720 likes | 1.16k Views
PROF.DR. UĞUR HACIHANEFİOĞLU. 1933 yılında Gaziantep’de doğmuş , Lise öğrenimini Galatasaray Lis esinde yapmış, 1959 yılında İstanbul Tıp Fakültesini bitirmiş , “ İntratorasik Hodgkin Hastalığı ” konulu tez ile Patoloji uzman ı olmuş ,
E N D
PROF.DR. UĞUR HACIHANEFİOĞLU 1933 yılında Gaziantep’de doğmuş, Lise öğrenimini Galatasaray Lisesinde yapmış, 1959 yılında İstanbul Tıp Fakültesini bitirmiş,“İntratorasik Hodgkin Hastalığı” konulu tez ile Patoloji uzmanı olmuş, 1967 yılında WHO bursu ile Londra’ya giderek Middlesex ve Hammersmith Hastanelerinde sitopatoloji üzerinde çalışmış,
1968 yılında İstanbul Tıp Fakültesine uzman asistan olarak girmiş, • 1969 yılında ‘İltihabi Akciğer Hastalıklarında ve Akciğer Kanserlerinde Bronş ve Bronşiyol Epitel Değişiklikleri’ konulu tezi ile Doçent ünvanını almış, • 1974 yılında İsveç Karolinska Enstitüsünde sitopatoloji üzerinde çalışmış, • 05.01.1977 yılında Profesör olmuş, 1978 yılında İstanbul Tıp Fakültesinde eksfolyatif sitoloji yanısıra ince iğne aspirasyonuna başlamış, biyologları sitoteknisyen olarak yetiştirmiştir.
Bu dönemde akciğer İİA göğüs hastalıkları uzmanları, kemik İİA ortopedistler ve meme, tiroid, yüzeyel kitleler kendisi tarafından yapılmıştır. • Çok iyi derecede İngilizce ve Fransızca bilmektedir. 1986-1989 yılları arasında Patoloji Anabilim Dalı Başkanlığı yapmıştır. 1987 yılında ‘Klinik Sitoloji Bilim Dalı’nı kurmuştur. Kendi isteği ile emekli olduğu 16.03.1999 yılına kadar Bilim Dalı Başkanlığı görevini yürütmüştür.
Hayat öyküsüne bakıldığında sevgili hocamızın savaşımcı ve yenilikçi kişiliği hemen dikkati çekmektedir. • Türkiye’de sitoloji ile daha çok klinikçilerin ilgilendiği bir dönemde sitolojinin patolojinin bir parçası olduğuna inanmış ve bu konuda hem klinikçileri hem de patologları ikna etmeye çalışmıştır.
Bağımsız kişiliği ile pek çok çatışmayı göze almıştır. • Bugün dünya ülkelerine paralel bir şekilde ülkemizde de yürütülen patologların İİAB uygulamasının öncülerinden olmuştur. • Benzer biçimde sitoteknisyen olmadan sitoloji pratiğinin yürümeyeceği gerçeğinden hareketle birçok sitoteknisyen yetiştirmiştir. • Türkiye’de ilk “Klinik Sitoloji” Bilim Dalını kurarak bu konuda da öncü olmuştur
Sitopatoloji yanısıra akciğer patolojisinin önde gelen isimlerindendir. • Klinikopatolojik toplantıların başlamasına katkıda bulunmuş ve akciğer konseylerinin etkin isimlerinden biri haline gelmiştir. • İstanbul Tıp Fakültesinde akciğer patolojisi ve sitopatoloji dalında bilgisini, deneyimini ve hayat bakışını aktararak uzmanlar yetiştirmiştir. • Akciğer Hastalıkları Patolojisine ait ders kitapları ve 190’ın üzerinde araştırma ve bilimsel çalışması vardır.
Şiir pek çok güzel şey gibi, onun hayatının bir parçası olmuştur. • Emekli olduktan sonra 1960 lı yıllarda başladığı şiir çalışmaları üzerinde yoğunlaşmış ve Çağdaş Türk Şiiri kapsamında çok sayıda şiir kitabı yayınlanmıştır. • Tümünü özenle seçtiği ve yetiştirdiği özel bitkilerin yer aldığı bir çiftliği vardır. Burada hep birlikte paylaştığımız güzellikler hepimizin hatıralarında kalacaktır. Güzel bir evliliği ve çok iyi yetişmiş üç çocuğu vardır.
Sevgili hocamızı 2007 yılında rahatsızlığı nedeni ile kaybettik, • Kendisini bize öğrettiği herbir hücre için sonsuz minnetle anıyoruz.
AKCİĞER LEZYONLARINDA İNCE İĞNE ASPİRASYONU Toraks Derneği 11. Yıllık Kongresi 23-27 Nisan Antalya Prof. Dr. Dilek Yılmazbayhan İstanbul Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı
Akciğer İİAB • Transtorasik • Transbronşiyal
TTİA- TTİAB • Tüm organ İİA ları arasında en eski • Direkt grafi • BT • Floroskopik
AKC İİAB TARİHÇE • İlk kez 1883’te Leyden tarafından mikrobiyolojik amaçlı olarak kullanılmış • 1886’da Menetrier tümör tanısında kullanmış • 1966’da Dahlgren ve Nordenström ilk monografiyi yayınlamışlar (408 vaka).
ASPİRASYON UYGULANAN AKCİĞER LEZYONLARI (Koss 1992) • Benign Lezyonlar Fokal fibrozis Lipoid pnömoni İnfarktüs Abse Spesifik bakteriyel ve fungal infeksiyonlar Tbc Aktinomikoz Aspergiloz Diğer funguslar Pnömosistis carinii Sarkoidoz
ASPİRASYON UYGULANAN AKCİĞER LEZYONLARI • Benign Tümörler • Hamartom • Soliter fibröz tm • “Sugar cell” tümör • Sklerozan hemanjiom • Benign mezenkimal tm
ASPİRASYON UYGULANAN AKCİĞER LEZYONLARI • Malign Tümörler Adenokarsinom Skuamöz karsinom Büyük hücreli karsinom Küçük hücreli karsinom Nadir akc Ca Karsinoid tm Malign lenfoma Metastatik tümörler
ASPİRASYON UYGULANAN AKCİĞER LEZYONLARI • Tümöre benzer lezyonlar Organize kronik pnömoni İltihabi miyofibroblastik tm Round atelektazi
AKCİĞER İİA ENDİKASYONLAR • Tümör şüpheli lezyonlar • Olası metastazların tanısı • Antitbc ve non spesifik tedaviye yanıt vermeyen lezyonlar
AKCİĞER İİA KONTRENDİKASYONLAR • Koopere olamayan hastalar • Hemorajik diatez, kanama bozukluğu, olası vasküler lezyonlar, pulmoner hipertansiyon • Kist hidatik (Relatif)
AKCİĞER İİA KOMPLİKASYONLAR • Pnömotoraks • Hemotoraks • Hemoptizi
TTİA • Mullan CP, 2004 • Koaksiyal / Non-koaksiyal • Pnömotoraks %17, %11 hastada tüp • Plevral girişi azaltıyor • Sonuç: Pnömotoraks azalmıyor
TTİA ASPİRASYONSUZ ASPİRASYON • YueXH, Zeng SF, China, Acta Cytol 1989 • “Fine needle capillary sampling” • Daha az kanlı, daha az travmatik, • Etkinliği aynı.
TİİA Tanı DeğeriAtkinson 1992 • Malignitede tanı oranı %80-95 • Yanlış negatif %7-10 • Yanlış pozitif %1-2 • Pnömotoraks % 5-50 • % 4-10 tüp gerektirecek derecede
TTİA pulmoner iğsi hücreli ve mezenkimal lezyonlarda • Hummel P, New York University, Cancer, 2001. • 779 vaka (5 yıl), 61 vaka bu grupta. • 33 vaka reaktif % 54, (31 granülom, 1 org. Pnömoni, 1 inflamatuar psödotümör) • 5 vaka benign % 0.8, (2 hamartom, 2 soliter fibröz tm, 1 schwannoma) • 23 vaka malign tümör %38 ( 8 primer akc ca, 1 iğsi hücreli karsinoid, 1 leiomyosarkom, 1sinovyal sarkom) • 15 vaka sekonder tm (9 melanom, 2 leiomyosarkom, 1 MFH, 1 meningeom, 1 sarkomatoid RCC, 1 uterin malign müllerian tm) • Sonuç % 85 spesifik tanı, yanlış pozitif yok, 1 yanlış negatif, sıkı korelasyon, ihk.
İİA – Hematolojik maligniteli hastalarda fokal lezyonlar • Wong PW, Memorial Sloan Kettering, Chest 2002 • 67 vaka, hematolojik malignite, KI transplantasyonu, lokalize (nodül, kavite, fokal infiltrasyon) parankimal lezyon • İnflamatuar değişiklikler % 72 • Kanser % 90, • Lenfoma % 68, • İnfeksiyon % 67 • Komplikasyon oranı % 25, %20 pnömotoraks, tüp %4, % 8 kanama. • Sonuç: Bronkoskopiye göre daha etkin
İİA ve TBC • Das, Tuber lung disease, India, 1995 • 6 yılda, 202 İAB, 38 (%20) Tbc • Morfoloji+bakteriyoloji
İİA- KOR biyopsi • Gong Y,Moran, CA;MD Anderson; Ulster Med J, 2006. • 350 hasta, 362 İA, 188 malign,161 benign, 13 diğer • İAB+ kor % 95.2 • Sonuç: Sitoloji uyumsuz ise ve benign- nonepitelyal lezyonlarda kullanılabilir.
İİA-Kor biyopsi • Kim HK, Korea, Acta Cytol, 2002 • 296 hasta, benign lezyonlarda spesifik tanı oranı yüksek
TTİA/ kor biyopsi benign gerçekten benign mi? • Savage C,; University of Texas, J Vasc Interv Radiol, 2004 • 3 kategori • a) Benign spesifik, • b) Benign nonspesifik, • c) Nondiagnostik • 836 hasta, 95 benign vaka, 5 yıl izlenmiş, 21 gerçek negatif, • 53 benign nonspesifik (%13) malign • 21 nondiagnostik (% 29) malign • Sonuç benign demek için materyal yeterli olmalı
TTİA ve kor biyopsi • Vergier B, Ann Pathol, 1999 • 267 vaka, sitoloji-histoloji korelasyon • İİA Sensitivite %91, spesifisite % 90 • İİA % 6 pnömotoraks • Koaksial kor biyopsi+ imprint, sensitivite % 95.3, spesifisite % 98 • Sitolojide sensitivite %95.3, biyopside%92.9 ancak tip tayini sitolojide %98, biyopside %100 • Sonuç: Radyolog ve patoloğun deneyimine bağlı
Akc hastalıklarında TTİAHacıhanefioğlu, Yılmazbayhan 1992 • 907 hasta, 1080 İİA (10 yıl) • 405 yetersiz • Malign %77.6, Atipik %16.6, tümör dışı %5.8 • 183 histopatolojik izlemi olan vakada • Yetersiz 38 vaka • 20 vaka tm • 18 vaka gerçek negatif • Yanlış pozitif 5 vaka ( 2 pnömoni, 2 Tbc, 1 kist) • Tanı oranı %79.5
Mediastinal kitlelerde İİAGüllüoğlu, Yılmazbayhan 2006 • 66 hasta, 10 yıllık dönem. • 6 vaka yetersiz • Primer tm 22 hasta • Sekonder tm 18 hasta • Non-neoplastik 20 hasta • Tanı oranı (C.I. % 95) • Primer % 93.3 • Sekonder %100 • Non-neoplastik % 93
Transbronşiyal İİA • Fraire, Texas,Acta Cytol 1991 • 184 İİA, konvansiyonel ( balgam, fırça, yıkama) ve histoloji (biyopsi, otopsi) karşılaştırması • Pozitif prediktif değer • Balgam %100, • Fırçalama % 94.1, • Yıkama % 93.0, • İAB % 98.6 • Sonuç: Basit, hızlı, etkin.
Bronkoskopi ile Transtrakeal ve transbronşiyal İA • Xie HB, Loyola University, Diagn Cytopathology, 2002 • 111 girişim, 97 hasta, 5 yıl • 50 malign, 7 kuşkulu, 1 atipik, 51 negatif, 2 yetersiz. • Neoplazi sensitivitesi % 67 • 1. giriş %58; 2. % 12; 3.%10; 4.%6;5.%8; %2 • 11 girişime kadar • Sonuç: Spesifik (%100), sensitifliği düşük, mekanik zorluğu,tümöre ulaşma zorluğu, hücre alma zorluğu var
Minimal invazif akc kanseri evrelemesi • Wallace MB, Mayo Clinic, JAMA, 2008 • 3 metod karşılaştırılmış • Transbronşiyal İA (TBNA), endobronşiyal ultrason eşliğinde İA (EBUS-FNA), transösofageal ultrason eşliğinde İA (EUS-FNA) • 138 hasta, 2 yıl, 42 vaka, %30 malign • Sensitivite EBUS-FNA %69, TBNA %36 • EBUS+EUS %93, negatif perdiktif değer %97 • Sonuç: EBUS+EUS başarılı minimal invazif teknik.
Periferik akc lezyonlarında endobronşiyal us eşliğinde İİA nın yeri • Fielding DI, Brisbane, Intern Med J, 2007 • EBUS ile 140 vaka, ortalama 29 mm, • Diagnostik sensitivite %66, visseral plevra ile ilişki yoksa %74, varsa %35. • Pnömotoraks %0-1 • CT ile 121 vaka, ortalama 37 mm, • Diagnostik sensitivite %64 • Pnömotoraks %6-28 • Sonuç: Lokalizasyon özellikle de plevra ile ilişkili oluş seçimde önemli
Endoskopik US-İİA ile mediastinal lenf nodları- klinik impakt ve yanlış negatiflik • Hernandez LV, University of Florida, 2004 • 60 İA, 2yıl • 20 hasta-%34 bilinen malignite, bronkoskopi negatif ise İA, %38 pozitif • Diagnostik etkinlik %84 • Yanlış negatif % 20 • 7 yanlış negatif vakanın 2 vaka ampirik kemoradyasyon almış, 4 vaka palyatif tedavi • Sonuç: Bronkoskopi negatif ise öneriyor, etkin bir yöntem
Endoskopik US eşliğinde İİA ve sarkoidoz • Mishra G, South Carolina University, Endoscopy, 1999 • EUS-FNA mediastinal LAP • 108 hasta- 3 yıl, 7 vaka • Michael H, New York, Gastrointest Endosc., 2008 • 21 sarkoidozlu hasta, mediastinal ve abdominal LAP, tanı oranı %86
Mediastinal lezyonlarda Us eşliğinde transbronşiyal ve transösofagal İA • Herth FJ, Hidelberg, Eur Repir J, 2006 • US eşliği ve patolojik değerlendirme • Vilmann P, Demmark, Endoscopy, 2005 • Transösofagal ve transbronşiyal ultrason eşliğinde iia tamamlayıcı olarak kullanılabilir. • Skov BG, Denmark, Cancer 2007 • 102 vaka, 2 kez, 4 patolog,yeterlik ve 1-5 kategori • İlk turda tanı kappa, 0,52-0,89; eğitimi izleyerek 0,52-0,55 oranı 0,65-0,71 e çıkmış. • Sonuç: Patoloğun deneyimi çok önemli
KHDK da subkarinal LAP İAB fiyat etkinliği • Harewood GC, Mayo Clin Proc, 2002 • KHDK hastalarda kısa aksı 1 cm den büyük subkarinal ln İA • Ultrason eşliğinde İA 11,490 dolar • Mediastinoskopi 13,658 • TBİA 11,963 • PET 12,887