Download
1 / 20
270 likes | 879 Views
ÖĞRETİM STRATEJİLERİ. Süleyman MANAK. BULUŞ YOLUYLA ÖĞRETME. Jerome Bruner tarafından 1960’lı yıllarda geliştirilmiştir. “Öğrenmek bir ürün değil,bir süreçtir.”
E N D
ÖĞRETİM STRATEJİLERİ Süleyman MANAK
BULUŞ YOLUYLA ÖĞRETME Jerome Bruner tarafından 1960’lı yıllarda geliştirilmiştir. “Öğrenmek bir ürün değil,bir süreçtir.” Öğretmenin rolü, hazır bilgiyi öğrenene sunmak değil, kendi kendine öğrenebileceği ortamı oluşturarak, bilgiyi keşfetmekte ona rehberlik etmek olduğunu savunmuştur. ( Senemoğlu,2001 )
Bütün çocukların içinde öğrenme isteği vardır. Bu isteğin ortaya çıkması için öğretim ortamında, öğrencide merak ve başarma isteği uyandıracak, onları birlikte çalışmaya teşvik edecek ve bilginin keşfini sağlayacak etkinliklere yer verilmelidir.
Bruner, öğrenmede konu alanı yapısını anlamanın önemini vurgulamıştır. Bu yapıyı doğru anlayabilmenin yolunun ise, bireyin öğrenmede aktif olması ve buluş yapması olduğunu savunmuştur. Ayrıca, öğrenmede tümevarım, usavurma yolunun üstünlüğünü benimsemiştir. (Senemoğlu,1997)
Buluş yoluyla öğrenme, öğrencinin kendi etkinliklerine ve gözlemlerine dayalı olarak yargıya varmasını teşvik edici bir öğretim yaklaşımıdır. Bruner’e göre öğretmenin rolü, önceden paketlenmiş bilgiyi öğrenciye sunmaktan çok, öğrencinin kendi kendine öğrenebileceği ortamı oluşturmaktır.
Öğrencilerin birer bilim adamı gibi düşünmelerini sağlamak gerekir. Buluşla öğrenme yoluyla öğrencilerin aktif araştırmacılar haline gelebilir. Öğretmen, öğrencilere kavramları, ilkeleri kendisi vermek yerine, öğrencileri deney yapmaya, ilkeleri, kavramları bulmaya teşvik etmelidir.
Buluş yoluyla öğrenme özellikle Matematik, Fen Bilimleri ve dil öğretiminde etkili olarak kullanılabilecek bir stratejidir.
Öğrencilere gelişim özelliklerine uygun olarak bilgi sunulursa, her yaşta, her türlü bilgiyi öğrenebilirler. Bu nedenle, öğrenmenin sağlanması için yeni bilgilerin eylemselden semboliğe doğru düzenlenmesi gerekir. (Erdem,Akman,1995)
Buluş yoluyla öğrenmenin en önemli üstünlüğü, öğrencinin merak güdüsünü uyandırması ve güdülenmişlik düzeyini cevapları buluncaya kadar,çalışma boyunca sürdürebilmesidir.Bir diğer üstünlüğü de öğrencileri bağımsız olarak problem çözmeye yönlendirmesidir. Öğrenciler,bilgiyi alıp özümsemekten çok, bilgiyi analiz etmeye,uygulamaya,sentez yapmaya zorlanmaktadır. ( Senemoğlu,1997 )
Merak güdüsünü harekete geçirmek, öğrencilerde öğrenilecek konuya karşı merak uyandırmak gerekmektedir. Öğrencilere problem durumları vererek öğrencilerin soru sormaları, deney yapmaları, keşfetmeleri sağlanmalıdır.
Öğrenci,konunun yapısını; fikirleri arasındaki temel ilişkileri, ilkeleri, özellikleri keşfedinceye kadar örneklerle çalışır (tümevarım) Buluş yoluyla öğrenmede iki yaklaşım: Yapılandırılmış buluş ve yapılandırılmamış buluş.
Yapılandırılmış BuluşÖğretmen, kazanılacak hedef ve davranışları belirler. Bulunması gereken ilke,kavram ya da çözümle ilgili verileri, örnekleri organize eder. Sorular sorarak öğrencilerin ellerindeki verileri analiz etmelerine ve sonuca ulaşmalarına yardım eder. Yapılandırılmamış Buluş Planlanmamış, doğal bir ortamda kavramları, ilkeleri, bir problemin çözümünü bireyin kendi kendine bulmasıdır.
SUNUŞ YOLUYLA ÖĞRENME Ausubel’e göre öğrenci, her zaman hangi bilginin önemli, hangi ipuçlarının problem çözümü için uygun olduğunu bilmeyebilir. Bu nedenle birey,özellikle herhangi bir konu alanıyla ilgili öğrenmesi gereken kavramları,ilkeleri, fikirleri buluş yoluyla değil, kendine sunulanı alma yoluyla kazanabilir. ( Senemoğlu,1997 )
Sunuş yoluyla öğretme yaklaşımının dört temel özelliği: • Sunuş yoluyla öğretme, öğretmen ve öğrenci arasında yoğun bir etkileşimi gerektirir. • Sunuş yoluyla öğretme, bol örnek vermeyi gerektirir. • Sunuş yoluyla öğretme, genelden özele doğru hiyerarşik bir yapı izler. • Öğretim adım adım ilerler.
Sunuş yoluyla öğretmenin üç temel aşaması vardır: • Ön organize edicilerin sunulması (başlangıç) • Öğrenilecek yeni konunun, materyalin sunulması (gelişme) • Bilişsel örgütlemenin güçlendirilmesi.
Ön organize ediciler, öğrencilerin yeni bilgiler ile önceden kazanmış olduğu bilgileri birbiriyle ilişkilendirmesini sağlayan başlangıç ifadeleridir. Bunlar bir kavram, bir ilke olabileceği gibi şekiller, şemalar da olabilir.
Ön organize edicilerin temel özellikleri şunlardır: • Genel olarak kısa sözel ya da görsel bilgiden oluşur. • Öğrenilecek geniş bilgiden önce sunulur. • Öğrenilecek yeni bilgi ile ilgili ayrıntıyı kapsamaz. • Yeni bilgide, materyalde mantıksal ilişkiler kurmak için bir araç görevi yapar. • Öğrencinin kodlama sürecini etkiler. ( Senemoğlu,1997 )
Öğrenilecek yeni konunun, materyalin sunulması (gelişme) Bilgi, örgütlenmiş bir şekilde sunulur. Öğrencinin etkin katılımının sağlanması ve dikkatinin sürdürülmesi önemlidir. Öğrenci basamak basamak genel kavramlardan özel bilgilere, somut örneklere doğru ilerler.
Anlamlı öğrenmenin düzenlenebilmesi için şu iki hususun yerine getirilmesi gerekir. • Öğrenilecek bilgiler kendi içinde bir bütünlük ve anlam taşımalıdır. • Anlamlı öğrenme için öğrencide olumlu yönde bir hazırlığın olması gerekir. ( Büyükkaragöz,Çivi,1999 )
Kaynaklar • Fidan N.(1996),Okulda Öğrenme ve Öğretme,Alkım Yayınevi,Ankara • Senemoğlu N.(2001),Gelişim Öğrenme ve Öğretim,Gazi Kitapevi,Ankara • Tan Ş.&Erdoğan A.(2004),Öğretimi Planlama ve Değerlendirme,PegemA Yayıncılık,Ankara • Büyükkaragöz S.&Çivi C.(1999 ),Genel Öğretim Metodları,Öz Eğitim Basım,İstanbul • Koç M.&Yavuzer Y.&Demir Z.&Çalışkan M.(2003),Gelişim ve Öğrenme,Nobel Yayınevi,Ankara • Akman Y.&Erden M.(1997),Gelişim Öğrenme-Öğretme,Arkadaş Yayınevi,Ankara
