Meira af vali neytenda

1. Meira af vali neytenda Kafli 5

2. Myndræn útleiðsla eftirspurnarferils Lækkum verð vöru á x-ás =>Tekjuband færist út. Hvað gerist fyrir eftirspurn vöru á x-ás? Teiknum tengsl eftirspurn eftir vöru x og verðs hennar

3. Breytingar tekna og eftirspurnar Aukning tekna=>tekjuband hliðrast út Í kjölfarið mun neysla beggja varanna aukast=>báðar vörurnar eru venjulegar (e. Normal) Skilgreinum ný hugtök: • Tekju-neysluferil (e. Income Consumption Curve) • Engel ferill sem sýnir tengsl tekna og neyslu og er með jákvæðan halla fyrir venjulegar vörur

4. Tekjuteygni á nýjan leik Höfum áður skilgreint tekjuteygni Formerki hennar sýnir hvort varan er venjuleg vara eða óæðri vara Halli tekju-neysluferils segir okkur formerki teygninnar Jákvæður halli ferilsins=>Báðar vörurnar eru venjulegar Neikvæður halli ferilsins=>Önnur hvor varan er óæðri Takið eftir því að báðar vörurnar eru ekki óæðri í einu. Sumar vörur verða að vera venjulegar vörur

5. Tekju-neysluferlar og tekjuteygni Byrjum í punkti e Við tekjuaukningu endum við í • punkti b=>Báðar vörur hafa aukist=>Venjulegar vörur • punkti c=>Vara á y-ás óæðri en vara á x-ás venjuleg • öfugt ef við endum í punktinum a Áyktun: Alltaf er a.m.k. ein vara venjuleg vara

6. Formerki tekjuteygni getur breyst Stundum breytist vara úr því að vera venjuleg vara í óæðri vöru. Einstaklingur sem er mjög tekjulítill eykur neyslu á hamborgurum í kjölfar aukningar tekna. Þegar tekjur hans aukast enn meira dregur hann úr neyslu hamborgara en borðar nú meira af nautakjöti í staðinn. Engel ferill með jákvæðan halla í fyrstu en síðan verður halli ferilsins neikvæður.

7. Áhrif verðbreytingar á eftirspurn Verðhækkun vöru hefur tvenns konar áhrif Staðkvæmdaáhrif (tilfærsluáhrif): • Neytandi skiptir út vöru sem er hlutfallslega dýrari í stað vöru sem er hlutfallslega ódýrari, þannig að hann sé jafngildur fyrir og eftir breytingu. • Jafngildir að kaupmætti sé haldið föstum. Tekjuáhrif: • Neytandi hefur nú minni kaupmátt vegna verðhækkunarinnar og kaupir minna af vörum í kjölfar hennar. Heildaráhrif á vöru=Tilfærsluáhrif+Tekjuáhrif

8. Tilfærslu- og tekjuáhrif Verðlækkun á bjór tekjubandið færist út. Tilfærsluáhrifin: Breytt verðhlutföll valda aukningu á bjór sem hefur lækkað hlutfallslega. • úr e1 í e* Tekjuáhrifin: Aukning rauntekna gerir okkur kleift að auka neyslu beggja vara. • úr e* í e2

9. Tilfærslu- vs. tekjuáhrif Í fyrra dæminu virkuðu áhrifin til einnar áttar. • Þ.e. verðlækkun jók magn esp. bæði við tilfærslu- og tekjuáhrif. Ef vara er óæðri og tekjuáhrifin eru nógu sterk gætu þau yfirgnæft tilfærsluáhrifin. => Lögmálið um eftirspurn (e. Law of demand) brestur og eftirspurnarferill er upphallandi!! Þetta er kallað Giffen vara

10. Giffen vara Hér eru bíómiðar óæðri vara. Við verðlækkun þeirra valda tilfærsluáhrifin aukningu á notkun bíómiða. Tekjuáhrifin leiða hins vegar til minnkunar á notkun bíomiða og aukningu notkunar á miðum á körfuboltaleiki. Minnkunin er meiri en aukningin sem nam tilfærsluáhrifunum og því eru heildaráhrifin neikvæð þ.e. minnkun á bíóferðum.