430 likes | 1.4k Views
GEÇİCİ SANTRAL KATETERLER. Dr. Baran ÖNAL Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji A.D. 1905 Bleichroder insanda ilk santral venöz kateterizasyon 1920 Forssman ilk radyolojik kateter ucu teyidi 1956 Keeri-Szanto infraklaviküler subklavyan venöz yaklaşım.
E N D
GEÇİCİ SANTRAL KATETERLER Dr. Baran ÖNAL Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji A.D.
1905 Bleichroder insanda ilk santral venöz kateterizasyon • 1920 Forssman ilk radyolojik kateter ucu teyidi • 1956 Keeri-Szanto infraklaviküler subklavyan venöz yaklaşım • .......
KATETER TİPLERİ VE KLİNİK ENDİKASYONLARI • Periferal intravenöz kateterler – en sık kullanılan venöz erişim yolu • Olumsuzluklar • Sık yer değiştirme gerekliliği – flebit • Belirli hastalarda bulunma güçlüğü • Belirli sıvıların (atb, kemoteröpatik) periferal venlerde skleroz oluşturması • Belirli infüzyon tedavilerinin (TPN gibi), içerik kompozisyonu nedeni ile sanral venler ile uygulanabilmesi • Yüksek volüm gerekliliği • Basınç ölçümü • Hemodiyaliz • ...........
KATETER TİPLERİ VE KLİNİK ENDİKASYONLARI • Santral venöz kateterler 1. Uzun dönem IV tedavi: Kemoterapi Antibiyotikler TPN Kan ürünleri 2. Tekrarlı kan alımı 3. Diyaliz/Plazmaferez
KATETERİN SEÇİMİ • Kişinin hastalığı ve statüsü • Solüsyonun çeşidi ve osmolalitesi • Gerekli akım hızı • Kullanım sıklığı • Kullanım süresi- gün/ay • Tercih - Dr. / Hasta
KATETERİN SEÇİMİ TEDAVİ SÜRESİ Kısa Orta Uzun (<2hf) (2 hf - 2ay) (>2ay) Periferal IV kateterler PICC Tünelli kateterler Geçici diyaliz kateterleri Geçici santral silikon kat. PORT Geçici santral PVC kat. Santral monitörizasyon kat.
GEÇİCİ SANTRAL KATETERLER 1. Poliüretan - itilebilirlik sağlar 2. Tek veya multiple lümenli 3. Akım kalınlık ve iç çapa göre değişir 4. Kalınlık amaca göre 5. Geçici süre ile – sık değişme gerekir 6. Kolay yerleşim,çıkarma ve değiştirme
PERİFERAL KATETERLER 1. Silastik veya poliüretan 2. Tek, çift, üçlü lümen 4-6 Fr 3. Düşük akım 4. Kısa – orta dönem 5. Kolay erişim RESİM KOY
İÇ ÇAP vs DIŞ ÇAP Dış çap her zaman akım ile doğru orantılı değildir.
VENÖZ KATETER GİRİŞ YOLU • İNTERNAL JUGÜLER VEN • SUBKLAVYAN VEN • EKSTERNAL JUGÜLER VEN • FEMORAL VEN • KOLLATERAL VENLER • İNFERİOR VENA KAVA • HEPATİK VEN
SAĞ İNTERNAL JUGÜLER VEN GİRİŞ AVANTAJLARI 1. Geniş 2. Daha süperfisiyal 3. Akciğerden uzak 4. Kalbe direkt yol 5. Akut ve kronik komplikasyonlar az
GEÇİCİ SANTRAL VENÖZ KATETER YERLEŞTİRİLMESİ 1. Hazırlama 2. Giriş ve yerleştirme 3. Fiksasyon
Hazırlama • Hematokrit, platelet sayısı, INR kontrolü • Trombositopenik hastalara da kateter takılabilir mutlak görüntüleme kılavuzluğunda yapılmalı • Standart sterilite koşulları
GİRİŞ Juguler ven ponksiyonu
FİKSASYON • Sütür, kateter çıkış yerinden 2-3 cm sonra kullanılmalıdır, potansiyel enfeksiyonu engellemek için. • Şafttan kıvrık geçici kateterler daha kolay tolere edilir.
KOMPLİKASYONLAR 1. Akut İşleme bağlı 2. Sub-akut Enfeksiyon 3. Kronik Enfeksiyon Disfonksiyon
KOMPLİKASYONLAR:AKUT 1. Spazm 4. Pneumotoraks 2. Giriş yapılamaması 5. Malpozisyon 3. Arterial giriş 6. Hava embolisi
AKUT KOMPLİKASYONLARIN ENGELLENMESİ 1. Micropuncture – 21G iğne, .018”klavuz tel 2. Görüntüleme - US, Fluoro, Kontrast, hidrofilik tel 3. Sağ internal jugular ven girişi 4. Masaya eğim verilmesi, Valsalva
KOMPLİKASYONLAR: KRONİK 1. Enfeksiyon 2. Disfonksiyon
SUBKLAVYAN VEN KOMPLİKASYONLARI STENOZTROMBOZPINCH OFF S. • Subklavyan ven girişi internal jugüler vene göre daha komplikasyonludur.
SUBKLAVYAN VEN AKUT • Senagore - % 10 arterial giriş • Mansfield -% 12.2 başarısız giriş KRONİK • Cimchowski -% 50stenoz SubV, % 10 İJV • Shillinger - % 42 stenoz Sub V, % 10 İJV • Uldall - % 10-30 tromboz, %10-40 stenoz