1 / 22

PROCES BOLOŃSKI - o co chodzi ?

PROCES BOLOŃSKI - o co chodzi ?. „V Regionalna Konferencja Dla Nauczycieli” ( Wrocław, 10. października 200 8 roku ) Janusz M. Pawlikowski Politechnika Wrocławska, ekspert boloński janusz.m.pawlikowski@pwr.wroc.pl. (zamiast motta). Zjednoczona Europa to nie tylko wspólna waluta,

esben
Download Presentation

PROCES BOLOŃSKI - o co chodzi ?

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. PROCES BOLOŃSKI- o co chodzi ? „V Regionalna Konferencja Dla Nauczycieli” (Wrocław, 10. października 2008 roku) Janusz M. Pawlikowski Politechnika Wrocławska, ekspert boloński janusz.m.pawlikowski@pwr.wroc.pl

  2. (zamiast motta) Zjednoczona Europa to nie tylko wspólna waluta, swobodny przepływ ludzi, wspólny rynek towarów i usług, etc. ; ale także - i przede wszystkim: INTELEKTUALNY, EDUKACYJNY, KULTUROWY I SOCJALNY WYMIAR NASZEGO KONTYNENTU

  3. JMP PODSTAWOWY CEL PROCESU BOLOŃSKIEGO Stworzenie Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego, EOSW (powiązanego z Europejskim Obszarem Badań Naukowych, EOBN) w którym funkcjonować będą wspólnie opracowane zasady organizacji kształcenia na poziomie wyższym; z poszanowaniem instytucji i tradycji krajówuczestniczących w tym procesie. Następnie - zwiększenie atrakcyjności oraz konkurencyjności EOSW (plus EOBN) w Europie i w całym świecie !

  4. JMP CELE DO ZREALIZOWANIAW RAMACH EOSW 1.Kształceniena wysokim poziomie studentów dla potrzeb europejskiego! i krajowych/regionalnych rynków pracy. 2. Przygotowywanie światłych obywateli demokratycznych państw, aktywnie dbających o swój ciągły rozwój (w tym – edukacyjny). 3. Promowanie wysokiej mobilności studentów i pracowników oraz wspieranie kształcenia ustawicznego(„lifelong learning”, LLL).

  5. NARZĘDZIA REALIZACJI CELÓW 1. Ramowa (europejska i krajowe) struktura kwalifikacji. 2. Wprowadzenie studiów 2 – 3 stopniowych. 3. Standardy i procedury zapewniania jakości kształcenia. 4. System akumulacji i transferu osiągnięć studentów i absolwentów, ECTS. 5. Suplement do dyplomu 6. inne JMP 5

  6. JMP GDZIE JESTEŚMY ? {dane z końca roku 2007} • Ranking „Londyński” : - dwie polskie uczelnie dopiero w CZWARTEJ setce; - w PIERWSZEJ dwusetce są, n. p. 4 uczelnie ze Szwecji; 3 uczelnie z Hong Kong i Korei Południowej; 2 uczelnie z Malezji, po jednej z Tajlandii i Tajwanu; prym wiodą uczelnie z USA: 54 i z Wlk. Brytanii: 30. • Ranking „Szanghajski” : wyniki bardzo podobne; w Europie wyraźnie przoduje Wlk Brytania i Niemcy.

  7. GDZIE JESTEŚMY ?c. d. {dane z roku 2007} Raport OECD na temat szkolnictwa wyższego w Polsce z 2007 roku: ● zdecydowanie przeważa „akademickość” systemu; ● brak jest powszechnej akceptacji dla „trójstopniowości” kształcenia; ● przestarzały model kariery; długoletnie i pracochłonne „wspinanie się po drabinie awansu naukowego skutkuje zaniedbywaniem doskonalenia dydaktycznego [a co to za kariera !]; ● zbyt duża „dwuetatowość” nauczycieli akademickich; ● słaba władza centralna: rektora i prorektorów. JMP 7

  8. JMP GDZIE PRAWDOPODOBNIE BĘDZIEMYPROGNOZA CHEPS (TWENTE) Prognoza wykonana metodą delficką we wrześniu 2004, z horyzontem2020 roku, z udziałem około 750 ekspertów z 24 krajów. Po analizie otrzymano trzy scenariusze najbardziej prawdopodobnego rozwoju sytuacji w Europie –„krajobrazu edukacyjnego EOSW – 2020” * CENTRALIA (dominacja polityczno – biurokratyczna) * OCTAVIA (dominacja środowiska akademickiego) * VITIS VINIFERA (dominacja rynku edukacyjnego i rynku pracy)

  9. JMP CENTRALIA („MIASTO SŁOŃCA”) Podstawowe cechy : • ścisła, hierarchiczna koordynacja, sterowana centralnie z Brukseli; • dominacja dużych (w zasadzie – państwowych) uczelni; • nauczanie połączone z badaniami (model „klasyczny” uniwersytetu); • stratyfikacja geograficzna (M + D na „Zachodzie” ; zaś B + M na „Wschodzie”); • „nauczanie na Wschodzie, nauka na Zachodzie”; • obowiązkowa i okresowa akredytacja uczelni.

  10. JMP OCTAVIA(„MIASTO PAJĘCZYNA”) Podstawowe cechy : • system edukacji koordynowany „sieciowo”; • władza rozproszona m. w. równomiernie po uczelniach; • współistnienie różnych typów uczelni, powiązanych wzajemnie; • różne modele kształcenia, ale M + D na „Zachodzie”; • preferowany system kształcenia: nauczanie + praca; • różne systemy studiów (stacjonarne, niestacjonarne, LLL, e-L, kształcenie modułowe + ECTS); • „nauczanie na Wschodzie, nauka na Zachodzie”; • dbałość o jakość – odpowiedzialność uczelni, ocena środowiska.

  11. JMP VITIS VINIFERA („MIASTO HANDLARZY”) Podstawowe cechy : • system przeciwstawny CENTRALII, bardzo elastyczny; • silna orientacja na wymagania rynku pracy; • praktycznie cała władza w uczelni; • swobodnie dobierana i elastyczna struktura wewnętrzna uczelni; • różne modele kształcenia, świadectwa na każdym szczeblu; • jakość kształcenia sprawą samej uczelni, akredytacja (jeśli) to tylko programów kształcenia.

  12. JMP PROGNOZA CHEPS (TWENTE)cont. Zasadnicze elementy wszystkich trzech scenariuszy: • model kształcenia: wszędzie B + M + D; • „północ” i „zachód” Europy : raczej M + D, oraz badania naukowe; „południe” i „wschód” Europy : raczej B + M , a jeśli badania naukowe, to słabo finansowane; • wyraźne różnice w systemach kształcenia. Jak widać, te scenariusze odzwierciedlają trzy podstawowe elementy otoczenia uczelni : WŁADZĘ (politycy); WIEDZĘ (środowisko akademickie) i RYNEK (rynek pracy i usług edukacyjnych).

  13. JMP POLSKIE UCZELNIEWOBEC AKTUALNYCH WYZWAŃ TRZY PODSTAWOWE ŹRÓDŁA NOWYCH WYZWAŃ • Dynamiczne przemiany otoczenia uczelni. • Konieczność nowej strategii – „odnalezienia się” w krajobrazie EOSW – 2020. • Istota i rozwój „procesu bolońskiego”. [ aby odpowiedzieć na te wyzwania ] → KONIECZNA JEST GRUNTOWNA REFORMA SYSTEMU SZKOLNICTWA WYŻSZEGO W POLSCE

  14. JMP POLSKIE UCZELNIEWOBEC AKTUALNYCH WYZWAŃcont. Ad 1. - przemiany demograficzne - postępujące procesy globalizacji • zmiany społeczno – polityczno – kulturowe Ad 2. dalej Ad 3. • konieczność dostosowania się (legislacja, obyczaje) do wymagań procesu bolońskiego

  15. JMP POLSKIE UCZELNIEWOBEC AKTUALNYCH WYZWAŃcont. Ad 2. Adaptacja strategii uczelni do przewidywanego scenariusza rozwoju EOSW wymaga, przede wszystkim: • zdecydowanego podwyższenia kwalifikacji dydaktycznych nauczycieli akademickich, obejmujących między innymi biegłe operowanie językiem angielskim; • ustawowego wprowadzenia nowego modelu kariery na uczelni jako kariery dydaktycznej (UCZELNIA !) a nie naukowej (która „biegnie” równolegle, ze swoimi stopniami, ale może być łączona z karierą dydaktyczną);  kreowania i ugruntowywania „europejskiego wymiaru” uczelni.

  16. POLSKIE UCZELNIEWOBEC AKTUALNYCH WYZWAŃcont. Ad 2.(ciąg dalszy) Adaptacja strategii uczelni do przewidywanego scenariusza rozwoju EOSW wymaga także: racjonalizacji naboru na studia – nie każdy się na nie nadaje „zaraz po szkole średniej” (kursy wyrównawcze i.t.p. pomoc); powszechnego wprowadzenia „odpłatnościza studia” = pobierania czesnego przez każdą uczelnię w ustalonej przez nią wysokości, niekoniecznie od studenta ! (czesne na przykład płaci państwo, samorząd, zakład pracy, etc.) co wreszcie zapewni prawdziwą, a nie tylko deklaratywną, równość podmiotów na rynku dydaktycznym; zmian w organizacji wewnętrznejuczelni. R E FO R M A ! JMP 17

  17. ZADANIA DO ZREALIZOWANIAW RAMACH EOSW c.d. A więc musimy : → stworzyć spójny oraz elastyczny system edukacji o wysokiej jakości, który jest nakierowany na efekty kształcenia studenta; → przejść od „nauczania studentów” do „pomocy studentom w uczeniu się samodzielnie”; → przestać udawać, że to ministerstwo i uczelnie wiedzą najlepiej, jakie efekty kształcenia ma osiągnąć absolwent uczelni – to wie i o tym decyduje rynek pracy. ZATRUDNIALNOŚĆ GŁUPCZE !!! JMP 18

  18. JMP POLSKIE UCZELNIE WOBEC WYZWAŃ PRO-BOL Co jest jeszcze ważne ? • Uruchomienie studiów w językach obcych (angielski !). • Nieustanna i ciągła dbałość o jakość kształcenia. • Promocja uczelni w „środowisku europejskim”, w tym włączanie się w projekty pilotujące o zasięgu europejskim. • MYŚLENIE W KATEGORIACH „EFEKTÓW KSZTAŁCENIA”. niezależnie od (jeszcze) obowiązującej doktryny !!! • Wprowadzenie studiów interdyscyplinarnych, oferty „kształcenia na odległość”, podyplomowego i LLL, etc.

  19. RAMOWA STRUKTURA KWALIFIKACJI Tworzenie EOSW wymaga wzajemnego zaufania uczelni. Struktury kwalifikacji faktycznie istniały zawsze wewnątrz danego systemu szkolnictwa (kraju) ale opisywały zdobywane kwalifikacje raczej od strony „wejścia” a nie uzyskiwanych efektów kształcenia. Nowe struktury kwalifikacji koncentrują się na studencie, a nie na instytucji; czyli na efektach kształcenia a nie na stosowanych procedurach. Kwalifikacje muszą być opisane w miarę całościowo, to jest uwzględniać wszystkie założone cele kształcenia (wiedza, umiejętności, postawy). JMP 20

  20. JMP czy proces boloński prowadzi do nowego wymiaru edukacji?TAK ! • Zmiana przestrzeni edukacyjnej z krajowej na europejską, połączona z mobilnością studentów (ECTS) i pracowników; • Europejski wymiar dyplomów, powszechnie i bezwarunkowo uznawalnych w całym EOSW (Krajowa Struktura Kwalifikacji, Suplement do Dyplomu); • Dobre uczelnie polskie, o rozpoznawalnej marce, (ostatnio tu i ówdzienazywane „okrętami flagowymi”) nabierają wymiaru europejskiego jako część nowoczesnego systemu edukacyjnego i mogą się stać Regionalnymi Centrami Edukacji.

  21. czym więc jest proces boloński ? Ostatecznym zerwaniemz „tradycyjnym” (w gruncie rzeczy średniowiecznym) modelem uczelni, według którego w uczelni przede wszystkim prowadzi się badania (dociekania) naukowe, a ich wynikami obdarza się studentów według uznania danego profesora. Harmonizacją (na bardzo ogólnym poziomie) systemów szkolnictwawyższego w krajach realizujących Proces Boloński, wyrażającą się dążeniem do zdefiniowania porównywalnych kwalifikacji i kompetencji poprzez (w zasadzie dość ogólnie określone) efekty kształcenia. JMP 22

More Related