A. Prikaz Poglavlja i ciljevi izučavanja B. Razvoj proizvodne tehnologije

1. 15. Fleksibilna proizvodna tehnologija i organizacijaProizvodnja doživljava revoluciju. Model masovne proizvodnje se zamjenjuje nekom verzijom fleksibilne multiproizvodne firme koja stavlja naglasak na kvalitet i brzo reagovanje na tržišne uslove, dok u isto vrijeme koristi tehnološki savremenu opremu i nove oblike organizacije. (Milgrom i Roberts, 1990, str. 511.)

2. A. Prikaz Poglavlja i ciljevi izučavanja • B. Razvoj proizvodne tehnologije • C. Moderna proizvodna strategija • D. Ekonomika fleksibilne proizvodnje • E. Vertikalne upravljačke strukture • F. Sažetak Poglavlja i ključne ideje Ključne riječi

3. A. Prikaz Poglavlja i ciljevi izučavanja • Novi poslovni ambijent oblikovao je novi nacin organizovanja poslovnih aktivnosti (koji nije zavrsen, jer se inovacije proizvoda i proizvodnih procesa nastavljaju i izazivaju promjene u organizacionoj strukturi, a informaciona tehnologija izbacuje iz upotrebe sadasnje masine) • U informacionom dobu firme moraju u potpunosti da preispitaju strategije iz proslosti: (1) firma se mora pozicionirati na globalnom trzistu (u cemu je firma dobra, ali i u cemu je najbolja, da se u tome specijalizuje) … “povratak osnovama”, odnosno osnovnim kompetencijama firme (tehnoloske ili organizacione), da razvija nove i povezane proizvode bolje, brze, jeftinije od bilo koje druge firme na svijetu i da te proizvode stalno nadogradjuje prema potrebama kupaca. (2) izgradjivanje proizvodnih pogona ponovno, od samog pocetka: fleksibilni proizvodni sistemi, roboti, kompj.ctrl. masina, ctrl. Q-aliteta…veoma obrazovana radna snaga sa specificnim kapitalom (3)restrukturiranje same organizacije - moderna p-dna tehnologija ne moze se dovoljno iskoristiti u hijerarhijskim organizacijama od juce; nisu dovoljne djelimicne promjene, vec renoviranje; ovaj proces poceo je 1990-tih, a najcesce je pracen i downsizing-om.

4. Kako savremena proizvodna firma treba da bude organizovana? P. Milgrom i J.Roberts (Stanford University) sugerisu: • 1. u duzem roku ne bi trebalo istovremeno u velikoj mjeri koristiti visoko fleksibilnu i visoko specijalizovnu opremu • 2. zbog postojanja komplementarnosti nije profitabilno usvojiti samo jedan dio neke savremene proizvodne strategije, ako ostale komponente nece biti stavljene u upotrebu • 3. ravnija organizaciona struktura (uz outsourcing i podugovaranje) je pogodnija za savremenu proizvodnu tehnologiju od vertikalno integrisane

5. Nakon čitanja ovog poglavlja, vi ćete moći da: • objasnite zbog čega je organizacija značajna; • objasnite šta organizacioni ekonomisti misle kada koriste izraz „korporativna strategija“; • date kratko intuitivno objašnjenje onoga što se podrazumijeva pod proizvodnom strategijom; • objasnite šta su to osnovne kompetencije; • objasnite zbog čega su važne komplementarnosti u proizvodnji, s obzirom na njihov uticaj na različite aktivnosti koje savremene organizacije sprovode.

6. B. Razvoj proizvodne tehnologije • Kompjuterska tehnologija (od masovne ka fleksibilnoj proizvodnji manjih kolicina) • Transferne masine (1930-tih) • Detroitska mehanizacija (“fordizam”) … sve do 1970-tih • Od 1970-tih najznacajniji je razvoj u oblasti numericke ctrl (od kraja 1940-tih, a prva NC masina 1955) • CNC – kompjuterska numericka ctrl • FMS – fleksibilni proizvodni sistem • CAD – kompjuterski podrzan dizajn • CAM – kompjuterski podrzana proizvodnja …. Omogucena proizvodnja u malim kolicinama

7. C. Moderna proizvodna strategija • Stara ekonomija Nova ekonomija • veliki pogoni ◄------------------------------------► male fabrike • vertikalna integracija ◄-------------------------► podugovaranje • ekonomija obima ◄--------------------------------► fleksibilnost • hijerarhijska organizacija ◄----------------► ravna organizacija • organizacioni čovjek ◄-----------------------------► preduzetnik • osvajanje tržišnog učešća ◄-----------► kreiranje novih tržišta • masovni marketing ◄----------------► marketing za tržišne niše • kvalitet ◄-----------------------► upravljanje totalnim kvalitetom

8. … • Aspekti savremene proizvodne strategije (iz Uvoda, 3 aspekta) • 4 organizacione karakteristike (koje treba da omoguce ostvarivanje savremene proizvodne strategije: 1. veca diferencijacija prozivoda 2. vise podugovaranja 3. timska proizvodnja 4. obucena radna snaga

9. D. Ekonomika fleksibilne proizvodnje • Komplementarnosti u proizvodnji • Nekonveksnost …cjelina i aktivnosti u firmi Preskociti model na str. 582-588, osim box na str.588: Formalno rješenje do kojeg su došli Milgrom i Roberts posebno je u skladu sa: • nižim cijenama autputa i graničnim troškovima proizvodnje, • češćim redizajniranjem i poboljšanjima proizvoda, • većim kvalitetom u proizvodnji i manjim brojem grešaka u gotovim proizvodima, • širokom upotrebom informacione tehnologije, koja klijentima omogućuje da precizno definisu narudžbe, • manjim količinama proizvoda koje treba proizvesti, uzrokovanim češćim pripremnim podešavanjima proizvodnje i nižim nivoima zaliha, • manjim troškovima u vezi sa redizajniranjem proizvoda.

10. E. Vertikalne upravljačke strukture • Uradjeno u poglavljima 5 i 7: - trziste vs. hijerarhija • uticaj inovacija i dizajna na podugovaranje Proizvodna strategija (plan za pozicioniranje firme na trzistu) Organizaciona strategija (plan za ostvarivanje efikasne alokacije resursa korporacije (sjetiti se pojma restrukturiranje i 4 organizacione karakteristike)

11. F. Sažetak Poglavlja i ključne ideje • Da student sam izvuce sazetak ….

12. Ključne riječi • detroitska mehanizacija komplementarnosti • ekonomija obima nekonveksnost • ekonomija širine nesavršene informacije • fleksibilni proizvodni sistem numerički kontrolisane mašine • industrijski robot odluke o dizajnu • informaciono doba organizaciona strategija • Inovacija osnovne kompetencije • interna koordinacija proizvodna strategija • kompjuterska numerička kontrola proizvodnja malih količina • kompjuterski podržan dizajn restrukturiranje • kompjuterski podržana transakcioni troškovi proizvodnja transferne mašine