PIERWSZA POMOC

1. PIERWSZA POMOC DECYDUJE O ŻYCIU

2. Pierwsza Pomoc - a może dać tak dużo ! Pierwsza pomoc - to podstawowe czynności wykonywane przed przybyciem lekarza, pogotowia ratunkowego lub innych wykwalifikowanych osób mające na celu ratowanie zdrowia bądź życia ludzi, którzy odnieśli obrażenia lub nagle zachorowali. Głównymi celami udzielania pierwszej pomocy są ; - ochrona ludzkiego życia - ograniczanie skutków obrażeń lub choroby - przygotowanie do dalszego postępowania lekarskiego

3. OMDLENIA Jest nagłą, ale chwilową utratą przytomności. Mało osób orientuje się, że omdlenie jest spowodowane zbyt małą ilością tlenu, która dopływa do mózgu. Czynniki, które mogą spowodować omdlenia: obniżenie ciśnienia krwi (np. po nagłym wstaniu z pozycji siedzącej, kucającej), kierowanie przez organizm większej ilości krwi do pewnego jego obszary, kosztem krwi, która dociera do mózgu - jest to tzw. reakcja wasowagalna, niedokrwistość. Pierwszy czynnik jest zupełnie przypadkowy i może doprowadzić do omdlenia prawie każdą osobę. Natomiast w drugim przypadku są to osoby mające najczęściej tendencje do tego typu reakcji. Pierwsza pomoc: należy ułożyc osobie, która omdlała głowę, w taki sposób, aby skierowana twarzą ku dołowi, jednocześnie była odchylona do tyłu, należy ułożyć taką osobę na boku następnie zgiąć nogi w kolanach, a rękę na której ta osoba spoczywa odsunąć do tyłu. Jeżeli osoba nie odzyska przytomności należy natychmiast zapewnić jej pomoc lekarską (wezwać pogotowie).

4. ZŁAMANIA Złamaniem nazywamy przerwanie ciągłości kości. Z przemieszczeniem- kiedy odłamy kostne ulegają przesunięciu względem siebie, bez przemieszczenia- gdy odłamy kostne zostają na miejscu. Objawy złamania różnią się w zależności od umiejscowienia i czynności danej kości, siły przyczepiających się do niej mięśni, typu złamania oraz rozległości szkód w tkankach miękkich. Natychmiast po złamaniu pojawia się silny ból, który może nie ustępować i nasilać się przy próbach ruchu oraz przy ucisku miejsca urazu. Innym charakterystycznym objawem jest utrata czynności kończyny, kręgosłupa, itp. Przy znacznym przemieszczeniu odłamów rzuca się w oczy zniekształcenie miejsca złamania. Ogólną zasadą przy unieruchomieniach kończyn jest unieruchomienie dwóch sąsiadujących stawów.

5. Złamania

6. Zwichnięcia ZWICHNIĘCIA Zwichnięciem nazywamy takie uszkodzenie stawu, w którym tworzące go kości przestają się ze sobą stykać. Podwichnięcie stawu to uszkodzenie lżejsze - powierzchnie stawowe stykają się ze sobą, ale ich wzajemna pozycja jest nieprawidłowa. Stawy które najczęściej ulegają zwichnięciom lub podwichnięciom to: staw ramienny, stawy palców, staw biodrowy, staw kolanowy i staw skroniowo-żuchwowy. Staw jest niestabilny, a dodatkowo może dojść do uciskania tętnic lub nerwów. Nierzadko towarzyszą złamania.

7. Zwichnięcia. Część 2 U noworodków spotyka się wrodzone podwichnięcie lub zwichnięcie biodra, w przebiegu choroby zwanej dysplazją stawu biodrowego. Jakie są objawy? - Objawy jak przy skręceniu i dodatkowo zniekształcenie obrysów stawu oraz brak ruchów czynnych. Zwichnięcia są bardzo bolesne. Nieprawidłowe ułożenie jest "sprężynowo" utrwalone, tzn. po każdej nawet drobnej zmianie następuje powrót do stanu pierwotnego. Jak postępować? - Szybkie i fachowe nastawienie zwichniętego stawu ma znaczenie pierwszorzędne, jednak przy braku fachowej pomocy nie należy doraźnie nastawiać zwichnięcia. Gdy dalszy (dystalny) odcinek kończyny jest chłodny, blady, później siny, z zaburzeniami czucia (objawy ostrego niedokrwienia) - działania doraźne są usprawiedliwione. Konieczne jest unieruchomienie i szybki transport do szpitala. Jak unieruchomić staw? - Stawy unieruchamia się wg następującej zasady: unieruchamiamy względem siebie dwie sąsiednie kości. Kończynę unieruchamia się w takiej pozycji, jaką przybiera chory. W przypadku stawu skokowego oznacza to unieruchomienie stopy w stosunku do podudzia; kolana: podudzia względem uda; barku: ramienia wzgl. tułowia (chusta trójkątna), zwichnięcie stawu biodrowego przez obandażowanie miednicy i obu kończyn. Najlepsze są druciane drabinki typu szyna Kramera (po owinięciu watą i bandażem wygina się je do woli, a modeluje na zdrowej kończynie). Bandaż elastyczny też w jakimś stopniu unieruchomi skręcony staw. powinny być zbadane przez ortopedę w kierunku dysplazji stawów biodrowych po urodzeniu i około 3-4 miesiąca życia

8. Zwichnięcia część 3 Zalecenia ogólne bezpośrednio po urazie należy unieruchomić kończynę Nigdy nie należy na własną rękę próbować nastawiać uszkodzonego stawu. Niefachowa pomoc może tylko zaszkodzić. Zastosowanie zimnego okładu skutecznie zmniejsza obrzęk stawu, leczenie obejmuje nastawienie uszkodzonego stawu w znieczuleniu i jego unieruchomienie w szynie lub pełnym gipsie. Przed nastawieniem nie należy jeść ani pić, ponieważ grozi to powikłaniami podczas znieczulenia. Usprawnianie kończyny powinno być prowadzone pod kierunkiem lekarza ortopedy. Leczenie farmakologiczne Jest to leczenie wspomagające. Stosuje się leki anestetyczne (umożliwiające znieczulenie chorego i zwiotczenie mięśni) oraz leki przeciwbólowe. Leczenie operacyjne Zwichnięcia niemożliwe do nastawienia zachowawczego wymagają leczenia operacyjnego. Jeżeli zwichnięcia stawu powtarzają się kilkakrotnie, konieczny staje się zabieg rekonstrukcyjny stawu, celem odtworzenia jego prawidłowej budowy. Badania dodatkowe Rozpoznanie uszkodzenia wymaga wykonania zdjęć rentgenowskich. Stawy biodrowe noworodków powinny być zbadane ultrasonograficznie. Przewidywalny przebieg choroby Choroba prawidłowo leczona zazwyczaj kończy się pełnym powrotem do zdrowia. Po nastawieniu zwichniętego stawu konieczne jest jego unieruchomienie na okres 2-8 tygodni. Możliwe powikłania Uszkodzenie okolicznych nerwów lub naczyń krwionośnych, powodujące zdrętwienie, bladość lub oziębienie kończyny. Pourazowe osłabienie więzadeł i torebki stawowej, co może prowadzić do nawrotów zwichnięć. Szybkiego kontaktu z lekarzem wymaga: Bladość, ochłodzenie lub zdrętwienie kończyny po urazie. Czynniki sprzyjające zwichnięciu Reumatyczne choroby stawów, powtarzające się urazy stawu, rodzinne występowanie wrodzonego zwichnięcia stawu biodrowego.

9. Zwichnięcia sposoby zapobiegania. Sposoby zapobiegania Podczas ciężkiej pracy lub uprawiania sportów siłowych należy chronić obciążane stawy. Służą temu różnorodne opaski, stabilizatory i ochraniacze stawów. Wszystkie noworodki

10. Krwotok z nosa Pierwsza pomoc przy krwotoku z nosa Posadź ratowanego z głową lekko pochyloną do przodu. Nie odchylaj głowy do tyłu ponieważ powoduje to spływanie krwi do tchawicy lub gardła może to spowodować np. zakrztuszenie lub błędną interpretacje wyników przez lekarzy przy dalszym badaniu. Poza tym przy nisko ułożonej głowie krwawienie się nasila. Poinformować poszkodowanego aby oddychał ustami, Połóż na karku zimy okład np. nasączony zimną wodą ręcznik lub owinięte w ściereczkę kostki lodu. Zimno spowoduje obkurczenie się naczyń krwionośnych i zmniejszy się krwotok. Daj poszkodowanemu gazik lub chusteczkę którą ma przyłożyć sobie do nosa.

11. Krwotok znosa

12. Przyczyny krwotoku z nosa Przyczyny krwotoku z nosa mogą być np.: urazy mechaniczne - uderzenie; złamania zapalenie zatok polipy nosa nadciśnienie tętnicze miażdżyca naczyń nadmierny wysiłku fizyczny przyjmowanie leków zaburzających krzepniecie krwi (polopiryna, aspiryna) choroby wątroby choroby układu krwiotwórczego- białaczka, niedokrwistość, hemofilia

13. Pozycja bezpieczna Pozycja bezpieczna Ułożenie poszkodowanego w pozycji bezpiecznej gwarantuje utrzymanie drożności dróg oddechowych oraz umożliwia swobodny wypływ płynów organicznych z jamy ustnej, takich jak krew, wymiociny, ślina itp. Pozycje bezpieczną stosujemy gdy poszkodowany jest nieprzytomny i oddycha spontanicznie! Stan nieprzytomności powoduje wiotkość mięśni, dlatego istnieje poważne zagrożenie zapadnięcia się języka na tylną ścianę gardła - w ten sposób dochodzi do niedrożności dróg oddechowych. Zastosowanie pozycji bezpiecznej eliminuje ten problem. Prezentowana poniżej pozycja bezpieczna jest zalecana przez Europejską Radę Resuscytacji, ponieważ jej wykonanie jest łatwe i nie wymaga wielkiego nakładu siły. Niewielki ratownik może bez problemu przekręcić na bok dobrze zbudowanego mężczyznę, np 6 letnie dziecko, bez większych problemów ułoży w pozycji bezpiecznej dorosłego. Opis pozycji bezpiecznej. Postępuj według algorytmu RKO – każda osoba, która leży na ziemi wymaga takiego postępowania BEZPIECZEŃSTWO - Upewnij się czy nie ma żadnego niebezpieczeństwa dla ciebie i poszkodowanego Sprawdź przytomność ==> brak reakcji ==> nieprzytomny Sprawdź oddech przez 10 sekund ==> oddycha Pozycja bezpieczna Wezwanie Pogotowia Ratunkowego Stała obserwacja stanu poszkodowanego - regularna ocena oddechu

14. Pozycja bezpieczna

15. Sztuczne oddychanie Sztuczne oddychanie Najpierw należy udrożnić drogi oddechowe poprzez usunięcie ewentualnych ciał obcych, protez zębowych, wymiocin lub pokarmu z jamy ustnej. Następnie należy wykonać odchylenie do tyłu głowy poszkodowanego. Jedną rękę układamy na czole i ostrożnie odchylamy głowę do tyłu jednocześnie pociągając drugą ręką podbródek ku górze. Aby zachować tę pozycję należy podłożyć poduszkę lub zwinięty koc pod barki. Przy podejrzeniu uszkodzenia kręgosłupa szyjnego w wypadku komunikacyjnym należy zrezygnować z odchylenia głowy! Istnieją dwie metody sztucznego oddychania: usta-usta: jedna ręka oparta o czoło za pomocą kciuka o palca wskazującego szczelnie zaciska nos, ratujący przyciska swe szeroko otwarte usta do rozchylonych ust ratowanego i robi wydech usta-nos: jedna ręka przytrzymuje żuchwę zamykając szczelnie usta ratowanego, ratujący szeroko otwartymi ustami obejmuje szczelnie nos ratowanego i wydycha powietrze z płuc Częstość oddychania powinna wynosić około 10-12 wydechów na minutę. Powietrze należy wydychać spokojnie, następnie wycofać swoją głowę od ratowanego obserwując ruchy klatki piersiowej.

16. Sztuczne oddychanie

17. Masaż serca(resuscytacja krążeniowo-oddechowa) Masaż serca Uwaga! Masażu serca nie wykonuj na zdrowej osobie, gdyż może to spowodować zatrzymanie pracy serca. Wykonując masaż serca, powinniśmy: ułożyć chorego na twardym podłożu, umieścić nałożone na siebie dłonie w 1/2 dolnej części mostka tak, aby palce były lekko uniesione do góry i nie uciskały żeber; kończyny górne powinny być wyprostowane w stawach łokciowych, uciskać mostek, powodując jego uginanie się na głębokość 4-5 cm, a następnie zwalniać nacisk, jednak bez odrywania dłoni od mostka, prowadzić masaż serca z częstotliwością 80-100 razy na minutę, prowadzić jednocześnie sztuczne oddychanie, bez względu na liczbę ratowników na każde 15 uciśnięć mostka należy wykonać dwa wdmuchnięcia powietrza.

18. Masaż serca

19. Nr alarmowe Numery alarmowe w Polsce Policja - 997 Straż pożarna - 998 Pogotowie ratunkowe - 999 Jednolity numer alarmowy Unii Europejskieja - 112 Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe - 985 lub 601-100-300 Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe - 601-100-300 Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe 601-100-100 Przy zgłaszaniu wezwania należy podać (istotna kolejność): miejsce zdarzenia rodzaj zdarzenia (wypadek drogowy, wypadek w pracy, etc.) liczbę poszkodowanych stan poszkodowanych imię i nazwisko wzywającego pomocy numer telefonu, z którego dzwonimy