Studenten naar het Zuiden

1. Studenten naar het Zuiden GEZONDHEID

2. ENKELE CIJFERS…*

3. Gezondheid - overzicht • Grootste risico’s • Vaccinaties • Malaria • HIV / Hepatitis C • Medisch reisadvies • Reisapotheek • Reizigersdiarree • Preventie • Ziekte • Terug thuis

4. GROOTSTE RISICO‘S • diarree (virus of bacterie door besmet voedsel en drinkwater of door vuile handen) • insectenbeten • malaria (overgebracht door muggen tussen valavond en dageraad) • ongevallen (cfr. thuis) • wondinfecties (niet goed verzorgde wonde) • sexueel overdraagbare aandoeningen (door onveilig seksueel contact of besmet bloed)

5. VACCINATIES Wat?Bescherming tegen besmettelijke ziektendoor toediening van een verzwakte microbe.Je afweersysteem maakt antistoffen aan dieje tegen die infectie beschermen. Aandachtspunten?Aantal verplichte en aan te raden vaccinsTijdig een afspraak makenNiet tijdens blok- en/of examenperiodeTerugbetaling ziekenfonds controleren Waar?Antwerpen ITG, Brugge AZ, Gent UZ, Ieper Jan Yperman, Leuven UZ, Hasselt Virga Jesse, Brussel St. Pieter, Erasmus, AZ VUB, St. Luc

6. VACCINATIES • In België aantal basisvaccinaties aanbevolen. In orde brengen voor vertrek: • tetanus, difterie : herhaling om de 10 jaar • kinkhoest : één herhaling op volwassen leeftijd • polio : herhalingsvaccin vóór verblijf in risicogebied • hepatitis B : levenslange bescherming na drie prikken • soms combinatievaccin hepatitis A én B : controleren! • Gele koorts • tropisch Zuid-Amerika en Afrika • Inspuiting in de arm minstens 10 dagen vóór vertrek • 10 jaar beschermd • enkel in officieel vaccinatiecentrum • “gele vaccinatieboekje” verplicht in sommige streken

7. VACCINATIES • Cholera • ziekte van arme mensen in zeer slechte hygiënische omstandigheden • risico voor “hygiënische” reiziger bijna volledig onbestaand, zelfs in een gebied met epidemie • enkele Afrikaanse landen eisen officieus vaccinatiebewijs • extra stempel in gele boekje “cholera-vaccinatie” niet aangewezen” • Rabiës of hondsdolheid • enkel aanbevolen indien je minstens 3 maanden in een gebied verblijft waar hondsdolheid voorkomt – vermijd contact met honden • 3 inspuitingen in een maand tijd, herhaling na een jaar • bij een beet steeds bijkomende vaccinatie nodig • Meningitis of hersenvliesontsteking • vooral sub-sahara Afrika • wie tussen eind december en eind juni afreist naar deze landen • 1 inspuiting minstens 10 dagen vóór vertrek

8. VACCINATIES • Hepatitis B (leverontsteking) • aangeraden voor wie langer dan 3 maanden verblijft in Azië,Latijns-Amerika en Afrika • 3 inspuitingen beschermen levenslang • nu basisvaccinatie voor kinderen in België • Hepatitis A of geelzucht (leverontsteking) • Azië, Oceanië, Afrika, Latijns-Amerika • 1 inspuiting twee weken vóór vertrek beschermt één jaar • 2de inspuiting na 6 à 12 maanden beschermt levenslang • Buiktyfus • Noord- en Noordwest-Afrika, India en Peru • risico voor gezonde, hygiënische reiziger eerder laag • 1 inspuiting minstens 14 dagen vóór vertrek • 3 jaar beschermd

9. MALARIA • Wat? Infectieziekte overgebracht door muggenbeettussen valavond en dageraad • Waar?Tropische en subtropische gebieden, minder in grote steden, behalve in Afrika en buitenwijken in Azië. Bij rivieren/water extra aandacht. • Symptomen? te kennen en te herkennen!!hoge koorts, koude rillingen, hoofdpijn, braken en diarree(kan eerst lijken op een gewone griep – wees alert)

10. MALARIA • Preventie te kennen • Muggenbeten vermijden • (behandeld) muskietennet • lichaambedekken • insmeren (20-50 % D.E.E.T.) • douchenvóórvalavond (zweettrektmuggenaan) • Medicatie (geenvaccinatie!) • Lariam (wekelijks) ofMalarone (dagelijks - duurder) • medicatiewordtindividueelbepaald en indiennodig (bijwerkingen) aangepast • !! Uitproberenvoorvertrek !! • voldoendepillenmeenemen • Aandachtbijhogekoorts !tijdensof na verblijf in malariagebied: mogelijkemalaria-infectieonderzoeken – tijdigherkendemalariaperfecttebehandelen

11. HIV EN HEPATITIS C • Wat?Seksueel overdraagbare aandoeningenGeen vaccinaties • Voorkomen is de boodschap !! • Geen one-night stands!! • Een condoom (in België aangekocht) is absoluut vereist maar biedt nooit 100% garantie • Geen drugsgebruik • Opgepast op stageplaatsen voor prikaccidenten (HIV en hepatititis C)

12. MEDISCH REISADVIES • Wanneer? Minstens 8 wekenvóórvertrekinlichtingeninwinnen. • Waarover? • gezondheidsrisico‘s? • vaccinatieschema? • preventiemaatregelen? • aangepastereisapotheek? • zelfbehandeling van bepaaldeaandoeningen? • Waar? • www.reisgeneeskunde.be • travelfoon 0900/10110 • erkendevaccinatiecentra • Niet vergeten ! • Plan eentandartsbezoekvóórvertrek

13. REISAPOTHEEK • typisch voorbeeld • medicatie die je thuis neemt (vb. anticonceptie) • malariapreventie: • muggenverdrijvend middel op basis van DEET • medicatie • medicatie bij reizigersdiarree: • ORS-zakjes (zoutoplossing om uitdroging te vermijden) • loperamide (transitremmer) • antibioticum (uitsluitend op voorschrift van de arts) • ontsmettingsmiddel + steriel verband en wondpleisters • paracetamol (pijn- en koortswerend middel) • anti-braakmiddel, middel tegen reisziekte • antiparasietenmiddel • jeukstillende zalf in geval van insectenbeten • zonnecrème + after-sun • thermometer • naalden en spuiten

14. REISAPOTHEEK • Wat neem je mee? • afhankelijk van je bestemming • advies in erkende vaccinatiecentra • Lokale apotheek? • betrouwbare basismedicatie soms beschikbaar (vb. hoofdpijn, keelpijn) • opgepast voor eventuele neppillen, vnl. malariapreventie • Wat doe ik zelf? • enkel kleine klachten zelf behandelen met reisapotheek(max. 2-3 dagen)

15. REIZIGERSDIARREE • Preventie • na toiletgebruik en vóórheteten (koken) handenwassenmetzeep (ofdesinfecterenddoekje) • oppassenmetrauweofonvoldoendegekooktegroente, vlees, vis • oplettenvoorzuivelprodukten, artisanaleijsjes • vermijdputwater, kraantjeswater, ijsblokjesofijskoudedranken • welontsmetwater (koken, chloortabletten) • welflessenwater (indienongeopend), voorkeurgashoudendedrank • beterkoffieoftheeaanvaarden • warme maaltijdenmoetenheetzijn • boilit, cookit, peelitorforgetit! • Behandeling • geneest meestal spontaan na enkele dagen • let op voor te veel vochtverlies – veel drinken ! • medicatie enkel overwogen gebruiken

16. PREVENTIE OP REIS • Vliegtuigreis : pijn trommelvliezen, airco, bewegen, jetlag door uurverschil • elke wonde goed ontsmetten om infecties te voorkomen (hygiëne) • aandacht voor insectenbeten (hevige reactie, teken, …) • veilig gedrag om ongevallen te vermijden • ook veilig sexueel gedrag (condooms meenemen) • steriel materiaal bij medische ingreep • inspuitingen zoveel mogelijk vermijden • hoogteziekte door gebrek aan zuurstof • kleding aangepast aan cultuur en weer • hitte en zonnebrand / zonneslag vermijden • vermijd zwemmen/pootjebaden in stilstaand water (bacteriën) • meld chronische ziektes aan lokale contactpersonen

17. ZIEK OP REIS • kleine klachten • zelf behandelen met reisapotheek (max. 2-3 dagen) • ziekte / aanhoudende klachten / koorts • ALTIJD naar betrouwbare lokale arts / lokaal ziekenhuis (vooraf contactinformatie inwinnen!) • probeer niet eigen diagnose te stellen, ook niet indien je een verpleegkundige achtergrond hebt • bel EuroCross voor direct advies bij medische behandeling • bij hospitalisatie binnen 48 uur alarmcentrale EuroCross informeren: • contact met behandelende arts • tolk • administratieve formaliteiten • stort voorschotten aan ziekenhuis • organiseert repatriëring, indien nodig • Bij ernstige ziekte en repatriëring altijd ambassade verwittigen

18. TERUG THUIS • Cyclus inentingen afwerken? • Cyclus malariamedicatie afwerken? • Na terugkeer symptomen tropische ziekte? In de maanden na de reis bij bepaalde symptomen (koorts, diarree, buikpijn, huidaandoeningen, jeuk) mogelijk verband met reis onderzoeken. Tropische ziekte? • Indien je seksuele risico‘sliep, raadpleeg je in elk geval een arts (ook zonder symptomen) • Altijd reis vermelden bij doktersbezoek!

19. INFORMATIE OP HET WEB • www.reisgeneeskunde.be - ITG • brochure „gezond op reis“ van ITG • reisadvies per land • www.diplomatie.be - Federale Overheid • op reis in het buitenland • www.gezondheid.be - Gezondheidssite Vlaanderen • onder „gezond leven/reizen“ vind je „gezondheidspas 2009“, handige gids opgesteld i.s.m. ITG • www.who.int/ith - World Health Organization • jaarlijkse brochure „International Travel and Health“ • www.istm.org - International Society for Travel Medicine • een lijst met adressen en contactpersonen van „travel clinics“ in verschillende landen

20. !!! Gezonde voorkennis weegt niets. Stop voldoende in je bagage !!! 