ANAYASA

1. ANAYASA

2. ANAYASANIN TANIMI VE TÜRLERİ

3. Anayasanın Tanımı Anayasa, yasalar içinde en tepede bulunan ve uyulması zorunlu temel esasları içeren bir yasadır." ANAYASA KANUN TÜZÜK YÖNETMELİK

4. Anayasanın Tanımı Anayasa, devletin temel yapısını, temel niteliklerini, idare şeklini, organlarını, bu organların birbiriyle olan ilişkilerini ve kişilerin hak ve hürriyetlerini gösteren temel kanundur. Görüldüğü gibi, anayasa da bir kanundur. Ancak, hiyerarşik olarak daima diğer kanunların üzerinde yer alır. Buna "Anayasanın üstünlüğü ilkesi" adı verilir.

5. Anayasanın Tanımı Bir anayasa ne gibi kuralları kapsamalıdır sorusuna, beş noktada toplanabilecek esaslarla cevap verebilir (Bu esaslar anayasanın tanımını oluşturan unsurlardır) : 1- Devletin kuruluşu, yapısı 2- Devletin biçimi 3- Devletin siyasal rejimi 4- Yüksek devlet organlarının kuruluşu, işleyişi, yetkileri ve ilişkileri 5- Kamu hürriyetleri

6. Terim olarak anayasa iki bakımdan tanımlanır: • Şeklî anlamda (dar anlamda) anayasa • - Maddî anlamda ( geniş anlamda) anayasa

7. - Şeklî anlamda (dar anlamda) anayasa: Kanunlar arasında, kendilerine vücut veren organ bakımından, yapılışları ve değiştirilişleri yönünden bakarsak, anayasanın, öteki kanunlar gibi değil de; onlardan farklı usullerle yapılıp değiştirileceği ortaya çıkar. Bu şekli (biçimsel) bir tanımdır. Belli bir ülkede, özel bir yöntemle yürürlüğe konmuş olan ve anayasal düzenin esaslarını, sistematik bir biçimde yerine getiren anayasa adlı resmi hukukî belgeyi ifade eder.

8. - Maddî anlamda (geniş anlamda) anayasa: Bir anayasa, ne gibi kuralları kapsar ya da özü nedir? Sorularını sorarsak, anayasanın içindekilere göre bir tanıma varabiliriz: Devletin örgütlenmesi ve işlemesiyle ilgili kurallar. Bu tanım maddîdir, çünkü anayasanın maddesini, özünü belirtir ve böyle bir öz, ilke olarak öteki kanunlarda bulunmaz.

9. Anayasanın Türleri: Anayasa türlerinin oluşması hakkında; Değişik koşulların ürünleri oldukları için anayasalar, aynı deyimlerle belirlenen ödevleri yüklenmiş olsalar bile, bunu farklı biçimlerde ve özlerde ortaya çıkarmaktadırlar. Anayasaların çeşitlenmeleri, hukukçuların oluşturması değildir. Sosyal koşulların, siyasal hayat içinde oluşturdukları kalıplardır.

10. ANAYASANIN TÜRLERi YAZILI OLUP OLMAMALARINA GÖRE ANAYASALAR DEĞİŞTİRİLME USULLERiNE GÖRE ANAYASALAR İÇERİĞİNE GÖRE ANAYASALAR YAZILI ANAYASALAR YAZISIZ (TEÂMÜLÎ) ANAYASALAR KATI (SERT) ANAYASALAR YUMUŞAK ANAYASALAR ÇERÇEVE ANAYASALAR DÜZENLEYiCi (KAZUiSTiK) ANAYASALAR

11. Yazılı Anayasalar Yazılı anayasa demek, bir anayasa içinde var olması gerekli konuların, yetkili organlarca, gerekli usullere göre belirli bir " temel belge " ya da metinler içinde toplanması demektir.

12. Yazılı Anayasalar • Anayasaların yazılı olması şart değildir. • Günümüzde anayasaların büyük bir bölümü yazılıdır. • 17 Eylül 1787 tarihli Amerikan Anayasası, bugün • yürürlükte olan en eski yazılı anayasadır.

13. ANAYASANIN TÜRLERi YAZILI OLUP OLMAMALARINA GÖRE ANAYASALAR DEĞİŞTİRİLME USULLERiNE GÖRE ANAYASALAR İÇERİĞİNE GÖRE ANAYASALAR YAZILI ANAYASALAR YAZISIZ (TEÂMÜLÎ) ANAYASALAR KATI (SERT) ANAYASALAR YUMUŞAK ANAYASALAR ÇERÇEVE ANAYASALAR DÜZENLEYiCi (KAZUiSTiK) ANAYASALAR

14. YazısızAnayasalar Toplum içinde uzunca bir süre kesintisiz olarak tekrarlanan ve bağlayıcı olduğuna inanılan uygulamalardan oluşan anayasa yazısız anayasadır.Yazılı olmayan kurallar bütünüdür. • Yazısız • Teâmülî • Geleneksel • Örfî

15. Yazısız Anayasalar • Yazısız anayasa, yaptırım gücü olan geleneğe dayanmaktadır. • Bir anayasanın geleneksel olması, anayasanın olmadığı • anlamına gelmez. • 18. yüzyıla değin, hemen hemen tüm anayasalar geleneksel • yani yazısızdı. • Yazısız anayasaya en güzel örnek İngiliz Anayasası'dır.

16. Yazısız Anayasalar • Bir devletin geleneksel anayasaya sahip olması, tüm • kuralların yazılı belgelerle saptanmadığı anlamına gelmez. • Yine de, birçok kuralları içeren belgeler vardır. • Yazısız anayasaya sahip olan İngiltere'de, (Magna Carta • Libertatum) (1215) Büyük Hürriyet Fermanı adında • yayımlanmış belge mevcuttur.

17. Yazısız Anayasalar • Dikkat edilecek nokta, yazısız anayasa sisteminde anayasal • kuralların hepsinin yazısız olmadığı, yazılı anayasal belgelerin • de bulunabileceğidir. Buna örnek: • İngiliz Anayasası • yazısız anayasadır İngiltere’de Magna Carta adlı belge mevcuttur. fakat

18. ANAYASANIN TÜRLERi YAZILI OLUP OLMAMALARINA GÖRE ANAYASALAR DEĞİŞTİRİLME USULLERiNE GÖRE ANAYASALAR İÇERİĞİNE GÖRE ANAYASALAR YAZILI ANAYASALAR YAZISIZ (TEÂMÜLÎ) ANAYASALAR KATI (SERT) ANAYASALAR YUMUŞAK ANAYASALAR ÇERÇEVE ANAYASALAR DÜZENLEYiCi (KAZUiSTiK) ANAYASALAR

19. Katı Anayasalar Normal kanunlardan farklı usul ve esaslara uyularak yapılan; yapılması ve değiştirilmesi normal kanunlardan daha zor şartlara bağlanan anayasalara katı anayasadenir. Diğer bir deyimle, normal kanunlarla değiştirilmesi mümkün olmayan anayasalardır.

20. Katı Anayasalar • Bir anayasanın katı (sert) olduğunu gösteren belirtiler şunlardır: • Süre yasağı öngörmesi • Değiştirmede dönem yasağı öngörmesi • Değiştirilemeyecek maddeler içermesi • - Değiştirilmesi için mecliste nitelikli çoğunluk araması.

21. Katı Anayasalar • Günümüzde -hemen hemen- bütün anayasalar katı anayasalardır." • Anayasaların katılığının derecesi anayasadan anayasaya değişir. • Parlâmentonun üçte iki çoğunluğuyla değiştirilebilen bir anayasa, • beşte üç çoğunluğuyla değiştirilebilen bir anayasaya oranla daha • katıdır; ama dörtte üç çoğunluk ile değiştirilebilen bir anayasaya • oranla daha az katıdır.

22. ANAYASANIN TÜRLERi YAZILI OLUP OLMAMALARINA GÖRE ANAYASALAR DEĞİŞTİRİLME USULLERiNE GÖRE ANAYASALAR İÇERİĞİNE GÖRE ANAYASALAR YAZILI ANAYASALAR YAZISIZ (TEÂMÜLÎ) ANAYASALAR KATI (SERT) ANAYASALAR YUMUŞAK ANAYASALAR ÇERÇEVE ANAYASALAR DÜZENLEYiCi (KAZUiSTiK) ANAYASALAR

23. Yumuşak Anayasalar Devletin temel yapısını ya da özgürlükler düzenini değiştirmek, başka herhangi bir kanunu değiştirmekten farklı bir yönteme bağlanmış değilse bu durumda olan anayasalara yumuşak anayasadenir. Yani normal kanunlarla aynı usullerle ve aynı organlarca değiştirilebilen anayasa olarak tanımlanmaktadır.

24. Yumuşak Anayasalar Yumuşak anayasa sisteminde yasama organının sıradan bir kanun yapar gibi anayasayı değiştirebilmesi nedeniyle, anayasanın üstünlüğü deyimi üst bir sözden başka bir şey değildir. Zira bu sistemin ayırıcı özelliği, anayasanın alelade (sıradan) bir kanunla değiştirilebilmesidir.

25. Yumuşak Anayasalar Gerçekte, yumuşak anayasa ile kanun aynı normlar hiyerarşisinde yer alır. Bu nedenle, yumuşak anayasanın anayasallık değerinin tartışmalı olduğu ileri sürülmüştür. Bunlara göre, bir bakıma şekil açısından, yumuşak anayasa, anayasa sayılamaz. Çünkü bu normlar en üstün hukuk kategorisini temsil etmezler. ANAYASA KANUN TÜZÜK YÖNETMELİK

26. ANAYASANIN TÜRLERi YAZILI OLUP OLMAMALARINA GÖRE ANAYASALAR DEĞİŞTİRİLME USULLERiNE GÖRE ANAYASALAR İÇERİĞİNE GÖRE ANAYASALAR YAZILI ANAYASALAR YAZISIZ (TEÂMÜLÎ) ANAYASALAR KATI (SERT) ANAYASALAR YUMUŞAK ANAYASALAR ÇERÇEVE ANAYASALAR DÜZENLEYiCi (KAZUiSTiK) ANAYASALAR

27. Çerçeve Anayasalar Devlet organlarının temel hukuki statüsünü ve düzenini temel hatlarıyla belirleyip ayrıntıları diğer kanun ve hukuki normlara bırakan anayasalardır.

28. Çerçeve Anayasalar • Kazuistik anayasanın karşıtı olan anayasa türüdür. • Kısa ve öz hükümlerden oluşur (Az madde barındırır ve • ayrıntıya yer vermez). • Sistemin şekillenmesi, anayasa piramidinin daha alt • kademelerindeki hukuki eylemlere bırakılır.

29. ANAYASANIN TÜRLERi YAZILI OLUP OLMAMALARINA GÖRE ANAYASALAR DEĞİŞTİRİLME USULLERiNE GÖRE ANAYASALAR İÇERİĞİNE GÖRE ANAYASALAR YAZILI ANAYASALAR YAZISIZ (TEÂMÜLÎ) ANAYASALAR KATI (SERT) ANAYASALAR YUMUŞAK ANAYASALAR ÇERÇEVE ANAYASALAR DÜZENLEYiCi (KAZUiSTiK) ANAYASALAR

30. Düzenleyici (Kazuistik) Anayasalar Uzun ve ayrıntılı olan, normalde kanun meclis iç tüzüğü ya da tüzükle düzenlenebilecek pek çok konuyu içerecek detaya yer veren anayasalardır.

31. Düzenleyici (Kazuistik) Anayasalar • Açıklamalı ve ayrıntılı maddeler içerir. • Detayları kanunlara bırakmaz. • Kanunlarda düzenlenmesi gereken hususları ayrıntılı • olarak düzenler. • Her durumun kuralla çözülmesine dayanır.