factoren • Stressoren in de omgeving: milieu, armoede, criminaliteit, geweld, drugs, dakloos zijn, ... • Kwetsbaarheidsfactoren: • Primaire: aangeboren: chronische ziekte, zintuiglijke beperkingen, complicaties bij geboorte, ... • Secundaire: hechtingsstoornissen, gedragsproblemen, ...

17. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie Kwetsbaarheid als risico of als kans? Andreas Fischer • Beschermende factoren: • Persoonsgebonden factoren: temperament, aangeboren sterkte • Veerkracht-factoren: verworven in de omgang en uiteenzetting met de omstandigheden: positief zelfwaardegevoel, actieve aanpak, creativiteit • Omgevingsgebonden factoren: stabiele emotionele ontmoetingen, positieve rolmodellen

18. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie Kwetsbaarheid als risico of als kans? Andreas Fischer • Beschermende factoren verhinderen trauma’s ook in moeilijke omstandigheden. • Veerkracht kan worden opgebouwd • Dit onderzoek naar veerkracht heeft het beeld van het kind veranderd: • kinderen hoeven niet de speelbal van de omstandigheden te zijn • Niet alleen de ouders en opvoeders, maar ook het kind zelf heeft vat op zijn eigen veerkracht en kan zijn eigen leven mee vorm geven.

19. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie Kwetsbaarheid als risico of als kans? Andreas Fischer • Deze veerkracht is niet volledig voorbestemd en kan positief beïnvloed worden • Onderzoek van WustmannCorina over hoe de veerkracht van kinderen zich positief kan ontwikkelen

20. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie Kwetsbaarheid als risico of als kans? Andreas Fischer • Dit onderzoek onderbouwt de positieve benadering die we in de HP kennen: we gaan uit van de ongeschonden ontwikkelingskern van het kind en we creëren hiervoor ontwikkelingskansen. • Rolmodel zijn: in de pedagogische relatie ga je vormgeven aan je verhouding tot het kind en dit vraagt dat je je gevoeling en beweeglijk opstelt. Dit brengt je bij je eigen kwetsbaarheid.

21. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie Kwetsbaarheid als risico of als kans? Andreas Fischer • Neemt deze kwetsbaarheid van medewerkers toe? • Hoe gaan we ermee om? • Grenzen behoeden • Heldere verwachtingen • Werkbegeleidingsgesprekken • Salutogenese • Zelfwaardegevoel, zelfcontrole versterken

22. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie

23. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie Kwetsbaarheid als risico of als kans? Andreas Fischer • Hoe is dit voor de organisatie zelf? • Kwetsbaarheid? • Risico’s • Primair: anders dan anderen • Secundair: geïsoleerd • Bescherming

24. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie Toekomstige ontwikkeling van de Internationale Raad • Financiële beperkingen – ecologie • Versterken van de dynamiek in de periferie – opgaven secretariaat • Vakwerkgroepen meer in het bewustzijn • Generatiewissel en opvolging van Rüdiger Grimm • Binnen 12 jaar 100 jaar Heilpedagogische Cursus

25. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie Uitkomsten:

26. Internationale Raad voor Heilpedagogie en Sociaaltherapie Vooruitblik: • Conferentie 2012 • Begroting 2013

27. Conferentie: De goede handeling Hogeschoolconferentie: De mens: Een wezen van het middengebied

28. Conferentie: De goede handeling Programma: • Voordrachten • Kunstzinnige bijdragen en oefeningen • Werkgroepen • Ontmoetingen en vrije initiatieven

29. Conferentie: De goede handeling De kunst van het goede handelen Johannes Denger

30. Conferentie: De goede handeling Avondvoordracht: Initiatiefcultuur VolkerFrielingsdorf, Rüdiger Grimm, Brigitte Kaldenberg Over de geschiedenis van heilpedagogie en sociaaltherapie gezien vanuit de intitiatiefnemers

31. Conferentie: De goede handeling Bewustzijn en wil Bente Edlund

32. Conferentie: De goede handeling Kunstzinnige avondvoorstelling Euritmievoorstelling • J.S. Bach: Dubbelconcerto in d-mol • E. Grieg: Holberg suite • K. Nystedt: Symfonie voor strijkers • R. Steiner: gedichten

33. Conferentie: De goede handeling

34. Conferentie: De goede handeling De schaduwzijde van de menselijke wil Ron Dunselman

35. Conferentie: De goede handeling Kunstzinnig programma: “KasparHauser” Cantate voor koor, piano en verteller Door Camphill gemeenschap ‘Le Béal’

36. Conferentie: De goede handeling Initiatief en sociale cultuur Dr MichaelaGlöckler

37. Conferentie: De goede handeling Kunstzinnig programma “Engagement?” CompagniaTeatro Dimitri • http://www.youtube.com/watch?v=gznOiXJtK54

38. Conferentie: De goede handeling Wakker worden in de wil – antroposofie als wilscultuur Walter Kugler