Download
1 / 34
340 likes | 486 Views
มคอ. 4 รายละเอียดประสบการณ์ภาคสนาม. โดย รองศาสตราจารย์ รัตนา อัตตปัญโญ. ความหมาย. ประสบการณ์ภาคสนาม (Field Experience Specification) หมายรวมถึง การทำงานภาคสนาม การฝึกงานวิชาชีพในคลินิกหรือห้องปฏิบัติการหรือในหน่วยงาน
E N D
มคอ.4รายละเอียดประสบการณ์ภาคสนามมคอ.4รายละเอียดประสบการณ์ภาคสนาม โดย รองศาสตราจารย์ รัตนา อัตตปัญโญ
ความหมาย ประสบการณ์ภาคสนาม (Field Experience Specification)หมายรวมถึง การทำงานภาคสนาม การฝึกงานวิชาชีพในคลินิกหรือห้องปฏิบัติการหรือในหน่วยงาน การฝึกงาน และฝึกปฏิบัติ ในภาคสนาม/สถานประกอบการ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของหลักสูตรทางการศึกษา
สาระสำคัญของรายละเอียดประสบการณ์ภาคสนามสาระสำคัญของรายละเอียดประสบการณ์ภาคสนาม ครอบคลุม ๑.ข้อมูลเกี่ยวกับแนวทางการบริหารจัดการในรายวิชา หรือกิจกรรมที่นักศึกษาจะต้องออกฝึกงาน ฝึกภาคสนาม หรือสหกิจศึกษา ๒. การวางแผนในการจัดประสบการณ์ภาคสนามให้สอดคล้องและเป็นไปตามที่กำหนดไว้ในรายละเอียดของหลักสูตร
มีการกำหนดสาระสำคัญ ดังนี้ • 3.1 วัตถุประสงค์และรายละเอียดของการดำเนินการ ของกิจกรรมนั้น ๆ ไว้อย่างชัดเจน • 3.2 ความรู้ ความเข้าใจที่นักศึกษาจะได้รับจาก การออกฝึกงาน • 3.3 กระบวนการ หรือวิธีการในการปลูกฝังทักษะ ต่าง ๆ • 3.4 คุณลักษณะอื่น ๆ ที่นักศึกษาจะได้รับการ พัฒนาให้ประสบความสำเร็จตามจุดมุ่งหมาย3.5 เกณฑ์การวัดและประเมินผลนักศึกษา • 4. การประเมินการดำเนินการตามรายละเอียดของประสบการณ์ภาคสนาม
รายละเอียดของประสบการณ์ภาคสนาม ประกอบด้วย 7 หมวดดังนี้ หมวดที่ 1 ข้อมูลทั่วไป หมวดที่ 2 จุดมุ่งหมายและวัตถุประสงค์ หมวดที่ 3 การพัฒนาผลการเรียนรู้ หมวดที่ 4 ลักษณะและการดำเนินการ หมวดที่ 5 การวางแผนและการเตรียมการ หมวดที่ 6 การประเมินนักศึกษา หมวดที่ 7 การประเมินและปรับปรุงการดำเนินการของ การฝึกประสบการณ์ภาคสนาม
หมวดที่ 1 ข้อมูลทั่วไป • รหัสและชื่อรายวิชา • จำนวนหน่วยกิต หรือจำนวนชั่วโมง • หลักสูตรและประเภทของรายวิชา • อาจารย์ผู้รับผิดชอบ / อาจารย์ที่ปรึกษาการฝึกประสบการณ์ภาคสนาม • ภาคการศึกษา / ชั้นปีที่กำหนดให้มีการฝึกประสบการณ์ภาคสนามตามแผนการศึกษาของหลักสูตร • วันที่จัดทำหรือปรับปรุงรายละเอียดของรายวิชาประสบการณ์ภาคสนามครั้งล่าสุด
หมวดที่ 2 จุดมุ่งหมายและวัตถุประสงค์ • จุดมุ่งหมายของประสบการณ์ภาคสนาม เช่น- เพื่อสร้างประสบการณ์วิชาชีพในสถานการณ์จริง • วัตถุประสงค์ของการพัฒนาหรือปรับปรุงประสบการณ์ภาคสนาม • เช่น - เพื่อให้นักศึกษามีความเข้าใจและมีทัศนคติที่ดีต่ออาชีพ
หมวดที่ 3 การพัฒนาผลการเรียนรู้ มี 5 ด้าน ได้แก่ 1. คุณธรรม จริยธรรม 2. ความรู้ 3. ทักษะทางปัญญา 4. ทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและ ความรับผิดชอบ 5. ทักษะการวิเคราะห์เชิงตัวเลข การสื่อสาร และเทคโนโลยีสารสนเทศ
ข้อมูลที่แสดงผลการเรียนรู้แต่ละด้านจากประสบการณ์ภาคสนามข้อมูลที่แสดงผลการเรียนรู้แต่ละด้านจากประสบการณ์ภาคสนาม • ความรู้ หรือทักษะที่ต้องการพัฒนา • กระบวนการ / กิจกรรมต่าง ๆ ที่ต้องการจะพัฒนา • วิธีการที่จะใช้ในการประเมินผลการเรียนรู้
ตัวอย่างการเขียนหมวดที่3ตัวอย่างการเขียนหมวดที่3 • ด้านคุณธรรม และจริยธรรม ๑.๑ คุณธรรมจริยธรรมที่ต้องพัฒนา เช่น • นักศึกษาจะต้องเรียนรู้วัฒนธรรมองค์กรในสถานประกอบการที่เข้าไปฝึกงานเช่น การตรงต่อเวลา ความซื่อสัตย์ การปฏิบัติตามธรรมเนียมปฏิบัติขององค์กร การเก็บรักษาความลับทางธุรกิจของสถานประกอบการเป็นต้น
ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้ด้านคุณธรรมจริยธรรม(ต่อ)ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้ด้านคุณธรรมจริยธรรม(ต่อ) ๑.๒ กระบวนการหรือกิจกรรมเพื่อพัฒนาผลการเรียนรู้ เช่น นักศึกษาฝึกปฏิบัติงาน โดยนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ สังเกตและพัฒนาตนเองในขณะฝึกปฏิบัติงานในสถานประกอบการ เน้นการเรียนรู้จากการปฏิบัติจริงโดยการฝึกงานแบ่งเป็น ๓ ขั้นตอน ดังนี้ ๑. การปฐมนิเทศก่อนฝึกงาน เป็นขั้นตอนการทบทวนความรู้ ความเข้าใจนโยบาย การวางตน และเตรียมความพร้อมก่อนฝึกงาน
ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้ด้านคุณธรรมจริยธรรม(ต่อ)ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้ด้านคุณธรรมจริยธรรม(ต่อ) ๒. การฝึกงาน นักศึกษาฝึกงานในสถานประกอบการเป็นเวลา ๑๖ สัปดาห์ โดยมีพนักงานพี่เลี้ยงในสถานประกอบการให้การนิเทศ อาจารย์นิเทศ จากมหาวิทยาลัยไปนิเทศในสถานประกอบการประมาณ ๑- ๒ ครั้ง ๓. การสัมมนาหลังฝึกงาน เป็นการสัมมนาเพื่อสรุปผลการปฏิบัติงาน แลกเปลี่ยนประสบการณ์ การเรียนรู้ที่ได้จากการฝึกงาน
ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้ด้านคุณธรรมจริยธรรม(ต่อ)ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้ด้านคุณธรรมจริยธรรม(ต่อ) ๑.๓ วิธีการประเมินผลการเรียนรู้ เช่น • - รายงานที่นักศึกษาจัดทำขึ้นระหว่างการฝึกงาน • - การประเมินโดยสถานประกอบการ • - ประเมินโดยคณาจารย์ที่รับผิดชอบรายวิชา และอาจารย์นิเทศก์ • - ประเมินจากพัฒนาการของนักศึกษา
ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้หมวดที่3ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้หมวดที่3 ๒. ด้านความรู้ ๒.๑ ความรู้ที่จะได้รับ เช่น • ได้รับประสบการณ์ตรงจากการปฏิบัติจริง ซึ่งจะเป็นการบูรณาการความรู้ที่เรียนมาทั้งหมดในชั้นเรียนให้เข้ากับการปฏิบัติงานจริง
ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้ด้านความรู้ (ต่อ) ๒.๒ กระบวนการหรือกิจกรรมเพื่อพัฒนาความรู้ เช่น • การปฏิบัติงานจริงในสถานประกอบการโดยได้รับการแนะนำจากบุคลากรของสถานประกอบการ และมีอาจารย์นิเทศก์ให้คำปรึกษาอีกทางหนึ่ง จะสามารถพัฒนาความรู้ในเชิงบูรณาการได้เป็นอย่างดี
ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้ด้านความรู้(ต่อ)ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้ด้านความรู้(ต่อ) ๒.๓ วิธีการประเมินความรู้ที่ได้รับ เช่น • - ประเมินจากการมีส่วนร่วมครบทุกขั้นตอนในการฝึกงาน • - ประเมินจากรายงานที่นักศึกษานำส่งเมื่อเสร็จสิ้นการฝึกงาน • - ประเมินจากรายงานการประเมินผลของสถานประกอบการ • - ประเมินจากรายงานกรณีศึกษาที่จัดทำขณะฝึกงาน (ถ้ามี) • - ประเมินจากพัฒนาการของนักศึกษา
ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้หมวดที่3ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้หมวดที่3 • ด้านทักษะทางปัญญา ๓.๑ ทักษะทางปัญญาที่จะได้รับการพัฒนา เช่น • - มีความรู้ความเข้าใจ และนำความรู้ไปปฏิบัติงานได้ • - มีทักษะในการปฏิบัติงาน
ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้ด้านทักษะทางปัญญาตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้ด้านทักษะทางปัญญา ๓.๒ กระบวนการหรือกิจกรรมต่าง ๆ ที่ใช้ในการพัฒนาทักษะทางปัญญา • การปฏิบัติงานจริงเป็นกระบวนการที่จะพัฒนาทักษะทางปัญญาได้เป็นอย่างดี ๓.๓ วิธีการประเมินทักษะทางปัญญาที่ได้รับการพัฒนา • - ประเมินจากรายงานการประเมินผลของสถานประกอบการ • - ประเมินจากรายงานกรณีศึกษาที่จัดทำขณะฝึกงาน
ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้หมวดที่3ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้หมวดที่3 ๔. ด้านทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความรับผิดชอบ ๔.๑ ทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความสามารถในการรับภาระความรับผิดชอบที่ควรมีการพัฒนา • - มีความรับผิดชอบต่องานที่ได้รับมอบหมาย • - พฤติกรรมการปฏิบัติงานในสถานประกอบการ • - การมีมนุษยสัมพันธ์กับบุคลากรในสถานประกอบการ
ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้ด้านทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความรับผิดชอบ(ต่อ)ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้ด้านทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความรับผิดชอบ(ต่อ) ๔.๒ กระบวนการ หรือกิจกรรมต่าง ๆ ที่จะพัฒนาทักษะและความสามารถในการรับภาระความรับผิดชอบ • การปฏิบัติงานในสถานประกอบการ โดยนักศึกษาสามารถปฏิบัติงานกับผู้ร่วมงานในสถานประกอบการได้ • รู้จักการปรับตัวให้เข้ากับวัฒนธรรมขององค์กร
ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้ด้านทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความรับผิดชอบ(ต่อ)ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้ด้านทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความรับผิดชอบ(ต่อ) ๔.๓ วิธีการประเมินทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความสามารถ ในการรับภาระความรับผิดชอบ • ประเมินจากรายงานการประเมินผลของสถานประกอบการ
ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้หมวดที่3ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้หมวดที่3 ๕. ด้านทักษะการวิเคราะห์การสื่อสาร และเทคโนโลยีสารสนเทศ ๕.๑ ทักษะการคิดคำนวณและการสื่อสารที่ควรมีการพัฒนา • - สามารถคิดอย่างมีระบบ และมีเหตุผลในการคิด • - สามารถสื่อสารด้วยการรายงานทั้งเป็นลายลักษณ์อักษร และด้วยวาจา
ตัวอย่างการพัฒนาผลการเรียนรู้ด้านทักษะการวิเคราะห์การสื่อสาร และเทคโนโลยีสารสนเทศ(ต่อ) ๕.๒ กระบวนการหรือกิจกรรมต่าง ๆ ที่จะพัฒนาทักษะ • การมีปฏิสัมพันธ์กับผู้ร่วมงานในองค์กร • การมีส่วนร่วมในกิจกรรมที่สถานประกอบการจัดขึ้น ๕.๓ วิธีการประเมิน • - รายงานการประเมินผลของสถานประกอบการ • - ผลการประเมินของอาจารย์นิเทศก์
หมวดที่ 4 ลักษณะและการดำเนินการ 1. คำอธิบายทั่วไปของประสบการณ์ภาคสนาม หรือคำอธิบายรายวิชา 2. กิจกรรมของนักศึกษา เช่น ปฐมนิเทศ จัดทำรายงานการฝึกปฏิบัติงานภายหลังเสร็จสิ้นการฝึกงาน สัมมนาหลังการฝึกปฏิบัติงานร่วมกับอาจารย์ของคณะฯ 3. งาน หรือรายงานที่นักศึกษาได้รับมอบหมาย 4. การติดตามผลการเรียนรู้การฝึกประสบการณ์ ภาคสนาม / การนิเทศงาน และการประมวลผล
หน้าที่ ความรับผิดชอบของพนักงานพี่เลี้ยง เช่น วางแผนกิจกรรม ให้คำแนะนำ ประเมินผลการฝึกงาน • 6. หน้าที่ ความรับผิดชอบของอาจารย์ที่ปรึกษา / อาจารย์นิเทศ • เช่นให้คำปรึกษา ประสานงานและร่วมวางแผนกับพนักงานพี่เลี้ยงในสถานประกอบการ • การเตรียมการในการแนะแนวและช่วยเหลือนักศึกษา เช่น จัดปฐมนิเทศแนะนำการฝึกงาน จัดอาจารย์ที่ปรึกษาการฝึกงาน • สิ่งอำนวยความสะดวก และการสนับสนุนที่ต้องการจากสถานประกอบการ เช่น ที่พัก สถานที่นั่งทำงานเอกสาร พนักงานพี่เลี้ยง
หมวดที่ 5 การวางแผนและการเตรียมการ 1. การกำหนดสถานที่ฝึก 2. การเตรียมนักศึกษา – จัดรายวิชาเตรียมความพร้อมสหกิจศึกษา 3. การเตรียมอาจารย์ที่ปรึกษา / อาจารย์นิเทศก์ - ประชุมเพื่อมอบหมายงาน 4. การเตรียมพนักงานพี่เลี้ยงในสถานที่ฝึกงาน- ติดต่อประสานงาน และแจ้งแผนปฏิบัติงาน สหกิจศึกษา
หมวดที่5การวางแผนและการเตรียมการ(ต่อ)หมวดที่5การวางแผนและการเตรียมการ(ต่อ) 5. การจัดการความเสี่ยง เช่น • ความเสี่ยงจากสถานที่ตั้ง การเดินทาง และสภาวะการทำงาน คัดเลือกสถานที่ฝึกงานที่ไม่ตั้งอยู่ในเขตอันตราย การคมนาคมสะดวก และสภาวะการทำงานไม่เสี่ยงอันตราย • ความเสี่ยงจากอุบัติเหตุการทำงานของนักศึกษา ปฐมนิเทศแนะนำนักศึกษา ทำประกันอุบัติเหตุการเจ็บป่วยและชีวิตให้นักศึกษา • ความเสี่ยงด้านสังคม ปฐมนิเทศแนะนำการวางตัวที่เหมาะสมต่อบุคลากรทุกระดับของสถานที่ฝึกงาน
หมวดที่ 6 การประเมินนักศึกษา 1. หลักเกณฑ์การประเมิน – ผลสำเร็จของงาน ความรู้ ความสามารถ ความรับผิดชอบต่อหน้าที่ ฯลฯ 2. กระบวนการประเมินผลการปฏิบัติงานของนักศึกษา -พนักงานพี่เลี้ยง ร่วมกันประเมินกับอาจารย์นิเทศก์
3. ความรับผิดชอบของพนักงานพี่เลี้ยงต่อการประเมินนักศึกษา - ให้คำแนะนำปรึกษาที่เป็นประโยชน์ต่อการปฏิบัติตน และปฏิบัติงาน 4.ความรับผิดชอบของอาจารย์ผู้รับผิดชอบประสบการณ์ภาคสนามต่อการประเมินนักศึกษา - ดูแลนักศึกษา เก็บรวบรวมข้อมูลนักศึกษาในสถานประกอบการ ตรวจรายงาน เป็นต้น 5. การสรุปผลการประเมินที่แตกต่าง – ประเมินการปฏิบัติงานเป็นรายบุคคล - ประชุมหารือร่วมกันระหว่างอาจารย์กับพนักงานพี่เลี้ยงเพื่อหาข้อสรุป
หมวดที่ 7 การประเมินและปรับปรุงการดำเนินการของการฝึกประสบการณ์ภาคสนาม • 1. กระบวนการประเมินการฝึกประสบการณ์ภาคสนาม • 1.1 นักศึกษา • นักศึกษาให้ข้อมูลหลังกลับจากสถานประกอบการ (โดยใช้แบบประเมิน)
1.2 พนักงานพี่เลี้ยงหรือผู้ประกอบการ ใช้แบบประเมินผลนักศึกษา ให้คะแนน และให้ข้อเสนอแนะ 1.3อาจารย์ที่ดูแลกิจกรรมภาคสนาม ใช้แบบบันทึกการนิเทศงานสหกิจศึกษา 1.4 อื่น ๆ เช่น บัณฑิตจบใหม่ ประเมินจากการสำรวจความพึงพอใจของผู้ใช้บัณฑิต
กระบวนการทบทวนผลการประเมินและการวางแผนการปรับปรุง • - อาจารย์ในสาขาวิชาร่วมกันวิเคราะห์ข้อมูลจากการประเมิน สรุปประเด็นการพัฒนา ปรับปรุง ทั้งที่เกี่ยวข้องในเนื้อหารายวิชาต่าง ๆ การจัดการเรียนการสอน กิจกรรมนักศึกษา การวัดและประเมินผล และความร่วมมือกับสถานประกอบการ เพื่อวางแผนการฝึกปฏิบัติงานรุ่นต่อไป และปรับปรุงหลักสูตรในระยะเวลาที่กำหนด
