Wybrane aspekty komunikacji spolecznej w bibliotece akademickiej

1. Wybrane aspekty komunikacji spolecznej w bibliotece akademickiej Renata Tomaszewska, Mariusz Polarczyk Biblioteka Gl�wna i Centrum Informacji Naukowej Akademia Rolnicza im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu rtomasz@au.poznan.pl ; pol@au.poznan.pl

2. Gospodarka oparta na wiedzy oraz spoleczenstwo wiedzy Tworzenie wiedzy (osiagniec naukowych) Przekazywanie wiedzy (systemy ksztalcenia i szkolenia) Popularyzacja wiedzy Zastosowanie wiedzy dla postepu technicznego

3. Komunikacja spoleczna - definicja Komunikacja spoleczna � proces tworzenia, przekazywania i przeksztalcania informacji miedzy jednostkami, grupami i organizacjami spolecznymi. Celem komunikacji jest ksztaltowanie, modyfikacja lub zmiana wiedzy, postaw i zachowan zgodnie z interesami i wartosciami oddzialujacymi na siebie nadawc�w i odbiorc�w.

4. Model komunikacji spolecznejw bibliotece (wg. Kisilowskiej M.)

5. Proces komunikacji realizowany w bibliotece lub przez biblioteke: Komunikacja personalna: Bibliotekarz - uzytkownik Komunikacja wewnetrzna miedzy pracownikami Komunikacja instytucjonalna: Biblioteka a instytucje nadrzedne merytorycznie, finansowo Biblioteka a sponsorzy Biblioteka a instytucje o podobnym charakterze dzialania Komunikacja masowa

6. Bibliotekarz - uzytkownik Komunikacja werbalna (mowa, prelekcje, dyskusje) Komunikacja pisemna (powiadomienia, instrukcje) Komunikacja wizualna (pokazy, ekspozycje) Komunikacja elektroniczna

7. Biblioteka akademicka jako instytucja wielosemiotyczna, posredniczy w r�znych formach komunikacji, gromadzi zasoby na r�znych nosnikach informacji, w tym gwarantuje dostep do sieci on-line.

8. Informacja elektroniczna Dostep w wielu postaciach Nieograniczony czas dostepu Mozliwosc czytania w r�znych platformach przy uzyciu r�znego oprogramowania Mozliwosc przetwarzania informacji do dowolnie wybranego formatu Latwosc transmisji informacji

9. Wyznaczniki jakosci uslug biblioteki elektronicznej Aktualnosc Precyzja i rewelentnosc informacji Rzetelnosc Kompletnosc Szybkosc Elastycznosc

10. Biblioteka hybrydowa � W bibliotece hybrydowej, opr�cz uzytkownik�w rzeczywistych, obsluga zostaje objeta cala spolecznosc rozproszonych, wirtualnych uzytkownik�w, zglaszajacych sie do niej zdalnie z globalnego srodowiska sieciowego. Kontakt z ta grupa klient�w biblioteki hybrydowej odbywa sie poprzez �brame� prowadzaca do informacyjnej przestrzeni cyfrowej biblioteki, kt�ra najczesciej stanowi witryna internetowa biblioteki� (Piotrowicz G., 2005)

11. Wsp�lpraca miedzybiblioteczna Wymiana informacji o informacji Synchronizacja opracowania i gromadzenia zbior�w Kompleksowa obsluga uzytkownik�w Planowe zarzadzanie informacja Redukcja koszt�w zwiazanych z opracowaniem zbior�w i dostepem do zr�del informacji

12. Poznanska Fundacja Bibliotek Naukowych - struktura dzialania Uzyskanie pelnej dostepnosci przez Internet do metadanych dotyczacych zr�del informacji zawartych w poszczeg�lnych bibliotekach Zapewnienie dostepu do swiatowego zasobu czasopism w postaci elektronicznej Umozliwienie dostepu przez Internet do podrecznik�w, monografii, zbior�w regionalnych i og�lnokrajowych w postaci cyfrowej Obnizenie koszt�w eksploatacji platformy

13. Zasoby Wielkopolskiej Biblioteki Cyfrowej Zas�b edukacyjny (skrypty, podreczniki i monografie wydawane lokalnie) Zas�b dziedzictwa kulturowego (najcenniejsze zabytki pismiennictwa bibliotek poznanskich) Regionalia (pismiennictwo dotyczace Poznania i Wielkopolski) Muzykalia (nuty ze zbior�w Biblioteki Akademii Muzycznej w Poznaniu) Liczba publikacji w WBC wynosi 5828 pozycji, laczna liczba czytelnik�w 364934 (od dnia 11.06.2004) [stan na dzien 01.09.2005.]

14. Interfejs czytelnika WBC

15. Komunikacja marketingowa Zesp�l informacji emitowanych przez biblioteke do swoich uzytkownik�w, dostawc�w, posrednik�w, konkurent�w Informacje pozyskiwane przez biblioteke z rynku (potrzeby i preferencje czytelnik�w, tendencje rozwojowe w technologiach informacyjnych, oferty dostawc�w, autor�w)

16. Komunikacja marketingowa

17. Strategie marketingowe realizowane w Bibliotece Gl�wnej AR w Poznaniu

18. �Chaos informacyjny zwiekszyl wymagania uzytkownik�w w zakresie znajomosci r�znorodnych zr�del i format�w informacji naukowej. Zwiekszyl takze odpowiedzialnosc bibliotek akademickich za efektywne ksztalcenie uzytkownik�w w zakresie obslugi i wykorzystywania nowych technologii informacyjno-komunikacyjnych�. (Jankowska M.A, 2005)

19. Edukacja informacyjno- komunikacyjna Zesp�l umiejetnosci niezbednych do rozpoznania i efektywnego wykorzystania potrzebnej informacji. Ludzie wyksztalceni w tym zakresie wiedza jak sie uczyc, jak znalezc informacje, jak ja wykorzystac, sa ludzmi ksztalcacymi sie przez cale zycie.

20. Dzialania Biblioteki Gl�wnej AR Poznan w zakresie ksztalcenia umiejetnosci informacyjnych czytelnik�w Przygotowanie programu multimedialnego dla student�w, pracownik�w naukowych Powolanie zespolu pracownik�w odpowiedzialnych za proces dydaktyki Zr�znicowanie oferty szkolen dla r�znych grup uzytkownik�w Opracowanie nowej strony www biblioteki jako zr�dla wyselekcjonowanej informacji Informatory drukowane o zasobach i ofertach biblioteki

21. Umiejetnosci informacyjne nabyte przez czytelnik�w w ramach information literacy Umiejetnosci sprecyzowania potrzeby informacyjnej Opracowanie metody poszukiwan Identyfikacja i lokalizacja potrzebnych zr�del informacji Selekcja zr�del informacji Przekazywanie informacji w spos�b odpowiedni w danej sytuacji Umiejetnosc przeksztalcenia informacji w wiedze

22. Zadania bibliotek akademickich w spoleczenstwie wiedzy Zwiekszanie dostepnosci do informacji i jej selekcja Posrednictwo pomiedzy trescia przekaz�w zgromadzonych w bibliotece, zasobach internetowych a czytelnikami Tworzenie wlasnych baz danych, katalog�w Edukacja informacyjno-komunikacyjna czytelnik�w Digitalizacja zbior�w, informacja cyfrowa Zapewnienie asymilacji wszystkich form komunikacji spolecznej w bibliotece (biblioteki hybrydowe) Kooperacja z innymi bibliotekami Komunikacja marketingowa

23. �Specjalne znamie XXI wieku stanowi swiat elektroniczny, w kt�rym przeklady cyfrowe tekstu, obrazu, dzwieku i ruchu skladaja sie na nowa, atrakcyjna jakosc procesu komunikowania w spoleczenstwie. Biblioteki w tym zakresie otrzymaly nowe zadania rozszerzajace i przeistaczajace ich dotychczasowe funkcje, pomagajace bibliotekarzom i uzytkownikom pokonac bariery czasu i przestrzeni� [Koc�jowa M., 2002]