REHBERLİK DERSİ

1. REHBERLİK DERSİ Öğr.Gör. Dr. DİĞDEM MÜGE SİYEZ

2. DERSİN İÇERİĞİ

3. Geleneksel Eğitim Anlayışı Öğretim ve Yönetim Çağdaş Eğitim Anlayışı Öğretim Yönetim Öğrenci Kişilik Hizmetleri Rehberlik ve Eğitim Arasındaki İLişki

5. rehberlik • Bireyin en verimli şekilde gelişmesini ve doyum verici uyumlar sağlamasında gerekli olan tercihlerini, yorumları planları yapmasına ve kararları vermesine yarayacak bilgi ve becerileri kazanması ve bu tercih ve kararları yürütmesi için bireye yapılan sistemli ve profesyonel bir yardımdır (Tan, 1992). • Bireye kendini anlaması, çevredeki olanakları tanıması, ve doğru kararlar vererek özünü gerçekleştirebilmesi için yapılan sistematik ve profesyonel yardım sürecidir (Kuzgun, 1992) • Kendini anlaması, problemlerini çözmesi gerçekçi kararlar alması kapasitesini geliştirmesi çevresine dengeli ve sağlıklı bir uyum yapması ve böylece kendini gerçekleştirmesi için uzaman kişilerce yapılan psikolojik yardımlardır (Koğlu, 1994)

6. REHBERLİK TANIMINDAKİ ORTAK ÖĞELER • Reh. Hiz. Öğrencinin gelişmesini ve uyumunu sağlamaya yöneliktir. • Bu yardım sistemli olarak ve profesyonel düzeyde sunulmalıdır • Rehberlik bir süreçtir. Çeşitli aşamaları içerir ve süreklilik gösterir.

7. REHBERLİĞİN AMACI • Rehberliğin en temel amacı bireyin kendini gerçekleştirmesine yardımcı olmaktır. • Bu amaca ulaşabilmek için ise; • Bireyin kendini tanımasına (ben kimim? Özelliklerim nelerdir? Güçlü ve zayıf yanlarım? İlgi ve eğilimlerim? İhtiyaç ve problemlerim neler) • Kendini anlaması ve kabul etmesi • Bulunduğu çevreyi ve ortamı tanıma • Ben ne yapabilirim? Ne yapmalıyım? • KENDİNİ GERÇEKLEŞTİRME

8. Kendini Gerçekleştirme süreci (Maslow’un Gereksinimler Hiyerarşisi)

9. A- Sosyo-Kültürel ve ekonomik etmenler 1. Hızlık değişmeler sonucu topluma uyumun güçleşmesi Bilimde ve teknolojide gelişmeler, Kültürel alışverişin hızlanması İnançlar ve değerlerindeki değişmeler, Nüfüs artışı ve göç Kuşaklararası çatışmalar, Suç işleme oranının artması Ruhsal boz., hastalıklarının artması 2. Aile yapısının değişmesi Çekirdek aileye geçiş, çocuk eğitiminde ailenin rolünü etkileyen çevresel etmenlerin artması, Ailenin fonksiyonlarından bazılarının okula kayması, Kadının çalışma hayatına katılması 3. Toplumun nitelikli insangücüne ihtiyacının Artması Bu ihtiyacın kabul edilmesi, iş hayatındaki değişmeler, meslekelrin çeşitlenmesi B- Felsefi ve Psikolojik Etkenler 1- Toplumda demokratik fikir ve düşüncenin gelişmesi; bireye verilen değerin artması, şeçme özgürlüğünün verilmesi, ilerici eğitim anlayışının benimsenmesi 2- Demokrasinin eğitime etkisi; Eşit eğitim hakkı ve toplu öğretime geçiş, öğrenci merkezli eğitim anlayışının gelişmesi, 3- Psikoloji ve psikometrideki gelişmeler; bireyin kişilik özelliklerinin ölçülmesi ve tanınması, bireysel farklılıkların eğitimde dikkate alınması, Eğitimde bireyin duygularına verilen önemin artması Rehberliğin ortaya çıkmasını sağlayan nedenler

10. ABD’de 1908 ABD’de frank parson tarafından iş arayanlara yardım hizmeti verilmeye başlanması. İşe yerleşme isteği ile başvuran adayların niteliklerini yetenek ve ilgilerini saptayarak sahip oldukları özelliklere uygun bir işe yerleştirme hizmetini başlatmıştır. 1910 bu alanda çalışanların örgütlenmeye başlaması 1913 ABD’de rehberlik hizmetlerinin eğitim sistemine alınması Türkiye’de 1950’Lİ yıllarda türk-amerikan işbirliği kapsamında çalışmalar başlamıştır. 1954 de lisans programlarına ders olarak konması 1970’de okullarda rehberlik uygulamalarının başlaması 1983 yılında MEB bünyesinde ÖZel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Daire Başkanlığı Kuruldu. Rehberliğin Tarihsel Gelişimi

11. REHBERLİK İLE İLİŞKİLİ ALANLAR • Psikoloji • Sosyoloji • Ekonomi • Antropoloji

12. Rehberliğin İlkeleri • Birey şeçme özgürlüğüne sahiptir. • İnsan saygıya değer bir varlıktır • Gönüllülük esasına dayanır. • Öğrenciyi merkez alan bir eğitim sistemi öngörür. • İşbirliği esastır • Öğrenciyi her yönü ile tanımak gerekir. • Gizlilik esastır • Tüm öğrencilere yönelik bir hizmettir. • Okulun amaç ve ihtiyaçları belirleyicidir. • Rehberlik hizmetleri, planlı programlı, örgütlenmiş ve profesyonel düzeyde sunulur.

13. Öğretim Gruplara akademik alanla ilgili bilgi ve beceri kazandırma Ölçme değerlendirme vardır Disiplin vardır Bireyin dış dünyasına yönelik Toplumsal değerler Zorunluluk Gizlilik yoktur Öğretmenler tarafından tek başına sınıfta yapılabilir Rehberlik Bireylerin sosyal ve duygusal gelişimlerine destek olma, ayrıca gruplara yönelik çalışma Bireyin kendini anlaması ve değerlendirmesi vardır. Öz disiplin Bireyin iç dünyasına yönelik Yargılama yerine algılama esastır Gönüllülük Gizlilik vardır İşbirliği gerekir REHBERLİK ile ÖĞRETİM ARASINDAKİ FARKLAR

14. Rehberlik Hizmetleri • Psikolojik Danışma • Oryantasyon • Bireyi Tanıma • Bilgi toplama ve yayma • Yöneltme ve yerleştrme • İzleme ve değerlendirme • Konsültasyon • Araştrıma geliştirme

15. Rehberliğin Başlıca Türleri • Hizmet Alanlarına Göre • Öğretim Basamaklarına Göre • Birey sayısına göre • Temel işlevlerine göre • Problem Alanlarına Göre

16. Hizmet Alanlarına Göre

17. Öğretim Basamaklarına Göre

18. Birey Sayısına Göre • Bireysel Psikolojik Danışma /Rehberlik • Grupla Psikolojik Danışma / Rehberlik

19. Temel İşlevlerine Göre

20. Problem Alanlarına Göre • Eğitsel Rehberlik • Kişisel Rehberlik • Mesleki Rehberlik