190 likes | 379 Views
Wszechświat. Obiekty we Wszechświecie. Wszechświat. Całą otaczającą nas ogromną przestrzeń, którą wypełniają energia i materia w postaci różnych ciał niebieskich nazywamy Wszechświatem .
E N D
Wszechświat Obiekty we Wszechświecie
Wszechświat • Całą otaczającą nas ogromną przestrzeń, którą wypełniają energia i materia w postaci różnych ciał niebieskich nazywamy Wszechświatem. • Ciała niebieskie to wszystkie naturalne i sztuczne obiekty, znajdujące się poza Ziemią. Z powierzchni Ziemi obserwujemy je na kulistej powierzchni zwanej sferą niebieską.
Przykłady ciał niebieskich • Słońce • Księżyc • Planety • Gwiazdy • Komety • Planetoidy
Sfera niebieska • Kulista powierzchnia na której obserwujemy ciała niebieskie. • Zdjęcie okolic północnego bieguna nieba, wykonane nieruchomym aparatem, ujawnia obrót sfery niebieskiej - gwiazdy zakreślają okręgi wokół Gwiazdy Polarnej. Fot. Janusz Wiland.
Odległości we Wszechświecie • Jednostka astronomiczna, j. a.- odpowiada średniej odległości Ziemi od Słońca i wynosi około 150 mln km. • Rok świetlny- odległość jaką światło poruszające się z szybkością 300 000 km/ s przebędzie w ciągu jednego roku.
Gwiazdy • Gwiazdy to rozżarzone kule gazowe. Temperatura w ich wnętrzu sięga milionów stopni, a na ich powierzchni od kilku do kilkudziesięciu tysięcy. • Świecą dzięki procesom termojądrowym zachodzącym w ich wnętrzu. • Najbliższą nam gwiazdą jest Słońce. • Druga po Słońcu, najbliższa nam gwiazda o nazwie Proxima Centauri znajduje się od Ziemi w odległości ok. 4,2 lat świetlnych.
Galaktyki • Siły grawitacyjne powodują, że gwiazdy tworzą skupiska (układy) złożone nawet z miliardów gwiazd, zwanych galaktykami. • Nasze Słońce jest jedną z ponad 100 miliardów gwiazd, tworzących układ zwany Galaktyką, obserwujemy ją jako białą wstęgę zwaną Drogą Mleczną.
Droga Mleczna • Widok z góry • Widok z boku- średnica 100 000 lat świetlnych, a grubość ok. 10 000. • Odległość Słońca od centrum Galaktyki wynosi 30 000 lat świetlnych.
Planety • Planety to dość duże ciała niebieskie obiegające Słońce lub inne gwiazdy. Nie emitują własnego światła i są widoczne dzięki oświetleniu przez gwiazdę, wokół której krążą. • Często planetom towarzyszą mniejsze od nich ciała niebieskie, nazywane księżycami, są to naturalne satelity danej planety.
Planetoidy • Planetoidy to ciała niebieskie mniejsze od planet, poruszające się po orbitach eliptycznych wokół Słońca. • Orbity planetoid przebiegają w pasie leżącym pomiędzy orbitami Marsa i Jowisza, a czas 1 okrążenia przez nie Słońca wynosi od 3 do 6 lat. Zbudowane są ze skał, a świecą odbitym od nich światłem słonecznym.
Komety • Komety to wielkie kule śniegowe, złożone z zamrożonego gazu i pyłu, które zbliżając się do Słońca zaczynają się ogrzewać przez co obserwujemy je na niebie jako jasno świecące kule z długimi warkoczami. • Warkocz komety rozciąga się zawsze w kierunku przeciwnym do Słońca.
Meteoroidy • Meteoroidy to ciała niebieskie poruszające się w przestrzeni pozaziemskiej o masach od kilku miligramów do wielu ton, poruszające się z szybkościami od 12 do 72 km/s. • Pochodzą głównie z dwóch źródeł: z rozpadu komet lub z rozpadu planetoid.
Meteory- spadające gwiazdy • Meteoroidy, które wpadają w atmosferę ziemską, dzięki tarciu rozgrzewają się i przechodzą ze stanu stałego w lotny, a ogrzane wzdłuż drogi ich przelotu powietrze świeci. Takie zjawisko świetlne, powstające w atmosferze ziemskiej, nazywa się meteorem.
Meteoryty • Nieliczne z dużych meteoroidów nie wyparowują całkowicie i wtedy ich resztki spadają na Ziemię. Bryły takiej materii to meteoryty. • Jeden z największych fragmentów meteorytu Morasko. Okaz znaleziony w roku 1914r.
Meteoryty w Polsce • Na terenie Polski znajdują się obecnie dwa miejsca, które mogły w przeszłości doświadczyć upadku meteorytu. Są to niecki na płd. od Fromborka i zagłębienia w okolicy Moraska (k/Poznania). W okolicy Moraska odnaleziono w sumie ponad 300 kg meteorytów, a przeprowadzone badania potwierdziły występowanie wielu cech typowych dla kraterów meteorytowych. • Kratery Meteorytowe Morasko są unikatowym obiektem w kraju, oraz jednym z ok. 150 podobnych miejsc odnalezionych na Ziemi.
Czy zdajesz sobie sprawę z rozmiarów Wszechświata? • Nasze Słońce- nasze centrum świata jest jedną z ponad 100 miliardów gwiazd w naszej Galaktyce i nie leży nawet w jej centrum, a gdzieś w okolicach końca ogona Drogi Mlecznej. • Podobnych galaktyk we Wszechświecie jest ponad miliard.
Źródła: • www.astronomia.pl • www.wszechswiat.astrowww.pl • www.wiw.pl • www.republika.pl/morasko2 • www.universe.int.pl