1 / 42

SEIZM IZAM (s kup svih seizmi čkih pojava)

SEIZM IZAM (s kup svih seizmi čkih pojava). Mikroseizmičke pojave – registrovane seizmografima Makroseizmičke pojave – čovek registruje svojim čulima Megaseizmičke pojave - razaranje objekata i drastične deformacije u Zemljinoj kori.

alyn
Download Presentation

SEIZM IZAM (s kup svih seizmi čkih pojava)

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. SEIZMIZAM (skup svih seizmičkih pojava) Mikroseizmičke pojave – registrovane seizmografima Makroseizmičke pojave – čovek registruje svojim čulima Megaseizmičke pojave- razaranje objekata i drastične deformacije u Zemljinoj kori • - zemljotres - svako pomeranje tla izazvano oslobađanjem energije u litosferi • seizmologija – naučna disciplina koja proučava zemljotrese • seizmotektonika - naučna disciplina koja proučavatektonske procese koji • dovode do pojave zemljotresa

  2. UZROCI POJAVLJIVANJA ZEMLJOTRESA naponska stanja u litosferi širenje i kontrakcija litosfere

  3. MESTA NASTANKA ZEMLJOTRESA granične oblasti litosfernih ploča

  4. VRSTE I TIPOVI ZEMLJOTRESA • PRIRODNI ZEMLJOTRESI: • Tektonski zemljotresi- usled pokreta masa u Zemljinoj unutrasnjosti. Vezani su za rasedanje i nabiranje Zemljine kore. To su najjači i najčešći zemljotresi • fore shock, glavniudar, after shock. • Vulkanskizemljotresisuuslovljenivulkanskomaktivnošću. Obicnoprethodeerupcijamavulkana. Mogu da buduznatnejačine, alisuredovnomalograsprostranjenja. • Urvinskizemljotresinastajuoburvavanjemtavanicapećina. najcešće se javljaju u krečnjačkimpredelima. Zahvatajuneznatnaprostranstva i slabesujačine.   • VEŠTAČKI ZEMLJOTRESI:nastajuradomčoveka. • podzemnaeksploatacija • nuklearne probe • indukovani zemljotresi

  5. ELEMENTI ZEMLJOTRESA I SEIZMOLOŠKA TERMINOLOGIJA Žarište - mesto rasedanja koje inicira zemljotres Hipocentar (fokus) - centar žarišta zemljotresa, odnosno mesto odakle polaze seizmički talasi. Epicentar- oblast na površini gde se potres najjače oseća.

  6. Dubina žarišta- rastojanje of hipocentra do epicentra plitki - dubina hipocentra do 60 km srednje duboki - dubina hipocentra 60-300 km duboki - 300-720 km Epicentralna oblast(pleisoseist)- oblast sa najvećim oštećenjima Hipocentralno rastojanje- udaljenost seizmološke stanice od hipocentra Epicentralno rastojanje- udaljenost seizmološke stanice od epicentra Hipocentralno vreme– vreme dešavanja zemljotresa u hipocentru Epicentralno vreme– registrovanje trusnih talasa na površini

  7. SEIZMIČKI TALASI P talasi Zemljotres se na povrsini tla manifestuje kao pomeranje: vertikalno - blize epicentru horizontalno – dalje od epicentra Pomeranja su posledica seizmičkih talasa, uzdužnih (longitudinalnih) i poprečnih(transverzalnih). V=5-13,8 km/s S talasi longitudinalni talasi – P-talasi vibracija čestica stenske mase u pravcu kretanja talasa. izazivaju komresiju i rastezanje materijala brzina zavisi od gustine materijala prolaze kroz sve sredine V=3,2-7,3 km/s Rejlijevi talasi transverzalni talasi – S-talasi vibracija čestica stenske mase normalno na pravac kretanja talasa samo kroz čvrste sredine površinski talasi – rezultat dejstva P i S talasa Loveovi talasi – vibracija u horizontalnoj ravni, paralelno površini Zemlje, normalno na pravac kretanja talasa Rejlijevi talasi – oscilacija čestica kružno, naviše i naniže Loveovi talasi

  8. utvrđivanje unutrašnje građe Zemlje pomoću seizmičkih talasa

  9. INSTRUMENTALNO REGISTROVANJE ZEMLJOTRESA • seizmografi • akcelerografi • seizmoskopi Seizmogram

  10. PRATEĆE POJAVE ZEMLJOTRESA akustične seizmičke pojave - različite zvučne manifestacije - brontidi – tutnjave (trenje blokova u litosferi i vibracije tla) svetlosne pojave - trenutni odsjaj (pražnjenje statičkog elektriciteta) pojava vatre - emanacija zapaljivih gasova iz razlomnih zona - kidanjem električnih vodova i gasnih infrastrukturnih pravaca

  11. oscilacije geomagnetskog i gravitacionog polja promene električnog potencijala deformacije reljefa - pukotine - izdizanja - spuštanja - nastanak i nestanak različitih formi reljefa

  12. Klizanje tla • pokretanje tla na padinama (klizanje) • odlamanje kamenih blokova • nastanak odrona i pokretanje lavina. Likvefakcija tla vodom zasićeni granularni materijal privremeno izgubi čvrstoću i ponaša se kao tečnost.

  13. ODREĐIVANJE JAČINE ZEMLJOTRESA Magnituda (M)- relativna mera količine oslobođene energije u hipocentru neimenovan broj (1 – 9). Magnituda ne zavisi od dubine hipocentra (zarišta). Rihterova magnitudna skala (Charls Richter, 1935matematički definisao magnitudu kao energetsku meru dogođenog zemljotresa)

  14. Rihterova skala - magnituda

  15. Cunami Veliki zemljotres kod Sumatre praćen "cunamijem“ 2004 Mag = 9.0 Cunamije praktično zbrisao sve obale od Sumatre do juga Indije i Šri Lanke Konačan broj ljudskih žrtava oko 300 hiljada.

  16. Intenzitet(I)zemljotresa - stepen površinskih efekata zemljotresa na građevinskim objektima, tlu, ljudima. Merkalijeva (MCS – Mercali-Cancani-Siebergovu) skala, I - XII stepeni ekvivalentne, ali znatno detaljnije skale: EMS-98 (Evropska Makroseizmicka Skala, 1998), MSK-64 (Medvedev - Sponhauer - Karnik skala, 1964). Skale intenziteta su opisne i tekstualno izražavaju efekte zemljotresa na zamljinoj površi.

  17. Snaga zemljotresa opada sa udaljenjem od hipocentra. Intenzitet zemljotresa na zemljinoj površi značajno zavisi od dubine zarišta zemljotresa ali i od rastojanja tačke posmatranja do epicentra Talasna priroda zemljotresa može da dovede i do pojave rezonancije, kada talasi naidju na tlo koje ima sopstvenu frekvenciju oscilovanja blisku frekvenciji dolazećeg talasa. • 1985 - Meksiko Siti. • - frekvencija seizmickih talasa jako jako bliska frekvenciji oscilovanja tla ispod grada. • sklapanje ovih frekvencija dovodi do beskonacnog povećavanja amplitude. 1755 – jedan od najjačih zabeleženih zemljotresa na Zemlji • Epicentar u Atlantskom okeanu 200 km SZ od Lisabona. • Procenjena magnituda 8,98

  18. EMS-98 skala

  19. SEIZMIČKA REGIONALIZACIJA Utvrđivanje seizmičkih karakteristika određenog područja Karte seizmičke rejonizacije • Pravilnost u pojavljivanju zemljotresa: • - Centralna i zapadna Srbija • (Kolubarski basen, Područje planine Rudnik, Krupanj) • - Dolina Velike Morave • (Svilajnac-Jagodina) • Kopaonik • Depresija Kosova i Metohije • Leskovačka kotlina • Vranjska kotlina

  20. MOGUĆNOST PREDVIĐANJA ZEMLJOTRESA Dugoročne prognoze – karakter trusnih oblasti, ciklusi ponavljanja zemljotresa, veličina magnituda, maksimalni dogođeni intenziteti... - seizmičke karte seizmoaktivnih zona (max intenzitet potresa) - karte povratnih perioda Kratkoročne prognoze – seizmički instrumenti Seizmički hazard – verovatnoća pojavljivanja zemljotresa Prognoza mogućih potresa u Srbiji za narednih 100 godina: 9º MCS – Rudnik, Kopaonik, Lazarevac, Svilajnac, Uroševac, Gnjilane 8º MCS – Fruška Gora, Ada, Kanjiža, Kosmaj, dolina Velike Morave, Krupanj, Loznica 7º MCS – širi prostor Srbije 6º MCS – jugozapadna Srbija

  21. TRUSNE OBLASTI U SVETU - Cirkumpacifička oblast - Oblast Atlanskog okeana - Alpsko-Himalajski pojas

  22. Recentna seizmička aktivnost

  23. TRUSNE KARAKTERISTIKE ŠIRE OKOLINE BEOGRADA Beograd - zona intenziteta 7º MCS zona intenziteta 9º MCS – Lazarevac, Topola, Rudnik, Svilajnac, Despotovac 2006 2005 2007 2008 2009 2010 2012 2011

More Related