740 likes | 1.1k Views
Fiscale en sociaal-rechterlijke gevolgen van een bilocatieregeling. Yves Coemans Attaché Studiedienst Gezinsbond. Studiedag “Bilocatie als kans? Verschillen in visie” Bemiddeling vzw. 29 november 2006. Enkele cijfers (NIS). Toenemend belang echtscheiding met onderlinge toestemming
E N D
Fiscale en sociaal-rechterlijke gevolgen van een bilocatieregeling Yves Coemans Attaché Studiedienst Gezinsbond Studiedag “Bilocatie als kans? Verschillen in visie” Bemiddeling vzw 29 november 2006
Enkele cijfers (NIS) • Toenemend belang echtscheiding met onderlinge toestemming • 3 op 4 echtscheidingen in België (2000-2002) • tot 81 % in Vlaanderen • Nieuwe trend: samenlevingscontracten • Periode 2000-2006: 50.000 wettelijke samenlevingen (30.000 in 2005) • Maar: 1 of 5 al opnieuw uit elkaar (onderschatting)
Toenemend aantal (echt)scheidingen • In driekwart van de scheidingen kinderen betrokken Almaar meer kinderen opgevoed op twee locaties Vele vragen van ouders Discussies tussen ex-partners • Wie betaalt welke opvoedingskosten? • Wie krijgt welke overheidsondersteuning? • Hoe onderhoudsgeld berekenen?
Minimumkost van een kind Extra inkomen dat een gezin met een basisinkomen per kind zou moeten krijgen om dezelfde welvaart te behouden als een kinderloos koppel met hetzelfde inkomen inbegrepenalle basiskosten om een kind groot te brengen behalvespecifieke kosten: Kinderopvang Onderwijs Extra (medische) kosten Minimumkost stijgt met de leeftijd Minimumkost verdubbelt tussen 0 en 18 jaar
Werkelijke kost van een kind Primaire kost (PWKx) berekenen volgens formule Renard PWKx = TNG x [CFx/(1 + Σ CFi)] x Kind x TNG Totaal netto gezinsinkomen CFx Coëfficiënt kind x Σ CFi Som van de coëfficiënten van alle kinderen Coëfficiënten volgens equivalentieschaal Gezinsbond 0-25 jaar Exclusief kinderopvang/onderwijs
Totale kost van een kind • Verblijfsgebonden kosten (verdeeld volgens verblijfsregeling) (51,739 %) • 22,681 % Wonen • 8,262 % Energie • 20,796 % Voeding, drank en lichaamsverzorging • Niet-verblijfsgebonden kosten (verdeeld volgens afspraken) (48,261 %) • 10,448 % Kleding en schoeisel • 3,617 % Gezondheidszorgen • 15,773 % Vervoer en communicatie • 8,376 % Cultuur en ontspanning • 10,047 % Sparen • Specifieke kosten • Kinderopvang • Studiekosten • Extra (medische) kosten
Kosten voor kinderopvang Ouderbijdrage in gesubsidieerde kinderopvang volgens gezinsinkomen Dagprijs = belastbaar jaarinkomen x tarief Tarieven: 01-07-’06 tot 30-06-’07 Minimumbijdrage = 1,33 euro per dag www.kindengezin.be
Kosten voor kinderopvang Kortingen: 01-07-’06 tot 30-06-’07 1. Korting lage inkomens 2. Korting voor meerdere kinderen ten laste 2,68 euro per bijkomend kind ten laste (in opvang of niet)
Studiekosten basisonderwijs (1/9/’06) Bron: HIVA/RUG, 2000 en HIVA, 2001 (indexatie door studiedienst Gezinsbond)
Studiekosten secundair onderwijs (1/9/’06) Bron: HIVA/RUG, 2000 en HIVA, 2001 (indexatie door studiedienst Gezinsbond)
Studiekosten hoger onderwijs (1/9/’06) Thuiswonende student Bron: HIVA/RUG, 2000 en HIVA, 2001 (indexatie door studiedienst Gezinsbond)
Studiekosten hoger onderwijs (1/9/’06) Kotstudent Bron: HIVA/RUG, 2000 en HIVA, 2001 (indexatie door studiedienst Gezinsbond)
Hoe verdeel je een kind financieel? • Kosten verdelen • Overheidstegemoetkomingen verdelen • Kinderbijslagen • Fiscaal voordeel kind ten laste • Kinderopvang • Inkomensgerelateerde ouderbijdrage • Fiscale aftrek van opvangfactuur • Studietoelage Zijn alle financiële tussenkomsten verdeeld? → Verrekenen via onderhoudsgeld
KinderbijslagBasisprincipes Rechthebbende: opent recht op kinderbijslag • Basis = tewerkstelling: • werknemer-ambtenaar-zelfstandige • Voorrangrecht 1. Vader 2. Moeder 3. Stiefvader 4. Stiefmoeder
KinderbijslagBasisprincipes Bijslagtrekkende: ontvangt de kinderbijslag • In 1ste instantie: de moeder • Uitzonderlijk: de vader Op zijn vraag Voorwaarde: kind = gedomicilieerd bij vader • Op gemeenschappelijke kindrekening Op verzoek van beide ouders Voorwaarde: beide ouders hebben toegang tot rekening • Op geblokkeerde rekening op naam van kind Tot meerderjarigheid van kind Ouders onderling niet akkoord Arbeidsrechtbank bevoegd
KinderbijslagBij echtscheiding Ouders wonen niet meer samen • Kind < 18 jaar Juridische fictie - ontbrekende ouder vervoegt “fictief” gezin • Kind ≥ 18 jaar Feitelijke situatie telt
KinderbijslagAfstand voorrangsrecht Rechthebbende kan voorrangsrecht afstaan • Alleenin het belang van het kind • Optimalisatie bedrag kinderbijslag volgens beroepsstatuut Werknemersstelsel i.p.v. zelfstandigen • Sociale toeslagen genieten via beroepsstatuut ex-partner
KinderbijslagGroepering = eigen kinderen en kinderen van partner samenvoegen → Kinderen krijgen hogere rang Niet tweemaal 1ste en 2de rang Uitsluitend mogelijk rond bijslagtrekkende
KinderbijslagKraamgeld • Aanvraag vanaf de 6de maand zwangerschap • Eenmalig bedrag bij de geboorte Bedrag (vanaf 01-10-’06)
KinderbijslagBedragen (Bedragen geldig vanaf 1 oktober 2006) + Diverse overgangsmaatregelen (1996 besparingsplan)
Totale kinderbijslag=basisbijslag + leeftijdstoeslag Rekenmodules: Werknemersstelsel: www.kindergeld.be Zelfstandigenstelsel: www.e-services.hdp.be/eTools/kinderbijslag/calcResult.do
KinderbijslagSchoolpremie Bedrag voor 2006 KB: slechts geldig voor dit jaar Intentie van de regering: koopkracht gezinnen verhogen Secundair onderwijs (70 euro) structureel Lager onderwijs (51 euro) ook nog 1 x in 2007
KinderbijslagSociale toeslagen • = Verhoogde kinderbijslag (supplement) • Bepaalde sociale categorieën: • Langdurig (> 6 maand) werkloze (uitsluitend werknemers) • Langdurig (> 6 maand) zieke • Gepensioneerde • Let op: Leefloners hebben geen recht op sociale toeslag
KinderbijslagSociale toeslagen • Voorwaarde: maximale inkomensgrens (per maand) • Kind woont bij rechthebbende ouder • 1.740,15 euro (alleenstaande ouder) • 2.008,39 euro gezamenlijk (samenwonende ouder + nieuwe partner) • Kind woont niet bij rechthebbende ouder • 1.740,15 euro • Voorwaarde: niet hertrouwd/geen gezin vormen per nieuwe partner • Inkomen rechthebbende ouder telt niet mee
FiscaliteitAanslagjaar 2007/Inkomstenjaar 2006 • Progressief belastingstelsel • Netto belastbaar inkomen • = belastbaar inkomen - forfaitaire beroepskosten Basisbelasting berekenen per inkomensschijf
Fiscaliteit Aanslagjaar 2007/inkomstenjaar 2006 • 2. Elke belastingplichtige: belastingvrije som van 5.940 euro • Basisbelasting vermindert met 1.490 euro • 3. Alleenstaande ouder met kinderlast: • bijkomende belastingvrije som van 1 260 euro • Niet voor hertrouwde of wettelijk samenwonende ouders • 4. Belasting verhogen met aanvullende gemeentebelasting (APB) • Tarief schommelt tussen 0 en 9 % • Gewogen gemiddelde (AJ2006/INK2005/ inwoners op 1 januari 2006) • 7,27 % (Vlaanderen en Brussel Hoofdstedelijk Gewest)
Fiscaal voordeel kinderlast(AJ2007/INK06) • BVS = Belastingvrije som • Kind met zware handicap (> 66 %) telt dubbel • Fiscaal voordeel berekend aan APB van 7,27 % (gemiddelde Vl + B)
Fiscaal voordeel kinderlastWanneer voelbaar? • Loonbrief: onmiddellijk • Gezinskorting op bedrijfsvoorheffing (AJ2007/INK06) Gescheiden ouders krijgen extra gezinskorting van 29 euro NIET Niet hertrouwde weduwnaars/weduwen en vrijgezellen: WEL 2. Aanslagbiljet: na 1,5 à 2 jaar Saldo: belastingvoordeel - gezinskorting op bedrijfsvoorheffing
Bijkomende forfaitaire belastingvrije som 470 euro extra belastingvrij (AJ2007/INK2006) Voorwaarden: Kind < 3 jaar (op 1 januari van aanslagjaar) Geen fiscale aftrek van kinderopvangfactuur Belangrijk: kind met handicap telt dubbel
Belastingkrediet • Inkomen te laag om belastingvrije sommen voor kinderlast uit te putten? • Terugbetaalbaar belastingkrediet max. 360 euro per kind • (AJ2007/INK2006) • Vervangt: • Belastingvrije som voor kinderen ten laste • Bijkomende belastingvrije som voor kinderen < 3 jaar (zonder aftrek kinderopvang) • Komen niet in aanmerking: • Belastingvrije som van ouder zelf • Bijkomende belastingvrije som voor alleenstaande ouder
Belastingkrediet • Let op: • Uitbetaald via aanslagbiljet, d.w.z. 1,5 à 2 jaar • Kind met handicap telt dubbel • Bij fiscaal co-ouderschap: • Berekend na verdeling van belastingvrije sommen • Uitsluitend voor ouder die kinderen effectief ten laste heeft
Kind fiscaal ten laste • Voorwaarden: • Op 1 januari aanslagjaar deel uitmaken van het gezin • Geen bezoldiging genieten die beroepskost is voor ouder • Netto bestaansmiddelen < plafond Maximumbedrag om ten laste te blijven van de ouder(s) (na aftrek 20 % forfaitaire kosten) Zie: www.gezinsbond.be, brochure jobstudentenrubriek/dienstverlening/sociaal-juridisch dienstbetoon, tel. 02 507 88 66
Kind fiscaal ten lasteNetto bestaansmiddelen = alle belastbare en niet belastbare inkomsten van het kind • Behalve: • Kinderbijslag, studiebeurzen en premies voorhuwelijkssparen • Eerste schijf van 2.610 euro van het onderhoudsgeld (dankzij Gezinsbond) • saldo telt mee voor 80 % • Eerste schijf van 2 170 euro inkomen uit arbeidscontract voor studenten • saldo telt mee voor 80 %
Basisregel in de fiscaliteit Kind slechts ten laste van 1 ouder • Alternatief: fiscaal co-ouderschap (Art 132bis WIB92) • Sinds inkomstenjaar 1999 • Principe: Ouder met kind(eren) ten laste staat helft belastingvrije som af andere ouder • Jaarlijks opnieuw aanvragen: beide ouders akkoord gezamenlijke schriftelijke aanvraag
Huidig fiscaal co-ouderschap= NOOIT voordelig • Extra belastingvrije som voor alleenstaande ouders • Slechts aan één ouder toegekend • Niet onderling verdeelbaar? • MAAR: Arrest van Arbitragehof 12-01-’05:discriminerend • Progressief belastingstelsel: • 2 x halve belastingvrije som minder voordeel dan 1 x volledige • alleen hetzelfde voordeel bij 2 hertrouwde ouders met 1 kind • Onderhoudsgeld NIET fiscaal aftrekbaar
Fiscaal co-ouderschapNieuwe regels • Wetsontwerp goedgekeurd door de regering • Onderdeel van wetsontwerp houdende diverse bepalingen(Doc 51 Kamer 2760/001) • Parlement (Kamer + Senaat) moeten wetsontwerp nog goedkeuren • Voorziene ingangsdatum: 1 januari 2007
Nieuw fiscaal co-ouderschapNieuwe regels • Elk 100 % van bijkomende belastingvrije som van 1.260 euro (Ink 2006) • Mits alleenstaande (niet hertrouwd/niet wettelijk samenwonend) • Elk 50 % van forfaitaire belastingvrije som voor kind jonger dan 3 jaar • Mits geen fiscale aftrek kinderopvangkosten • = nadelig als andere ouder kinderopvangkosten fiscaal aftrekt • Elk 100 % van kost voor kinderopvang aftrekken • Mits voldaan aan alle voorwaarden inzake fiscale aftrek kinderopvang Ouder die kind niet ten laste heeft (krijgt halve belastingvrije sommen kinderlast) • Mag toch onderhoudsgeld fiscaal aftrekken mits: • Grote kloof tussen beide inkomens bij gelijkmatige verblijfsregeling • Uitspraak van rechter (vonnis) bij andere verblijfsregeling
Nieuw fiscaal co-ouderschapSoepelere formaliteiten • Vakje aankruisen op belastingaangifte i.p.v. jaarlijkse schriftelijke aanvraag • Verantwoordingsstukken niet bijvoegen maar voorleggen op vraag fiscus • . Bij vonnis: afschrift van vonnis door rechter • . Bij onderlinge overeenkomst: • Overeenkomst laten homologeren door rechter • OF • Overeenkomst gratis (?) laten registreren voor vaste datum • Noodzakelijke clausules in vonnis of overeenkomst • . Altijd clausule “gelijkmatige verdeelde huisvesting” opnemen • . Duidelijk opnemen: • “dat co-ouders akkoord gaan om belastingvrije sommen te verdelen”
Nieuw fiscaal co-ouderschapBestaande/lopende vonnissen en overeenkomsten • Oude terminologie aanvaard (NIET aanpassen): • (verblijfs)co-ouderschap • gedeeld hoederecht • bilocatie • WEL: overeenkomst laten homologeren of registreren • WEL: verplichte fiscale clausule bevatten • → vonnissen aanpassen • overeenkomsten aanpassen
Nieuw fiscaal co-ouderschapEvaluatie Nieuwe regeling fiscaal co-ouderschap is NADELIG
Nieuw fiscaal co-ouderschapVergelijking Berekend op basis van bedragen AJ2007/INK2006 en gemiddelde APB = 7,27 %
Overheidstussenkomst in kinderopvang Inkomensgekoppelde ouderbijdragen(gesubsidieerde kinderopvang) Lage inkomens betalen minder Hoge inkomens betalen méér Fiscale aftrek van kosten voor kinderopvang Kinderen jongeren dan 12 jaar (ook buitenschoolse kinderopvang) 100 % van betaald bedrag (max. 11,20 euro per dag) Let op: Aftrek proportioneel bij elke ‘fiscaal gehuwde’ ouder Belastingvoordeel aan marginaal tarief Niet cumuleerbaar met bijkomende belastingvrije som kinderen < 3 jaar
Kinderopvang Voorwaarden voor fiscale aftrek • Kind volledig of hoofdzakelijk ten laste • Gescheiden ouders: slechts 1 van beide fiscaal aftrekbaar • Opvang buiten de normale lesuren (schoolplichtige kinderen) • Opvang betaald aan: • Instelling of opvangvoorzieningen erkend, gesubsidieerd of gecontroleerd door: • Kind en Gezin • Office de la naissance et de l’enfance (ONE) • Executieve van de Duitstalige Gemeenschap • Lokale openbare besturen • Kinderdagverblijven of zelfstandige onthaalouders onder toezicht van bovenvermelde instellingen • Kleuter- of lagere scholen • Ouder met beroepsinkomsten (ook vervangingsinkomens) • Gestaafd door attest
Hoger onderwijsStudiefinanciering • Toekenning/bedrag afhankelijk van • Netto belastbaar inkomen (NBI) van ouder(s) • Samenstelling van leefeenheid waartoe student behoort • Geen studiefinanciering als NBI > maximuminkomensgrens • Minimum bedrag = 205,31 euro als NBI = maximuminkomensgrens • Maximumbedrag als NBI ≤ minimuminkomensgrens • 3.177,35 euro (kotstudent) • 1.907,03 euro (geen kotstudent) • Uitzonderlijk bedrag (zeer lage inkomens + bijkomende voorwaarden) • 4 277,88 euro (kotstudent) • 2.767,37 euro (geen kotstudent) • Pro rata bedrag als NBI tussen minimum- en maximuminkomensgrens
Hoger onderwijsStudiefinanciering Meer info: www.studietoelagen.be
Secundair onderwijsStudietoelage • Toekenning/bedrag afhankelijk van • Netto belastbaar inkomen van ouder(s) • Aantal personen ten laste van aanvrager • Intern of extern student • Vijf inkomensgrenzen: afhankelijk van aantal personen ten laste • Maximuminkomen • 80 % van maximuminkomen • 60 % van maximuminkomen • 40 % van maximuminkomen • 20 % van maximuminkomen Meer info: www.studietoelagen.be