„Subject Access Points” w polskich bibliotekach cyfrowych (przegląd)

1. „Subject Access Points” w polskich bibliotekach cyfrowych (przegląd) Konferencja: „Cyfrowość bibliotek i archiwów”, Warszawa, 26-27 listopada 2009 Paweł Rygiel (Biblioteka Narodowa)

2. Access points (punkty dostępu) • STATEMENT OF INTERNATIONAL CATALOGUING PRINCIPLES, 2009 „Punkty dostępu są elementami rekordów bibliograficznych i wzorcowych, które zapewniają rzetelne wyszukiwanie rekordów bibliograficznych i wzorcowych oraz związanych z nimi zasobów bibliograficznych” -podstawowe punkty dostępu (autor, tytuł, data wydania, przedmiot, identyfikatory) -dodatkowe punkty dostępu (m.in. język, miejsce wydania, typ nośnika)

3. Subject access point – problemy z polskim nazewnictwem • Punkt dostępu przedmiotowego? • Punkt dostępu do przedmiotu? • Dostęp do treści dokumentu przez przedmiot? • Przedmiotowy punkt dostępu? • Punkt dostępu do charakterystyki przedmiotowej?

4. Biblioteki dostępne w FBC • Biblioteki dostępne w FBC (41) • Biblioteki na platformie dLibra • wersja 4.0 - 34 biblioteki • wersje wcześniejsze - 3 biblioteki (cBN Polona, BC CODN, BC UŁ) - brak możliwości dodawania tagów • Inne platformy i systemy • VTLS (ABC Kraków) • TINLIB (BC Politechniki Krakowskiej • inne (ICM – Biblioteka Wirtualna; PBI - Polska Biblioteka Internetowa)

5. Narzędzia opisu • języki haseł przedmiotowych (jhp KABA, jhp BN) • przejmowane bez zmian • dzielone na pojedyncze słowa lub wyrażenia • swobodne słowa kluczowe • tagi, słowa kluczowe użytkowników (BBC, BCPW, BCUWr, DBC) • połączenie kilku narzędzi (np. w opisie występują hasła przedmiotowe i słowa kluczowe)

11. Punkty dostępu przedmiotowego • Element DCMES (Subject) – różne określenia w bibliotekach • Temat i słowa kluczowe • Hasło przedmiotowe • Hasło przedmiotowe KABA • Słowa kluczowe

16. Punkty dostępu przedmiotowego • Indeks słów kluczowych – różna zawartość (w zależności od używanych narzędzi) • pojedyncze słowa • wyrażenia • hasła przedmiotowe • tagi

18. jhp KABA

19. jhp BN

20. jhp KABA

23. tagi

25. Punktydostępu przedmiotowego • Kolekcje • podział determinowany przez profil biblioteki oraz różnorodność i ilość zdigitalizowanego materiału • różne typy instytucji i zbiorów bibliotek • akademickie/naukowe (eBUW, BC PAN, BCPW) • regionalne (Bałtycka BC, Elbląska BC, Sanocka BC) • dziedzinowe (Pedagogiczna BC, Bibliologiczna BC) • naukowe/regionalne (KPBC, WBC, ZBC Pomerania) • podziały - różny poziom szczegółowości • podział tematyczny • materiały związane z życiem uczelni, jej historią, działalnością naukową • materiały związane z regionem • materiały związane z daną dziedziną wiedzy • podział formalny • cechy formalne dokumentu pierwotnego (rękopisy, druki muzyczne • przeznaczenie czytelnicze (skrypty, podręczniki)

27. Narzędziawyszukiwania

38. Obserwacje • Korzystne rozwiązania • Możliwość dodawania tagów użytkowników • Problemy • Brak jednolitego systemu opisu rzeczowego • Nieczytelne zasady działania systemu podpowiedzi w przypadku braku wyników zapytania

39. Dziękuję! Paweł Rygiel p.rygiel@bn.org.pl