2.23k likes | 2.41k Views
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl). FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII. Dr inż. Krzysztof Waczyński Zakład Mikroelektroniki i Biotechnologii Instytut Elektroniki
E N D
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl) FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII Dr inż. Krzysztof Waczyński Zakład Mikroelektroniki i Biotechnologii Instytut Elektroniki Politechnika Śląska, Gliwice
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII PRÓŻNIA Własności gazów rozrzedzonych, metody wytwarzania próżni, metody pomiaru próżni, wykorzystanie próżni w technologiach mikroelektronicznych
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII STRUMIENIE CZĄSTEK OBOJĘTNYCH Źródła par,charakterystyki emisyjne źródeł par, zastosowanie strumieni cząstek molekularnych w technologii elektronowej (wytwarzanie struktur cienkowarstwowych, wytwarzanie struktur epitaksjalnych)
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII FALE ELEKTROMAGNETYCZNE Widmo fal elektromagnetycznych – metodywytwarzania fal elektromagnetycznych o określonej długości fali, podstawowe własności fal elektromagnetycznych (dyfrakcja, interferencja), oddziaływanie falielektromagnetycznej z ciałem stałym, wykorzystanie fali elektromagnetycznej w technologiach mikroelektronicznych
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII WIĄZKA ELEKTRONOWA Wytwarzanie i charakterystyka wiązki elektronowej, (emisja elektronów, termokatody, kinetyka elektronów, układy sterowania wiązką elektronową), oddziaływanie wiązki elektronowej na ciało stałe, zastosowanie wiązki elektronowej w technologiach mikroelektronicznych, (systemy elektronolitografii, urządzenia z wiązką elektronową jako źródłem ciepła)
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII WIĄZKA JONOWA Wytwarzanie i charakterystyka wiązki jonowej (źródła jonów, układy sterowania wiązką jonową), oddziaływanie wiązki jonowej z ciałem stałym (wpływ wiązki jonów na strukturalne własności rezystów, oddziaływanie wiązki jonowej z amorficznym ciałem stałym oraz z monokryształem, trawienie powierzchni), zastosowanie wiązki jonowej w technologiach mikroelektronicznych (jonolitografia, domieszkowanie półprzewodników)
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII PLAZMA Sposoby wytwarzania plazmy, oddziaływanie składników plazmy z ciałem stałym, proces osadzania powłok. Przenoszenie masy i energii do podłoża, charakterystyki emisyjne źródeł, mechanizmy trawienia plazmowego, zastosowanie plazmy w mikrotechnologii (osadzanie warstw metodą rozpylania katodowego, suche trawienie)
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII ZJAWISKA NA POWIERZCHNI CIAŁA STAŁEGO Absorpcja, adsorpcja i desorpcja gazu, kondensacja, fizyczne podstawy utleniania powierzchni materiałów półprzewodnikowych, fizyczne podstawy epitaksji
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII DYFUZJA W CIAŁACH STAŁYCH Opis dyfuzji, matematyczny opis dyfuzji, atomowe mechanizmy dyfuzji w monokryształach, zjawisko dyfuzji w technologii elektronowej (przenikanie gazu przez ciała stałe), domieszkowanie dyfuzyjne półprzewodników
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII PRÓŻNIA
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII PRÓŻNIA Dosłowne znaczenie: „Przestrzeń całkowicie pozbawiona materii” Znaczenie techniczne: „Stan gazu, którego koncentracja lub ciśnienie są niższe od ciśnienia lub koncentracji powietrza atmosferycznego tuż przy powierzchni Ziemi”
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII PRÓŻNIA POWIETRZE ATMOSFERYCZNE KOMORA PRÓŻNIOWA PRÓŻNIA – OBSZAR OBNIŻONEGO CIŚNIENIA
Pompy próżniowe Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII PRÓŻNIA POWIETRZE ATMOSFERYCZNE KOMORA PRÓŻNIOWA PRÓŻNIA – OBSZAR OBNIŻONEGO CIŚNIENIA
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII PROCESY PROWADZONE W PRÓŻNI
Pompy próżniowe Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII PROCESY PROWADZONE W PRÓŻNI Otrzymywanie bardzo czystych materiałów, szczególnie takich, które łatwo reagują chemicznie z gazami zawartymi w atmosferze. Są to techniki wytopów próżniowych, czyszczenia strefowego
Pompy próżniowe Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII PROCESY PROWADZONE W PRÓŻNI Usuwanie gazów i składników lotnych rozpuszczonych w objętości lub zaadsorbowanych na powierzchni. Destylacja molekularna, impregnacja
Pompy próżniowe Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII PROCESY PROWADZONE W PRÓŻNI Wytwarzanie warstw cienkich o określonej konfiguracji i małej ilości zanieczyszczeń. Przygotowywanie „czystych”powierzchni. Naparowywanie, napylanie w technice warstw cienkich, czyszczenie jonowe
Pompy próżniowe Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII PROCESY PROWADZONE W PRÓŻNI Wytwarzanie płyt CD, pokrywanie warstwami przeciwodbiciowymi (warstwami antyrefleksyjnymi) szyb
Pompy próżniowe Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII PROCESY PROWADZONE W PRÓŻNI Pomiary spektroskopowe powierzchniowych własności półprzewodników
Pompy próżniowe Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII PROCESY PROWADZONE W PRÓŻNI Procesy technologiczne w technologii wytwarzania struktur półprzewodnikowych. Implantacja jonów, elektronolitografia, jonolitografia
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII PRÓŻNIA OPIS FIZYCZNY
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII PRÓŻNIA Próżnia może być scharakteryzowana przy wykorzystaniu jednostek opisujących ciśnienie Ciśnienie niskie próżnia wysoka próżnia niska Ciśnienie wysokie
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII JEDNOSTKI CIŚNIENIA
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII JEDNOSTKI CIŚNIENIA - SI Jednostka ciśnienia 1 pascal (SI) 1N 2 1m
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII JEDNOSTKI CIŚNIENIA Tor (Tr) mm słupa rtęci Hg 1Tr Ciśnienie wywierane przez słup rtęci o wysokości 1mm rtęć (Hg) 1mm
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII JEDNOSTKI CIŚNIENIA micron μ1mTr Ciśnienie wywierane przez słup rtęci o wysokości 1·10 m -6 1·10 m -6
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII JEDNOSTKI CIŚNIENIA Milimetry słupa wody 1mmWS woda (H O) Ciśnienie wywierane przez słup wody o wysokości 1mm 2 1 mm
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII JEDNOSTKI CIŚNIENIA Atmosfera fizyczna (atm)1 atm Ciśnienie wywierane przez słup rtęci o wysokości 760mm 760mm
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII JEDNOSTKI CIŚNIENIA Atmosfera techniczna (at)1 at 1kG 2 1cm
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII JEDNOSTKI CIŚNIENIA Mikrobar (baria)1 μbar 1dyna 2 1cm
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII JEDNOSTKI CIŚNIENIA milibar 1 mbar 3 10 dyn 2 1cm
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII JEDNOSTKI CIŚNIENIA 6 10 dyn 1bar 2 1cm
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII JEDNOSTKI CIŚNIENIA -5 -3 -6 -5 5 4 2 -3 -3 -3 1.33·10 5 4 4 4 -2 -2 -5 -4
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII JEDNOSTKI CIŚNIENIA
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII JEDNOSTKI CIŚNIENIA PROGNOZA POGODY
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII JEDNOSTKI CIŚNIENIA Atmosfera fizyczna Atmosfera techniczna 1atm 1at
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII JEDNOSTKI CIŚNIENIA Atmosfera fizyczna 1 atm Hg H2O 10m 8m 6m Ciśnienie wywierane przez słup rtęci o wysokości 0.76mlub słup wody o wysokości 10.3m 4m 2m
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl) FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII JEDNOSTKI CIŚNIENIA
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl) FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII JEDNOSTKI CIŚNIENIA Spotykane sporadycznie – w ang. literaturze
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl) FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII PODZIAŁ ZAKRESU PODCIŚNIEŃ PRÓŻNI
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl) FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII PODZIAŁ ZAKRESU PODCIŚNIEŃ PRÓŻNI -3 -1 -3 -3 -7 -1 -6 -3 -8 -7 -6 -8
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl) FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII POWIETRZE ATMOSFERYCZNE
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl) FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII SKŁAD ATMOSFERY
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl) FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII SKŁAD ATMOSFERY Wilgotność względna 50% przy temperaturze 20°C -3 -3 -5 -5 -4 -4
N2 O2 Ar CO2 Ne 212mbar 9.47mbar 0.31mbar 792mbar 1.9·10 mbar -2 Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl) FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII CISNIENIE CZĄSTKOWE - PARCJALNE
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl) FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII Powietrze atmosferyczne 600km 500km Ultrawysoka próżnia 400km Odległość od powierzchni Ziemi 300km Wysoka próżnia 200km 100km
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl) FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII WŁASNOŚCI GAZÓW ROZRZEDZONYCH
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII WŁASNOŚCI GAZÓW ROZRZEDZONYCH PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA KINETYCZNEJ TEORII GAZÓW
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA KINETYCZNEJ TEORII GAZÓW • Materia złożona jest z małych cząstek, zwanych molekułami. Dla określonej substancji chemicznej cząsteczki są identyczne pod względem masy, kształtu, objętości
Dr inż. Krzysztof Waczyński, Instytut Elektroniki, Politechnika Śląska, Akademicka 16, 44-100 Gliwice (email: Krzysztof.Waczynski@polsl.pl)r FIZYCZNE PODSTAWY MIKROTECHNOLOGII PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA KINETYCZNEJ TEORII GAZÓW 2. Cząsteczki gazu są w nieustannym ruchu. Ich energia kinetyczna uzależniona jest od temperatury gazu 3. Temperatura gazu określa wyłącznie energię kinetyczną ruchu postępowego cząsteczek