1 / 110

METODY BADAŃ MEDIOZNAWCZYCH

METODY BADAŃ MEDIOZNAWCZYCH. dr Olga Kurek-Ochmańska e-mail: okurek@wsiz.rzeszow.pl konsultacje: AFD + piątki 13:00-15:00, p. RA 6. Tematyka PRZEDMIOTU. Rynek instytucji badawczych w Polsce Podstawowe etapy i elementy procesu badawczego Analiza zawartości mediów

geoffrey-kirkland
Download Presentation

METODY BADAŃ MEDIOZNAWCZYCH

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. METODY BADAŃ MEDIOZNAWCZYCH dr Olga Kurek-Ochmańska e-mail: okurek@wsiz.rzeszow.pl konsultacje: AFD + piątki 13:00-15:00, p. RA 6

  2. Tematyka PRZEDMIOTU • Rynek instytucji badawczych w Polsce • Podstawowe etapy i elementy procesu badawczego • Analiza zawartości mediów • Badania mediów elektronicznych • Badania sondażowe

  3. Literatura • Wimmer R. D., Dominick J. R., „Mass media. Metody badań”, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008 (s. 63-93, 209-243, 249-295) • Lisowska-Magdziarz M., „Analiza zawartości mediów. Przewodnik dla studentów”, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2004 (s.13-57) • Babbie E., „Badania społeczne w praktyce”, PWN, Warszawa 2006 (s.127-133) • Frankfort-Nachmias Ch., Nachmias D., „Metody badawcze w naukach społecznych”, Zysk i S-ka, Poznań 2001 (s. 66-87, 191-216, 266-295) 

  4. Kryteria zaliczenia ĆWICZEŃ • W skład oceny końcowej wchodzą następujące kryteria: • Aktywność – 30p. (max. po 10 punktów za zajęcia) • Kolokwium zaliczeniowe na ostatnich zajęciach – 70p. • Ocena końcowa wynika z następujących przedziałów punktowych: • 91 p. -100 p. – bdb (5,0) • 81 p. – 90 p. - +db (4,5) • 71 p. - 80 p. – db (4,0) • 61 p. – 70 p. - +dst (3,5) • 51 p. – 60 p. – dst (3,0) • 0 p. – 50 p. – ndst (2,0)

  5. KRYTERIA ZALICZENIA DL-a • z kursu DL o nazwie „Metody badań medioznawczych” należy wybrać trzy dowolne zadania/ćwiczenia • rozwiązania zadań/ćwiczeń należy umieścić w 3 odrębnych postach na AFD do 30 listopada 2014

  6. I) Badania MEDIÓW W POLSCE

  7. Czym różni się badanie mediów od badań medioznawczych?

  8. Badania mediów • Specyficzny rodzaj badań rynkowych, mierzący konsumpcjęprasy, radia, telewizji, Internetu, czyli po prostu czytelnictwo poszczególnych pism, słuchalność stacji radiowych, oglądalność programów telewizyjnych itd. • Przeprowadzane są najczęściej cyklicznie. • Najbardziej spektakularne rezultaty płynące z tego rodzaju badań, to rankingi.

  9. Badania medioznawcze • Badania interdyscyplinarne na styku psychologii (neuropsychologii), socjologii, politologii, filozofii, etnografii, historii, językoznawstwa, antropologii, kulturoznawstwa, pedagogiki oraz ekonomii, prawa, filmoznawstwa, ale również informatyki, cybernetyki, telekomunikacji czy też elektroniki. • Odpowiadają na pytania: Kto komunikuje? Co komunikuje? Jak komunikuje? Do kogo komunikuje? Z jakim skutkiem komunikuje?  • Przykłady badań medioznawczych: • Motywacje, zachowania i poglądy autorów i czytelników blogów • Priorytety rozwoju społeczeństwa informacyjnego w opinii telewidzów telewizji publicznej. • Konsekwencje dwutorowego kolportażu mediów studenckich w Polsce.

  10. Rynek Instytucji Badających media w Polsce

  11. Produkty badawcze • „Najbardziej opiniotwórcze media w Polsce” – IMM • „Czytelnictwo w Polsce” – PBC • „Profile czytelników” – PBC • „Megapanel” – PBI/Gemius • „Polskie badania czytelnictwa” – Millward Brown SMG/KRC • „Telemetria” – TNS OBOP • „RadioTrack” - Millward Brown SMG/KRC • „NieslenAudienceMeasurement” – AGB NieslenMedia Research

  12. Gdzie szukać danych? • http://www.agbnielsen.pl/Raporty,tygodniowe,477.html • http://www.radiotrack.pl/index.php/wyniki.html • http://www.pbczyt.pl/ • http://www.audience.gemius.pl/

  13. Ii) PROCES BADAWCZY. Pojęcia, etapy.

  14. Czym jest badanie Naukowe? • Badanie naukowe to bardzo szeroki termin, którego używa się na określenie niemal wszelkiej działalności naukowej człowieka. • Celem prowadzenia badań naukowych jest powstawanie wiedzy naukowej i wyodrębnienie jej od wiedzy potocznej.

  15. Czym różni się wiedza potoczna od wiedzy naukowej?

  16. Cechy wiedzy potocznej: • nabywamy ją „samoistnie”; • wiąże się ona z ograniczonym zasięgiem ludzkiej obserwacji; • człowiek kieruje się emocjami, w związku z tym, rzadko jest neutralna; • związana jest z wartościowaniem; mówi, co dobre, a co złe; • operuje podziałami dychotomicznymi „dobry-zły”; • ma tendencje do uogólniania, np. „wszyscy Polacy”; • przesiąknięta jest stereotypami, upraszcza, jest sztywna i odporna na zmiany

  17. Cechy wiedzy naukowej: • oparta jest na wnioskowaniu; • naukowcy stosują kryteria logiczne i empiryczne do weryfikacji twierdzeń nauki; • nie zadowala się samym opisem; • staranne zbieranie danych, umożliwiające kontrolę ich rzetelności; • odróżnianie twierdzeń opartych na faktach, od tych, które są domysłami; • wyróżnikiem nauki jest neutralnośći powstrzymanie się od wartościowania.

  18. Etapy procesu badawczego 1. PROBLEM BADAWCZY 2. PYTANIA,TEZY I HIPOTEZY BADAWCZE 7. UOGÓLNIANIE (GENERALIZOWANIE)+ RAPORT TEORIA 6. ANALIZA DANYCH 3. WYBÓR METODY BADAWCZEJ 4. DOBÓR PRÓBY BADAWCZEJ Z OKREŚLONEJ POPULACJI 5. ZBIERANIE DANYCH

  19. I ETAP: Sformułowanie problemu badawczego czyli decyzja, co tak naprawdę chcemy zbadać. • Problem badawczy to bodziec intelektualny wywołujący w badaczu reakcję w postaci badan naukowych • Problem musi być jasno i precyzyjnie sformułowany w postaci zdania twierdzącego. • Problem musi być w miarę nowy i odkrywczy. • Formułowanie problemu to również czas na wybór pewnych pojęć, twierdzeń, koncepcji, które będą stanowiły ramę teoretyczną naszego badania.

  20. Przykłady PROBLEMU BADAWCZEGO • Przyczyny popularności prasy brukowej. • Wizerunek polskich polityków kreowany przez media zagraniczne. • Tożsamość czytelnika tygodników opiniotwórczych. • Tematyka felietonów w prasie kobiecej.

  21. II etap: postawienie Pytań BADAWCZYCH • uszczegółowienie problemu badawczego • określenie co przede wszystkim nas w problemie badawczym interesuje, jakich zależności będziemy poszukiwać • inaczej mówiąc, opracowanie listy pytań, na które odpowiedzi będziemy starali się znaleźć

  22. II etap cd.: Przykłady pytań badawczych Uszczegółowienie problemu: Przyczyny popularności prasy brukowej: • Kto jest czytelnikiem prasy brukowej w Polsce? (płeć, wiek, wykształcenie, miejsce zamieszkania, dochody = zmienne demograficzno-społeczne) • Jaką tematykę poruszają tabloidy? • Z jakich innych mediów korzystają czytelnicy prasy brukowej? • Jakie wartości życiowe cenią czytelnicy tabloidów? • Jakie elementy prasy brukowej czytelnicy czytają najchętniej? • Itp.

  23. II etap cd.: postawienie Hipotez badawczych • Hipoteza to przypuszczenie, co do stanu interesujących nas zjawisk i zależności między nimi. • Proponowana przez nas odpowiedź, jakiej można udzielić na pytanie badawcze. • W toku badań hipotezę się weryfikuje, czyli sprawdza jej prawdziwość (weryfikacja pozytywna) bądź fałszywość (falsyfikacja hipotezy). • Jest wyrażana w postaci związku pomiędzy zmienną zależną i zmienną niezależną. • Zmienna zależna (wyjaśniania) – zmienna, którą badacz chce wyjaśnić. • Zmienna niezależna (wyjaśniająca)- zmienna, co do której badacz zakłada, że jest ona przyczyną zmian wartości zmiennej niezależnej.

  24. Cechy hipotez badawczych • jasno sformułowane: wszystkie niejasne określenia należy zdefiniować pojęciowo tj. za pomocą innych pojęć lub wskaźników, tzw. definicja operacyjna = operacjonalizacja • np. badając postawę ksenofobiczną, możemy ustalić dla niej następujące wskaźniki: respondent deklaruje niechęć do obcokrajowców, respondent nie chce, by obcokrajowcy pracowali w Polsce, respondent deklaruje wyższość kultury polskiej nad innymi kulturami. • konkretne: badacz określa związki pomiędzy zmiennymi – dodatnie lub ujemne • sprawdzalne za pomocą dostępnych metod • nie są wartościujące: wartości wyznawane przezbadacza, jego subiektywne preferencje nie powinny wpłynąć na proces badawczy

  25. Przykład Zmiennej niezależnej Studenci Socjologii znacznie częściej niż studenci Dziennikarstwa dostrzegają sytuacje w których uprawnione jest łamanie zasad etyki dziennikarskiej.

  26. przykłady hipotez badawczych • Osoby o wyższym wykształceniu, częściej czytają tygodniki opiniotwórcze, niż osoby o wykształceniu podstawowym. • Kobiety są częściej odbiorcami przekazów telewizyjnych niż mężczyźni. • Nacisk kładziony na funkcję integrującą mediów studenckich jest odwrotnie proporcjonalny do wieku uczelni. Im młodsza uczelnia, tym bardziej zwraca się w mediach studenckich uwagę na rolę integrującą

  27. Etap III: wybór metod i technik badawczych Przykłady metod i technik wykorzystywanych w badaniach medioznawczych (metody ilościowe i jakościowe): • eksperyment • wywiad socjologiczny • obserwacja • telemetria • badania sondażowe • analiza treści/analiza zawartości • badania „fokusowe”

  28. Badania ilościowe • Na ich podstawie można formułować wnioski dotyczące częstości występowania zjawisk, ich natężenia, zależności pomiędzy nimi. • Stosowane metody doboru próby pozwalają statystycznie generalizować wyniki owych badań na całą populację. • Badane są duże próby. • Odpowiedź na pytanie „ile?”, „gdzie?”, „kiedy?”. • Ściśle określone kryteria doboru próby.

  29. Badania jakościowe • Opierają się na założeniu, że do badania niektórych problemów lepiej nadają się pogłębione analizy mniejszej liczby przypadków, niż powierzchowne dużej. • Nie generalizuje się wyników na całą populację. • Badane są małe próby. • Odpowiedź na pytania „dlaczego?”, „jak?”.

  30. ETAP IV: dobór próby badawczej Populacja to ogół badanych ludzi. Populację mogą stanowić np. wszyscy Polacy, mieszkańcy danego miasta, studenci, pracownicy danego zakładu pracy, konsumenci telewizji, użytkownicy serwisu internetowego, itp..

  31. Rodzaje doboru próby W badaniach ilościowych: • prosta próba losowa • próba kwotowa/proporcjonalna • próba warstwowa • próba grupowa • próba losowo-kwotowa • próba systematyczna W badaniach jakościowych: • próba ekspercka • dobór celowy/dogodnościowy • metoda kuli śnieżnej

  32. Etap V: Zbieranie danych • pozyskiwanie materiałów poprzez badania empiryczne (tzw. materiał empiryczny) oraz zbieranie danych historycznych, porównawczych i teoretycznych (tzw. materiał wtórny) • Sposób zbierania danych zależy od wybranej metody badawczej. • Np. w badaniach przeprowadzanych za pomocą techniki sondażu trzeba ustalić wszelkie szczegóły techniczne: czy sami kierujemy ankieterami, czy robią to ankieterzy; rozdzielenie materiałów badawczych, czasem uzyskanie niezbędnych pozwoleń, określenie terminu realizacji badania itp. • zebrane informacje mające na celu ustalenie związków i współzależności, jakie zachodzą pomiędzy poszczególnymi elementami badanego wycinka rzeczywistości

  33. IIi) Analiza zawartości mediów

  34. AZ - definicja • Analiza zawartości to technika badawcza służąca obiektywnemu, systematycznemu i ilościowemu opisowi jawnej zawartości komunikatów (B. Berelson)

  35. Historia analizy zawartości • Pierwociny analizy zawartości to II poł. XIX wieku. • Pełną analizę zawiera opracowanie E. Dale’az1933 r., dotyczące wpływu filmu na zachowania dewiacyjne. • Metodologiczne założenia badania treści sformułował Lasswell w 1935 r., zastosował analizę zawartości do wnioskowania o zmianach społecznych w Niemczech hitlerowskich(„Kto mówi, co, do kogo, jakim kanałem i z jakim skutkiem?”).

  36. Sposoby analizowania zawartości • System czasowo-przestrzenny - oparty na pomiarach przestrzeni (np. szerokość kolumny tekstu) lub wykorzystujący jednostki czasu (np. liczba minut poświęcona określonej informacji np. w radio) • System oparty na występowaniu cech - wyszukuje się materiał posiadający poszukiwane przez badacza cechy • System częstościowy - zlicza się pojawienie określonej cechy • System oparty na analizowaniu stopnia nasilenia - stosowany w badaniach dotyczących postaw i wartości

  37. Analiza zawartości, a analiza treści Analiza treści jest badaniem zarejestrowanych ludzkich przekazów. Do form takiego przekazu należą: książki,czasopisma, strony www, wiersze, gazety, piosenki, obrazy, listy, przemówienia, prawa i konstytucje i inne

  38. Kiedy nie przeprowadzać AZ? • Nie wiemy nic o badanym medium, nadawcy, odbiorcy • Nie znamy kontekstu, w jakim pojawił się badany materiał • Nie mamy możliwie pełnego i systematycznego materiału –dysponujemy jedynie przypadkowymi fragmentami • Nie mamy materiału utrwalonego –widzieliśmy go lub czytali w przeszłości • Nie mamy żadnego pojęcia o obsłudze komputerowych narzędzi statystycznych • Brakuje nam cierpliwości, wytrwałości i czasu

  39. AZ –kolejność działań • Etap pierwszy: podbudowa teoretyczna • Etap drugi: dobór materiału analitycznego (np. tygodnik opiniotwórczy) • Etap trzeci: wybór jednostek analizy, zwykle jest to wybór wielostopniowy: • najpierw wybieramy np. dany tytuł • kolejną czynnością jest wybór poszczególnych numerów • dalej artykuły na dany temat

  40. WYBÓR jednostek w analizie TREŚCI • słowo: najmniejsza jednostka, najczęściej wykorzystywana w badaniach • temat, tytuł, podtytuł: zwłaszcza w badaniach nad propagandą, badaniu postaw, wyobrażeń, czy wartości • lead • śródtytuł • postacie: liczba osób pojawiająca się w tekście • akapit • wiersz • pozycja: np. gazeta, audycja, program, książka, artykuł, przemówienie, itp.

  41. AZ –kolejność działań • Etap czwarty:opracowanie kategorii analitycznych Musimy pamiętać, aby stosować się do kilku zasad: • stosować jednolite zasady klasyfikacji • klucz kategoryzacyjny powinien spełniać zasadę rozłączności • klucz kategoryzacyjny powinien spełniać zasadę wyczerpalności • Etap piąty: obliczanie, weryfikacja hipotez • Etap szósty: rozstrzygnięcie problemu rzetelności i trafności metodologicznej

  42. Przykład opracowania kategorii analitycznych dla problemu badawczego: ewolucja treściowa i wizualna tygodnika „abcd” przykład kategorii kafeteria Z tak powstałych kategorii powstaje formularz klucza kategoryzacyjnego, który jest narzędziem badawczym w AZ/AT.

  43. Przykład opracowania kategorii analitycznych dla problemu badawczego: ewolucja treściowa i wizualna tygodnika „abcd”, cd. przykład kategorii kafeteria Z tak powstałych kategorii powstaje formularz klucza kategoryzacyjnego, który jest narzędziem badawczym w AZ/AT.

  44. Przykład opracowania kategorii analitycznych dla problemu badawczego: ewolucja treściowa i wizualna tygodnika „abcd”, cd. przykład kategorii kafeteria Z tak powstałych kategorii powstaje formularz klucza kategoryzacyjnego, który jest narzędziem badawczym w AZ/AT.

  45. Przykład opracowania kategorii analitycznych dla problemu badawczego: ewolucja treściowa i wizualna tygodnika „abcd” przykład kategorii kafeteria Z tak powstałych kategorii powstaje formularz klucza kategoryzacyjnego, który jest narzędziem badawczym w AZ/AT.

  46. TYPOWY ROZMIARY PRÓBY DLA PRASY • dla dzienników –14 egzemplarzy z całego roku ukazywania się pisma (dwa tygodnie –ciągłość) • dla tygodników –12 numerów (po jednym numerze z każdego miesiąca) • dla miesięczników –12 numerów (próba pełna)

  47. Jakie materiały w mediach można badać przy pomocy AZ? • teksty dziennikarskie (wszystkie gatunki) • teksty niedziennikarskie(wypowiedzi osób, listy, ekspertyzy, blogi, teksty reklamowe, ogłoszenia, etc.) • zawartość wizualna mediów (fotografia, grafiki komputerowe, rysunki, komiksy, kolory, kształty, etc.) • zawartość dźwiękowa mediów elektronicznych

More Related