03.12.2011 AYMMO

1. TMS/TFRS/KOBİ STANDARTLARINA GÖRE HESAPLANAN TİCARİ KARDAN MALİ KARA GEÇİŞFazıl BOYRAZMaliye Bakanlığı 03.12.2011 AYMMO

2. MUHASEBE STANDARTLARINA NEDEN İHTİYAÇ DUYULDU? • Gerçeğe Uygun • İhtiyaca Uygun • Tarafsız • Karşılaştırılabilir • Tutarlı • Anlaşılabilir • Zamanında Sunulmuş • Güvenilir Finansal Bilgiye Olan İhtiyaç • ORTAK RAPORLAMA DİLİ

3. ULUSLAR ARASI KURULUŞLAR • IFRS FOUNDATION (UFRS VAKFI-2010 Tüzük Değişikliği İle) • IASB (Standart Belirleyici Organ) (1973-2001→IAS/2001-IFRS) • AVRUPA KOMİSYONU ve EFRAG (Avrupa Finansal Raporlama Danışma Grubu-Direktifler:4, 7 ve 8) • FASB(ABD)

4. Türkiye’de Muhasebe Standartları Alanında Yapılan Çalışmalar • İktisadi Devlet Teşekküllerini Yeniden Düzenleme Komisyonu, • Türk Standartları Enstitüsü Muhasebe Standartları Özel Daimi Komitesi, • Sigorta Murakabe Kurulu • Sermaye Piyasası Kurulu • Maliye Bakanlığı Koordinatörlüğü'nde Kurulan Muhasebe Standartları Komisyonu • Türkiye Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulu (TMUDESK) • Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (TMSK)

5. Hangi Aşamadayız? • IAS/IFRS’lerle Tam Uyum • SPK’ya Tabi Ortaklıklar • Bankacılık Sektörü • Sigorta ve Bireysel Emeklilik Şirketleri

6. 6102 Sayılı TTK • Ölçeklerine Göre İşletmeler (Md.1522-1523) • TMS/TFRS/KOBİ Standartlarına Göre Raporlama (Md.64-88) • TMS/TFRS/KOBİ Standartlarına Göre Değerleme (Md. 78-81) • Uygulamanın Başlaması: 01.01.2013 (Md. 1534)

7. 660 Sayılı KHK (02.11.2011) • Muhasebe Standartları • Denetim Standartları • Bağımsız Denetim • Yetkilendirme • Kamu Yararını İlgilendiren Kuruluşlar • Yaptırımlar

8. TMS/TFRS İLE İLGİLİ TEMEL NOKTALAR • TAM SET / KOBİ STANDARTLARI • TMS + TFRS + KAVRAMSAL ÇERÇEVE + YORUMLAR • BİLANÇO ESASI • VERGİ AMAÇLI DEĞİL BİLGİ AMAÇLI

9. UYGULAMANIN KAPSAMI

10. KOBİ TANIMI (KOBİ TFRS) • Halka Açık Olmayan • Kamuyu Aydınlatma Zorunluluğu Bulunmayan • Genel Amaçlı Finansal Tablo Hazırlayan

11. NELER DEĞİŞECEK? • HEDEF KİTLE: Yatırımcılar, Borç ve Kredi Verenler • DEĞERLEME ÖLÇÜLERİ: Gerçeğe Uygun Değer • FİNANSAL RAPORLARIN SAYISI ve İÇERİĞİ • Finansal Durum Tablosu (Bilanço) • Kapsamlı Gelir Tablosu • Nakit Akış Tablosu • Özkaynak Değişim Tablosu • Açıklamalar ve Dipnotlar

12. BİLANÇODA DEĞİŞİKLİKLER • Durdurulan Faaliyetler ve Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar • Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller • Yeni Bir Kalem → Canlı Varlıklar • Azınlık Payları

13. FİNANSAL TABLOLARIN UNSURLARI • Varlık • Borç • Özkaynak • Gelir : Hasılat ve Kazanç • Gider: Maliyet ve Zarar

14. FİNANSAL TABLO UNSURLARININ TAHAKKUKU • İşletmeye Ekonomik Yarar Sağlamasının veya İşletmeden Ekonomik Yarar Çıkışlarının Muhtemel Olması • Maliyet veya Değerinin Güvenilir Şekilde Ölçülmesi

15. DEĞERLEME • İLKE BAZLI • TARİHSEL MALİYET İLE CARİ DEĞERE DAYALI KARMA ÖLÇÜM SİSTEMİ • GERÇEĞE UYGUN DEĞER

16. DEĞERLEME ÖLÇÜLERİ • Gerçeğe Uygun Değer • Maliyet Bedeli • Net Gerçekleşebilir Değer • Kullanım Değeri (İşletmeye Özgü Değer) • Geri Kazanılabilir Değer • Satış Maliyetleri Düşülmüş Gerçeğe Uygun Değer • İtfa Edilmiş Maliyet Bedeli

17. GERÇEĞE UYGUN DEĞER • Karşılıklı pazarlık ortamında, • bilgili ve istekli gruplar arasında • bir varlığın el değiştirmesi ya da • bir borcun ödenmesi durumunda • ortaya çıkması gereken tutardır.

18. MALİYET BEDELİ • tüm satın alma maliyetleri, dönüştürme maliyetleri ve stokların mevcut durumuna veya konumuna getirilmesi için katlanılan diğer maliyetler toplamıdır (TMS 2) • varlıkların elde edilmesinde veya inşasında ödenen nakit ya da nakit benzerleri ya da verilen diğer bedellerin gerçeğe uygun değeridir (TMS 16 ve 38) • muhasebeleştirme tarihindeki peşin fiyatın eşdeğer tutarı ya da ödemenin normal kredi vadesinin ötesine ertelenmesi durumundaysa tüm ödemelerin bugünkü değeridir (KOBİ Standartları)

19. NET GERÇEKLEŞEBİLİR DEĞER • İşin normal akışı içinde, tahmini satış fiyatından, tahmini tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış giderleri toplamının, düşürülmesiyle elde edilen tutarı ifade eder • TMS 2 Uyarınca Stoklarda Değer Düşüklüğünün Tespitinde Kullanılır

20. KULLANIM DEĞERİ • Bir varlığın devam eden kullanımı ile ekonomik ömrünün sonunda elden çıkarılmasından elde edilmesi beklenen gelecekteki nakit akışlarının bugünkü değeridir. • Varlılarda değer düşüklüğünün belirlenmesi amacıyla varlığın satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değeriyle (gerçekleşebilir değer) kıyaslanmak suretiyle kullanılan bir değerleme ölçüsüdür (TMS 36)

21. GERİ KAZANILABİLİR TUTAR • Bir varlığın satış giderleri düşürülmüş gerçeğe uygun değeriyle kullanım değerinden büyük olanıdır. • Gerçekleşebilir değeri belirlenebilen ve kullanımda olmayan varlıların değer düşüklüğünün belirlenmesinde kullanılan değerleme ölçüsüdür.

22. İTFA EDİLMİŞ MALİYET BEDELİ • Finansal varlığın (finansal borcun) itfa edilmiş maliyeti, gelecekteki nakit girişlerinin (nakit ödemelerinin) etkin faiz oranı ile indirgenmiş bugünkü değeridir ve bir dönemin faiz geliri (gideri) finansal varlığın (borcun) dönem başındaki defter değeri ile dönemin etkin faiz oranının çarpılmasına eşittir. • Vadeleri sabit ve ödeme planları belirli olan finansal araçların (sabit getirili yatırım araçları ile sabit ödemeli borçlanma araçları) temel değerleme ölçüsüdür. • Bileşik faiz esasına göre hesaplanır.

23. BİLANÇO KALEMLERİNİN DEĞERLEME ÖLÇÜLERİ

24. KARŞILAŞTIRILACAK KALEMLER • Finansal Araçlar • Stoklar • Duran Varlıklar • Maddi Duran Varlıklar • Maddi Olmayan Duran Varlıklar • Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller • Satış Amaçlı Gayrimenkuller • Hasılat (İnşaat Sözleşmeleri Dahil) • Kiralama İşlemleri

25. TMS/TFRS DEĞERLEME ESASLARI VE VERGİ KANUNLARI İLE KARŞILAŞTIRILMASI

26. FİNANSAL ARAÇLAR(TMS 32,39-TFRS 7,9)

27. FİNANSAL ARAÇLAR: Tanım • Finansal Araç:Bir işletmenin finansal varlığı ile diğer bir işletmenin finansal borcunda ya da özkaynağa dayalı finansal aracında artışa neden olan herhangi bir sözleşmedir. • Finansal Varlıklar: Sayma Yöntemi İle Tanımlanmıştır (TMS 32; Prg. 11) • Nakit Mevcudu (Kasa, Banka-Vadeli, Vadesiz) • Alacaklar (Senetli-Senetsiz, Vadeli-Vadesiz Çekler) • Menkul Kıymetler (Hisse Senetleri, Kar-Zarar Ortaklığı Belgeleri, Tahvil ve Bonolar vs.) • Finansal Borçlar: Sayma Yöntemi İle Tanımlanmıştır • Borçlar (Senetli-Senetsiz, Vadeli-Vadesiz Çekler, Krediler, Çıkarılmış Tahviller)

28. FİNANSAL ARAÇLAR

29. FİNANSAL VARLIKLARIN ÖLÇÜMÜ

30. Finansal Varlıkların Değerlemesi

31. Finansal Varlıkların Değerlemesi

32. Finansal Varlıkların Değerlemesi

33. Finansal Borçların Değerlemesi

34. STOKLAR(TMS 2)

35. STOKLAR Stok: • İşin normal akışı içinde satılmak için elde tutulan; • Satılmak üzere üretilmekte olan ya da • Üretim sürecinde ya da hizmet sunumunda kullanılacak ilk madde ve malzemeler şeklinde bulunan varlıklardır. • Hizmet sunulması durumunda ise, stoklar; işletmenin henüz ilgili geliri elde etmediği hizmetin maliyetini de kapsar.

36. STOKLARIN İLK ÖLÇÜMÜTMS açısından: Maliyet Bedeli Stok Maliyeti: • Tüm satın alma maliyetleri • Dönüştürme maliyetleri • Stokların mevcut durum ve konumuna getirilmesi için katlanılan maliyetlerden oluşur.

37. STOKLARIN DEĞERLEMESİ

38. DURAN VARLIKLARIN DEĞERLEMESİ

39. DURAN VARLIKLAR • Tek Düzen Hesap Planında; • işletme faaliyetlerinde kullanılmak üzere edinilen ve • tahmini yararlanma süresi bir yıldan fazla olan varlıklar duran varlık olarak değerlendirilmiş ve • Maddi Duran Varlıklar ve Maddi Olmayan Duran Varlıklar olmak üzere iki ana grupta incelenmişlerdir. • TMS’ler çerçevesinde işletmenin yararlanma amaçlarına bağlı olarak; MDV, MODV, Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ile Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller.

40. TANIM

41. İLK ÖLÇÜM

42. SONRAKİ DEĞERLEME

43. MADDİ DURAN VARLIKLAR(TMS 16)

44. MADDİ DURAN VARLIKLAR

45. DÜZENLİ OLARAK YENİLENEN PARÇALARIN DURUMU a. TMS Açısından:  • Maddi duran varlıkların parçalarının düzenli aralıklarla yenilenmesi durumunda, yenileme maliyetleri ilgili maddi duran varlığın defter değerine dahil edilir. Yenilenen parçaların eskilerinin defter değeri ise bilanço dışı bırakmaya ilişkin hükümler çerçevesinde bilanço dışı bırakılır. b. Vergi Kanunları Açısından:  • Maddi duran varlıkların değerini artırmayan ve/veya fonksiyonunu geliştirmeyen giderlerin –parça yenilenmesi şeklinde dahi olsa- maliyete eklenmesi ya da eski parçanın defter değerinin bilanço dışı bırakılması söz konusu değildir.  c. Ticari-Mali Kar Karşılaştırması:  • Maddi duran varlığın maliyetine eklenen parça bedellerinin ticari kardan çıkarılması, eski parçalara ilişkin gider yazılan tutarların da ilgili dönemde ticari kara eklenmesi gerekmektedir.

46. DÜZENLİ ARIZA KONTROLLERİNİN DURUMU a. TMS Açısından: • Maddi duran varlığın kullanımının devamı için yapılması gereken her büyük çaptaki düzenli arıza kontrollerinin maliyeti ilgili varlığın maliyet bedeline eklenir. • Bir önceki kontrolden kalan maliyetler ise bilançodan çıkarılır.  b. Vergi Kanunları Açısından: • Maddi duran varlıklara ilişkin yapılan genişletici ya da değer kazandırıcı giderler dışında kalan harcamalar doğrudan gider olarak dikkate alınacaktır. c. Ticari-Mali Kar Karşılaştırması: • Maddi duran varlığın maliyetine eklenen düzenli arıza kontrol bedellerinin ticari kardan çıkarılması, eski düzenli arıza kontrolüne ilişkin gider yazılan tutarların da ilgili dönemde ticari kara eklenmesi gerekmektedir.

47. MADDİ DURAN VARLIKLARIN SONRAKİ ÖLÇÜMÜ TMS açısından • İki yönteme göre; • Maliyet Modeli: • Yeniden Değerleme Modeli: Maliyet Bedeli – (Birikmiş Amortisman + Birikmiş Değer Düşüklüğü Zararı) Gerçeğe Uygun Değer – (Birikmiş Amortisman + Birikmiş Değer Düşüklüğü Zararı)

49. BİNALARA AMORTİSMAN AYRILMASINDA ARSANIN DURUMU a. TMS Açısından:  • Arsa ve binalar ayrılabilir varlıklardır ve sınırsız ömre sahip olan arsaya isabet eden bedel üzerinden amortisman ayrılması mümkün değildir. b. Vergi Kanunları Açısından:  • Arsa bedelleri bina maliyetleri içerisinde değerlendirilmekte ve söz konusu bedeller üzerinden amortisman ayrılmaktadır. c. Ticari-Mali Kar Karşılaştırması: • Arsa bedeline isabet eden amortisman tutarları ticari kardan çıkarılır.

50. MADDİ DURAN VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ TMS Açısından:  • TMS 36 Varlıklarda Değer Düşüklüğü Standardı hükümleri geçerlidir. • Bir varlığın defter değerinin geri kazanılabilir tutarını aşmış olması durumunda bu varlık değer düşüklüğüne uğramış olacak ve aralarındaki fark kadar karşılık ayrılacaktır. • Geri kazanılabilir tutar: bir varlığın, satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değeri ile kullanım değerindenyüksek olanıdır. • Satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değer: bir varlığın karşılıklı pazar ortamında, bilgili ve istekli gruplar arasında gerçekleştirilen satışı sonucu elde edilmesi beklenen tutardan, elden çıkarma maliyetlerinin düşülmesi suretiyle bulunan değer olacaktır. • Kullanım Değeri: Bir varlıktan elde edilmesi beklenen gelecekteki nakit akışlarının bugünkü değeridir.