360 likes | 1.08k Views
D ERSİMİZ T ÜRKÇE. Ek Fiil (Ek Eylem). Aşağıdaki cümlelerde yüklem olan sözcükleri bulunuz ve türlerini belirtiniz. İsim. Sen bu okulda öğrenci sin. ………………………. Sıfat. O adam çok zengin miş. ………………………. Bağlaç. En sık kullanılan bağlaç ve dir. ………………………. Zamir.
E N D
Ek Fiil (Ek Eylem) Aşağıdaki cümlelerde yüklem olan sözcükleri bulunuz ve türlerini belirtiniz. İsim • Sen bu okulda öğrencisin. ………………………. Sıfat • O adam çok zenginmiş. ………………………. Bağlaç • En sık kullanılan bağlaç vedir. ………………………. Zamir • Bu maçı kazanan bizdik. ………………………. isim soylu isim Bu cümlelerin yüklemleri …………… ya da ……………………… bir sözcüktür. Sonlarındaki ekler yüklem görevinde kullanılmalarını sağlamıştır. Öyleyse ek fiiller …………………………………………………………………...sağlar. isim ya da isim soylu sözcüklerin cümlede yüklem olmasını
“Öğretmenim, ben ‘İsim’leri anlamıştım ama bu ‘İsm Soylu’ luk da neyin nesi?” mi diyorsunuz? EDAT ZAMİR FİİL ZARF İSİM SIFAT FİİLİMSİ BAĞLAÇ
İsim İsim Ağaç : ………….. Sıfat Kırmızı : ………….. İsim Soylu Zamir Siz : ………….. Edat Kadar : ………….. Bağlaç Fakat : ………….. Zarf Çok : ………….. Fiilimsi Giden : …………..
1-Ek Eylemin Görülen Geçmiş Zamanı (hikayesi): (- i di ) İsim ya da İsim soylu sözcük Şahıs eki -i di + + Formülü ile yapılır. Çalışkan -dı- m Çalışkan İsim Şahıs eki Ek fiil
Mutluydum Mutluydun Mutluydu Mutluyduk Mutluydunuz Mutluydular
2-Ek Eylemin Duyulan Geçmiş Zamanı (rivayeti): (- i miş ) İsim ya da İsim soylu sözcük Şahıs eki -i miş + + Formülü ile yapılır. Çalışkan -mış-ım Çalışkan İsim Şahıs eki Ek fiil
Mutluymuşum Mutluymuşsun Mutluymuş Mutluymuşuz Mutluymuşsunuz Mutluymuşlar
3-Ek Eylemin Şartı: (- i se ) İsim ya da İsim soylu sözcük Şahıs eki -i se + + Formülü ile yapılır. Çalışkan -sa- m Çalışkan İsim Şahıs eki Ek fiil
Mutluysam Mutluysan Mutluysa Mutluysak Mutluysanız Mutluysalar
4-Ek Eylemin Geniş Zamanı: (-dir, -dır) İsim ya da İsim soylu sözcük Şahıs eki -dır + + Formülü ile yapılır. Çalışkan -ım-dır Çalışkan İsim Şahıs eki Ek fiil
Mutluyumdur Mutlusundur Mutludur Mutluyuzdur Mutlusunuzdur Mutlulardır
Not:Ek eylemin geniş zamanında “-dir” eki kullanılmasa da olur. ya da Başarılı-sın-dır başarılı-sın Not:Ek eylemin olumsuzu “değil” sözcüğü ile yapılır. Olumlu Olumsuz Mutlu-y-muş-um Mutlu değil-miş-im Güzel-sin Güzel değil-sin Akıllı-y-dı-n Akıllı değil-di-n
"-i di, -i miş, -i se" eklerini aşağıdaki fiillere getirerek bu fiilleri yeniden yazınız. Görmeliydim Görmeliymişim Görmeliysem Görmeli Gelirdim Gelirmişim Gelirsem Gelir Okuyordum Okuyor Okuyormuşum Okuyorsam Yazacak Yazacaktım Yazacakmışım Yazacaksam O halde ek fiilin bir başka görevi de …….………………………………………….. yapmaktır. basit zamanlı fiilleri birleşik zamanlı
Basit ve birleşik zamanlı fiil nedir? Oku - yor - um Fiil Kökü Kip Eki Şahıs eki Basit Zamanlı Fiil İçerisinde tek kip eki bulunan fiillere «Basit Zamanlı Fiil» denir.
Oku - yor - du - m Fiil Kökü Kip Eki Kip Eki Şahıs eki Birleşik Zamanlı Fiil Birleşik Zamanlı Fiil İçerisinde iki tane kip eki bulunan fiillere «Birleşik Zamanlı Fiil» denir.
Duyulan geçmiş zamanın şartı Şimdiki zamanın rivayeti Gereklilik kipinin hikayesi Geniş zamanın şartı Şart kipinin hikayesi Gelecek zamanın hikayesi Duyulan geçmiş zamanın hikayesi
(Birleşik zamanlı fiillerin anlam özellikleri) • Sınavda en yüksek notu almışmış. (Küçümseme) Duyulan geçmiş zamanın rivayeti
Önceden her gün oyun oynardım. • Çocukken tırnaklarımı yerdim. (Terk edilmiş bir alışkanlık) Geniş zamanın hikayesi Duyulan geçmiş zamanın rivayeti
Hani giderken beni de çağıracaktın. • Geçen gün Kıbrıs’a gidecektik. (Gerçekleşmemiş niyet) Gelecek zamanın hikayesi Duyulan geçmiş zamanın rivayeti