PROGRAM ÇIKTILARI HAZIRLAMA

1. PROGRAM ÇIKTILARI HAZIRLAMA Yrd.Doç.Dr. Bahri Devrim ÖZCAN OKÜ Kalite Geliştirme Birimi Koordinatörü

2. BOLOGNA SÜRECİ AMAÇ: • Öğrenci, öğretim elemanı ve idari kadro hareketliliği yüksek, • Ulusal eğitim alanları birbiri ile karşılaştırılabilir, • Ulusötesi eğitim boyutlarını dikkate alan, • Eğitim ve araştırma etkinliklerini birbiri ile sıkı ilişkilendirmiş ve • Tüm süreci iç ve dış paydaş katılımı ile sürekli denetleyen ve izleyen Avrupa Yüksek Öğrenim Alanı oluşturmak Kısaca;Yükseköğretim reformu

3. TEMEL HEDEFLER: • Yükseköğretim sistemlerini birbiri ile uyumlu, kolay anlaşılır ve ulusal ve uluslararası bir çerçevede tanınır duruma getirmek • Yükseköğretim kurumları arasında işbirliğini, hareketliliği ve mezunların istihdam edilebilirliğini arttırmak

4. Türk Yükseköğretimi ile Bologna Süreci’nin Ortak Hedefleri • Uluslararası rekabette yer almak • Eğitim-öğretim kalitesini ve şeffaflığını arttırmak • Öğrenci merkezli uygulamaların ve ders programlarını oluşturmak • İstihdam edilebilirliği arttırmak • Derece ve diplomaların tanınırlığını arttırmak • Hareketliliği özendirmek, kalitesini yükseltmek • Yükseköğretimimizi kalite ve yeterlilikler çerçevesinde yeniden yapılandırılmak • Küreselleşen dünyada öğrencilerin, öğretim elemanlarının, bilim adamlarının, mezunların dolaşımını/hareketliliğini kolaylaştırmak

5. BOLOGNA KAPSAMINDA YER ALAN KONULAR • YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLERİ • AVRUPA KREDİ TRANSFER SİSTEMİ (AKTS) VE AKADEMİK TANINMA • YÜKSEKÖĞRETİMDE KALİTE GÜVENCESİ • ÖĞRENCİLER VE SOSYAL BOYUT

6. YETERLİK/ÖĞRENME ÇIKTISI HİYERARŞİSİ Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi (2005 Bergen Bakanlar Konferansı) Ders Öğrenme Çıktıları Dış Paydaşlar Ders Öğrenme Çıktıları Türkiye YÖ Yeterlilikler Çerçevesi Ders Öğrenme Çıktıları PÇ1 PÇ2 PÇ3 D1 X Alan Yeterlilikler Çerçevesi Program Öğrenme Çıktıları Ders Öğrenme Çıktıları D2 X X D3 X Ders Öğrenme Çıktıları D4 X İç Paydaşlar D: Ders PÇ: Program Çıktısı Ders Öğrenme Çıktıları Hazır Üniversitelerde Bölüm / Program Bazında Hazırlanacak

7. PROGRAM BİLGİLERİ Amaçlar Hedefler Kabul Koşulları Program Öğrenme Çıktıları İstihdam Olanakları Eğitim Öğretim Metotları Mezuniyet Koşulları Ders Planları AKTS Kredileri Ölçme ve Değerlendirme Program ve Ders Öğrenme Çıktıları İlişkileri Bölüm Başkanları AKTS Koordinatörleri Alınacak Derece Anketler

8. Öğrencilerin programdan mezun oluncaya kadar kazanmaları gereken bilgi ve becerileri tanımlayan ifadelerdir. Öğrencinin mezun olduğunda neyi bilmesinin ve neyi yapabilmesinin beklendiği program çıktıları ile açıklanır. Öğrencinin hangi yeterliliklere (bilgi, beceri ve yetkinliklere) sahip olması bekleniyor? Program ÇIktIlarI;

9. Program Yeterliliklerinin belirlenmesinde; Nasıl Bir Program ? Nasıl Bir Mezun İstiyoruz? Sorularına yanıt ararız.

10. PROGRAM YETERLİLİKLERİNİ/ÇIKTILARINI NASIL BELİRLERİZ? 1. Önce programın eğitim amaçlarını ve hedeflerini oluştururuz. • Programın eğitim amaçları; Eğitim süreci sonunda mezunlardan gerçekleştirmeleri beklenen davranışları tanımlayan ifadelerdir.

11. 2. Program çıktıları açık, gözlenebilir ve ölçülebilir olarak ifade edilmelidir. 3. Program yeterliliklerini alan yeterliklerine dayalı olarak belirleriz. 4. Program yeterliliklerini bilgi, beceri ve yetkinlik başlıkları altında oluşturabiliriz. 5. Programa ilişkin içerik ve yapıyı oluştururuz (Müfredat geliştirme) 6. Programın çıktılarını karşılayacağı varsayılan dersleri belirleriz. 7. Derslerin öğrenmeçıktılarını oluştururuz. 8. Öğretme-öğrenme süreçlerini ve değerlendirme yöntemlerini kararlaştırırız. 9. Dersin iş yükü ve AKTS kredisini belirleriz. Program Yeterliliklerini Nasıl Belirleriz?

12. PROGRAM YETERLİLİKLERİ/ÖĞRENME ÇIKTILARI YAZMA SÜRECİ İşveren Öğrenciler Öğretim Elemanları Mezunlar DIŞ PAYDAŞLAR ULUSLAR ARASI STANDARTLAR ALAN YETERLİLİKLERİ İÇ PAYDAŞLAR Diğer Üniversiteler Sivil Toplum Kuruluşları PROGRAM YETERLİLİKLERİ/ÖĞRENME ÇIKTILARI BİLGİ BECERİ MESLEKİ YETKİNLİKLER

13. PROGRAM ÇIKTILARININ BELİRLENMESİ Örnek: A Üniversitesi B Mühendislik Bölümü Program Çıktıları (PÇ1)Matematik, fen ve mühendislik bilgilerini B mühendisliği problemlerine uygulama becerisi (PÇ2)Bmühendisliği ve ilgili alanlarda mühendislik problemlerini tanımlama, modelleme ve çözme becerisi (PÇ3)Tanımlanmış bir hedef doğrultusunda bir süreci çözümleme ve tasarlama becerisi .......

14. Örnek: Kamu Yönetİmİ Program ÇIktIlarI (PÇ1)Kamu yönetimi alanında temel bilgileri anımsamak (PÇ2)Kamu yönetimi alanında güncel sorunları algılayarak, yorumlar yapmak ve çözümler önerebilmek (PÇ3)Kamu yönetimine temel oluşturan diğer disiplinlerden yararlanabilmek ve bu disiplinlere ilişkin temel bilgilere sahip olmak ...............

15. PROGRAM BİLGİ FORMU:PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARI

16. TEMEL KAVRAMLAR • Bilgi (Knowledge): • Her hangi bir çalışma veya araştırma alanı ile ilgili olguların, ilkelerin, teorilerin ve uygulamaların bütünüdür. “Bilgi” teorik ve/veya uygulamalı olarak tanımlanmaktadır. • Teorik bilgi: Kimya ile ile ilgili temel kavram ve ilkeleri açıklama • Uygulamalı bilgi: Kimya deneylerinin nasıl yapılacağını açıklama • Beceri (Skill): • Bilgiyi uygulayabilme, problemleri çözebilme ve görevleri tamamlayabilmek için bilgiyi kullanabilme yeteneğidir. “Beceriler”, bilişsel (mantıksal, sezgisel ve yaratıcı düşünce) veya uygulamalı (el becerisi ve yöntem, materyal, araç gereç kullanabilme) olarak tanımlanmaktadır. • Bilişsel/kavramsal beceri: Karşılaştığı problemleri problem çözmenin temel adımlarını izleyerek çözme • Uygulamalı beceri: Kurallara uygun olarak otomobil kullanma

17. TEMEL KAVRAMLAR • Kişisel ve Mesleki Yetkinlik (Competence): • Bilgiyi, beceriyi, kişisel, sosyal ve/veya metodolojik becerileri iş ve çalışma ortamları ile mesleki ve kişisel gelişim konusunda kullanabilme yeteneğidir.

18. PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTISI YAZMA SÜRECİ • Programı başarıyla tamamlayan bir mezunda bulunması gereken özellikler (bilgi, beceri ve yetkinlik olarak) paydaş analizi, uluslar arası standartların analizi ve alan yeterlilikleri göz önüne alınarak belirlenir. • Bu özellikler, daha sonra, bilgi, beceri ve yetkinlik alanlarında gözlenebilir, ölçülebilir öğrenme çıktılarına dönüştürülür. • Program öğrenme çıktılarının belirlenmesinde iki boyutlu bir matriksten yararlanılabilir. Bu matriksin bir boyutunda bilgi, beceri ve yetkinlikler; diğer boyutunda ise programın temel konu alanları olabilir

19. ÖRNEK PROGRAM ÇIKTILARI

20. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ GIDA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Amaç:•Dünya standartlarında mühendislik ve teknoloji bilgisine sahip, •Yenilikleri takip eden, •Doğru bilgiye ulaşmada izleyeceği yolu bilen,•Türk gıda endüstrisinin öncü ve yenilikçi kadrosunu oluşturacak, •Yapacağı araştırmalar ile yurt içinde üniversitemizi yurt dışında ise ülkemizi en iyi şekilde temsil edecek, •Araştırma geliştirme ruhuna sahip, •Aydın, dürüst, çalışkan öğrenciler yetiştirmek.

21. Hedef:•Gıda biliminin, gıda teknolojisinin ve gıda güvenliğinin gelişmesine katkıda bulunmak,•Dünya standartlarına uygun güvenli gıda ve organik ürünler üretmede gerekli donanımı olan,•Geleneksel değerlerimizi evrensel değerlerle bütünleştirebilen,•Gıda sanayisinde var olan sistemleri geliştirebilme ve yeni sistemler tasarlayabilme bilgi ve becerisine sahip,•Ülkemiz öz varlıklarını en iyi şekilde değerlendirmeyi ve kaliteli ham maddeden kaliteli ürün üretmeyi bilen,•İnsanların sağlıklı ve yeterli beslenmelerini sağlayacak gıdaları üretebilecek bilgi, beceri ve kişiliğe sahip gıda mühendisleri yetiştirmek.•Gıda sanayi ile üniversitelerin Gıda Mühendisliği bölümleri arasındaki işbirliğini geliştirerek, birlikten güç doğar anlayışı ile kalite ve verimlilikte en iyi olanı başarmak.•Sanayinin eksikliklerini ve ihtiyaçlarını yakından takip ederek, bu ihtiyaçlara uygun eğitimin gerçekleşmesini sağlamak. •Yapılan bilimsel araştırmalar ile dünya standartlarında bir akademik seviye yakalamak.•Günümüz ihtiyaçlarına uygun bilimsel çalışmalar yapmak ve bunları ilgili kurum ve sektörle paylaşmak•Öğrenciler üzerinde sorumluluk anlayışı oluşturarak, toplumsal görev bilincinin yerleşmesini sağlamak, toplumda bireysel başarının genel başarıya dönüşeceği bilincini oluşturmak.•Birlikte hareket etme ve karar vermenin bireyselcilikten çok daha verimli ve faydalı olduğunu öğrencilere algılatmak.

22. Ders Bilgileri:•Dersin dil, •Dersin seviyesi (önlisans, lisans, yüksek lisans, doktora), •Tür (zorunlu/seçmeli),•Öğretim üyesi, •Dersin yardımcıları, •Dersin amacı, •Dersin içeriği, • Dersin öğrenme çıktıları •Dersin akışı, •Kaynaklar, •Ölçme değerlendirme, •AKTS işyükü, •Dersin program çıktılarına katkısı,

23. Alınacak Derece:Bu bölüm, yüksek öğretimde mühendislik (Gıda Mühendisliği) alanında 240 ECTS kredilik birinci aşama derece sistemine tabidir. Program başarılı bir şekilde tamamlanıp, program yeterlilikleri sağlandığında Gıda Mühendisliği alanında Lisans derecesine sahip olunur.

24. Kabul Koşulları:Bölüme kayıt yaptırmak isteyen öğrenci, üniversitenin akademik ve yasal mevzuatı çerçevesinde ÖSYM tarafından belirlenen süreçleri tamamlamak / sınavları başarmış olmak zorundadır. Yurtiçi veya dışında eşdeğer programda öğrenimine başlamış bir öğrenci yatay geçiş için başvuru yapabilir. Öğrencilerin kabulü dönem başlamadan, her bir öğrencinin şartları ve başvuru yaptığı derece dikkate alınarak incelenir ve özel olarak değerlendirilir. Üniversiteye giriş hakkında daha etraflı bilgi Kurum Tanıtım Kataloğu`nda mevcuttur. Üniversite tarafından onaylanmış ve bir anlaşma ile sınırları belirlenmiş öğrenci değişim programları kapsamında yurtdışından gelen öğrenciler bölümde İngilizce olarak verilen dersleri alabilirler. Öğrenci Türkçe dil bilgisi yeterliliğine sahipse Ders Planı`nda belirtilen herhangi bir Türkçe derse kayıt yaptırabilir.

25. Mezuniyet Koşulları:Dereceyi alabilmek / programı tamamlamak için akademik yıl sonunda yapılması gereken veya programın tamamlanmasını müteakip özel bir dönem sonu sınavı veya final sınav dönemi yoktur. Bununla birlikte, her yarıyıl sonunda genellikle dönemin hemen bitişini müteakip iki hafta süreli dönem sonu sınavları vardır. Ayrıca, mezuniyet için öğrencinin 60 iş günü endüstride başarılı bir staj yapmış olması gerekmektedir. Staj mezuniyet ön şartı olmakla birlikte programda ayrıca kredilendirilmemiştir. Staj ile elde edilecek deneyim ve gerekli iş yükü program içerisinde ilgili derslerin içerik, uygulama ve çalışma iş yükleri içerisinde dikkate alınmıştır. Buna ek olarak, öğrencinin bir proje çalışması sonunda hazırlayacağı Bitirme Çalışması ve bu çalışmasına yönelik sözlü tez sunumu yapması da (7. veya 8. yarıyılda) istenmektedir.

26. Mezunların İstihdam Olanakları ve Üst Kademeye Geçiş:Mezunlar gıda sanayinin AR-GE, üretim, kalite güvence, pazarlama, ithalat ve ihracat alanlarında mühendis ve yönetici olarak görev yapmaktadır.Programı başarılı bir şekilde tamamlayan öğrenci Gıda Mühendisliği bilim alanında veya bu alandan öğrenci kabul eden diğer bilim dallarında yüksek lisans ve doktora derecelerine başvuruda bulunabilir.

32. PROGRAM ÇIKTILARI (KTÜ - Makine Mühendisliği) A)Matematik, fen ve mühendislik bilgilerini uygulama becerisi B) Deney tasarımlama ve yapma ile deney sonuçlarını analiz etme ve yorumlama becerisi C) İstenen gereksinimleri karşılayacak biçimde bir sistemi, parçayı ya da süreci tasarımlama becerisi D) Disiplinlerarası takımlarda çalışabilme becerisi E) Mühendislik problemlerini tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi F) Mesleki ve etik sorumluluk bilinci G) Etkin iletişim kurma becerisi H) Mühendislik çözümlerinin, evrensel ve toplumsal boyutlarda etkilerini anlamak için gerekli genişlikte eğitim I) Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci J)Çağın sorunları hakkında bilgi K) Mühendislik uygulamaları için gerekli olan teknikleri, yetenekleri ve modern araçları kullanma becerisi

33. İŞLETME BÖLÜMÜ / İŞLETME PROGRAMI (Işık Üniversitesi) 1. Örgütsel yapı içerisinde ne şekilde planlama, organizasyon, liderlik ve kontrol mekanizmalarının işleyeceğini idrak etmek.2. Teorileri gerçek hayat fonksiyonları ile bağdaştırabilmek.3. Sözlü ve yazılı olarak etkin iletişim becerisine sahip olmak.4. Takım çalışmalarında etkin biçimde rol alarak takımın ilerlemesine katkıda bulunmak.5. Bilgisayar ve gerekli paket programı kullanımı becerisine sahip olmak.6. İş dünyasının yasal çerçevesini düzenleyen başlıca hukuk kurallarını dikkate almak.7. Muhasebede kullanılan temel yöntemleri ve bu yöntemlerin iş dünyasındaki uygulamaları konusunda bilgi sahibi olmak. 8. İş çevresinde finansal analiz tekniklerinden faydalanabilmek.9. Pazarlamanın fonksiyonlarını ve iş hayatındaki uygulamalarını tanıyabilmek.10. Başlıca sayısal analiz yöntemlerinden ve bu yöntemlerin iş dünyasındaki uygulamalarından yararlanabilmak.11. İş süreçleri ve proje yönetimi tekniklerinin temel prensiplerini uygulayabilmek.12. Problem çözme ve karar almaya ilişkin veri toplama tekniklerinden faydalanabilmek.13. Disiplinler arası bakış açısı kazanmak.14. İş etiği ve sosyal sorumluluk konularında bilince sahip olmak.

34. TEŞEKKÜRLER