E N D
1. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Witam na ekonometrii! ?
2. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria
3. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Zalecane strony internetowe http://e-sgh.pl/toroj/ekonometria/karta/
http://e-sgh.pl/toroj/ekonometria/
http://akson.sgh.waw.pl/~tkusze
http://www.kufel.torun.pl
http://akson.sgh.waw.pl/~at29060/ekonometria/
4. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Literatura uzupelniajaca W. Florczak, G. Juszczak-Szumacher, R. Kelm, M. Majsterek, A. Welfe [red.], Ekonometria. Zbiór zadan, PWE, 2003 i kolejne wydania.
J. B. Gajda, Ekonometria. Wyklad i latwe obliczenia w programie komputerowym, Wydawnictwo C. H. Beck, 2004 (z CD-ROM).
T. Kufel, Ekonometria. Rozwiazywanie problemów z wykorzystaniem programu GRETL, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004 i kolejne wydania.
K. Kukula [red.], A. Goryl, Z. Jedrzejczyk, J. Osiewalski, A. Walkosz, Wprowadzenie do ekonometrii w przykladach i zadaniach, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999 i kolejne wydania.
K. Kukula [red.], Z. Jedrzejczyk, J. Skrzypek, A. Walkosz, Badania operacyjne w przykladach i zadaniach, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997 i kolejne wydania.
E. Nowak, Zarys metod ekonometrii. Zbiór zadan, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002.
M. Kosko, M. Osinska [red.], J. Stempinska, Ekonometria wspólczesna, Dom Organizatora, Torun 2007.
D. Strahl [red.], E. Sobczak, M. Markowska, B. Bal-Domanska, Modelowanie ekonometryczne z Excelem, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wroclawiu, 2002 i kolejne wydania.
D. Witkowska, Podstawy ekonometrii i teorii prognozowania, Oficyna Ekonomiczna, 2005.
E-ekonometria SGH.
5. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Ekonometria program zajec Modelowanie ekonometryczne
Przeplywy miedzygaleziowe
Zagadnienia optymalizacyjne i badania operacyjne
6. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Przypomnienie ze Statystyki (1) klasyczny model regresji liniowej jedna zmienna objasniajaca
7. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Przypomnienie ze Statystyki (2) zaobserwowana wartosc zmiennej objasnianej
teoretyczna wartosc zmiennej objasnianej
reszta losowa
8. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Przypomnienie ze Statystyki (3) szukamy takiego a i b, aby prosta przechodzila jak najblizej wszystkich punktów
formalnie: aby suma kwadratów odleglosci punktów od prostej byla minimalna
minimalizujemy wyrazenie: ze wzgledu na a i b
stad: METODA NAJMNIEJSZYCH KWADRATÓW
9. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Zadanie Model ze stala i jedna zmienna objasniajacaoczyszczalnia_sciekow.xls
10. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Wiele zmiennych objasniajacych zmiennych objasniajacych moze byc wiecej niz 1:X1, X2, ..., XK
11. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Model ekonometryczny
12. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Zmienne egzogeniczne (nie objasniane przez model)
endogeniczne (objasniane przez model)
13. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Dane przekrojowe (np. PKB kazdego kraju Europy w 2005 roku)
szeregi czasowe (np. PKB Polski 1995-2006)
panelowe (np. PKB kazdego kraju Europy 1995-2006)
14. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Zapis wektorowy i macierzowy (1) zmienna objasniana wektor: y
zmienne objasniajace macierz: X
15. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Zapis wektorowy i macierzowy (2) jezeli a [(K+1)x1] to wektor parametrów przy zmiennych objasnianych, to model mozemy zapisac:
16. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Stala a zapis wektorowy w kazdym równaniu wartosc zmiennej mnozymy przez wlasciwy tej zmiennej parametr
wyraz wolny nie jest mnozony przez zmienna...
17. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Zadanie Konstrukcja macierzy X
(rynek_samochodowy_A.xls)
18. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Wektor estymatorów MNK zasada MNK jak w regresji liniowej z 1 zmienna objasniajaca minimalizujemy:ze wzgledu na kazdy element wektora a
stad wzór na estymator MNK: a=(XTX)-1XTy
19. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Zadanie Szacujemy model na podstawie pliku zgony_niemowlat.xls
funkcje macierzowe w Excelu:
=TRANSPONUJ(zakres_macierzy)
aby rozszerzyc wynik na inne komórki, nalezy zaznaczyc caly zakres, w którym ma sie znalezc wynik, nacisnac F2, a potem Ctrl+Shift+Enter
=MACIERZ.ILOCZYN(macierz1;macierz2)
=MACIERZ.ODW(zakres_macierzy)
prostszy sposób w Excelu:
instalacja: Darzedzia Dodatki Analysis ToolPak
korzystanie: Narzedzia Analiza danych Regresja
20. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Dokladna wspólliniowosc Co sie dzieje, jezeli jedna ze zmiennych objasniajacych jest kombinacja liniowa innych? (np. Y, X1, X2, X3 gdzie X3=X2+X1)
Konsekwencja jest osobliwosc macierzy XTX (nie istnieje macierz odwrotna).
Nie mozemy zatem wyznaczyc macierzy (XTX)-1 i wektora oszacowan MNK parametrów modelu: a=(XTX)-1XTy.
Uzasadnienie: nie jest mozliwe algebraiczne oddzielenie zmiennosci Y objasnionej zmienna X3 od zmiennosci objasnionej zestawem zmiennych (X1, X2).
Przyklad: w modelu ze stala i zerojedynkowymi zmiennymi sezonowymi musimy pominac jeden z okresów cyklu (inaczej suma wektorów zmiennych sezonowych dawalaby wektor jedynek, uwzgledniony juz w macierzy X ze wzgledu na oszacowanie stalej).
21. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Zadanie rynek_samochodowy_A.xls
zmienne_zerojedynkowe.xls
22. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Przypomnienie ze Statystyki (4) Estymator:
jest zmienna losowa (mozemy uzyskac rózne oszacowania w zaleznosci od doboru próby), a wiec ma swoja wariancje (im mniejsza, tym wieksza precyzja szacunku)
Pozadane cechy estymatorów:
nieobciazonosc (wartosc oczekiwana estymatora równa prawdziwemu parametrowi w populacji)
zgodnosc (im wieksza próba, tym wieksze prawdopodobienstwo, ze wartosc estymatora jest bliska prawdziwemu parametrowi)
efektywnosc (oszacowania sa precyzyjne, tzn. wariancja estymatora jest niska, im nizsza wariancja, tym efektywniejszy estymator; o estymatorze mówimy efektywny, gdy wariancja jest najnizsza z mozliwych)
23. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Bledy szacunku... (1) nieobciazony i zgodny estymator wariancji s2 skladnika losowego w modelu szacowanym klasyczna MNK (KMNK):gdzie:
e wektor reszt losowych modelu
I liczba obserwacji
K liczba zmiennych objasniajacych
24. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Bledy szacunku... (2) nieobciazony i zgodny estymator macierzy wariancji-kowariancji estymatora a parametrów modelu:
odchylenie standardowe estymatora nieznanego parametru ak (przy k-tej zmiennej):
25. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Twierdzenie Gaussa-Markowa Zalozenia:
zmienne objasniajace nielosowe
zmienne objasniajace nieskorelowane ze skladnikiem losowym
rzad macierzy X nie wiekszy niz liczba obserwacji
wartosc oczekiwana skladnika losowego = 0
macierz wariancji-kowariancji skladnika losowego: diagonalna ze stalymi elementami na przekatnej
Jezeli spelnione sa zalozenia 1-5, to estymatory parametrów strukturalnych modelu wyznaczone klasyczna metoda najmniejszych kwadratów sa estymatorami:
liniowymi
zgodnymi
nieobciazonymi
najefektywniejszymi w klasie liniowych estymat. nieobciazonych
BLUE Best Linear Unbiased Estimator
26. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Zadania zalozenia MNK
macierz X
mozliwosci MNK
27. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Zadanie Maddala (2006), s. 147, zad. 12
Przypuscmy, ze próbujemy zbudowac model tlumaczacy zagregowane oszczednosci jako funkcje poziomu stóp procentowych. Czy zdecydowal(a)bys sie na pobranie próby z okresu duzej zmiennosci stóp procentowych, czy z okresu stabilnych stóp? Odpowiedz uzasadnij.
28. 2007/2008 Z Andrzej Torój, Ekonometria Koniec pierwszych cwiczen???