520 likes | 1.02k Views
PORODICA PICORNA VIRIDAE. Rodovi koji pripadaju familiji PICORNA viridae. Genus Enterovirus Genus Parechovirus Genus Rhinovirus * Genus Cardiovirus Genus Aphtovirus Genus Hepatovirus Genus Erbovirus Genus Kobuvirus Genus Teschovirus. Karakteristike virusa familije PICORNAVIRIDAE.
E N D
Rodovi koji pripadaju familijiPICORNA viridae Genus Enterovirus Genus Parechovirus Genus Rhinovirus * Genus Cardiovirus Genus Aphtovirus Genus Hepatovirus Genus Erbovirus Genus Kobuvirus Genus Teschovirus
Karakteristike virusa familije PICORNAVIRIDAE Najmanji animalni virusi (prečnik viriona 0d 24-30 nm)PICO Imaju pozitivan jednolančani RNK genom/ pripadaju grupi IV virusa po klasifikaciji iz 2003. Ikozaedralne simetrije Nemaju drugi omotač
Shematski prikaz (levo) i krioelektronska rekonstrukcija (desno) kapsida pikornavirusa (Baker i sar., 1999)
Ostale karakteristike virusa Rezistentni su na etar i organske rastvarače Virusni RNK genom je identičan mRNK Virion sadrži četiri velika polipeptida i sadrži 32 kapsomere Virusi se razmnožavaju u citoplazmi inficirane ćelije Oslobađaju se razaranjem Selektivni su
Genus Enterovirus Vrste u ovom genusu: Polio virus (serotipovi 1,2,3) Coxsackie virusi A (23 serotipa- 1-22 i 24) i B ( 6 serotipa 1-6) Echovirusi serotipovi :1-7,9, 11-27 i 29-33 Humani Enterovirusi 68, 69,70,71,74-78
GENUS PARECHOVIRUS Obuhvata dva serotipa Parechovirus 1 i 2
Karakteristike virusa genusa Enterovirus i Parechovirus Naseljavaju pretežno intestinalni trakt kićmenjaka Otporni u kiseloj sredini U prisustvu katjona pokazuju otpornost na inaktivaciju delovanjem visoke temperature Replikacija može da se inhibira sa 2 alfa- hydroxybenzil-benzimidazolom
Ostale karakteristike Infekcija se prenosi fekalno oralnim putem Respiratornim putem-coxsackie A virusi Direktnim kontaktom Preko zagađenih instrumenata i pribora
Ostale karakteristike Inkubacija od 2-35 dana, najćešče 7-14 Primarna replikacija u limfnom tkivu orofarinksa i creva Infekcija najčešće asimtomatska, izlučuju se stolicom U malom postotku virusi prodiru u krv,razmnožavaju se u RES-u i sekundarno inficiraju brojne organe
POLIO VIRUS Tri serološka tipa Ime dobio po oboljenju poloimyelitis anterior acuta, morbus Heine Medin,dečja paraliza Ima sve karakteristike roda kome pripada Otporan je prema mnogim spoljnim faktorima, duže se održava u spoljnoj sredini-indikator fekalnog zagađenja u saniratnoj virusologiji
Ostale karakteristike polio virusa Niske temperature ga konzervišu Na -70°C ostaje aktivan nekoliko godina Osetljiv je na ultraljubičaste zrake Za dezinfekciju: 0,1% formalin i oksidaciona sredstva
Razmnožavanje i kultivisanje Razmnožava se u citoplazmi inficirane ćelije RNK genom je infektivan i vezuje se za ribozome ćelije- dolazi do sinteze proteina Nastaju rani enzimi koji prekidaju sintezu ćelijske RNK, enzim RNK polimeraza i kasnije strukturni proteini virusa Sinteza virusne RNK počinje 30 min. nakon ulaska virusa u ćeliju Iz ćelije se oslobađa citolizom
Razmnožavanje u živim sistemima Razmnožava se na kontinuiranim ćelijskim kulturamaporeklom od bubrega majmuna, ljudskog bubrega, HeLa ćelijama, u ćelijama humanog amniona, u humanim diploidnim fibroblastima Daje karakterističan CPE
ANTIGENSKE OSOBINE Dokazana su tri serološka tipa polio virusa:1,2 i 3, oni su stabilni, postoje manje antigenske varijacije N (nativni) Ag predstavlja punu virusnu česticu sa RNK H (grejni) –nedostaje RNK i jedan strukturni polipeptid
ANTIGENSKE OSOBINE U toku bolesti prvo se stvaraju AT na H Ag, ali se ona brzo gube Posle preležane bolesti ostaju AT samo na N Ag- doživotno Svi sojevi poseduju grupni Ag S (solubilni) Tipski specifičnim Ag D (ili N ) i C Ag (ili H) polio virus je podeljen u 3 tipa Tretriranjem formalinom UV zračenjem i toplotom D Ag prelazi u C ili H-heted pa se gubi tipska specifičnost
PATOGENOST ZA LJUDE Inficira uglavnom ljude Prenose se sa osobe na osobu direktno ili indirektno Ulazna vrata su usta, Primarno mesto umnožavanja limfno tkivo ždrela i tankog creva (Payerove ploče i limfne žlezde Izlučuje se preko sekrecije ždrela i stolicom
Patogeneza infekcie Posle primarnog umnožavanja u tonzilama i limfnom tkivu creva virus se širi limfnim putem do dubokih žlezda vrata i mezenterijalnih žlezda Odatle prodire u krv i nastaje viremija Krvlju se širi do CNS-a- i to je retko Paralize su češće u odraslih osoba koje nisu vakcinisane, niti su imale subkliničku ili blagu infekciju Verovatnoću infekcije CNS-a povećava istovremena infekcija Coxsackie A virusom, kao i trudnoća tonzilektomije, povreda i vakcinacije
Patogeneza infekcije U paralitičkom obliku bolesti polio virus zahvata prednje rogove kičmene moždine, gde se nalaze neuroni koji inervišu voljnu muskulaturu Virus ih uništava i nastaju trajne mlitave paralize ekstremiteta Virus retko zahvata produženu moždinu i kranijalne živce (bulbrarni oblik poliomijelitisa)
Patogeneza infekcije Retko infekcija dovodi do encefalitisa, češća je infekcija mekih moždanica-meningitis Najčešće infekcija prolazi neprimetno (subklinički) ili u vidu inaparentne infekcije Kod 4-8% javlja se ″mala bolest″(abortivni popliomijelitis) prolazno febrilno oboljenje, kod 1-2% slučajeva zahvaćen je CNS i tada se najčešće manifestuje kao serozni meningitis-neparalitički
Kliničke manifestacije kod čoveka Inkubacija do 2 nedelje Abortivni oblik poliomijelitisa, prolazi nezapaženo ili ide sa povišenom temperaturom, glavoboljom, slabost, malaksalost, gripozni sindrom sa digestivnim tegobama Neparalitički poliomijelitis- simptomi meningitisa, oporavak za 7-10 dana Paralitički ploiomilelitis- trajne paralize ekstrermiteta, Perzistentna infekcija-postpoliomijelitična progresivna mišićna atrofija
Imunitet Infekcija polio virusom ostavlja trajan i solidan imunitet-tipski specifičan Vakcinacija tipom 2 izaziva imunitet i prema tipu 1 i 3. Većina na balkanu u ranom detinjstvu stiće imunitet- posle inaparentne infekcije Transplacetarno sa mame na plod AT, bilo prirodno stečena ili nakon vakcinacije
Laboratorijska dijagnoza Za izolaciju virusa Na poćetku bolesti- bris guše Kasnije u toku bolesti i u rekovalescenciji –stolica Od 3 nedelje bolesti broj pozitivnih izolacija iz stolice se smanjuje Da bi se izolovani uzročnik proglasio uzročnikom bolesti, obavezna serološka potvrda oboljenja
Laboratorijska dijagnoza Kod sumnje na meningitis- likvor Ako se virus dokaže u likvoru-sigurna dijagnoza bez serološke potvrde, ali se retko izoluje Bolesnički materijal za izolaciju šalje se zamrznut, ili u termos boci na temperaturi lomljenog leda, a za direktno dokazivanje virusa i virusnih Ag bez virusnog transportnog medijuma
Laboratorijska dijagnoza RVK,-na početku samo AT na H Ag virusa, 7-14 dana posle AT i na N i H Ag, a potom samo na N Ag Neutralizacioni test, ELISA test, Indirektna, serološka dijagnoza: Molekularni dijagnostički testovi
Profilaksa i prevencija Vakcina: mrtva (Salk) i živa (Sabin) Mrtva vakcina: od polio virusa umnožen u bubrežnim ćelijama majmuna- inaktiviran formalinom-kod imunodeficijentnih, polivalentna vakcina i daje se intradermalno Živa vakcina: atenuacijom virulentnih polio sojeva, monovalentna, uzima se peroralno
Epidemiologija Infekcije poliovirusom kod nas su češće leti i u ranu jesen Rezervoar zaraze:osobe koje boluju od bilo kog oblika poliomijelitisa i kliconoše Izvor zaraze:nazofaringealni sekret i stolica Prenosi se kontaminiranim predmetima, namirnicama, vodom za piće, prljavim rukama, kapljicama, muvama
Coxsackie virusi Imaju sve osobine porodice i roda kome pripadaju Patogeni su za bebi miševe i dele se u grupe A-23 tipa i B 6 tipa Pokazuju selektivnost u odnosu na starost laboratorijske životinje Najpogodnije kulture za lizolaciju coxsackie B BGM, a za A RD ćelije
Razmnožavanje u laboratorijskim životinjama Coxsackie A virusi- bebi miševi stari 48 h, inkubacija 2-6 dana, nastaju flakcidne paralize i opšti miozitis U odraslih miševa ne izazivaju nikakve promene Coxsackie B virusi- bebi miševi stari 24 h, inkubacija 4-12 dana, nastaju spastične paralize, fokalni miozitis, encefalitis i pankreatitis, U odraslih miševa- pankreatitis
Antigenske osobine Na osnovu patoloških promena na miševima dele se u dve grupe: A i B Coxsackie A- 23 serotipa Coxsackie B 6 serotipa Poseduju grupno i tipski specifične Ag Grupno specifični Ag dokazuju se RVK testom, tipski specifični Ag neutralizacionim testom
Patogenost za ljude Coxsackie virusi inficiraju ljude Prenošenje i nastanak infekcije kao i kod polio virusa Izazivaju razna oboljenja kod ljudi Od blagih do bolesti koje mogu završiti letalno
Sindromi koje izazivaju coxsackie A virusi Vezikularni stomatitis-herpangina-tipovi 1-6, 8 i 10 Aseptični meningitis-tipovi 2-4, 7 i 9 Infekcije gornjih delova respiratornog trakta-tip 21, Makulozni egzantem-tipovi 9 i 16 Limfonodularni egzantem –tip10, ″Bolest nogu, ruku i usta″-tip 16
Sindromi koje izazivaju Coxsackie B virusi Aseptični meningitis-tipovi 1-6 Epidemijske mialgije i pleurodinije-tipovi 1-5 Miokarditis kod novorođenčadi, dece i odraslih-tipovi 1-5 Makulozni egzantem-tipovi 1,3,5 Respiratorne infekcije i herpangine-tipovi 2-5 Diabetes mellitus- tip 4
Patogeneza infekcije Coxsackie virusi deluju:citolitički i imunopatološki Citolotički efekat: virusna proteinaza 2A razara distrofin-glavni protein srčanog mišića-nastaje dilataciona kardiomiopatija perzistentna infekcija- u mikrovaskularnim endotelnim ćelijama -može da pokrene autoimuni proces
Imunitet Dugotrajan, ali tipski specifičan Stiče se obično u detinjstvu Neutralizacionim testom –tipski specifična AT RVK testom-polivalentna AT
Laboratorijska dijagnoza i epidemiologija Indirektno- serološke reakcije u kasnijim fazama oboljenja i za potvrdu dijagnoze nakon izolacije Specifične profilakse nema Izolacija na početku bolesti Infekcije su česte leti, najčešće u obliku letnjih febrilnih oboljenja Rezervoar infekcije oboleli i kliconoša
Echo virusi Humani citopatogeni enterovirusi siročići Serotipovi-1-7,9,11-27,29-33 21 i 22 su sada u novom genusu parechovirus Imaju sve odlike genusa kome pripadaju Ne uzrokuju patološke promene u bebi miševima Manje su patogeni za CNS Poseduju tipski specifične Ag, neki tipovi poseduju hemaglutinine
Patogenost i kliničke manifestacije Infekcije echo virusima imaju istu patogenezu kao ostali virusi istog genusa Klinički sindromi koje uzrokuju: Febrilno oboljenje sa znacima aseptičnog meningitisa Aseptični meningitis Mukozni egzantem Gastroenteritis Oboljenje gornjih respiratornih puteva
Imunitet Stabilan, tipski specifičan Stiče se u dečjem uzrastu
Laboratorijska dijagnoza Izolacija i identifikacija Serološki testovi Ne primenjuje se vakcina u profilaksi
Enterovirusi tipovi 68,69,70 i 71 Imaju osobine roda i porodice kojoj pripadaju Enterovirus tip71-uzročnik meningitisa kod dece Enterovirus tip 68-pneumonije i bronhiolitisa Enterovirus tip 70 pandemijski hemoragični konjuktivitis