1.14k likes | 3.21k Views
Sunuindir.blogspot.com. ÜÇ KITAYA HÜKMEDEN GÜÇ. OSMANLI DEVLETİ. OSMANLI SULTANLARI. OSMANOĞULLARI EGEMENLİK SAHASI. KURULUŞ DÖNEMİ 1299-1453. Osmanlı Devleti'nin Genel Özellikleri. Osmanlı Devleti'nin Genel Özellikleri. Osmanlı tarihi, Anadolu Türkiye tarihinin 4. dönemini oluşturur.
E N D
Sunuindir.blogspot.com ÜÇ KITAYA HÜKMEDEN GÜÇ OSMANLI DEVLETİ
KURULUŞ DÖNEMİ 1299-1453 Osmanlı Devleti'nin Genel Özellikleri
Osmanlı Devleti'nin Genel Özellikleri • Osmanlı tarihi, Anadolu Türkiye tarihinin 4. dönemini oluşturur. • Türk devletleri içinde en uzun süre yaşayan ve en geniş sınırlara ulaşanıdır. • Türk Devletleri içinde merkezi otoritesi en güçlü olanıdır. • Kültür ve uygarlık alanında en çok ilerleyen Türk Devleti'dir. • Mutlak egemenlik haklarını hükümdar kullanır. Ancak, I. Ahmet dönemine kadar veraset yasası belirgin değildir. • Şeriat hukuku ile yönetildiğinden Teokratik, mutlak egemenlik haklarını hükümdar kullandığından Monarşik devlet yapısı görülür. • Fetih temeline dayandığından askeri, etnik yapı çeşitli olduğundan çok uluslu bri imparatorluktur. • Fetih politikası, dinsel (cihat) ve ekonomik (ganimet) amaçlı olmuştur.
Osmanlıların Kökeni • 1243 Kösedağ Savaşı'ndan sonra Anadolu'da Moğol hakimiyeti başladı. • Bu tarihten önce Kayı Boyu, Anadolu Selçuklu Sultanı I. Alaaddin Keykubat zamanında Anadolu'ya gelmişti. • Kayı Boyu Anadolu'ya ilk geldiğinde başında Ertuğrul Gazi bulunmaktaydı. • Anadolu Selçuklu Sultanı tarafından Kayı Boyu'na Söğüt ve Domaniç kışlak olarak verildi.
Kuruluş Sırasında Anadolu ve Çevresi • Kayı boyu Söğüte geldiğinde Anadolu'da Beylikler dönemi başlamıştı. • Anadolu Selçuklu Devleti henüz yıkılmamış fakat İlhanlı Devleti'nin egemenliği altına girmişti. • IV. Haçlı seferi sırasında İstanbul'dan kaçan Rumlar Karadeniz Bölgesi'nde Trabzon Rum Devleti'ni kurmuştu. • Batı Anadolu ve Marmara Bölgesi Bizans hakimiyetindeydi. • Moğol istilası nedeniyle Anadolu'ya Türkmen akını başlamıştı. • Türkmen göçleri sonunda Anadolu'daki Hristiyan nüfus azaldı, Hristiyanlar şehirlere yerleşti. • Ege, Marmara ve Doğu Karadeniz'de Rumlar, Kayseri ve Sivas'ta Moğollar, Çukurova ve Doğu Anadolu'da Ermeniler yaşamaktaydı. • Anadolu'nun Kuzey Doğu'sunda Altınordu Devleti hüküm sürmekteydi. • Doğu Anadolu ve İran Bölgesi'nde İlhanlılar bulunmaktaydı. • Trakya Bölgesi ve Marmara'nın güneyi ile Batı Anadolu'da Bizans egemendi. • Yakın Doğu'da en önemli siyasi güç Memlük Devleti idi. • Balkanlar'da derebeylik rejimi ile yönetilen, Sırp Krallığı, Bulgar Krallığı, Arnavut Beyliği, Macar Krallığı, Eflak ve Boğdan Beylikleri, Mora Despotluğu, Bosna ve Hersek Beylikleri, Erdel Beyliği bulunmaktaydı.
Osmanlı Devleti'nin Büyüme Nedenleri • İslam dini ve İslam dininin öngördüğü cihat inancı. • Türkmen desteğinin alınması ve beyliklerle iyi geçinilmesi. • Anadolu'ya gelen Türkmenlerin fethedilen yerlere yerleştirilmesi yani düzenli iskan politikası • Balkanlardaki düzensiz siyasi birlik ve Bizans'taki taht kavgaları. • Yetenekli ve deneyimli yöneticilerin iş başına geçmesi. • Merkezi otoritenin güçlü olması. • Fethedilen bölgelerde halka karşı adil davranılması ve dinsel hoşgörünün olması.
OSMAN BEY OSMAN BEY
Osman Bey Dönemi (1299-1326) • Ertuğrul Gazi'nin 1281 yılında ölümü üzerine boyun başına Osman Bey geçti. • 1299 tarihinde Osmanlı Beyliği'nin bağımsızlığını ilan etti. Bu tarih Osmanlı Devleti'nin kuruluş tarihi olarak kabul edilir. • Osman Bey, Yenişehir, Karacahisar, Yarhisar, Bilecik, Mudurnu ve İnegöl'ü aldı. • Osman Bey'e en büyük desteği Anadolu ahileri ve Türk beyleri sağladı. • Bölgede bulunan Bizans tekfurlarına karşı büyük başarılar kazandı. • 1308 tarihinde Koyunhisarı'nda Bizans ile ilk savaş yapıldı ve başarı sağlandı. • UYARI : 1308'de Anadolu Selçukluları'nın yıkılışı üzerine Osman Bey İlhanlılar'a bağlılığını bildirdi. Bu dönemde ilk defa para basıldı. • 1281 yılında Karacahisar'ı ele geçirdi. • 1320 tarihinden itibaren ordunun başına Orhan Bey geçti. • Orhan Bey 1326'da Bursa'yı kuşattı. • Şehir ele geçirildiği gün Osman Bey öldü.
Orhan Bey Dönemi (1326-1362) • Orhan Bey 1324 tarihinde Osmanlı Beyliği'nin başına geçti. • Bursa şehir alınarak başkent yapıldı. • 1329'da İznik üzerine yürüdü ve Bizans ile yapılan Maltepe Savaşı'nda İznik ele geçirildi. • Kocaeli Yarımadası'nın fethi tamamlandı. • 1342'de Ulubat ve Mihaliç Kaleleri alınarak Karesioğulları ile komşu olundu. • İlk Osmanlı donanması bu dönemde kuruldu. • İlk defa 1353 tarhinde Rumeli'ye geçildi. • Marmara'nın kuzey ve batı kesimlerinin fethi tamamlandı. • Gelibolu'nun tamamı, Malkara ve Keşan ele geçirildi. • İlk defa divan teşkilatı kuruldu. İlk vezir de bu dönemde atandı. • İlk Kaptan-ı Derya (Karamürsel Paşa) bu dönemde atandı.
ORHAN BEY ORHAN BEY
I.MURAT I.MURAT
I. Murat Dönemi (1362-1389) • I. Murat kardeşlerini öldürerek tahta geçen ilk Osmanlı padişahıdır. • 1362 yılında Sazlıdere Savaşı ile Bizans ordularını yenerek Edirne'yi fethetti. • Gümülcine ve Filibe alınarak Bizans'ın Balkanlarla olan bağlantısını kesildi. • Bu durum Balkan uluslarının Osmanlı'ya karşı birleşik haçlı ordusu oluşturmalarına sebep oldu. • UYARI : 1364 yılında oluşturulan bu Haçlı ordusu tarihte Osmanlı Devleti'ne karşı oluşturulan ilk Haçlı ordusudur. • 1364 tarihinde Sırp Sındığı savaşı ile Haçlı ordusu bozguna uğratıldı. • Bu savaş ile Balkanlar'da Macar etkisi kırıldı. • 1371'de Sırplarla Çirmen Savaşı yapıldı ve Sırplar bozguna uğratıldı. • 1389 tarihinde ikinci bir Haçlı ordusu Osmanlı Devleti'ne saldırdı. • 1389 tarihinde Kosova Savaşı ile Haçlı orduları ikinci kez yenildi. • Anadolu'da Germiyanoğulları'ndan Kütahya, Simav ve Tavşanlı çeyiz olarak alındı. • Ankara ele geçirildi. • Çandarlı Halil'in teklifi ile Yeniçeri Ocağı'nın temeli atıldı. İlk defa devşirme sistemi uygulanmaya başlandı. • Tımar sistemi oluşturuldu. • Rumeli Beylerbeyliği kurularak, merkeze bağlı eyalet sistemi oluşturuldu.
I. Bayezit (Yıldırım) Dönemi (1389-1402) • Beyliklerler mücadele ederek Anadolu'nun siyasi birliğini sağladı. • İstanbul iki kez kuşatıldı fakat başarı sağlanamadı. • İlk kuşatmada Bizans Avrupa'dan yardım istedi ve Haçlı ordusu harekete geçti. • 1396 Niğbolu Savaşı ile Haçlı ordusu bozguna uğratıldı. • UYARI : Bu savaş sonunda Mısır'da bulunan Abbasi Halifesi I. Mütevekkil, Yıldırım Bayezit'e gönderdiği mektupta ona "Sultan-ı İklim Rum" diye hitap etmiştir. • Bu savaşla Bulgaristan ele geçirildi, Eflak ve Bosna Osmanlı Himayesine girdi. • İkinci İstanbul kuşatması sırasında Boğaz'ın Anadolu yakasına Güzelcehisar da denilen Anadolu Hisarı inşa edildi. • Bu kuşatma Timur'un Anadolu topraklarına girdiği haberi üzerine kaldırıldı.
I.BAYEZIT I.BAYEZIT
I. Bayezit (Yıldırım) Dönemi (1389-1402) Ankara Savaşı'nın Nedenleri • 1. Timur'un cihan hakimi olma amacıyla büyük bir imparatorluk kurmak istemesi • 2. Timur'un, Çin'e yapacağı seferde Batı'da güçlü bir devlet bırakmak istememesi. • 3. Ahmet Celayir ve Kara Yusuf'un Osmanlı Devleti'ne sığınması • 4. Türkmen Beylerinin Timur'a sığınması ve Beylerin Timur'u kışkırtması. Ankara Savaşı (1402) • Timur, 1402 yılında Anadolu'ya girerek, Sivas'ı aldı. • Yıldırım Bayezit ve Timur Çubuk Ovası'nda karşılaştı. • 1402 yılında meydana gelen Ankara Savaşı'nda Osmanlı ordusu yenildi ve Yıldırım Bayezit esir düştü. Ankara Savaşı'nın Sonuçları • 1. Yıldırm Bayezit Timur'a esir düştü ve esaret altında öldü. • 2. Anadolu'da Türk birliği bozuldu ve beylikler yeniden kuruldu. • 3. Batı'ya olan Türk ilerleyişi yavaşladı ve İstanbul'un fethi gecikti. • 4. Bizans İmparatorluğu geçici bir süre de olsa kendini toparlama fırsatı buldu. • 5. Fetret Dönemi başladı.
Fetret Devri (1402-1413) • I. Bayezit'in oğullarından Süleyman Rumeli'de, Musa Bursa'da, İsa Balıkesir'de ve Mehmet de Amasya'da hükümdarlığını ilan etti. • Kardeşler arasında taht kavgası başladı ve Anadolu'nun siyasi birliği sarsıldı. • Mehmet Çelebi 1413'te kardeşlerini ortadan kaldırarak Osmanlı tahtına geçti. • Osmanlı Devleti, 11 yıl süren Fetret Devri'nde, sağlam devlet örgütü ve yerleşmiş sosyal kurumlar sayesinde yıkılmaktan kurtuldu. • UYARI : Fetret Devri'nde Musa Çelebi İstanbul'u kuşattı.
I.MEHMET I.MEHMET
I. Mehmet (Çelebi) Dönemi (1413-1421) • Anadolu'da siyasi birliği yeniden sağladı. • Aydınoğlu Beyliği'nden İzmir'i aldı. • Karamanoğlu Beyliği'nden Akşehir ve Beyşehir'i geri aldı. • Candaroğlu Beyliği'ni de ortadan kadırdı. • Eflak Beyi'ni yenerek bu beyliği hakimiyeti altına aldı. • UYARI : Fetret Devri'nde Osmanlı Devleti'nin Balkanlar'da toprak kaybetmemesinin nedeni Balkanlar'da izlediği hoşgörü politikasıdır. • Batınilik mezhebini yaymaya çalışan Şeyh Bedrettin Mahmut'un müritlerinden Börklüce Mustafa ve Torlak Kemal ile birlikte isyan etti. Fakat isyan bastırıldı. • 1420'de Mustafa Çelebi isyan etti.
2.MURAT HAN 2.MURAT HAN
II. Murat Dönemi (1421-1444/1446-1451) • Bizans'ın desteklediği Mustafa Çelebi hükümdarlığını ilan etti fakat 1422 yılında yakalanarak öldürüldü. • İstanbul'u kuşattı fakat kardeşi Çelebi Mustafa'nın isyanı sonucu, kuşatma yarım bırakıldı. • Menteşoğulları, Candaroğulları, Aydınoğulları ve Taceddinoğulları Beyliklerine son verdi. • Germiyanoğlu Yakup Bey, oğlu olmadığı için topraklarını Osmanlı Devleti'ne vasiyet etti.
II. Murat Dönemi Osmanlı-Venedik Savaşı (1425-1430) • Ankara Savaşı'nı fırsat bilen Bizanslılar, Eflaklar, Arnavutlar ve Sırplar, Osmanlı aleyhine harekete geçmişti. • Osmanlı Devleti'nin Adriyatik ve Ege'nin Batı kıyılarına sarkması, Venediklilerin işine gelmiyordu. • Osmanlı Devleti de Balkanlar'da daha güvenli ilerleyebilmek için Venediklilerin elinden Selanik'i geri almak istiyordu. • 1425-1430 yılları arasında meydan gelen savaşta Osmanlı Devleti Selanik, Yanya ve Serez'i ele geçirdi. • Orta ve Güney Arnavutluk'ta Osmanlı egemenliği sağlanmış oldu. 1444 yılında Osmanlı ordusu Haçlılara karşı yenilgiler aldı. • Osmanlı Devleti, 1444 yılında kendi lehine olmayan Edirne Segedin Antlaşması'nı imzaladı.
II. Murat Dönemi II. Kosova Savaşı (1448) • 1444 Varna yenilgisinden sonra yeni bir haçlı ordusu oluşturuldu. • Jan Hunyad önderliğindeki Haçlı ordusu Mora seferine çıkmış bulunan II. Murat'ın ordusuna saldırdı. • 1448 tarihinde meydana gelen Kosova Savaşı'nda Haçlı Ordusu bozguna uğratıldı. • Balkanlardaki Osmanlı hakimiyeti kesin olarak sağlanmış oldu. • Bu tarihten itibaren, Avrupalılar, Osmanlı Devleti'ne karşı bir daha Haçlı ordusu oluşturma cesareti bulamadı. • Bu tarihten sonra Avrupalılar sürekli savunmada kalmış, Osmanlı saldıran taraf olmuştu. • UYARI: Bu savaş Miryakefalon ve Büyük Taarruzla benzerlik gösterir.
Osmanlı Beyliği küçük bir uç beyliği olmasına rağmen, önünde ilerleyebileceği fetih, gaza ve cihat yapabileceği bir Bizans ve Balkanların bulunması nedeniyle, kısa sürede bir büyük devlet haline gelebilmiştir. Yalnızca bu bilgilere göre, Osmanlı beyliğinin büyümesini sağlayan etkenler arasında aşağıdakilerden hangisi gösterilemez? A) Din unsuru B) Coğrafi konum C) Fetih politikası D) Sınırda bulunması E) Merkeziyetçi yönetim
I. Mehmet (Çelebi); - Kardeşler arasındaki saltanat mücadelesine son verdi. - Bizansla savaştı. -Saruhanoğulları’na son verip, Aydın ve Menteşeoğulları ‘nı Osmanlıya bağladı. - Düzmece Mustafa ve Şeyh Bedrettin isyanlarını bastırdı. Yukarıdaki bilgilere bağlı olarak 1. Mehmet (Çelebi) zamanında aşağıda verilenlerden hangisi hakkında bir çalışma yapılmamıştır? A) Dönemin güçlü devletleriyle mücadele etme. B) Siyasi birliği sağlama C) İç karışıklıkları önleme D) Anadolu Türk birliğini sağlama E) Ticareti canlandırma
Osmanlı Devleti bir yandan Bizans’la mücadele ederken diğer yandan halkın ihtiyaçlarının karşılandığı kervansaray, han, kilise gibi eserlerin korunmasına özen göstermiştir. Yukarıdaki bilgiye göre Osmanlı Devleti’nin amaçları arasında aşağıdakilerden hangisi gösterilemez? A) Toplumdaki inanç farklılıklarını ortadan kaldırmak B) Kültürel ve ekonomik yapıyı güçlendirmek C) Sosyal adaleti sağlamak D) Siyasi gücünü artırmak E) Sınırlarını genişletmek.
Osmanlı Devleti’nin Kuruluş döneminde ilk eyaletlerin kurulması Yükselme döneminde sayılarının artması aşağıdakilerden hangisinin bir sonucudur? A) Osmanlı’nın Bizans’a yakın kurulmasının B) Önemli ticaret yollarının ele geçirilmesinin C) Doğuda başarılı savaşların yapılmasının D) Türk nüfusunun artmasının E) Devletin sınırlarının genişlemesinin
Osmanlı Devleti’nin; Kuruluş ve Yükselme döneminde taht kavgalarına karışan bazı şehzadelerin başka devletlere sığınması nedeniyle, bu devletlere vergi ödemek durumunda kaldığı görülmüştür. Bu devletlerden daha güçlü olmasına rağmen; Osmanlı Devleti’nin vergi ödemesinin en önemli nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Batı ülkelerinin tepkisinden çekinilmesi. B) Ülkede iç karışıklıkların yaşanmasını önleme düşüncesi C) Ticari ilişkilerin devamının istenmesi D) Savaşın göze alınamaması E) Haçlı ittifakının önlenmek istenmesi
Osmanlı Devleti’nin Ankara Savaşı’nda yenilmesi üzerine; I. Siyasi varlıklarına önceden son verilmiş olan bazı Anadolu Türk beylikleri yeniden kurulmuş. II. Osmanlı toprakları şehzadeler arasında paylaştırılmış. III. Bizans ve Balkanlar bir süre için de olsa rahatlamıştır. Bu gelişmelerden hangileri Osmanlı siyasi birliğinin bozulduğunun kesin kanıtı olarak gösterilebilir? A) Yalnız 1 B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
Yıldırım Beyazid döneminde Anadolu’da; I. Aydınoğlu İsa Bey’in teslim olması II. 1390’da Menteşeoğulları ve Saruhanoğullarına son verilmesi III. 1391’de önce Hamitoğulları sonra Karamanoğullarının Osmanlıya bağlanması gibi gelişmelerin amacı aşağıdakilerden hangisine yönelik olduğu söylenebilir? A) Siyasi birlik sağlamaya B) Kültür birliğini oluşturmaya C) Fetihlerle İslamiyeti yaymaya D) Dil birliğini sağlamaya E) Anadolu’yu Türkleştirmeye
Osmanlı Devleti’nin İlk dönemlerinde, Anadolu Beylikleriyle dostluk ilişkileri kurulduğu görülür. Ancak Yıldırım Beyazıt Anadolu Beyliklerine son vererek Anadolu Türk birliğini büyük ölçüde sağlamıştır. Bu durum Osmanlı Devleti ile ilgili aşağıdakilerden hangisinin göstergesi olamaz? A) Dış politikasında değişiklik olduğunun B) Egemenlik alanlarının genişlediğinin C) Merkezi otoritenin zayıfladığının D) Ülke nüfusunun arttığının E) Yönetimde yeni yöntemlerin ortaya çıktığının
Fatih Sultan Mehmet zamanında; - Pontus Rum İmparatorluğu’nun elinden Trabzon - Cenevizlilerin elinden Amasra -İsfendiyaroğullarının elinden Sinop alınmıştır. Fatih’in bu gelişmelerle ulaşmak istedikleri arasında aşağıdakilerden hangisi gösterilemez? A) Anadolu’da siyasi birlik sağlamak B) Veraset sistemini değiştirmek C) Karadeniz’de etkili olmak D) Anadolu limanlarını ele geçirmek E) Anadolu’nun tamamen Türkleşmesini sağlamak
Osmanlı Sultanı II. Mehmet (Fatih) İstanbul’u alınca Ortadokslar’ın dini lideri olan Fener Rum Patrikinin Moskova’ya gideceği duyumunu aldı. Bunun üzerine hediyeler ve güvencelerle Patriki İstanbul’da kalmaya ikna etti ve Fener Rum Patriğinin korunmasını da üzerine aldı. Bu duruma bakılarak II. Mehmet’in nasıl bir uygulamadan yana olduğu söylenebilir? A) Yeni bir devlet düzenini kurma B) Dini kurallara daha çok önem verme C) Hıristiyan vatandaşlarla müslümanları kültür yönünden birleştirme D) Ortadoksları himayesine alarak Avrupa Hristiyan birliğini bölme E) Devşirme sistemini yerleştirme
“1533 yılında Avusturya ile yapılan antlaşmada barış süresi Avusturya’nın arzusuna bırakılmıştır,” Bu durum aşağıdaki yargılardan hangisinin bir göstergesidir? A) Osmanlı Devleti’nin antlaşma şartlarına uymayacağının B) Osmanlı Devleti’nin siyasi açıdan Avusturya’dan üstün olduğunun C) Avusturya’nın yapıları her antlaşmayı kısa sürede bozduğunun D) Kanuni’nin kısa bir süre sonra Avusturya seferine çıkmayı düşündüğünün E) Osmanlı’nın uzun süreli bir barış istemediğinin
Sokullu Mehmet Paşa döneminde görülen aşağıdaki gelişmelerden hangisi, ileriki dönemlerde Osmanlı devletinin ekonomik durumu üzerinde olumsuz gelişmelere zemin hazırlamıştır? A) Sakız Adası’nın alınması B) İngiltere ile kapitülasyon antlaşması yapılması C) Kıbrıs Adası’nın alınması D) Fas’ın Osmanlı egemenliğini kabul etmesi E) Süveyş Kanal projesinin düşünülmesi
Fatih Sultan Mehmet Dönemi’nde, I. İstanbul’un fethedilmesi II. Balkanlara egemen olunması III. Kırım Hanlığı’nın Osmanlı Devletine bağlanması IV. Karamanoğulları Beyliğinin Osmanlı topraklarına katılması gelişmelerinden hangileri İpek yolu ticaretini kontrol altına alma amacına yöneliktir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve III E) III ve IV
Osmanlı Devleti’nin XV. ve XVI. yüzyıllarda Doğu ticaret yollarının ele geçirilmesine önem vermesinin amacı aşağıdakilerden hangisidir? A) Denizlerde hakimiyet kurmak B) Devletin gelirlerini artırmak C) Karada ve denizlerde nüfuz alanları oluşturmak D) İslam dünyasının lideri olmak E) Dış ilişkileri geliştirmek