Tadeusz

1. Tadeusz Kościuszko Nasz Patron

2. Dzieciństwo • Tadeusz Kościuszko urodził się w 1746 r. jako czwarte, ostatnie dziecko w rodzinie • Była to niezbyt zamożna szlachecka rodzina • Tadeusz wcześnie stracił ojca • Matce trudno było wykształcić dzieci

3. Edukacja młodego Tadeusza • Jako młody chłopiec kształcił się w Kolegium Pijarskim (były to szkoły o wysokim poziomie nauczania) • Dalsza nauka stała się niemożliwa, ponieważ matce brakowało pieniędzy

4. W 1765 r. król Stanisław Poniatowski założył Szkołę Rycerską, która otworzyła szansę zdobywania wiedzy dla szlachty mniej zamożnej • Tadeusz podjął naukę w tej szkole • Był uczniem zdolnym i pracowitym • Miał duże zdolności plastyczne

5. Studia • Jego talent dostrzegł król Stanisław i wysłał Tadeusza na studia do Paryża • Kościuszko zdobywał tam wiedzę wszechstronną • Pragnął być oficerem polskiej armii i zdobytą wiedzę wykorzystać dla kraju

6. Powrót do kraju • Kościuszko po powrocie do Polski zastał ją osłabioną pierwszym rozbiorem w 1772 r. • Dla niego nie było miejsca w polskiej armii • Wyjechał więc, by walczyć o wolność innych ludów • Przez 8 lat walk w Ameryce zaskarbił sobie uznanie, szacunek i miłość ludu • Stał się bohaterem narodowym Stanów Zjednoczonych

7. Tak mówili o nim inni dowódcy : „Do liczby najużyteczniejszych i najmilszych dla mnie towarzyszów broni należał pułkownik Kościuszko. Z niczym nie daje się porównać gorliwość jego służby publicznej(…), bardzo się wyróżniał bezprzykładną skromnością i zupełną nieświadomością tego, że dokonał czegoś niezwykłego.”

8. Podobną ocenę zyskał od naczelnego wodza amerykańskiej armii Jerzego Waszyngtona • On to mianował Kościuszkę „jenerałem”

9. W 1784 Tadeusz wraca do Ojczyzny • W dalszym ciągu nie ma dla niego miejsca w polskiej armii • Dopiero uchwały Sejmu Czteroletniego otworzyły Kościuszce drogę do spełnienia marzeń • Wsławił się w obronie Konstytucji 3 Maja odnosząc wspaniałe zwycięstwo w bitwie pod Dubienką

10. Kolejna emigracja • Przystąpienie króla do Targowicy zakończyło wojnę • Zaborcy dokonali II rozbioru Polski w 1793 r. • Wszyscy patrioci – również Kościuszko musieli opuścić kraj

11. Na emigracji przygotowano powstanie • Sława Kościuszki była tak wielka, że nikt nie miał wątpliwości, iż to właśnie on ma stać na czele powstania • Kościuszko osobiście czuwał nad jego przygotowaniem

12. Kraków • 24 marca 1794 r. Kościuszko stanął na Rynku w Krakowie i złożył przysięgę : „Ślubuję Ci życie ,ślubuję Ci duszę , Za Bożą pomocą, wolność wrócić muszę!”

13. „Ja, Tadeusz Kościuszko…” • „ Nie stoję tu w srebrze, nie stoję tu w złocie, Lecz w pogardzie śmierci, w staropolskiej cnocie!” „Ogłaszam przed niebem Narodu powstanie!” • A głosy buchnęły wśród rynku i grodu : „Niech żyje Kościuszko, naczelnik narodu!” Ej, byłaż to chwila i święta i boża … Cała Polska drgnęła, od morza do morza! (M.Konopnicka- „Przysięga”)

14. Kościuszko zawsze starał się ulżyć doli chłopów • Oni darzyli go ogromną miłością i zaufaniem • Na jego skinienie szli w najgorętszy bój • Uzbrojeni tylko w kosy (stąd nazwa kosynierzy) parli na przód czyniąc spustoszenie w szeregach wroga

15. Racławice • Wykorzystując zaskoczenie zaborców Kościuszko podjął próbę przedostania się do Warszawy • 4 kwietnia 1794 zaatakował pod Racławicami korpus rosyjskiego generała Tormasowa i odniósł zwycięstwo • Kościuszko wysoko ocenił zasługi chłopów, a jednego z nich Wojciecha Bartosza mianował oficerem i nadał mu nazwisko Głowacki

17. Uniwersał połaniecki • Nie mając wystarczających sił, by przedostać się do Warszawy, Kościuszko założył w Połańcu obóz i starał się wykorzystać czas na reorganizacje i wzmocnienie wojska • 7 maja 1794 ogłosił słynny uniwersał połaniecki • Dzięki nadzwyczajnym wysiłkom organizacyjnym udało się powstańcom wystawić 55-tys. armię i około 50-tys. milicję czuwającą nad porządkiem i bezpieczeństwem

18. Jeszcze echo racławickie w polu się kołysze A w Połańcu pan Kościuszko Uniwersał pisze: Pisze, podpisuje : „ Za krew i za rany Ziemię ci daruję, ludu mój kochany” (M. Konopnicka- „Uniwersał Połaniecki)

19. Bitwa pod Szczekocinami • Chcąc zapobiec połączeniu się wojsk rosyjskich i pruskich, Kościuszko zaatakował znacznie silniejsze wojska rosyjskie dowodzone przez generała Denisowa i 6 czerwca 1794 r. pod Szczekocinami poniósł porażkę

20. Bitwa pod Maciejowicami • Rosjanie uzyskali jednak pomoc Prus • Zjednoczono wszystkie siły i doszło do ostatniej bitwy pod Maciejowicami -10 październik 1794 • Polacy w tej bitwie ponieśli dotkliwą klęskę, która przesądziła o losach powstania

21. Ranny Kościuszko dostał się do niewoli rosyjskiej, gdzie spędził 2 lata • Uwolniony został przez syna Katarzyny II, cara Pawła I • Po odzyskaniu wolności postanowił wyjechać za granicę

22. ŚMIERĆ • Ostatnie lata swego życia spędził w Solurze w Szwajcarii • Tam zmarł 15 października 1817 r. „ Tam w Szwajcarów wolnej ziemi Żył Kościuszko długie lata I obracał tęskne oczy, Gdzie rodzinna jego chata” M. Konopnicka „Śmierć Kościuszki”

23. W rok później przewieziono prochy Tadeusza Kościuszki do Krakowa i złożono na Wawelu • Polacy usypali mu pomnik- Kopiec Kościuszki • Trwalszy od pomnika pozostało wspomnienie w sercach narodu • Świadczą o tym pomniki, które stoją w wielu miastach polskich i amerykańskich

24. Jego imieniem nazywane są ulice Dywizjon 303 walczący w bitwie o Anglię nosił jego imię Pierwsza Dywizja Piechoty, która przeszłą szlak bojowy Lenino- Berlin również nosiła imię Kościuszki

25. Także nasza szkoła nosi imię tego wspaniałego Polaka – bohatera dwóch kontynentów: Europy i Ameryki

26. Dziękuję za uwagę………. • Opracowała: Katarzyna Kapecka • Kwiecień 2012