ETKİLİ İLETİŞİM Çiğdem ŞAHİN BAŞFIRINCI

1. ETKİLİ İLETİŞİM Çiğdem ŞAHİN BAŞFIRINCI

2. İnsan İlişkilerinde Beceri Kazanmak Kimi insanlar, insan ilişkileri konusunda oldukça becerikli iken, birçoğu bu konuda sorun yaşamakta ve çaresizlik hissine kapılmaktadır. Bununla birlikte insan ilişkilerinde beceri kazanmak öğrenilebilir bir yetenektir.

3. İnsan İlişkileri Becerisi Nedir? Kendi egonuzla diğer kişilerin egosunu dengede tutmabecerisidir.

4. İnsan İlişkileri Becerisi Ne Değildir? Kendi istek ve arzularınızı diğerlerine kabul ettirmek, Diğer insanların, arzularınıza itiraz etmelerini önlemek veya Kendinin ezilmesine izin vermek değildir.

5. İnsanlarla İyi İlişkiler Kuranların Temel Benzerlikleri Nelerdir? “Her İnsan Değerlidir” düşüncesini taşırlar. Dengeli ve adaletli davranmaya çalışırlar. Güven yaratırlar. Sorun çözme ve verici olma eğilimindedirler. İnsanlara samimiyetle ama mesafeyi de koruyarak yaklaşırlar. Olumlu bir havaları ve gülümseyen bir ifadeleri vardır.

6. İnsan İlişkilerinde Beceri Kazanmak İçin Ne Yapmak Gerekir? İnsan ilişkilerinde beceri kazanmak, iki temel faktör ile yakından ilişkilidir: Etkili iletişim Duygusal Zeka (Emotional Quotient)

7. İletişim Nedir? İletişimin tanımları İngilizce ve Fransızca da karşılığı olan “communication”,Latince’de “communis” yani “ortak” kelimesinden gelmektedir. İletişim insanların,toplu halde yaşamaya başlamalarından itibaren, toplumsal etkileşimlerde rol oynayan, sembolik mesajların karşılıklı ulaştırılmasıyla bazı anlamları aralarında paylaşmaları sürecidir.

8. İLETİŞİM YÖNTEMLERİ İnsanlar arasındaki iletişim sözlü ve sözsüz olmak üzere iki şekilde yürütülür. SÖZLÜ İLETİŞİM: A-KONUŞMA: Uyuduğumuz zamanın dışında kalan süreç içinde konuşmanın,yaşamımızda önemli bir yeri işgal ettiğini görüyoruz. Konuşma insanlar için günlük gereksinimdir.Konuşmanın etkili olmasında birçok faktör vardır.Bunlar;ses tonu,sözcüklerin seçimi,vurgu,içerik ,simgesel dil ve mizahın kullanımı,hız telaffuz,ses perdesi,hedefe yönelik konuşma,üslup-tarz,anlamlılık,zihinsel etkinlik ve kalıplardır.bunların birkaçına sırayla bakalım.

9. Sözü bilen kişinin, yüzünü ak ede bir söz Sözü pişirip diyenin işini sağ ede bir söz Söz ola kese savaşı, söz ola bitire başı Söz ola agulu aşı, yağ ile bal ede bir söz   *** Kişi bile söz demini, Demeye sözün kemini Bu cihan cehennemini, Sekiz cennet ede bir söz Yunus şimdi söz yatından, söyle sözü gayetinden Pek sakın o sah katından, Seni ırak ede bir söz YUNUS EMRE

10. İnsanda dilince değişir kader, Ya yurda baş olur, Ya başı gider.   Kutadgu Bilig

11. "AKILLI İNSAN, DÜŞÜNDÜĞÜ HERŞEYİ SÖYLEMEZ; AMA HER SÖYLEDİĞİNİ DÜŞÜNÜR."ARİSTOTELES

12. "AKILLI KONUŞUR, ÇÜNKÜ SÖYLEMEK İSTEDİKLERİ VARDIR; APTAL KONUŞUR, ÇÜNKÜ KENDİSİNİN BİR ŞEYLER SÖYLEMEK ZORUNDA OLDUĞUNU SANIR."PLATON

13. 1- SES TONU: Konuşmanın temelinde doğal olarak ses bulunur. Çünkü vericiden alıcıya mesajı ulaştıracak olan sestir.Konuşmada sesin yüksek veya alçak oluşu,tonlama,vurgulama,akıcılık,işitilebilirlik,tınlama,gibi farklılıklar mesajın anlaşılmasında olumlu veya olumsuz rol oynar. Ses tonu konuşmanın içeriğine de işaret eder,kızgınlık,sevinç gibi duyguları dinleyene aktarır. İletişim alanında çalışan uzmanlar,sesin yüksek ve alçak tonlarda beraber kullanılmasıyla daha etkili olacağının altını çizerler.Çünkü monoton bir ses makine gibidir,yaşamı aksettirecek duyguları içermez.Cümlelerin sonuna doğru yapılan vurgular bu konuda daha çok yardımcı olur. Konuşma sırasında,solunum sistemi gerektiği gibi kullanılmalıdır.Bunun için doğru soluk almasını öğrenmek gerekir.

14. 2-SÖZCÜKLERİN SEÇİMİ: Sözcükler,insanın içinde doğduğu kültürün (aile kültürü,sokak kültürü vb.)sahip olduğu dilin tekrar tekrar duyulmasıyla öğrenilir.iki insanın iletişim kurmaları için aynı sözcük kalıplarına sahip olmaları gerekir. Bu da aynı dili konuşmayan kişilerin iletişim kurmalarını engeller ve ortak olan beden dili kalıplarına başvurmalarına neden olur. Etkili sözlü iletişimde kullanılan sözcüklerin anlamlarının açık olmasına dikkat edilmelidir. Konuşmalarda teknik sözcükler veya jargon kullanılması farklı mesleklerden veya alanlardan olan kişilerin konuyu anlamamalarına sebep olabilir. Türkiye’de sık rastlanılan durumlardan biri batı kaynaklı sözcükleri Türkçeye uyarlayarak kullanmaktır. Bu tür sözcüklerle oluşturulan tümceler özellikle bu yabancı dili kullanmayan kişilerin verilen mesajı anlamalarında zorluk yaşamalarına neden olabilir.

15. 3- VURGU: Konuşurken veya sesli okurken bazı sözcüklerin veya sözcüklerdeki bazı hecelerin daha baskılı ve şiddetli olmasına vurgu denir(Önen,1998). Örneğin,yer adlarında vurgu genellikle ilk hecelerde bulunur. Vurgu sayesinde mesaj belirginleşir. 4-KONUŞMANIN İÇERİĞİ: Etkili sözel iletişim için,daima açık sözcükler kullanılmalıdır.Fazla teknik veya farklı cümleler kullanılmamalıdır.Dinleyicinin yaş,eğitim,kültür seviyesine mutlaka dikkat edilmeli ve uygun konuşma içeriği hazırlanmalıdır. Eğer dinleyiciler konuya yabancı iseler,örnek olay ve detaylar verilerek anlamaları sağlanabilir.

16. 5-SİMGESEL DİLİN KULLANILMASI: Mecaz,teşbih(benzetme),abartma,alay ve buna benzer simgeler konuşmaya renk katar ve anlamı kuvvetlendirir.Mecaz,bir sözcüğü gerçek anlamı dışında kullanmaktır.Kültürle yakından ilişkilidir.Örneğin,Türk kültüründe kızılan bir insana “domuz” demek bir başka kültürde aynı değerlendirmeyi vurgulamaz. 6-KONUŞMADA MİZAHIN KULLANILMASI: Konuşmadaki espriler dinleyenlerin dikkatlerini toplayabilir ve konuşmaya renk katar.Ama zorla yapılmış,dinleyenlere uymayan veya onların anlamadığı bir mizah konuşmanın tüm etkisini yok edebilir. Bu nedenle mizah kullanılacağı zaman dinleyicilerin durumu,konuşmanın içeriği dikkate alınmalıdır.

17. 7-KONUŞMA HIZI: Konuşmada farklı hız kullanılarak dinleyenlerin dikkatlerini sürdürmeleri sağlanabilir. Etkili bir konuşmada,konuşma hızının dakikada 140-150 kelimeyi geçmemesi gerekir. Bundan daha hızlı konuşmada,insanlar söyleneni anlamak yerine konuşmacının ne kadar hızlı konuştuğuna yoğunlaşırlar.Ancak etkili bir konuşma biçiminde ana mesajın verilmesine doğru,hız biraz artırılır.Ana mesaj verilir verilmez,hız kesilerek birkaç saniye bu mesajın sindirilmesine izin verilir.Konuşmada,çok hızlı konuşmak kadar,çok yavaş konuşmak da etkililiği azaltacaktır. Ayrıca ”eeeee ” gibi sesler çıkararak veya hiç ses çıkarmadan donup kalmak gibi aralıkları doldurmayı sağlayan duraksamanın da olması dinleyiciyi sıkacaktır.

18. SÖZSÜZ İLETİŞİM: Sözsüz iletişim sözcüklerle değil,hareket ve davranışlarla gerçekleşen bir iletişim sürecidir.Gündelik yaşamda çok sayıda uyaranın etkisinde olan insan,bilinçli ya da bilinçsiz olarak beden diline sık sık başvurulur.

19. Beden Dili Beden dili insanlık tarihi açısından en eski iletişim aracımızdır.

20. Etkili İletişimde İlk Adım Etkin Dinleme.....

23. Etkili Biçimde Dinlendiğini Düşünen Kişiler: Kişiler yargılanmadıkları için başlangıçta söylemeyi düşündüklerinin daha fazlasını söyler, Kendileri ile ilgili temelde yatan esas sorunun farkına varabilir, Kendi sorunlarına çözüm bulabilir, Yaşanmış ve bitmiş bir olay ile ilgili olarak çözümsüzlüğü kabullenir,

24. Etkili Biçimde Dinlendiğini Düşünen Kişiler: “Anlaşıldım” duygusunu yaşar, karşısındaki kişiye olumlu duygular besler, Amaçları aşan bir şey söylediklerinde, bunu fark edip kendilerini düzeltebilir, Karşısındaki kişiyi dinlemeye ve anlamaya hazır duruma gelir.

25. İyi Bir Dinleyici Olmak İçin Temel İlkeler 1. Susun ; İyi bir dinleyici olmanın temeli “susma” yı becerebilmeye dayanır.

26. İyi Bir Dinleyici Olmak İçin Temel İlkeler 2. Konuşanı Rahatlatın; Karşınızdaki kişide konuşabileceği duygusunu uyandıran bir atmosfer yaratın.

27. İyi Bir Dinleyici Olmak İçin Temel İlkeler 3.Dinlemek İstediğinizi Gösterin; İlgi duyduğunuzu gösterin. Karşı çıkmak yerine anlamak için dinleyin.

28. İyi Bir Dinleyici Olmak İçin Temel İlkeler 4. Dikkat Dağıtıcı Öğeleri Uzaklaştırın; Elinizde anahtarlık sallamak, kağıtları karıştırmak gibi dikkat dağıtıcı davranışlardan kaçının.

29. İyi Bir Dinleyici Olmak İçin Temel İlkeler 5. Karşınızdaki Kişiye Empati Gösterin; (Duygusunu anlayın ve kabul edin.) Kendinizi karşınızdakinin yerine koyun ve onun ne hissettiğini anlamaya çalışın.

30. İyi Bir Dinleyici Olmak İçin Temel İlkeler 6. Zaman Tanıyın; Karşınızdakinin sözünü kesmeyin, Kendisini ifade etmesine imkan verin.

31. İyi Bir Dinleyici Olmak İçin Temel İlkeler 7. Öfke ve Olumsuz Duygularınızı Kontrol edin; Kızgın bir insan çoğunlukla karşısındakini yanlış anlar ve kendini güç durumda bırakacak tepkiler verir. Bu sebeple hemen karşılık vermeyin.

32. İyi Bir Dinleyici Olmak İçin Temel İlkeler 8. Soru Sorun; Soru sormak konuşan kişiye ilgi duyduğunuzu gösterir ve onu konuşmayı sürdürmek konusunda cesaretlendirir.

33. İyi Bir Dinleyici Olmak İçin Temel İlkeler 9. Yargılayıcı Olmayın; Eleştirici ve tartışmacı bir tutum, konuşanı savunucu olmaya yöneltir ve öfkelendirir.

34. İnsan İlişkilerinde Beceri Kazanmak İçin Ne Yapmak Gerekir? İnsan ilişkilerinde beceri kazanmak, iki temel faktör ile yakından ilişkilidir: Etkili iletişim Duygusal Zeka

35. Duygusal Zeka Duygusal Zekanın Geliştirilmesi & Kullanılması

36. Zeka Nedir? Bilgiyi elde etmeyi, öğrenmeyi ve problem çözmeyi sağlayan bilişsel yetenekler bütünüdür.

37. Çoklu Zeka Sözel / dilsel zeka Mantıksal / matematiksel zeka Görsel / mekansal zeka Bedensel / kinestetik zeka Müzikal / ritmik zeka Kişilerarası / sosyal zeka Benlik zekası

38. Beyin 1.5 kg ağırlığındadır Yaşlanmaz. Öğrenme yoluyla beslenip çalıştığında daha da gelişir Yaklaşık 12 trilyon nöron (sinir hücresi) vardır Her hücre, 100.000 hücreyle bağlantılıdır. Düşünme, beyin hücreleri arasındaki kimyasal iletilerdir. Bir bezelye büyüklüğündeki hücre dokusunda, tüm dünyadaki iletişim ağından daha karmaşık bir bağlantılılık vardır.

39. Beyin Sol Beyin Sözcükler Mantık Sayılar Analiz Listeleme Değerlendirme Kontrol Bedenin sağ yarısı Sağ Beyin Ritim Bütünü görme Hayal gücü Yaratıcılık Renk ve desenler Boyut İnsanlar ve duygular Bedenin sol yarısı

40. Duygu Duygu yürekten gelen, manevi bir oluşum değil, tümüyle maddesel ve bedensel bir olgudur. Hormonların bedenimizde ve beynimizde ortaya çıkan etkileridir. Hislerde ve zihinsel tutumda fizyolojik ve açıklayıcı davranışlarla ortaya çıkan bir “eylem”dir.

41. Duygularımız, bireysel olarak nasıl mutlu olacağımız ve toplumu nasıl mutlu edeceğimiz konusunda bize yön gösterir Duygular insanlara yardım edecek gizli güce sahiptir. Duygular iyi kararlar almanın temelidir.Duygular kişinin sınırlarını kurmasına yardım eder.Beden dili duyguları yansıtır. Beden dilimiz insanlarla iletişim kurarak onlara neye ihtiyacımız olduğunu söyler.Kişi duygularını ne kadar iyi iletebilirse, kendini o kadar iyi hisseder. Duygular insanları birbirine bağlama gücüne sahiptir Duygular

43. DUYGUSAL ZEKA Uzun zamandır insanların başarılı olmalarının derecesi IQ(Intelligence Quotient ) ile ölçülmektedir. Yapılan araştırma sonuçları “Duygusal Zekanın” “EQ”(Emotional Quotient) insanların kişisel ve mesleki alanda başarılı olmalarını önemli ölçüde etkilediğini göstermektedir.

44. *Çoğunlukla duygusal zeka ile sezgisel zeka birbirine karıştırılır.İçime doğdu,bu iş olacak” dedirten şey sezgisel zekadır ve genellikle altıncı his,ön sezi yada telepati gibi isimlerle anlatılır. *His her hangi bir şeye karşı zihinde veya bedende oluşan ve yoğunluğu yüksek olmayan bir duygusal tepkinin farkına varma işidir.

45. Duygusal zeka; duygular çerçevesinde, bilinç ile hisler arasındaki pozitif etkileşim süreci olarak ele alındığında, günümüzde başarılı bir yaşam için geliştirilmesi gereken önemli bir zeka türüdür. Duygusal Zeka

46. İnsanı insan yapan niteliklerin çoğu duygusal zekadan gelmektedir. Kararlar,salt mantığa dayanarak alınamaz; kişinin güdülerine ve geçmiş deneyimlerden derlenmiş duygusal bilgeliğe ihtiyaç vardır. Kişisel açıdan doğru kararlar verebilmenin anahtarı, duygulara kulak vermektir. Duygusal Zeka

47. Duygusal zeka, bireyin çevresindeki sorunlarla, beklentilerle ve baskılarla başa çıkmasını sağlayan kabiliyet, yeterlik ve ustalıktır. Duygusal zeka, kişinin ne hissettiğini bilmesi, güçlü ve zayıf noktaları konusunda emin olması ve bu duyguları sağlam kararlar almada kullanması gibi çeşitli yeterlikler içeren bir kavramdır. En basit anlamıyla duygusal zeka, duyguları tanıma ve onlardan akıllıca yararlanmadır. Duygusal Zeka

48. Neden Duygusal Zeka?

49. Neden Duygusal Zeka? IQ test sonuçları ve kişilerin kariyerlerindeki başarılar karşılaştırıldığında IQ (Entellektüel Zeka) EQ (Duygusal Zeka) ??? ???

50. Neden Duygusal Zeka? IQ test sonuçları ve kişilerin kariyerlerindeki başarılar karşılaştırıldığında IQ (Entellektüel Zeka) EQ (Duygusal Zeka) ??? % 4 - % 25