Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw Jacek Wróblewski POPiHN

1. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliwJacek Wróblewski POPiHN Konferencja „Stacja paliw – paliwa płynne i gazowe 2005” Warszawa 4.05.2005

2. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw Mówimy o rynku, o którym nie mamy rzeczywistych, zweryfikowanych, pewnych danych o: • liczbie stacji • sprzedaży detalicznej poszczególnych paliw • udziałach poszczególnych operatorów w rynku Brak powyższych danych powoduje brak informacji, np. o: • liczbie firm działających legalnie, • liczbie zbiorników nie spełniających wymagań “technicznych” • liczbie stacji sprzedających poszczególne rodzaje paliw

3. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw Pod względem wiedzy „o rynku” jesteśmy w tyle za „starymi” krajami UE. Przyczyny: • struktura rynku • brak przepływu informacji i wymagań do jej przekazywania • brak zdefiniowania w prawie energetycznym i w statystykach GUS obrotu hurtowego i detalicznego Skutki: • nierzetelne podstawy do przeprowadzania analiz rynkowych • utrudniony start systemu kontrolowania jakości paliw • ułatwienie dla funkcjonowania szarej strefy • trudności w wyminie informacji

4. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw Esso (39) ? Slovnaft (23)?

5. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw

6. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw Dla BP, Shell, Statoil – najważniejszy rynek w regionie

7. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw • udziały w rynku: • spada PKN Orlen • wzrasta koncernów zagranicznych i stacji przy hipermarketach • stabilizacja Grupy Lotos • maleje niezależnych operatorów • Udział koncernów i hipermarketów będzie wzrastał kosztem operatorów niezależnych • Czy hipermarkety odbiorą klientów sieciom?

8. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw

9. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw wg Nafty Polskiej

10. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw wg Nafty Polskiej

11. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw • sprzedaż paliw • zahamowany spadek sprzedaży benzyn • wzrost sprzedaży ON i LPG • wzrost konsumpcji paliw powinien się utrzymać: • ON i LPG • na poziomie wzrostu gospodarczego • zagrożenia: • dalszy wzrost cen ropy • brak wzrostu siły nabywczej społeczeństwa • osłabienie gospodarki

12. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw

13. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw wg Europia

14. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw wg Nafty Polskiej

15. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw Źródła paliw w 2004: • kraj – 72% • Płock – 65% • Gdańsk – 27% • Południe – 8% • import i dostawy wewnątrz-wspólnotowe -28% • ustały dostawy z Czech (ale Orlen, CP?) • wzrósł import z Białorusi i Ukrainy • wzrosły dostawy z Litwy i Niemiec

16. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw Ceny detaliczne - pochodne: ceny ropy, kursu $, konkurencji, polityki cenowej PKN Orlen

17. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw Segmenty rynku: • aglomeracyjny - największa konkurencja: wszystkie sieci, z dominacja zagranicznych, hipermarkety, stacje bezobsługowe. Stacje wielkomiejskie, poza bezobsługowymi, to małe centra (szczególnie na osiedlach): • nie tylko paliwo, ale również • myjnia samochodowa • sklep • barek • dostęp do internetu • bankomat, lottomat,

18. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw Segmenty rynku: • miejski - gównie dawne stacje CPN i patronackie, niezależni – jeszcze niedoinwestowany • stopniowo wchodzą na ten rynek sieci koncernów zagranicznych • mogą to być stacje trochę tańsze, od tych które znamy z dużych miast – np. koncepcja drugiego brandu PKN Orlen, Statoil wprowadza stacje „123” • duże wielkomiejskie stacje tylko w najlepszych lokalizacjach

19. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw Segmenty rynku: • drogowy – niezależni operatorzy, stacje patronackie PP i RG, sporadycznie sieci koncernów, stacje sieci lokalnych • Bez znacznego wzrostu natężenia ruchu nie należy oczekiwać znaczącego przyrostu liczby stacji drogowych • dalej jedziemy „na baku” • postój na odpoczynek, a nie tankowanie

21. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw Segmenty rynku: • autostradowy – zależny od tempa budowy autostrad • o ograniczonym dostępie dla operatorów • stacje paliw lokalizowane w wytypowanych MOP • zobowiązanie do zachowania warunków konkurencji, ale … • wszystkie 10 stacji przy A2 i A4 należy do PKN Orlen. Jest to sytuacja niespotykana na innych rynkach • konieczna zmiana warunków i procedur przetargów • zasada: co najwyżej co trzecia stacja może być prowadzona przez tego samego operatora • szczególny przypadek - A2: akcjonariuszem AW SA jest PKN Orlen SA (9.2%).

22. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw Segmenty rynku: • wiejski – dawne stacje PGR, SKR, niezależnych operatorów - wymagają modernizacji albo zamknięcia • oba procesy niestety są kosztowne • bez uruchomienia programu ich likwidacji z funduszy np. ochrony środowiska sprawa nie ruszy z miejsca • nie jest rozwiązaniem problemu ciągłe przesuwanie terminu zapewnienia monitoringu szczelności zbiorników • chyba bez przyszłości?

23. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw Jakość paliw – wg IH uległa poprawie: 2004r. -10.7% próbek nie spełniało wymagań jakościowych, ale • z 217 spraw skierowanych do prokuratur jedynie 8 skierowano do sądu, a tylko w jednej zapadł wyrok!! • od 1.01.05 ostrzejsze wymagania dotyczące siarki: 50 ppm dla ON i benzyn • od 1.01.09 paliwo z zawartością siarki poniżej 10 ppm • dzisiaj takie paliwo ma być dostępne w sposób równomiernie rozmieszczony na terenie całego kraju • na „bezsiarkowy” ON jest niższa akcyza, na benzyny juz nie -? • zmiana rozporządzenia - rozszerzona lista parametrów

24. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw • Następuje polaryzacja klientów: • nastawieni na jakość • nastawieni na cenę • Główne kryteria wyboru stacji (wg BPS Consultants Poland) • lokalizacja (53%) • cena (17%) • Wzrasta znaczenie sprzedaży pozapaliwowej

25. Zmiany na krajowym rynku detalicznym paliw Czy wejście do UE spowodowało zmiany na rynku? • nie znowelizowano na czas ustaw o zapasach obowiązkowych i o opłacie paliwowej, co naruszyło warunki konkurencji • wprowadzono “unijny” system podatkowy, który dla obrotu paliwami – wbrew oczekiwaniom - jest bardziej uciążliwy od poprzedniego • nastąpił wzrostkonsumpcji paliw – i oby tak dalej