JAK BEZPIECZNIE KORZYSTAĆ Z INTERNETU?

1. JAK BEZPIECZNIE KORZYSTAĆ Z INTERNETU? PREZENTACJA KLASY 2B R.SZK. 2011/2012

2. Historia powstania Internetu. • Historia Internetu w Polsce. • Usługi Internetu. • Zalety Internetu. • Netykieta. • Zagrożenia, jakie niesie ze sobą Internet dla człowieka. • Zagrożenia internetowe dla sprzętu komputerowego. • Dzień Bezpiecznego Internetu.

3. HISTORIA POWSTANIA INTERNETU

4. INTERNET Internet jest to ogólnoświatowa sieć komputerowa, określana również jako sieć sieci. W sensie logicznym, Internet to przestrzeń adresowa zrealizowana przy wykorzystaniu protokołu komunikacyjnego IP, działająca w oparciu o specjalistyczny sprzęt sieciowy oraz istniejącą już infrastrukturę telekomunikacyjną.

5. Początek Internetu to 29 września 1969 roku, kiedy to w Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles (UCLA), a później w trzech następnych uniwersytetach zainstalowano w ramach eksperymentu finansowanego przez ARPA (AdvancedResearch Project Agency), zajmującą się koordynowaniem badań naukowych na potrzeby wojska, pierwsze węzły sieci ARPANET – bezpośredniego przodka dzisiejszego Internetu.

6. Sieć ARPANET stosowała pierwotnie kilka różnych sposobów identyfikowania komputerów i dopiero prace Jona Postela, na początku lat osiemdziesiątych XX w. doprowadziły do ich unifikacji. Jon Postel stworzył też w latach 1982-1983 drugi podstawowy filar Internetu: system DNS, który wiąże numery IP komputerów z hierarchicznie budowanymi nazwami domen internetowych.

7. Internet opiera się na dwóch protokołach: TCP/IP TransmissionControlProtocol i Internet Protocol. TCP to protokół kontroli transmisji, według którego dane przesyłane w Internecie rozbijane są u nadawcy na tzw. pakiety i z powrotem składane w jedną całość u odbiorcy. IP to protokół definiujący sposób adresowania. Dowolne dwa komputery używające TCP/IP mogą być połączone ze sobą. Jeżeli w części sieci wystąpi usterka, informacja ominie ten fragment i inną drogą trafi do celu. Protokół TCP jest formalnie niezależny od IP – to znaczy można go stosować z innym niż IP systemem identyfikacji komputerów. Wszystkie istniejące wcześniej sieci zarządzane były przez jeden główny komputer, którego awaria pozbawiała możliwości pracy całą sieć.

8. KRÓTKIE KALENDARIUM1988 Powstaje system internetowych rozmów IRC (Internet Relay Chat).

9. 13 MARCA 1989 TimBerners-Lee oraz Robert Cailliau złożyli projekt stworzenia sieci dokumentów hipertekstowych, o nazwie WorldWide Web. GRUDZIEŃ 1990 roku TimBerners-Lee stworzył podstawy HTML i pierwszą stronę internetową.

10. 1991 • powstaje NASK: Naukowa i Akademicka Sieć Komputerów • powstaje protokół Gopher: protokół klient-serwer • w USA powstaje pierwszy serwer poza Europą zwany SLAC (Stanford LinearAccelerator Center) • zniesiono zakaz używania Internetu do celów komercyjnych • powstają kolejne serwery w Europie

11. 1992 • do listopada na świecie powstaje 26 serwerów • przekroczona zostaje liczba 1 000 000 komputerów w Internecie 1993 • powstaje pierwsza przeglądarka WWW umożliwiająca oglądanie graficznych stron – Mosaic (dostępna dla PC i Apple Macintosh) • na świecie istnieje ponad 200 serwerów • powstaje Tucows – jedna z większych składnic oprogramowania shareware, freeware i demo

12. 1994 • powstaje portal Yahoo! • 13 października – premiera przeglądarki NetscapeNavigator • powstaje przeglądarka Opera 1995 • 23 sierpnia 1995 prezentacja nowej przeglądarki internetowej na bazie kodu Mosaica – Internet Explorer • 3 września powstał eBay • rusza wyszukiwarka stron AltaVista

13. 1996 • premiera CSS (Kaskadowe Arkusze Stylów) • powstaje pierwszy komunikator internetowy – ICQ. Początki komunikatorów internetowych sięgają lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku. Jednym z pierwszych programów do komunikowania się był talk. Treść wiadomości była widoczna dla drugiej osoby w trakcie pisania. Było to coś pomiędzy kanałem IRC a programem talk.

14. 1997 • oficjalna premiera PHP (obiektowy, skryptowy język oprogramowania) • powstaje JavaScript • zostaje zarejestrowana domena Google.com • powstaje pierwsza gra MMO – z wykorzystaniem internetu – Ultima Online • Nokia 9000i Communicator – pierwsze mobilne urządzenie z internetem

15. 1998 • powstaje spółka Google Technology Inc. (obecnie Google Inc.) • powstaje portal Internet Archive przechowujący archiwalne wersje stron internetowych 2000 • premiera XHTML (ang. ExtensibleHyperTextMarkupLanguage, rozszerzalny język znaczników hipertekstowych) • powstaje kanał RSS • 11 lipca – indeks Google przekroczył 1 miliard elementów 2004 • powstaje pierwszy międzynarodowy program do prowadzenia rozmów głosowych Skype • 4 lutego – powstaje serwis Facebook • 17 lutego – indeks Google przekroczył 6 miliardów elementów • 9 listopada – powstaje przeglądarka MozillaFirefox 2005 • luty – powstaje serwis YouTube

16. KRÓTKO MÓWIĄC: Następne lata to rozwój kolejnych możliwości Internetu. Dzisiejsi użytkownicy Internetu to wielomiliardowa społeczność, która ciągle się powiększa. Obecnie istnieje już możliwość dostępu do Internetu z dowolnego miejsca – WAP, mobilny Internet funkcjonuje dzięki urządzeniom typu PDA i MDA. W życiu codziennym coraz częściej informacje drukowane odsyłają odbiorcę do informacji publikowanych w Internecie, bo te stają się popularniejsze. Internet stał się nieodłącznym elementem naszego życia. A płynące z niego korzyści najłatwiej można opisać na podstawie wybranych dostępnych w nim usług.

17. HISTORIA INTERNETU W POLSCE

18. Początki Internetu na świecie sięgają połowy lat sześćdziesiątych XX w., do Polski dotarł w latach osiemdziesiątych a dokładnie w 1987 roku, za pośrednictwem sieci FidoNet. Jednakże dostęp do międzynarodowych sieci komputerowych był zarezerwowany w zasadzie wyłącznie dla środowisk akademickich. Sytuacja ta uległa zmianie dopiero w latach 90.

19. Tak to się zaczęło w Polsce 1987 r.-Jacek Szelożyński łączy się z FidoNetem czyli amatorską siecią komputerową . 1990 r.-COCOM znosi ograniczenia na sprzedaż technologii komputerowej w Polsce, Polska zostaje członkiem sieci EARN. 26 września 1990 r. - uruchomienie łącza. Miało ono następujące parametry techniczne: łącze analogowe, 9600 bit/sek., dwutorowe (duplex), jakość połączenia: M.1020 (Szybkość transmisji 9600 b/sek była w tamtym czasie standardem w Europie). Miesięczna opłata za to łącze wynosiła 13.452.400 złotych (starych). 17 sierpnia 1991r. uznawany jest za początek Internetu w Polsce. Pomimo to, przez kilka lat dostęp do Sieci ograniczony był przez wysokie ceny, spowodowane monopolem NASK-u. 20 listopada 1990 r. - około południa (pomiędzy 10.57 a 13.25) został wysłany pierwszy e-mail do Polski.

20. 1992r. - pierwszy komercyjny dostawca Internetu - ATM S.A. 1993r. sierpień - pierwszy polski serwer WWW - www.fuw.edu.pl 1994r. czerwiec - powstaje Maloka BBS - pierwszy BBS oferujący komercyjny dostęp do Internetu 1995r. – 18 maja - Powstaje Polska Społeczność Internetu, organizacja, której celem jest propagowanie rozwoju polskiego Internetu; działała do 1997 roku. 1996 r. –TP.SA udostępnia numer 0-20 21 22 pozwalający na połączenie się z Internetem przez modem telefoniczny

21. Rewolucyjne zmiany Około 2000 roku pojawiła się usługa WAP w telefonach komórkowych, będąca namiastką www i mobilnego Internetu. Można już było wysłać e-maila na telefon, ale bez załączników graficznych. Szybko udostępniono w telefonach takie usługi jak np. chat czy lokalizacja użytkowników sieci oraz usług. W latach 2004-2005 dzięki technologii EDGE/GPRS pojawiła się możliwość transmisji danych i na rynku pojawiły się pierwsze modemy z dostępem do mobilnego internetu. Modernizacja sieci telefonii komórkowej do standardu UMTS spowodowała wzrost przepustowości łącz i szybkości transmisji. W roku 2006 Plus i Era uruchomiły komercyjnie Internet szerokopasmowy przez UMTS.

22. I Dekada XXI wieku Pojawienie się na rynku polskim taniego stałego dostępu do Sieci, wzrost ilości usług internetowych, powstanie portali społecznościowych przyniosły olbrzymi wzrost liczby użytkowników stacjonarnego Internetu w Polsce. W 2011 roku liczba internautów w Polsce wynosiła 16 milionów.

23. USŁUGI INTERNETOWE

24. Usługi internetowe Internet to niż tylko grupa komputerów połączonych ze sobą za pomocą linii telefonicznych, to możliwość komunikowania się z dowolnym komputerem w obrębie sieci - pozwalająca pokonać fizyczną barierę odległości. Niesie ze sobą potężne możliwości zdobywania informacji, kontaktów z innymi ludźmi, wymiany poglądów, przesyłania danych, zamawiana towarów konsumpcyjnych, dokonywania zakupu książek oraz innych publikacji jak również wykonywania wielu innych czynności bez potrzeby zbędnego marnowania czasu. Słowem jest to zbiór wielu elementów, z których każdy spełnia inne funkcje i które nazywa się usługami internetowymi.

25. Usługi internetowe • Poczta elektroniczna • FTP (przesyłanie plików) • Strony internetowe - WWW • Usenet • Dyskusje Internetowe • Listy dyskusyjne • IRC • Telnet • Komunikatory internetowe • VOIP Telefonia internetowa • Radio internetowe • Telewizja internetowa • Sklepy internertowe • Bankowość elektroniczna • Gry Online • P2P • Wideokonferencje • Telekonferencja • Aukcje Internetowe

26. POCZTA ELEKTRONICZNA To najstarsza z usług sieci Internetu. Polega ona na przesyłaniu informacji w postaci elektronicznej, miedzy nadawcą i odbiorcą, podobnie jak tradycyjna poczta. Lecz jest o wiele lepsza, gdyż błyskawicznie dociera bezpośrednio do adresata, a dodatkowo można dołączyć dane w postaci zdjęć, wideo lub dźwięku. Każdy z użytkowników sieci Internetu może sobie założyć konto e-mailowe na serwerze, otrzyma indywidualny adres. A za pomocą programu do obsługi poczty elektronicznej będzie mógł odbieraći wysyłać wiadomości.

27. PRZESYŁANIE PLIKÓW FILE TRANSFER PROTOCOL Daje nam możliwość pobierania i wysyłania danych z odległych serwerów sieci Internetu, na nasz dysk. Za pomocą tej usługi Internetu można pobrać bardzo rozbudowane o dużych rozmiarach programy (aplikacje), pliki.

28. WORLD WIDE WEB Pozwala na przeglądanie danych z dokumentów zawierających: tekst, grafikę, dźwięk lub nagrania wideo. wielka popularność tej usługi spowodowała, że jest mylnie uważana jako sieć Internetu. WWW pobiera informacje za pomocą łączy hipertekstowych, które łączą komputery. Lecz by otrzymać tak zdobytą informację, trzeba użyć przeglądarki internetowej. Do najpopularniejszych przeglądarek należą: MSIE (ang. Microsoft Internet Explorer), Firefox, Opera, Safari, Chrome, Mozilla.

29. USENET To globalna struktura tysięcy grup dyskusyjnych użytkowników Internetu zainteresowanych konkretnym tematem. Każdy użytkownik może wymienić się poglądami z innymi użytkownikami lub poprosić o pomoc w rozwiązaniu problemu. Użytkownicy wysyłają wiadomości do serwerów Usenetu, a te są przechowywane na serwerach. Osoby zainteresowane muszą je po prostu ściągnąć z serwera za pomocą odpowiedniego programu.

30. GRUPY DYSKUSYJNE Internetowy odpowiednik tablicy ogłoszeń, inaczej zwane „forami dyskusyjnymi”; e-mailowymi listami Dyskusyjnymi. Grupy te funkcjonują w hierarchii Usenetu , są też dostępne przez strony WWW. Znamy również intranetowe grupy dyskusyjne , które są dostępne tylko w ramach sieci lokalnej danej instytucji lub firmy. Dokładny opis jak zapisać się do grupy dyskusyjnej można znaleźć pod adresem: http://www.projekt.gammanet.pl/book/naukom/strony/1/i/207.html LISTY DYSKUSYJNE Usługa ta umożliwia wysyłanie poczty elektronicznej do grupy osób zainteresowanych danym zagadnieniem. Nadawca nie wie, kto przeczyta jego list. Informacja przesłana do serwera grupy dyskusyjnej staje się ogólnie dostępna. Przykładowy adres listy dyskusyjnej: pl.rec.turystyka.tramping.

31. IRC Internet Relay Chat; Internetowe rozmowy on-line; internetowe pogaduszki - jedna ze starszych usług sieciowych umożliwiająca rozmowę na tematycznych lub towarzyskich kanałach komunikacyjnych, jak również prywatną z inną podłączoną aktualnie osobą. Uczestnicy nie używają zwykle w IRC swoich prawdziwych imion i nazwisk, lecz posługują się krótkimi pseudonimami (nickami). To prawie tak samo jak poczta elektroniczna i grupy dyskusyjne, ale odbywa się w czasie rzeczywistym. Usługa ta umożliwia rozmowę na bieżąco nawet z kilkoma użytkownikami Internetu jednocześnie.

32. TELNET Protokół służący do zdalnej pracy na innych komputerach w sieci. Umożliwia łączenie się i wydawanie poleceń prawie tak samo jak w przypadku bezpośredniego dostępu do klawiatury połączonej z maszyną. Pracuje jedynie w trybie tekstowym i wymaga znajomości systemu UNIX.

33. KOMUNIKATOR INTERNETOWY (ang. Instant Messenger) np. Gadu-Gadu, ICQ, Jabber, Skype – to program komputerowy pozwalający na przesyłanie natychmiastowych komunikatów pomiędzy dwoma lub więcej komputerami, poprzez sieć komputerową. Od poczty elektronicznej różni się tym, że oprócz samej wiadomości, przesyłane są także informacje o obecności użytkowników, co zwiększa znacznie szansę na prowadzenie bezpośredniej konwersacji. Często mają wbudowane dodatkowe opcje, na przykład możliwość przesyłania plików i prowadzenia rozmów głosowych.

34. VOIPTELEFONIA INTERNETOWA Jest to technologia cyfrowa umożliwiająca przesyłanie dźwięków mowy za pomocą łączy internetowych lub dedykowanych sieci wykorzystujących protokół IP, popularnie nazywana "telefonią internetową". Dane przesyłane są przy użyciu protokołu IP, co pozwala wykluczyć niepotrzebne "połączenie ciągłe" i np. wymianę informacji, gdy rozmówcy milczą.

35. radio internetowe Radio emitujące swoje audycje w sieci Internetu za pomocą przesyłania strumieniowego, zwykle w formacie MP3, OggVorbis, RealAudio, AAC+ lub Windows Media Audio. Z tej usługi Internetu korzystają tradycyjne stacje radiowe, które wykorzystują Internet jako dodatkowy kanał nadawczy jak i stacje amatorskie.

36. telewizja internetowa Jest to odmiana telewizji używająca za medium transmisji mechanizmów dostępnych w Internecie. Są to stacje telewizyjne działające wyłącznie w Internecie jak i tradycyjne stacje telewizyjne, prezentujące swe programy w sieci Internetu.

37. sklepy internetowe To bardzo dynamicznie rozwijająca się usługa w sieci Internetu ze względu na prostotę porównania cen, parametrów towaru i bardzo często niższe ceny niż w tradycyjnych sklepach. Można również zastosować porównywarkę cen, która znajdzie określony towar oraz sprawdzi jego cenę w wielu sklepach równocześnie.

38. BANKOWOŚĆ INTERNETOWA Jest to forma usług oferowanych przez banki, polegająca na umożliwieniu dostępu do rachunku za pomocą urządzenia elektronicznego: komputera, bankomatu, terminalu POS, telefonu (zwłaszcza telefonu komórkowego) i linii telekomunikacyjnych. Mogą to być usługi pasywne (sprawdzanie salda lub historii operacji na rachunku itp.) jak i aktywne (wykonywanie przelewów, zakładanie i likwidowanie lokat itp.). Usługi bankowości elektronicznej są także określane jako telebanking (bankowość zdalna).

39. GRY ON-LINE Rodzaj gier komputerowych, które wymagają dostępu do Internetu. Dzielą się na gry działające w przeglądarkach (najczęściej są wykonane we Flashu lub Javie jak również z wykorzystaniem PHP) oraz rozbudowane gry serwerowe (np. MMORPG). Większość czasu w Internecie spędzamy na grach. Wybór jest wielki. Każdy znajdzie coś dla siebie. Gry logiczne, strategiczne, karciane to tylko niektóre z dostępnych kategorii. W grach on-line możemy grać z drugą osobą w sieci i w czasie rzeczywistym porównać swe umiejętności w grach z innymi użytkownikami, jednym lub wieloma na raz.

40. P2P Służy do wymiany plików. Odbywa się ona pomiędzy komputerami użytkowników. Zadaniem serwera centralnego jest indeksowanie udostępnianych zasobów, rejestrowanie użytkowników, realizacja usług dodatkowych (np. czat). Popularnymi P2P są: eMule, Bearshare, LimeWire, DirectConnect. P2P (ang. Peer to Peer - równoprawny z równoprawnym) – oznacza techniki umożliwiające łączenie komputerów między sobą, zapewniające obydwu stronom równorzędne prawa (w przeciwieństwie do modelu Klient-serwer).

41. WIDEOKONFERENCJa To połączenie telekomunikacyjne, umożliwiające jednoczesne przekazywanie ruchomego i głosu między użytkownikami znajdującymi się w różnych miejscach. Opcjonalnie stosowane jest również przesyła danych. Osoby posiadające sprzęt umożliwiający wykorzystywanie wideokonferencji mogą między sobą rozmawiać i jednocześnie widzieć się nawzajem.

42. telekonferencja Tousługa, która daje możliwość prowadzenia konwersacji telefonicznej nawet przez kilkudziesięciu rozmówców w jednym czasie. Mają oni do dyspozycji kilka różnych narzędzi, takich jak: telefony analogowe, cyfrowe, komórkowe, jak i różnego rodzaju połączenia telekomunikacyjne, w tym: połączenia radiowe, wizyjne i poprzez sieci komputerowe.

43. AUKCJE INTERNETOWE To rodzaj aukcji przeprowadzanej za pośrednictwem Internetu. Punktem wyjścia jest zwykle cena wywoławcza, od której zaczyna się licytacja, czyli zgłaszanie przez potencjalnych nabywców coraz wyższej ceny za oferowany towar. Zakupu dokonuje podmiot, który w ramach licytacji zaproponuje najwyższą cenę.

44. To tylko niektóre zalety Internetu. Internet ułatwia nam życie, lecz musimy pamiętać, że choć Internet posiada wiele zalet, to tak jak wszystko nie jest idealny i ma także swoje wady.

45. Netykieta

46. Netykieta Zbiór zasad przyzwoitego zachowania w Internecie, swoista etykieta obowiązująca w sieci, swoista etykieta obowiązująca w sieci. Nikt jednak nie napisał kodeksu prawidłowego zachowania się w Internecie i najlepiej stosować jedną podstawową zasadę. Po prostu trzeba być kulturalnym, bo będąc kulturalnym użytkownikiem nie powinieneś nikomu zaszkodzić. Pamiętaj, że po drugiej stronie ekranu również siedzi człowiek, a ty nie masz prawa nikogo obrażać bez konsekwencji. Traktuj innych tak, jak chciałbyś żeby traktowali Ciebie. Zdarza się, że notoryczne łamanie zasad netykiety może się wiązać z różnymi przykrymi konsekwencjami, jak np.: zgłoszenie nadużycia do działu abuse i odcięcie "niegrzecznego" osobnika od określonej usługi internetowej przez jej administratora.

47. Przykłady zachowań sprzecznych z netykietą • Kłótnia internetowa - to seria wiadomości celowo wrogich lub obraźliwych wysyłanych na grupę, listę dyskusyjną czy forum dyskusyjne. Jest to jedno z największych pogwałceń netykiety. • Trollowanie - antyspołeczne zachowanie charakterystyczne dla forów dyskusyjnych i innych miejsc w Internecie, w których prowadzi się dyskusje. Osoby uprawiające trollowanie nazywane są trollami.

48. Zasady netykiety w poczcie elektronicznej • Najpierw pomyśl, potem wysyłaj! • NIE KRZYCZ! • Nadawaj ‘’temat’’ wiadomościom! • Nie licz, że twój odbiorca domyśli się o co i o kogo chodzi! • Ułatwiaj życie innym! • Nie spamuj! • Nie wysyłaj łańcuszków! • Ostrożnie z załącznikami! • Pisz jasno i przejrzyście! Nie nadużywaj skrótów! • Nie kalecz języka! • Nie staraj się zobaczyć tego, co ktoś przed Tobą zabezpieczył hasłem! • Nie bądź wścibski!

49. Zasady netykietyw grupach i listach dyskusyjnych • zakaz pisania wulgaryzmów • zakaz spamowania (m.in. wysyłania niechcianych linków do stron) • zakaz wysyłania tzw. "łańcuszków szczęścia" • nakaz zapoznania się z wykazem FAQ przed zadaniem pytania • stosowanie się do reguł pisania obowiązujących w danej grupie (sposób kodowania polskich liter, zasad cytowania, możliwości wysyłania (lub nie) wiadomości formatowanych w HTML-u, możliwości dołączania (lub nie) plików binarnych, co zwykle jest szczegółowo opisane w FAQ danej grupy • zakaz nadmiernego cross-postowania czyli wysyłania e-maili lub postów do kilku grup naraz • zakaz wysyłania listów (e-maili) do wielu osób naraz z jawnymi adresami poczty elektronicznej (stosujemy kopię ukrytą) • zakaz pisania nie na temat (OT – OffTopic) • zakaz pisania kilka razy z rzędu (szczególnie restrykcyjnie używany na forach posiadających funkcję edycji postu) • zakaz odpowiadania nad cytowanym fragmentem (topposting) • zakaz pisania wiadomości wielkimi literami

50. Zasady netykietyna forach dyskusyjnych, stronach www, czatach • zakaz floodowania • nakaz zapoznania się z FAQ danego kanału/forum/czatu i przestrzeganie zawartych tam zasad szczegółowych • zakaz nagabywania osób, które sobie tego nie życzą • zasady dotyczące znaków diakrytycznych – użytkownicy niektórych kanałów IRC nie życzą sobie używania polskich liter, natomiast na forach internetowych pisanie bez polskich znaków diakrytycznych bywa źle widziane; sprawy te regulowane są czasem przez lokalną netykietę lub FAQ, jak np. dla www.pl.irc) • zasady korzystania z różnych języków na kanałach wielonarodowościowych • zakaz ciągłego pisania wielkimi literami • zakaz pisania naprzemiennie wielkich i małych liter (tzw. nowomowa internetowa, poke-pismo) • nakaz używania emotikon z rozwagą (mają być dodatkiem do tekstu, a nie główną treścią) • w dyskusjach, zwłaszcza w Usenecie i na forach internetowych zwracamy się po nicku lub imieniu jeśli rozmówca wyraża na to zgodę. Nigdy samym nazwiskiem. Nie należy się obrażać, jeśli ktoś zwraca się do nas "per ty", a nie w formie grzecznościowej, i nie należy się obawiać używania takiej bezpośredniej formy.