270 likes | 617 Views
ODPORNOŚĆ PSYCHICZNA Czym jest i jak ją wzmacniać ?. Aleksander Beszłej Katedra i Klinika Psychiatrii AM we Wrocławiu. Definicje oporności psychicznej ( Psychological resilience ) . Zdolność do osiągania celów i utrzymywania dobrej formy psychicznej pomimo presji i przeszkód
E N D
ODPORNOŚĆ PSYCHICZNACzym jest i jak ją wzmacniać ? Aleksander BeszłejKatedra i Klinika Psychiatrii AM we Wrocławiu
Definicje oporności psychicznej (Psychologicalresilience) • Zdolność do osiągania celów i utrzymywania dobrej formy psychicznej pomimo presji i przeszkód • Zdolność do radzenia sobie z kryzysami, niepowodzeniami, klęskami i traumatycznymi doświadczeniami. • Odporność (resilience) jest najczęściej rozumiana jako proces, a nie cecha człowieka
Co składa się na siłę i odporność psychiczną? • 1. umiejętność kierowania swoimi uczuciami oraz poczucie wpływu - przekonanie o tym, że nasze działania oddziałują na otoczenie i przyczyniają się do zmian, - w przeciwnym razie, mając wrażenie, że większość spraw jest od nas kompletnie niezależnych będziemy odczuwać bezradność i bezsilność. • 2. chęć do podejmowania wyzwań, • 3. pewność siebie i wiara we własne możliwości. (Czy postrzegasz siebie jako osobę kompetentną i wartościową? ) • 4. zaangażowanie - wytrwałość i zdolność do utrzymania motywacji do działania Dorota Jasielska / Onet.pl luty 2011
Zaburzenia psychiczne a dychotomia Mózg /Umysł (G. Gabbard) • Zaburzenia psychiczne są najlepiej rozumiane i leczone gdy nie dzielimy ich istoty na oddzielne części mózgu i umysłu • Debata nad tym, co jest ważniejsze — geny czy wychowanie jest trudna (nature-nurture) • Czynniki psychosocjalne powodują biologiczne zmiany w mózgu • Leki i psychoterapiadziałają synergistycznie w leczeniu zaburzeń psychicznych
„Manifest Kandela” w oparciu o wiedzę Neuroscience 2011 • Psychoterapia może powodować zmiany OUN przez wpływ na procesy fizjologiczne i może modyfikować strukturę mózgu • Leczenie biologiczne, leki psychotropowe mogą modyfikować, usprawniać funkcjonowanie deficytowych obwodów, struktur
Neuropeptyd Y osłabia działanie CRH DHEA dehydroepiandrosteronneutralizuje działanie hormonu stresukortyzolu
Rola białka δ-FosB w zjawisku odporności • Czynnik transkrypcyjny białko δ-FosBuruchamia zestaw genów biorących udział w zjawisku odporności, elastyczności (resilience) • IndukcjaΔFosBw nucleus accumbens, w odpowiedzi na streszmniejsza pobudzenie glutaminergiczne (GluR2 AMPA) neuronów jądra półleżącego • Behawioralnymi efektami tego działania jest mobilizacja, cierpliwość, optymizm, większe poczucie własnej wartości co może dać lepszą zdolność do radzenia sobie z trudnościami
10 sposobów budowania odporności wg American PsychologicalAssociation2010 • Utrzymywanie dobrych relacji z bliskimi – członkami rodziny, przyjaciółmi i innymi- Przyjęcie pomocy i wsparcia od tych, którzy dbają o ciebie i będę cię słuchać wzmacnia odporność.- Bycie aktywnym w grupach obywatelskich, organizacjach religijnych lub innych grupach lokalnych może zapewnić wsparcie społeczne i pomóc w odzyskiwaniu nadziei
10 sposobów budowania odporności wg American PsychologicalAssociation 2010 • Unikać widzenia kryzysów lub stresujących wydarzeń, jako nie do przezwyciężania problemówNie można zmienić faktu, że bardzo stresujące wydarzenia zdarzyły się, ale możesz zmienić sposób interpretowania i reagowania na te wydarzenia • Zaakceptować okoliczności, które nie mogą być zmienionePrzyjmij, że zmiana jest częścią życia. Niektóre cele nie mogą być już osiągalne w wyniku niekorzystnych sytuacjach. Przyjmowanie okoliczności, których nie można zmienić może pomóc skoncentrować się na okolicznościach, które można zmienić.
10 sposobów budowania odporności wg American PsychologicalAssociation 2010 • Opracowania realnych celów i dążenie do nichZamiast skupiać się na zadaniach, które wydają się nieosiągalne, zadaj sobie pytanie: "Czy jest jedna rzecz, o której wiem, że mogę osiągnąć dzisiaj, że pomaga mi iść w tym kierunku którym chcę?" • Podjęcie zdecydowanych działań w trudnych sytuacjach;Podjęcie zdecydowanych działań, a nie odrywanie się całkowicie od kłopotów i zmartwień, z nadzieją, że same odejdą
10 sposobów budowania odporności wg American PsychologicalAssociation 2010 • Szukanie możliwości samopoznania po doświadczeniu stratyWielu ludzi, którzy doświadczyli tragedii i trudności odczuwali później większe poczucie siły, wzrost poczucia własnej wartości, bardziej rozwiniętą duchowość oraz wzrost szacunku dla życia (min. idea dezintegracji pozytywnej Kazimierza Dąbrowskiego) • Rozwijanie pozytywnego obrazu siebie • Zachować właściwą perspektywę Nawet w obliczu bardzo bolesnego wydarzenia, spróbuj ujrzeć stresującą sytuację w szerszym kontekście i utrzymać długoterminową perspektywę.
10 sposobów budowania odporności wg American PsychologicalAssociation 2010 • Podtrzymywać nadzieję spodziewając się dobrych rzeczyOptymizm pozwala oczekiwać, że dobre rzeczy mogą się w życiu przytrafić. Spróbuj określić to czego chcesz, a nie martwić się o to czego się obawiasz • Dbanie o siebie. Zwrócić uwagę na własne potrzeby i uczucia. Angażujsię w działania, którelubisz i dbaj o relaks. Ćwiczregularnie. Dbaj o odpowiednią dietę. Dbanie o siebie pomaga utrzymać umysł i ciało w gotowości do zmagania się z sytuacjami, które wymagają odporności.
7 filarów odporności psychicznej • optymizm, • akceptacja, • nastawienie się na osiągnięcie celu, • umiejętność porzucenia roli ofiary, • uświadomienia sobie odpowiedzialności, • budowania sieci kontaktów • planowania przyszłościMichelineRampe. Odporność psychiczna. Siedem filarów. Wydawnictwo Emka 2010
Odporność psychiczna uwagi końcowe • Wzmacnianie odporności wymaga:1. zachowania równowagi między potrzebami umysłu i ciała 2. akceptacji potrzeby wsparcia i liczenia na własne siły • W przypadku wystąpienia zaburzeń psychicznych, zaakceptowania potrzeby leczenia i zaufania innym osobom, zarówno profesjonalistom jak i tym, którzy już przeszli podobne doświadczenie