KREATYWNY UMYSŁ czyli jak wspomagać uczniów w nauce

1. Prowadzący: Anna Baran KREATYWNY UMYSŁ czyli jak wspomagać uczniów w nauce

3. Kreatywność, czyli... zdolność wychodzenia poza schemat i tworzenie czegoś nowego, ale jednocześnie użytecznego.

4. Wyniki badań w testach myślenia twórczego Guilforda wykazują następujące proporcje wysokich wyników: • 85% - 5-cio latków; • 50% - dzieci w wieku 6 – 7 lat; • 10% - osoby dorosłe.

5. Wskazówki wspierania twórczego myślenia u dzieci Paula Torrance’a • Ceń myślenie twórcze, • Zachęcaj do manipulowania przedmiotami, • Wspieraj innowacyjne uczenie się przez dziecko, • Ucz tolerancji wobec idei i twórczych osobowości,

6. Twórz i utrwalaj twórczą atmosferę, • Stwarzaj sytuacje wymagające twórczego myśleniaw myśl sentencji „Potrzeba matką wynalazków”, • Zapewniaj okresy wzmożonej aktywności dzieciom oraz względnego spokoju,

7. Bądź nauczycielem o otwartym umyśle, gdyż decydującym czynnikiem rozwijania twórczości aktywności dziecka jest osoba i zachowanie nauczyciela.

8. Twórcze działania dziecka w szkole Postaraj się: -ukierunkować-obserwować-wskazywać drogi rozwoju-zachęcać-rozpoznawać potrzeby-tworzyć sytuacje-przeżywać radość-tworzyć atmosferę

9. Twórcze działania dziecka w przedszkolu Unikaj: -nudy-szarzyzny-szablonów-rutynowych rozwiązań-gotowych form przekazu informacji-hamowania inicjatywy-narzucania utartych sposobów

10. Czego potrzebuje dziecko, by pozostać dzieckiem twórczym? Przede wszystkim musi mieć zaspokojone podstawowe potrzeby życiowe, do których należą: - bezpieczeństwo, - akceptacja, - dobre kontakty emocjonalne, - przynależności. POCZUCIE WŁASNEJ WARTOŚCI

11. Twórczy nauczyciel wykształci twórcze dzieci (Edward Nęcka)

12. Dbajmy o to , aby zdolności naszych uczniów nie zostały zaprzepaszczone.

13. MYŚLENIE LATERALNE Większość z ludzi korzysta z utartych wzorców postępowania. Bez nich życie codzienne byłoby trudne. Jednakże postęp to umiejętność zmiany wzorców i wyjście poza nie. Stąd termin używany przez de Bono myślenie „lateralne=w bok”.

14. Bariery procesu twórczego • negatywna samoocena • wrażliwość na krytykę • schematyczność myślenia • …

15. GRY KREATYWNE

16. Akronimy • Przypadkowe wyrazy • Rozwiązywanie problemów

17. Twórcze rozwiązywanie problemów

18. KAPELUSZE MYŚLOWE EDWARDA DE BONO

19. Myślenie według białego kapelusza • Obejmuje fakty, liczby, potrzebę informacji i dostrzeganie braków. Włóż go wtedy, gdy chcesz przyjrzeć się sytuacji w kontekście dostępnych danych. Myślenie według czerwonego kapelusza • Obejmuje intuicję, uczucia i emocje. Pozwala myślącemu polegać na intuicji bez potrzeby uzasadniania czegokolwiek. Każdy z nas skłonny jest ufać intuicji tylko wtedy, gdy jest ona poparta logicznymi argu­mentami. Czerwony kapelusz pozwala ci w danej chwili w peł­ni polegać na własnych uczuciach. Myślenie według czarnego kapelusza • Czarny kapelusz oznacza osądzanie i przezorność i jako taki jest najcenniejszy. W żadnym wypadku nie jest to kapelusz o mniejszym czy negatywnym znaczeniu. Wykorzystuje się go do pokazania, dlacze­go dana sugestia nie pasuje do okoliczności, doświadczenia, stosowa­nej metody czy obowiązujących przepisów. Czarny kapelusz zawsze musi być logiczny. Warto, byś korzystał z niego, gdy chcesz wypróbować nowe pomysły, które twoim zdaniem nie są do końca właściwe bądź obawiasz się, że nie będą skuteczne. 

20. Myślenie według żółtego kapelusza • Nosząc ten kapelusz musisz być logiczny i nastawiony pozy­tywnie. Powinieneś wyjaśniać, dlaczego według ciebie coś się sprawdzi i przyniesie korzyści. Żółty kapelusz można stosować do przewidywa­nia rezultatów proponowanych działań, jak również do znajdowania czegoś wartościowego w tym, co już się wydarzyło. Myślenie według zielonego kapelusza • To kapelusz kreatywności, rozmaitych alternatyw, propozycji i tego, co interesujące. Oznacza prowokację i zmianę. Korzysta się z niego po to, by odkryć nowe możliwości i wpaść na ciekawe pomysły. Można go stosować w połączeniu z niektórymi strategiami kreatywnego myślenia (bądź tuż potem). Myślenie według niebieskiego kapelusza • To kapelusz analizowania bądź kontroli. Myśląc w taki sposób stwierdzasz, co twoim zdaniem należy w danej chwili zrobić, na przykład: „Włożywszy niebieski kapelusz, uznałem, że powinniśmy w tym mo­mencie pomyśleć według zielonego kapelusza".

21. TECHNIKI WSPOMAGAJĄCE TWÓRCZE MYŚLENIE • Burza mózgów • Mapy myśli • Techniki pamięciowe

22. Burza mózgów W trakcie "burzy": • Ludzie siedząw kręgu – nikt nie zajmuje pozycji uprzywilejowanej • Obowiązuje absolutnyzakaz krytyki • Zgłaszamy nasze pomysły w sposób nieskrępowany • Usprawniamy pomysły podane przez innych • Moderator okresowo podsumowuje lub zapisuje pomysły na tablicy

23. Burza mózgów Gdy "burza" ucichnie: • Wybór najbardziej obiecujących pomysłów– przejście do fazy logicznej analizy rozwiązań • Pomysły te grupa rozwija, precyzuje i poddajekrytycznej ocenie • Ocena, czy uzyskaliśmy pomysł – rozwiązanie problemu Jeżeli nie: • Ponownie przeprowadzamy sesję burzy mózgów, lub poszukujemy rozwiązań w inny sposób

24. Mapy myśli WYKREŚLANIE "MAP UMYSŁU" • Polega na bezpośrednim zapisywaniu wszelkich pomysłów i skojarzeń wywołanych problemem wyjściowym - tematem nadrzędnym. Temat ten zapisujemy na środku kartki i od tego momentu dajemy się ponieść myślom. Kolejne idee zapisujemy wokół tematu - gdy wiążą się one z sobą, łączymy je od razu liniami, jeśli nie - wykreślamy nowe odgałęzienie. Po pewnym czasie „mapa” staje się dość rozległa i zawiła. Gdy wyczerpie się nasza inwencja, analizujemy obraz. Dostrzeżone teraz związki oznaczamy dodatkowymi liniami. Jest bardzo prawdopodobne, że mapa: • będzie zawierała znacznie więcej elementów, niż pomysły, które zapisalibyśmy tradycyjną metodą wyliczenia w „słupku” (myślenie sekwencyjne) - niektóre zapomnielibyśmy, inne w ogóle nie przyszłyby nam do głowy; • ukaże powiązania między pomysłami, których się nie spodziewaliśmy; • te powiązania wywołają pojawienie się kolejnych elementów; • ujrzymy przejrzysty obraz całości problemu, którego nie dostrzeglibyśmy myśląc sekwencyjnie.

25. Jest bardzo prawdopodobne, że mapa: • będzie zawierała znacznie więcej elementów, niż pomysły, które zapisalibyśmy tradycyjną metodą wyliczenia w „słupku” (myślenie sekwencyjne) - niektóre zapomnielibyśmy, inne w ogóle nie przyszłyby nam do głowy; • ukaże powiązania między pomysłami, których się nie spodziewaliśmy; • te powiązania wywołają pojawienie się kolejnych elementów; • ujrzymy przejrzysty obraz całości problemu, którego nie dostrzeglibyśmy myśląc sekwencyjnie.

27. Techniki pamięciowe-HAKI