Organisatie

1. Organisatie

2. Inhoud • Doel: Samenwerking verbeteren • Thema: Mentale modellen • Aanpak: • Korte inleidingen • Zelfreflectie en teamreflectie • Oefenen en praktisch maken

3. Vraag vooraf Formuleer een scherpe stelling over dit team of jullie organisatie? • Wat gaat er niet goed • Wat overdrijft het team • Formuleer het prikkelend en uitdagend Gaan we vanmiddag mee aan de slag

4. Gang van zaken Huishoudelijke zaken Spelregels Storingen gaan voor Je bent verantwoordelijk voor je eigen leerproces Luister met aandacht, spreek met intentie Vertrouwelijkheid en veiligheid Geen schoolse training: professionals onder elkaar • Tijden: • Begin 8:30 uur • Einde 15.30 uur • Lunch 12:30 – 13:30 • Sanitair • Koffie, thee en water

5. Het meeste eruit halen • Trainingskaders: • Houd je aan de afgesproken tijden • Doe al de oefeningen naar beste kunnen • Als het te makkelijk voor je is…laat het weten • Doe de oefeningen zoals beschreven • Doe alleen de oefening, ook als je andere technieken kent (dus niet iets anders doen) • Onderwerpen parkeren en keuzes maken • Nog andere spelregels? Allen akkoord?

6. Er zit meer in, er moeten dingen veranderen, maar hoe…? In de drijfveren vind je de motivatie tot veranderen Congruentie: de juiste mensen op de juiste plek de juiste dingen doen met energie Drijfveren zeggen niets over de kwaliteit van het gedrag Drijfveren zijn voorspeller van gedrag Drijfveren geven richting aan competenties Iedereen neemt de praktijk waar door zijn of haar eigen gekleurde bril Drijfveren Veranderen van de praktijk-cultuur, begint bij gedrag van individu • Praktijk-cultuur • - Flexibiliteit • - Resultaten • Samenwerking • Effectiviteit • Communicatie • Competenties • - Kwaliteiten • - Kennis • - Vaardigheden • Inzichten Gedrag Wat we waarnemen in de praktijk is gedrag Veranderen van gedrag begint bij kennen van drijfveren Gedrag wordt bepaald door drijfveren en competenties

7. Waarom Mentale Modellen?

8. Mentale modellen • Doel: • Inzicht krijgen in uw eigen mentale modellen • Inzicht krijgen in die van uw collegae • Leren inzetten als gereedschap om visie te ontwikkelen, meer resultaat te halen, betere besluiten te nemen en elkaar beter te begrijpen

9. Wat is een Mentaal Model?

10. Mentaal model in de praktijk De inferentieladder

11. Meningsverschillen Concluderen Hoog Theoretiseren Evalueren Potentievoormeningsverchil Interpreteren Benoemen Selecteren Laag Objectief/Informatie/ Rationeel Subjectief/ Betekenisvol/Emotioneel Aard van de informatie

12. Communiceren op niveau 1 Conclusie Conclusie Infereren Infereren Selecteren Selecteren Feiten

13. Bij meningsverschil 4 Conclusie Conclusie 3 Infereren Infereren Selecteren Selecteren 2 1

14. Uw mentale model • Diep gewortelde: • aannames • generalisaties • beeldenover de werkelijkheid Mentaal model Werkelijkheid Drijfveren

15. Uw mentale model Alle inkopers – en vooral Hans de Vries - zijn onbetrouwbare types. Mentaal model Generalisatie Werkelijkheid Concreet Drijfveren Abstract

16. OPDRACHT 1: Hoe zit dat bij u? • Kies een persoon met wie u het vaak van harte eens bent, en een persoon met wie u flink van mening kunt verschillen • Denk daarbij bijvoorbeeld aan: • Collega teamleden • De management laag onder en boven u • Klanten of afnemers • Invloedrijke “stakeholders” • Maatschappelijke organisatie • vervolgsheet

17. Hoe zit dat bij u? • Ga voor deze twee mensen eens na: • Welke emotie roepen ze bij u op? • Wat vindt u bewonderenswaardig aan hen? • Wat verafschuwt u aan hen? • Hoe verrassen ze u positief? • Hoe stellen ze u teleur? • Maak de volgende zin af: • Pak een flipovervel, verdeel dit in drie stukken • Schrijf in het bovenste deel de zin “Over het algemeen is <naam> iemand die …”

18. Uw mentale model Mentaal model Werkelijkheid Interactie met de werkelijkheid die het mentale model vormt en bevestigt Drijfveren

19. Uw mentale model Alle inkopers – en vooral Hans de Vries - zijn onbetrouwbare types. Mentaal model Generalisatie Werkelijkheid Hans de Vries, van de afdeling inkoop, levert steeds zijn maandrapportage te laat in. Concreet Mentaal model wordt gevormd in interactiemet de werkelijkheid en stuurt de perceptie van de werkelijkheid om waar te blijven! Drijfveren Abstract

20. Uw mentale model Jan is een sloddervos… Mentaal model Generalisatie Werkelijkheid Laatst zat zijn presentatie vol spelfouten Concreet Drijfveren Abstract

21. Uw mentale model Marieke is creatief… Mentaal model Generalisatie Werkelijkheid Gisteren bedacht ze een geweldige oplossing om het project toch op tijd af te krijgen Concreet Drijfveren Abstract

22. OPDRACHT 2: Hoe zit dat bij u? • Geef drie praktijkvoorbeelden van de typeringen die u heeft gemaakt voor de twee personen • Vul dit in in het tweede vak van de flipover Typering Voorbeeld 1 Voorbeeld 2 Voorbeeld 3

23. De kaart • Uw mentale model is een kaart van de werkelijkheid… • Een kaart is belangrijk, maar is slechts een kaart • Een goede kaart is goud waard, maar … • Verouderde, incomplete of verkeerde kaarten leveren problemen op… • Twee verschillende kaarten leveren conflict op of verrijking van beide kaarten!

24. Uw mentale model Mentaal model Werkelijkheid De wereldbeelden en waarden die de focus van het mentaal model bepalen Drijfveren

25. Uw mentale model Alle inkopers – en vooral Hans de Vries - zijn onbetrouwbare types. Mentaal model Generalisatie Werkelijkheid Hans de Vries, van de afdeling inkoop, heeft zijn rapportage een dag te laat ingeleverd. Concreet Drijfveren Discipline en loyaliteit zijn belangrijk. Mensen die chaotisch zijn kun je niet vertrouwen. Het werkt pas als iedereen precies doet wat hij moet doen. Abstract

26. Uw mentale model Jan is een sloddervos… Mentaal model Generalisatie Werkelijkheid Laatst zat zijn presentatie vol spelfouten Concreet Drijfveren Je nauwgezetheid bepaalt je betrouwbaarheid. Het getuigt van respect en zorgvuldigheid als je je zaken op orde hebt. Alleen zo voorkom je dat je de controle over de zaak verliest. Abstract

27. Uw mentale model Marieke is creatief… Mentaal model Generalisatie Werkelijkheid Gisteren bedacht ze een geweldige oplossing om het project toch op tijd af te krijgen Concreet Drijfveren Waar een wil is, is altijd een weg. Het is belangrijk om te blijven zoeken naar oplossingen en buiten de kaders te denken. Dat is belangrijk omdat alleen zo de oorzaak van problemen wordt weggenomen. Abstract

28. OPDRACHT 3: Hoe zit dat bij u? • Bekijk de praktijkvoorbeelden per persoon • Beantwoord de volgende vragen: • Waarom houden juist deze voorbeelden u bezig? • Wat vindt u belangrijk in dat soort situaties? • Welk doorlopend doel dient dat? • Welke drijfveer stuurt dit? • Vul dit in in het derde vak van je flipover

29. Mentale Modellen: Recapitulatie

30. Recapitulatie • Uw mentale modellen sturen uw perceptie van de werkelijkheid • Ze zijn ontstaan in de interactie van drijfveren en de werkelijkheid… • …en geven betekenis aan die werkelijkheid • Uw perceptie is uniek voor u! • Maar niet perse de waarheid … er is uw waarheid en de waarheid!

31. Meningsverschillen Hoog Potentievoormeningsverchil Laag Werkelijkheid Mentaal Model Aard van de informatie

32. Recapitulatie • Mentale modellen kunnen elkaar verrijkenof dwarszitten, los van of ze waar zijn • Bevatten veel wijsheid en onzin • Kunnen verrijken maar ook beperken • Ontginnen levert altijd nieuwe visie,perspectieven, ideeën en kansen op • Overeenkomsten zijn saai, juist de meningsverschillen brengen het beste naar boven

33. “Nieuwsgierigheid isleven. Aannameszijn de dood. Kijk om je heen. Wees een spons!” Mark Parker –Nike CEO

34. Benutten van mentale modellen • Durft u… • Te geloven dat wederzijdse verrijking van mentale modellen altijd mogelijk is? • Meningsverschillen met open vizier aan te gaan? • De tijd te nemen om Mmodellen te verhelderen? • Verschillen te benaderen als bron van potentiële oplossingen? • Aandachtig te luisteren? • Open te staan voor onverwachtezienswijzen?

35. Ontrafelen van Mentale Modellen

36. Op (deductie) Mentaal model Werkelijkheid Drijfveren

37. Neer (inductie) Mentaal model Werkelijkheid Drijfveren

38. Twee groepen met twee flips • Benoem het thema waarvan je wil dat de andere groep het mentale model ontrafelt

39. Drie sleutelvragen

40. Opdracht – groepsinterview-maak een flip • Een teamlid wordt ondervraagd • Achterhaal hoe hij/zij denkt over de stelling:“Ons team presteert op halve kracht” • Spelregels: • Een interviewer tegelijk aan het woord • Het geïnterviewde teamlid maakt de keuze • Kantel je naambordje als je wilt vragen • Groep maak een flip en individu (met maatje) maakt een flip

41. U bent aan zet • Kies een praktijksituatie die u wilt bespreken • Inventariseer eerst zelf de feiten die u hebt geselecteerd, de inferenties die u daaruit hebt gemaakt en de conclusies die u hebt getrokken • Deel deze inventarisaties • Kom als team tot een gemeenschappelijk mentaal model (begin bij feiten) • Kies een eerste concrete aktie

42. Vervolgstappen! • Welke eenvoudige, haalbare acties gaat u de komende drie weken consequent ondernemen? • Van wie vraagt u feedback? Op welke manier? Met welke frequentie? • Hoe meet u het succes samen met degene aan wie u verantwoording aflegt? • Wat zijn de verwachte positieve consequenties als u slaagt?

43. Einde training • Welke kwaliteit heeft u bij uzelf (her)ontdekt? • Wat bleek niet waar in uw mentale model? • Wat is ervoor in de plaats gekomen? • Welke collega heeft u positief verrast?