130 likes | 379 Views
SPELLINGCATEGORIEËN en SPELLINGSTRATEGIEËN. Truus Schijf. Overzicht. vijf spellingcategorieën beheersing begin brugklas drie spellingstrategieën ontwikkeling van spellingvaardigheid aanbevelingen. Basis = alfabetisch. koppelen van klanken aan letters
E N D
SPELLINGCATEGORIEËN en SPELLINGSTRATEGIEËN Truus Schijf
Overzicht • vijf spellingcategorieën • beheersing begin brugklas • drie spellingstrategieën • ontwikkeling van spellingvaardigheid • aanbevelingen
Basis = alfabetisch koppelen van klanken aan letters • afzonderlijke klinkers en medeklinkers • MKM, MKK(M) • tweetekenklanken OE, IE, UI • MK2(M), MKK(M), MKM • tweetekenklanken OE, IE, UI, EU, IJ, AU • MK2(M), MKK(M), MKM • tweetekenklanken OE, IE, UI, EU, IJ, AU, EI, OU • MK2(M), MKK(M), MKM • MMK(M), M(M)KM, MMKKM, etc. • -EER, -OOR, -EUR
Vijf spellingcategorieën • alfabetisch (klanken letters) • orthografisch (spellingregels) • l-morfologisch (woordbouw - lexicaal) • g-morfologisch (woordbouw - grammaticaal) • logografisch (inprenten)
Spelfouten brugklasonderzoek • februarie – febrari • bizondere – bijsondere • artiekelen – artikele • bekneste – bekenste • etelage – etalaze • gevaaren - gevare
Beheersing begin brugklas • Gemiddeld aantal foutloos gespelde woorden in spellingtest (totaal 40)
Foutenpercentages naar categorie • Percentages van het aantal mogelijke fouten
groep 3 groep 4 groep 5 groep 6 groep 7 groep 8 bom – boom – deur - duif alfabetisch melk – gooi - bommen – bomen – nieuw – jon-gen orthografisch hand – web – domheid – verraad - handdoek - komisch l-morfologisch wordt – verbrand - verbrande g-morfologisch wij – ei – kou – gauw - echt – flat – team – cadeau - actief logografisch
Drie stategieën • luisterstrategie • regels toepassen • inprenten • alleen alfabetische spellingen • orthografische en morfologische spellingen • alle categorieën behalve homofonen (want/wand, gebeurt/gebeurd, alle/allen) • Goede spellers zijn flexibel en kunnen elke strategie op het juiste moment toepassen.
Ontwikkelingsfasen Verhoeven(voor transparantetalen): • regelstrategiefonologischeregels • regelstrategie spellingregels • visuele (woordbeeld)strategie
Aanbevelingen • meer differentiëren bij spelling • klassikaal: taalbeschouwing en attitude • meer corrigeren van schrijfproducten • meer aandacht voor strategieën van zwakke spellers • corpus van woordspecifieke spellingen basisonderwijs
Literatuur • Kleijnen, R. (1997). Strategieën van zwakke lezers en spellers.Dissertatie Vrije Universiteit • Schijf, G.M. (2009). Lees- en spellingvaardig-heid van brugklassers (diss. www.narcis.nl) • Van Berkel, A. (1999). Niet van horen zeggen - Leren spellen in het Engels als vreemde taal.Dissertatie Vrije Universiteit • Verhoeven, L. (1985). De strategieën van de speller. Een analyse van het spellingvraagstuk.