A cociña da lectura Ingredientes, modo de preparación, receitas , menús…

1. A cociña da lectura Ingredientes, modo de preparación, receitas, menús… Proxecto de mellora CEIP Froebel Pontevedra 2011-12 Pacodiaz –2011

3. Para comezar, imos cun pequeno experimento: VERMELLO VERMELLO AMARELO AMARELO VERDE VERDE AZUL AZUL AZUL

4. Outra proba irrefutable:

5. Transposición didáctica • Do sinxelo ao complexo • Os erros fíxanse • Avaliación vs ensino • Producto vs proceso • Intención • …

6. Textos en contextos: a importancia da vista Tenslotte is de doorvoer – of transitohandel van groot belagn geworden. Dederland ligt tussen drie belangrijke industrie – en mijngebierden. El número creciente de macrofósiles del Pleistoceno tardío indica que un área boscosa de piceas en el sector boreal, similar a la taiga canadiense, se extendía al mismo tiempo por las llanuras septentrionales. Canta máis información non visual ten vostede ao ler, menos información visual precisa Canta menos información non visual ten vostede ao ler, máis información visual precisa RÚA DO PIORNO 2IO

7. Textos en contextos: un sorprendente golpe de vista PATEAN FEO POTROS CUANDO OTRA JLHYLPAJMRWKHMYOEZSXPESLM LAS HELADAS DAÑAN LOS CAMPOS

8. A visión encapsulada O intento de ler calquera cousa que non teña moito sentido para vostede A ausencia de coñecementos relevantes As reticencias a utilizar a información non visual Os hábitos de lectura deficientes

9. Deberiamos deixar de lado a idea de que a función da escola é ensinar e avaliar destrezas e informacións. As destrezas e informacións non son aprendizaxes, ainda que parezan ser o máis doado de ensinar para os mestres e o máis doado de avaliar para os avaliadores. Aprender é facer cousas, explorar, buscar, seleccionar, experimentar, marabillarse, sospeitar, cuestionar… A información que adquirimos é un subproducto da experiencia e a imaxinación, non a súa causa. F. Smith 1988

10. PROXECTOS DE LECTURA-ESCRITURA Sentido Proceso Complexidade Todo tipo de textos Todo tipo de intencións Todo tipo de soportes Interacción Equilibrio control-aprendizaxe Procesos de mellora

11. Os estudantes non deberían ir á escola – ou á universidade – para adquirir coñecementos, así como non van ao ximnasio por comida e bebidas que sexan a base dos seus poderes físicos. O ximnasio é para a exercitación do corpo e as capacidades físicas. A parte intelectual da escola debería ser para o exercicio do cerebro e da imaxinación. As escolas deberían ser lugares interesantes para todas e todos os que están nelas. F. Smith (1988)

12. A competencia en comunicación lingüística. A competencia lectora A cociña da lectura Ingredientes, modo de preparación, receitas, menús… Proxecto de mellora CEIP Froebel Pontevedra 2011-12 Pacodiaz –2011

13. Mellor estar en desacordo que… crer que estamos dacordo!

15. Competencia en comunicación lingüística NON VERBAL MCERL

16. Entendemos por competencia comunicativa a capacidade de utilizar as linguas en situacións diferentes e variadas. Comprender e producir Textos Psicolingüística Sociolingüística Pragmática Lingüística do texto Correctos Adecuados Coherentes Cohesionados Eficaces

18. Textos en contextos: os tipos de texto. PISA Hipertexto

19. Textos en contextos: os ámbitos de uso. PISA

20. Textos en contextos: os xénerostextuais. Corresponden ássituacións concretas de comunicación Cada cultura ten os seus e os organiza dunxeito determinado É a clasificación máis específica Cando falamosdun texto referímonos, en primeiro lugar a: Xénero textual Reportaxe, cómic, presentación, lei, debate, esquela, novela, saúdo, informe, carta, anuncio, sermón, nota, recibo, receita, noticia, conto, e-mail, post, solicitude, canción, poema, guión, aviso, lista, instrucións, crítica, cartaz, podcast, artículo, tese, resumo, mapa, gráfica, sinopse…

21. A cociña da lectura Ingredientes, modo de preparación, receitas, menús… O MENÚ Proxecto de mellora CEIP Froebel Pontevedra 2011-12 Pacodiaz –2011

22. PROXECTOS DE LECTURA-ESCRITURA TEXTOS INTENCIÓNS TIL PROGRAMACIÓN ESPIRAL VS LINEAL

23. Textos en contextos: os xéneros. Clasificación

25. Como mellorar a competencia lectora. Eferente A cociña da lectura Ingredientes, modo de preparación, receitas, menús… USO Estético Proxecto de mellora CEIP Froebel Pontevedra 2011-12 Pacodiaz –2011

26. Ámbito eferente da lectura. Estratexias de lectura en todas as áreas A cociña da lectura Ingredientes, modo de preparación, receitas, menús… Proxecto de mellora CEIP Froebel Pontevedra 2011-12 Pacodiaz –2011

27. De cranta, un brosquipidró las grascas y una murollanascrófilotudamente. No lo ligaron lligamente, pero lo sarretaron tan plam. Cuando el brosquimanijó las grascas, la murolladrinópriscamente. Al euridor suyo, los misclis lo desgliparon porque estaban glipando el brosqui. Nalón, la murolla, estaba gastardandofrascamente los nisquis, acrollándose del esqueleto. Por eso se fraslió. ¿Qué pridó el brosqui? ¿Cómo nascró la murolla? ¿Cómo lo sarretaron? ¿Quién drinó? ¿Quién niplaba el brosqui? ¿Cómo se llamaba la murolla? ¿Qué hacía la murolla frascamente? ¿Por qué se fraslió la murolla? Adapt. De Serra e Caballer, El profesor de ciencias también es profesor de lengua, Alambique nº12

28. Ensinar a ler é unha tarefa imprescindible para impartir calquera área do currículum. Sen embargo, segundo diversos estudos (Durkin 78-79, Hodges 80, Pearson e Gallagher 83, Solé 87), as secuencias máis utilizadas nasescolas e nos materiais didácticos en torno á lectura son: • Lectura en voz alta dun texto por parte dos alumnos/as. • Formulación dunhas preguntas sobre o contido do texto (profesor) • Ficha de traballo con aspectos de morfosintaxe, ortografía, vocabulario. • Ocasionalmente, aspectos de comprensión da lectura. Adaptado das ideas de Isabel Solé; Estratexias de lectura. Graó

29. 1. As estratexias de lectura máis importantes que deben ser ensinadasa) previas á lectura/durante ela: • COMPRENDER OS PROPÓSITOS DA LECTURA (¿Que teño que ler?, ¿Para que teño que lelo?) • ACTIVAR E APORTAR Á LECTURA OS COÑECEMENTOS PREVIOS (Que sei que me poidaaxudar a comprender o que hei de ler?) Adaptado das ideas de Isabel Solé; Estratexias de lectura. Graó

30. As estratexias de lectura máis importantes que deben ser ensinadasb) durante a lectura: • ELABORAR INFERENCIAS DE DIVERSO TIPO (¿Que suxeriríaeu para solucionar o problema que aquí se plantexa?, ¿Cal podería ser o significado desta palabra?) • COMPROBAR SE SE COMPRENDEU(¿Que sei que me poidaaxudar a comprender o que hei de ler?, ¿Cal é a idea principal desteparagrafo?) • AVALIAR A CONSISTENCIA INTERNA DO CONTIDO (¿É coherente?) Adaptado das ideas de Isabel Solé; Estratexias de lectura. Graó

31. As estratexias de lectura máis importantes que deben ser ensinadasc) durante a lectura /despois dela: DIRIXIRA ATENCIÓN AO QUE RESULTA FUNDAMENTAL EN FUNCIÓN DOS PROPÓSITOS QUE SE PERSEGUE (¿Cal é a información esencial que o texto proporciona e que é necesaria para lograr o meu obxectivo de lectura?, ¿Cal podo considerar que é pouco relevante?) Adaptado das ideas de Isabel Solé; Estratexias de lectura. Graó

32. diversos tipos de texto Ademáis da importancia de ensinar distintas estratexias de lectura, I. Solé afirma que os alumnos/as deben ler distintos tipos de texto, polo que deben coñecer diversas superestructuras, coma son: TEXTO NARRATIVO / TEXTO DESCRIPTIVO / TEXTO EXPOSITIVO /TEXTO INSTRUCTIVO /INDUCTIVO Adaptado das ideas de Isabel Solé; Estratexias de lectura. Graó

33. Habilidades comunicativo-lingüísticas Definir Expoñer Narrar Argumentar Describir Xustificar Resumir Demostrar MATEMÁTICAS, CIENCIAS SOCIAIS, CIENCIAS NATURAIS, FILOSOFÍA, FÍSICA E QUÍMICA, TECNOLOXÍA, CIENCIAS PARA O MUNDO CONTEMPORÁNEO, EDUCACIÓN PARA A CIDADANÍA, EDUCACIÓN ARTÍSTICA, EDUCACIÓN FÍSICA, EDUCACIÓN MUSICAL, ETC.

34. Cómo ensinar comprensión lectora Insp. Artículo E. Sánchez Miguel

35. Insp. Sánchez Miguel, E. La lectura en el aula. Grao. 2010. Cadro nº4

36. Ámbito estético da lectura. O desexo de ler. E, que ler? A cociña da lectura Ingredientes, modo de preparación, receitas, menús… Proxecto de mellora CEIP Froebel Pontevedra 2011-12 Pacodiaz –2011

37. "Una tarde parda y fría de invierno. Los colegiales estudian. Monotonía de lluvia tras los cristales. Es la clase. En un cartel se representa a Caín fugitivo, y muerto Abel junto a una mancha carmín. Con timbre sonoro y hueco truena el maestro, un anciano mal vestido, enjuto y seco, que lleva un libro en la mano. Y todo un coro infantil va cantando la lección: mil veces ciento, cien mil, mil veces mil, un millón. Una tarde parda y fría de invierno. Los colegiales estudian. Monotonía de la lluvia en los cristales.”

38. El cantar de Harry Potter Sierra i fabra Laura gallego El cantar del Mío Cid Ruíz zafón calderón moratín crepúsculo La celestina garcilaso flannagan anónimo

39. Responsabilidade da escola Crear entornos lectores Ensinar a ler literariamente Ofrecer libros que merezan a pena

40. “En el siglo XVIII vivió en Francia uno de los hombres más geniales y abominables de una época en que no escaseaban los hombres abominables y geniales…”

41. En materia de lectura, nós, lectores, permitímonos todos os dereitos, comezando por aqueles que negamos aos rapaces aos que pretendemos iniciar na lectura. O dereito a non ler O dereito a chimparnos páxinas O dereito a non rematar un libro O dereito a reler O dereito a ler calquera cousa O dereito ao bovarismo O dereito a ler en calquer lugar O dereito a follear O dereito a ler en voz alta O dereito a calar

42. Constelacións literarias Adaptado de G. Jover. Se está haciendo cada vez más tarde. (por una literatura sin fronteras). Biblioteca de textos nº249. Graó Do mesmo xeito que o ser humano, fascinado polo inmenso ceo estrelado e ávido de coñecer cada unha das estrelas, ten trazado vínculos imaxinarios entre unhas e outras, así os homes e mulleres imos enfiando uns títulos e outros, en función de criterios so perceptibles desde o noso preciso emprazamento e guiados, como os astrónomos, polo modo en que os diferentes puntos recrean algúns dos perfís do noso propio imaxinario. Luperini, 2006. Insegnare la letteratura oggi. Lecce. Manni editore.

43. Constelacións literarias Adaptado de G. Jover. Se está haciendo cada vez más tarde. (por una literatura sin fronteras). Biblioteca de textos nº249. Graó Na procura do tesouro Vingando ao tirano ou buscando ao criminal A sangue frío Sentirse raro/a Querido diario O amor e os seus arredores Escribireiche Hai golpes na vida, tan fortes… non sei! Moverse de casa En pé de guerra. En pé de paz Amarrados á terra Fronteiras da ciencia

44. O PLAN LECTOR Proxecto – Compartido – Coherente Mellora competencia lectora Fomento da lectura (Biblioteca escolar) A cociña da lectura Ingredientes, modo de preparación, receitas, menús… Proxecto de mellora CEIP Froebel Pontevedra 2011-12 Pacodiaz –2011

45. O home constrúe casas porque está vivo, pero escribe libros porque se sabe mortal. Vive en grupo porque é gregario, pero le porque se sabe solo. Esta lectura é para el unha compañía que non ocupa o lugar de ningunha outra pero que ningunha outra compañía podería substituír. Non lle ofrece ningunha explicación definitiva sobre o seu destino pero tece unha apretada rede de connivencias que expresan a paradóxica ledicia de vivir á vez que aluman a absurdidade tráxica da vida. De xeito tal que as nosas razóns para ler son tan extrañas coma as nosas razóns para vivir. E ninguén ten poderes para pedirnos contas sobre esa intimidade. Os escasos adultos que me teñen dado de ler sempre se borraron diante dos libros e se cuidaron moito de preguntarme que tiña entendido neles. A eses, evidentemente, falaba das miñas lecturas. Vivos ou mortos, eu dedícolles estas páxinas. Daniel Pennac, Como unha novela.

47. PacoDíaz Asesor de formación do ámbito das linguas francisco.cesardiaz@edu.xunta.es http://tilgalicia.blogspot.com http://lereescribir.blogspot.com http://galegoxdocentes.blogspot.com GRAZAS