Narodowy Bank Polski

Narodowy Bank Polski Prawo finansów publicznych (8) Narodowy Bank Polski

Zadania bankowości centralnej (8) Narodowy Bank Polski

Bank centralny a system bankowy NBP 1945 - 1989 NBP 1990 - 2014 (8) Narodowy Bank Polski

Narodowy Bank Polski – podstawowe dane Konstytucja RP Art. 227 / 1. Centralnym bankiem państwa jest Narodowy Bank Polski. Przysługuje mu wyłączne prawo emisji pieniądza oraz ustalania i realizowania polityki pieniężnej. Narodowy Bank Polski odpowiada za wartość polskiego pieniądza. Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o NBP Art. 1. Narodowy Bank Polski, zwany dalej "NBP", jest bankiem centralnym Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 2. 1. NBP posiada osobowość prawną i prawo używania pieczęci z godłem państwowym. 2. NBP nie podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorstw państwowych. 3. Działalność NBP jest prowadzona na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. 4. Siedzibą NBP jest Warszawa. (8) Narodowy Bank Polski

NBP a organy władzy (8) Narodowy Bank Polski

Struktura organów NBP (8) Narodowy Bank Polski

Kompetencje organów NBP (8) Narodowy Bank Polski

Zadania banku centralnego (1) Ustawa o NBP: Art. 3. 1. Podstawowym celem działalności NBP jest utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej Rządu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP. 2. Do zadań NBP należy także: 1) organizowanie rozliczeń pieniężnych; 2) prowadzenie gospodarki rezerwami dewizowymi; 3) prowadzenie działalności dewizowej w granicach określonych ustawami; 4) prowadzenie bankowej obsługi budżetu państwa; 5) regulowanie płynności banków oraz ich refinansowanie; 6) kształtowanie warunków niezbędnych dla rozwoju systemu bankowego; 6a) działanie na rzecz stabilności krajowego systemu finansowego 7) opracowywanie statystyki pieniężnej i bankowej, bilansu płatniczego oraz międzynarodowej pozycji inwestycyjnej; 8) wykonywanie innych zadań określonych ustawami. Art. 4. NBP przysługuje wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 5. 1. NBP może: 1) być członkiem międzynarodowych instytucji finansowych i bankowych; 2) pokrywać ze środków własnych wydatki związane z członkostwem w instytucjach określonych w pkt 1. (8) Narodowy Bank Polski

Zadania banku centralnego (2) (8) Narodowy Bank Polski

Instrumenty polityki pieniężnej (1) Kredyty banku centralnego Limity (pułapy kredytowe) Art. 46 ustawy o NBP.W razie zagrożenia realizacji polityki pieniężnej Rada Polityki Pieniężnej może w drodze uchwały wprowadzić: 1) ograniczenie wielkości środków pieniężnych oddawanych przez banki do dyspozycji kredytobiorców i pożyczkobiorców; 2) obowiązek utrzymywania nieoprocentowanego depozytu w NBP od zagranicznych środków wykorzystanych przez banki i krajowych przedsiębiorców. (8) Narodowy Bank Polski

Instrumenty polityki pieniężnej (2) • Rezerwa obowiązkowa jest zwana podatkiem od wkładów niebanków w bankach, a to dlatego, że wielkość rezerwy, którą bank ma oddać do NBP jest zależna od sumy depozytów, jakie bank zgromadził od swoich klientów. • Ustawowy wzór na obliczenie rezerwy obowiązkowej dla banku: Max. 30% wartości zgromadzonych wkładów terminowych plus max. 20% wartości zgromadzonych wkładów a vista minus równowartość kwoty 500 000 euro • Aktualną sumę rezerw obowiązkowych (znacznie niższą od ustawowych limitów) ustaliła RPP, ona też określa stopę oprocentowania rezerwy obowiązkowej, czyli to, ile odsetek przypadnie bankowi składającemu rezerwę w NBP. • Zarząd NBP może zwolnić bank z obowiązku przekazywania rezerwy obowiązkowej na czas trwającego postępowania naprawczego; w każdym innym przypadku nieoddanie rezerwy do NBP skutkuje naliczeniem karnych odsetek. (8) Narodowy Bank Polski

Instrumenty polityki pieniężnej (3)Operacje otwartego rynku:1. Skup papierów wartościowych2. Sprzedaż papierów wartościowych 3. REPO ( repurchaseagreement) 4. REVERSE REPO (8) Narodowy Bank Polski

NBP w Komisji Nadzoru Finansowego (8) Narodowy Bank Polski

NBP w sieci bezpieczeństwa finansowego (8) Narodowy Bank Polski

NBP w Komitecie Stabilności Finansowej (8) Narodowy Bank Polski

Bank Gospodarstwa Krajowego • Istnieje od 1924 roku • Bank państwowy (jedyny w rozumieniu przepisów prawa bankowego), ale poza SFP (tak jak NBP) • Płynność płatnicza i podstawowe fundusze własne są gwarantowane przez Ministra Finansów Główne zadania: • Wspieranie rządowych programów społeczno – gospodarczych ( np. obsługa wielu funduszy celowych – Fundusz Dopłat, Fundusz Pożyczek i Kredytów Studenckich, Krajowy Fundusz Drogowy) • Wspieranie inicjatyw regionalnych ( BGK jest centralnym płatnikiem środków europejskich) • Obsługa systemu finansów publicznych (m.in. gwarancje Skarbu Państwa, obsługa bankowa niektórych JSFP – np. NFZ) (8) Narodowy Bank Polski

Narodowy Bank Polski