KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ

1. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Şubat 2014

2. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Protokol Seminerin Anahtar Kelimeleri: Protokol Nezaket Zarafet ve Görgü

3. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Protokolün Tarihsel Gelişimi 1069 – 1070 KutadguBilig (Kutlu Yönetim Bilgisi) Yusuf Has Hacip Bir ahlâk, adalet, inanç eseri olduğu kadar, bir hükümet protokol ve görgü kılavuzudur.

4. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Protokolün Tarihsel Gelişimi Ahi EVRAN(1171-1261) Bireyin sosyalleşmesi için gerekli kabul edilen ve "görgü kuralları" olarak ifade edilen bütün kurallar Ahî zaviyelerinde, Ahî örgütü üyelerine kazandırılmaya çalışılmıştır. Bu kuralların bireye benimsetilmesi için Cumartesi akşamları zaviyelerde dersler verilmiş

5. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Protokolün Tarihsel Gelişimi Osmanlı Devleti’nde; İlk daimi diplomatik temsilcilik Fatih döneminde Venedik tarafından İstanbul’da kurulmuştur (1454). KanuniSultan Süleymandöneminde protokol kuralları ağırlık kazanmıştır (1563) .

6. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Protokol ve Sosyal Davranış Kuralları Bir İnsanın Niteliği, kıyafetiyle; Nezaketi, davranışıyla; Bilgisi, konuşmasıyla; Becerisi, işiyle; Görgüsü, yemesi-içmesiyle ortaya çıkar.

7. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Protokol Kurallarının Amacı PROTOKOLÜN amacı düzeni bozmak değil, varsa düzensizliğe son vererek toplumsal ilişkilerin gelişmesini sağlayan nezaket ve karşılıklı saygı ortamını oluşturmaktır. kısaca; BİREYSEL, KURUMSAL VE MİLLİ ONURU VE SAYGINLIĞI KORUMAKTIR. Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü

8. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Yaşam Alanımız Özel Alan Kamusal (Resmi) Alan Sosyal Alan GÖRGÜ VE NEZAKET KURALLARI PROTOKOL KURALLARI

9. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Protokolün Önemi Bir kişiye ya da kuruma hak ettiği ve lâyık olduğu önemi ve değeri vermemek ya da gereğinden fazla önem ve değer vermek O KİŞİ YA DA KURUMUN KENDİ DEĞERİNİ VE SAYGINLIĞINI DÜŞÜRÜR.

10. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Protokol İlkeleri • PROTOKOLDE; • Herkes taşıdığı ünvanı ve çalıştığı kurumu temsil eder. • Kimse kendini temsil etmez. • TEMSİL; • Kişinin dış görünüşü • Güzel ve uygun giyimi, • Uygun tutum ve davranışı, • Uygun ve güzel konuşması • Protokol- saygı, görgü ve nezaket kurallarına uyması • ile ortaya çıkar.

11. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Protokol İlkeleri TEMSİL, AYNI ZAMANDA KİŞİNİN İMAJIDIR. Bir yöneticinin başarısını %33 Kişiliği %33 İşi (Bilgi ve becerisi) %34 Protokol (Temsil niteliği) Oluşturur.

12. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları ProtokolYönetimi • ÖNCELİK- SONRALIK SIRA DÜZENLERİ • MAKAM PROTOKOLÜ • BAYRAK PROTOKOLÜ • TAŞIT PROTOKOLÜ • TOPLANTI VE BRİFİNG PROTOKOLÜ • TÖREN PROTOKOLÜ • KONUŞMA PROTOKOLÜ • RESMİ YAZIŞMA PROTOKOLÜ • YÖNETSEL DAVRANIŞ PROTOKOLÜ • ZİYARET PROTOKOLÜ • KONUK PROTOKOLÜ • DAVET VE ZİYAFETLER • KIYAFET PROTOKOLÜ • SOSYAL DAVRANIŞ PROTOKOLÜ

13. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Protokol Yönetimi ÖNCELİK- SONRALIK SIRA DÜZENLERİ Protokolde önde gelme sıralaması dikey, önce gelme sıralaması da yatay olarak yapılır.

14. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Protokolde Öncelik ve Sonralık Sıra Düzenleri İL PROTOKOL SIRA DÜZENİ Vali Milletvekilleri) Büyükşehir belediye başkanı (Büyükşehirdeki ilçede yapılan törende ilçe belediye başkanı) Orgeneraller, Oramiraller Garnizon komutanı Cumhuriyet Başsavcısı (Adalet Komisyonu Başkanı, Bölge İdare Mahkemesi Başkanı) Üniversite rektörleri Baro başkanı Rektör yardımcıları, fakülte dekanları, enstitü ve yüksek okul müdürleri (İldeki genel ve katma bütçeli kuruluşların genel müdürleri)

15. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Protokolde Öncelik ve Sonralık Sıra Düzenleri 11. Vali yardımcıları, il emniyet müdürleri, (Büyükşehirdeki ilçe kaymakamları ve ilçe belediye başkanları) 12. Hakimler, savcılar, noter odası başkanı 13. İktidar partisi, ana muhalefet partisi ve TBMM’de grubu bulunan partilerin il başkanları 14. (Dekan yardımcıları, enstitü ve yüksek okul müdür yardımcıları) 15. (Bakanlık müfettişleri, hesap uzmanları, Sayıştay denetçileri) 16. Bakanlıkların ve bağlı kuruluşların bölge ve il müdürleri (Bakanların imza sırasına göre), 17. (Genel müdürlük ve bölge müfettişleri) 18. Resmi banka müdürleri, KİT yöneticileri

16. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Protokolde Öncelik ve Sonralık Sıra Düzenleri 19. TBMM’de grubu bulunmayan siyasî partilerin il başkanları (alfabetik) 20. İl genel meclisi ve belediye meclisi üyeleri 21. İldeki mesleki kuruluşların temsilcileri 22. Özel banka müdürleri 23. Kamu yararına çalışan dernek başkanları.

17. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Makam Protokolü Kamu kurum ve kuruluşlarında, örgütü temsil eden yöneticilerin oturdukları odaya “makam” denir. Türk kamu yönetiminde “makam” deyimi, kurumu ve kurumsal otoriteyi temsil ve ifade eder.

18. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Makam Protokolü Kamusal yaşamda anlayış olarak, makamın özel bir önemi, etkinliği, üstünlüğü ve ayrıcalığı vardır. Bu anlayışa göre; “Kişiler geçici makamlar kalıcıdır”; “Saygı kişiye değil, makamadır”; “Makama saygı esastır”

19. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Makam Protokolü

20. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Taşıt Protokolü Resmi (Makam) araçlarında şeref yeri sağ arka koltuktur.

21. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları TOPLANTI VE BRİFİNG PROTOKOLÜ Protokolde; Yer, masa, sandalye, ikram, söz ve davranış olarakher şeyin bir anlamı ve yorumu vardır.

22. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları TOPLANTI VE BRİFİNG PROTOKOLÜ Brifing (Bilgilendirme Toplantısı) Yönetim yaşamında üstleri bilgilendirme ve hatta onları eğitme ve yöneltme yöntemidir. Brifing raporunda; sunuş, kısa tarihçe, örgütsel yapı, personel ve öğrenci durumu, yapılan işler ve etkinlikler, sürdürülen projeler, planlanan olası projeler, sorunlar ve ekler yer almalıdır.

23. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Tören Protokolü Törenler, devletin olduğu kadar kurum ve kuruluşların da büyüklük ve üstünlük göstergesidir. Törenlerde, davet edilecek kişiler, önde gelme sıralaması, oturma veya kortej düzeni, davetlilerin karşılanması ve uğurlanması önceden planlanır ve kusursuz uygulanır.

24. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Tören Protokolü • İllerde • VALİ • BELEDİYE BAŞKANI • GARNİZON KOMUTANI • İlçelerde • KAYMAKAM • BELEDİYE BAŞKANI şeklindedir. • GARNİZON KOMUTANI

25. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Tören Protokolü • Resmi açılışlar daima en üst tarafından yapılır. Toplantılarda ve törenlerde konuşma sırası ASTTAN ÜSTE doğru olduğu unutulmamalıdır. • Astlar daha çok TEKNİK ve AYRINTILI konularda, üstler ise POLİTİK ve STRATEJİK konularda ve genel nitelikte konuşmalar yaparlar. • Konuşmaların başında ve sonunda saygı ile selamlama yapılır.

26. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Tören Protokolü • Büyükşehir ve özellikle konsolosluk ve yabancı temsilciliklerin bulunduğu il ve ilçelerde özel protokol listeleri hazırlanarak yayınlanır. • Karşılama ve uğurlamada töreni kabul eden kişi (konuk) sağda görülecek şekilde yer alır.

27. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Okul Açılış Törenleri Konuşma kürsüsü (Su bulunmalı) Buket çiçekler, kurdele, makas, tepsi Posterler (Atatürk ve Türk Büyükleri) pankart Büyük küçük Türk Bayrakları İstiklal Marşı korosu Yöreye göre gösteri grupları

28. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Konuşma Kuralları Söz gümüşse sükut altındır. Hayırlı söz keramettir, sükut ise selamettir. Konuşma insanın terazisidir, fazlası ziyandır. Az konuşan kınanmaz, üstelik itibarı çok olur. Dilini tutan bütün kötülüklerden kurtulur. Şaka, alay ve boş konuşmak belaya yol açar. Çok konuşmak dostluğu bozar.

29. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Telefonda Konuşma Kuralları Dil ola kese savaşı, Dil ola kestire başı, Dil ola ağulu aşı, Yağ ile bal ede bir SÖZ. Yunus Emre

30. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları TelefondaKonuşma Kuralları Telefon konuşması özenle, dikkatle, incelikle yapılması gereken önemli bir iletişim yoludur. Telefonu açan kendisini tanıtır. Karşı taraf kendilerini tanıtmamışsa “KİMİNLE GÖRÜŞÜYORUM EFENDİM?” gibi nazik ifadeler kullanılmalıdır. Kiminle görüşüyorum sorusuna “Ben Ayşe Hocanım” yerine “Ben Öğretmen Ayşe” demek doğrudur.

31. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları TelefondaKonuşma Kuralları Telefonu kim açtı ise onun kapatacağını unutmamalı. Üstile konuşurken önce üstün telefonu kapatması beklenmeli. Eş düzey ve üst ile görüşmeye başlarken ve görüşme sonunda saygı ifadesi kullanılmalı. Üstler sekreter aracılığı ile aranmamalı.

32. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları TelefondaKonuşma Kuralları Üsttelefonla konuşurken odasına girilmemeli. Telefon konuşmasında ses tonu canlı ve kibar olmalıdır. Gizlilik dereceli konular telefonda konuşulmamalıdır.

33. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Resmi Yazışma Protokolü 02 Aralık 2004 tarihli ve 25658 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Resmî Yazışmalarda Uygulanacak Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik

34. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Resmi Yazışma Protokolü Yönetim Dilinde; “RİCA ETMEK” emir vermek, “ARZ ETMEK” sunmak ve talep etmektir.

35. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Resmi Yazışma Protokolü İmza kişiyi ve kişiliği temsil eder. İMZA, KİŞİNİN ADINI ve/veya SOYADINI EL YAZISIYLA YAZMASIDIR.

36. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Resmi Yazışma Protokolü İMZA, İMZA DAİMA AD VE SOYADIN ÜSTÜNE ATILIR. ÖNEMLİ YAZILAR, ONAYLAR VE KARARLAR DAİMA LACİVERTMÜREKKEPLİ DOLMA KALEM YA DA İMZA KALEMİ İLE ATILIR. BİR YÖNETİCİNİN KALEMİ VE İMZASI İYİ OLMALIDIR.

37. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Resmi Yazışma Protokolü Yazışmada oluşturulan etki (Olumlu-olumsuz) konuşmaya oranla daha kalıcıdır. Kartvizit, mektup, zarf üzerinde hitap şekillerinin önemi büyüktür. Resmi mektuplarda genellikle “SAYIN” ile başlanır “SAYGILARIMLA” diyerek bitirilir. Yazışmalarda kullanılan dilin açık, anlaşılır ve okunaklı olması önemlidir.

38. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Yönetsel Davranış Protokolü • KONUK; • DAVET VEYA KABUL EDİLEN; KARŞILANAN, AĞIRLANAN VE UĞURLANAN KİŞİDİR. ZİYARETÇİ; GÖRMEYE VEYA GÖRÜŞMEYE GELEN KİŞİDİR.

39. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Yönetsel Davranış Protokolü • HERKES DENGİNİN KONUĞUDUR. • ÜST KONUK VE YABANCI KONUK DAİMA ONUR KONUĞUDUR. • AST ZİYARETÇİDİR.

40. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Yönetsel Davranış Protokolü • KONUĞA VERİLEN ÖNEM VE DEĞER; • KARŞILAMA • OTURTULAN YER • SUNULAN İKRAM • GÖSTERİLEN İLGİ • UĞURLAMA İLE DEĞERLENDİRİLİR.

41. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Yönetsel Davranış Protokolü

42. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Yönetsel Davranış Protokolü Protokolde üst sağdadır. Otururken veya yürürken astın solda olması gerekir. Üstün önüne geçilmez, astın da arkasında kalınmaz.

43. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Yönetsel Davranış Protokolü Protokolde karşılama ve uğurlamalar çok önemlidir. Üst ve eş düzey konukları kapıda karşılamak ve uğurlamak gibi. Karşılamada en üst olan, konuğa ilk önce “HOŞ GELDİNİZ” der ve elini sıkar, uğurlamada ise ilk önce astlar “GÜLE GÜLE” diyerek elini sıkar. Yani konuk, en son üste “HOŞÇAKALIN” der ve elini sıkar.

44. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Yönetsel Davranış Protokolü El sıkma, önce el uzatma hakkı üst olanındır. Karşılamada ev sahibi önden gider ve buyur eder. Ancak önde yol gösteren biri varsa ya da bilinen bir yere gidiliyorsa/giriliyorsa ev sahibi konuğun ya da üstün soluna geçerek yürür ve buyur eder. Üst yöneticiler oda kapısında değil, binanın kapısında karşılanır ve uğurlanır.

45. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Yönetsel Davranış Protokolü Uğurlamalarda üst salonu terk etmeden kimse salonu terk etmemelidir. Üst otomobile kadar uğurlanır. Araba hareket etmeden geri dönülmemelidir. Karşılamada uygulanan kurallar uğurlama için de geçerlidir. Resmi ve özel davetlerde özelliklerle oturmalı yemeklerde davetiye üzerine kayıtlı davetin başlangıç saatine titizlikle uyulmalıdır.

46. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Yönetsel Davranış Protokolü Ziyaret;bir kişinin izin alarak bir başkasını görmeye gitmesidir. Ziyaretin toplumda iletişim açısından önemli bir işlevi vardır. Ziyaretin ana ilkelerine uyarak başarılı olması sağlanabilir.

47. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Yönetsel Davranış Protokolü Resmi ziyaretler, nezaket (protokol) ziyaretleri, iş ve görüşme ziyaretleri, bayram ziyaretleri, aile ziyaretleri, hasta/hastane ziyaretleri, teşekkür ziyaretleri, evlilik kutlama ziyaretleri. Ziyaret zamanı çok iyi seçilmeli ve bir iki gün önce randevu alınmalıdır.Aynı gün için yapılan ziyaret istemleri rahatsızlık yaratabilir.

48. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Yönetsel Davranış Protokolü Ziyaret istemlerinin yerine getirilmesinde küçük büyüğe uyar. Büyük istediği zaman randevu verebilir. Eşit düzeydeki ziyaret istemini tarih olarak bir iki seçenek sunabilir. Uygun seçenekte anlaşılabilir. İade edilmesi gereken ziyaretler zamanında yapılmalıdır. Ziyaretlere gidilirken çiçek veya mütevazı armağanlar götürmek her zaman geçerlidir.

49. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Yönetsel Davranış Protokolü Öğleden önce 10.00 - 11.00 , öğleden sonra 15.00 - 17.00 saatleri en uygun zamandır. Bu saatler dışında ziyarete gidilen kişi zorla yemeğe davet etmek zorunda bırakılmaz. Üste saygılı olunmalı, taşıdığı unvana göre makama girdiğinde selamlayarak hitap edilmeli, üst oturmadan oturulmamalıdır.

50. KAYSERİ İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Protokol Kuralları Yönetsel Davranış Protokolü Oturuş pozisyonu, ayakların ve ellerin duruşu, yöneticinin özgüveni ciddiyetini, görüntünün asilliğini gösterir. Konuşmalarda saygılı ifadeler kullanılmalıdır. Konuşmayı dinlerken üst yöneticimizin gözlerine bakılmalıdır. Üstümüz bizi karşılarken ya da uğurlarken el sıkmak için elini uzatmıyorsa biz önceden elimizi uzatmamalıyız. Üstümüz ayağa kalktığında biz de kalkmalıyız.