Projekt edukacyjny Natalia Jasińska IIa Krzysztof Jędraszko II b Mateusz Szymczak II b

1. Fizyka zaklęta w baloniku Projekt edukacyjny Natalia Jasińska IIa Krzysztof Jędraszko II b Mateusz Szymczak II b Mateusz Płachta II b Wiktor Maciesza II b Dominik Żmidziński II b Tomasz Majer II g Mateusz Raczkowski II g Opiekun projektu: Teresa Stoltmann

2. Fizyka To nauka przyrodnicza badającaogólne właściwości materii i zjawiska w niej zachodzące. Jedną z kluczowych metod uczenia się fizyki jest doświadczenie.

3. . Doświadczenia fizyczne można wykonać wykorzystując bardzo proste przedmioty. My chcielibyśmy pokazać wam kilkanaście doświadczeń z użyciem balonika

4. 1. Przyciąganie skrawków folii do balonika • Potrzebne przedmioty: • nadmuchany balonik • skrawki folii aluminiowej • futerko • Wykonanie: • Balonik pocieramy intensywnie futerkiem, następnie zbliżamy do skrawków folii. Zauważamy, ze skrawki folii przyciągane są prze balonik. Obserwujemy oddziaływanie elektrostatyczne pomiędzy balonikiem naelektryzowanym ujemnie a folią naelektryzowaną dodatnio.

7. 2. Balonik i ściana Potrzebne przedmioty: • nadmuchany balonik • futerko • Wykonanie: Balonik pocieramy intensywnie futerkiem, następnie zbliżamy do ściany. Obserwujemy elektrostatyczne przyciąganie się balonika i ściany.

9. 3. Balonik i strużka wody. • Potrzebne przedmioty: • nadmuchany balonik • futerko • woda • Wykonanie: Balonik pocieramy intensywnie futerkiem, następnie zbliżamy do strużki wody. Zauważamy, że strużka wody wychyla się w kierunku balonika. Występuje elektrostatyczne przyciąganie pomiędzy balonikiem i strużką wody.

11. 4. Balonik i włosy • Potrzebne przedmioty: • nadmuchany balonik • futerko • włosy • Wykonanie: Balonik pocieramy intensywnie futerkiem, następnie zbliżamy do głowy kolegi. Zauważamy elektrostatyczne przyciąganie balonika i włosów oraz elektrostatyczne odpychanie się włosów od siebie.

13. 5. Balonik i puszka • Potrzebne przedmioty: • nadmuchany balonik • futerko • aluminiowa puszka np. po coca- coli • Wykonanie: • Balonik pocieramy intensywnie futerkiem, następnie zbliżamy do aluminiowej puszki leżącej na gładkim stole. Puszka zaczyna się toczyć w kierunku balonika. Obserwujemy elektrostatyczne przyciąganie się balonika i puszki.

16. 6. Balonik, który sam się napełnia • Do butelki wlewamy pół szklanki octu. Do balonika wsypujemy 3 łyżki sody oczyszczonej. Nakładamy balon na szyjkę butelki i przesypujemy sodę z balonika do butelki. Obserwujemy balonik, który zaczyna napełniać się gazem powstającym w wyniku reakcji. octu z sodą. Gazem tym jest dwutlenek węgla.

20. 7. Balon i gorące powietrze • Potrzebne przedmioty: • 2 baloniki • dwie puste jednakowe butelki • miska z zimną wodą • miska z gorącą wodą • Wykonanie: Na puste butelki nakładamy baloniki. Jedną butelkę wkładamy do miski z gorącą wodą a drugą do miski z zimną wodą. Obserwujemy baloniki. Po chwili balonik na butelce, która jest umieszczona w gorącej wodzie zaczyna się napełniać powietrzem. Przyczyną tego jest fakt, że powietrze w butelce ogrzało się i zwiększyło swoją objętość.

24. 8. Balon i moneta. Potrzebne przedmioty: • balonik • moneta 10 groszowa Wykonanie. Balon nadmuchujemy powietrzem, wkładamy monetę i zawiązujemy. Kręcąc intensywnie balonem wprawiamy monetę w ruch po okręgu. Wibrująca moneta wytwarza charakterystyczny dźwięk podobny do dźwięku wiatru.

25. 9. Poduszkowiec • Potrzebne przedmioty • balonik • sztywna słomka do napojów • małe plastikowe pudełko np. po jogurcie • kawałek nitki • klej do plastiku • płyta CD • Do balonika przymocowujemy słomkę do napojów. Plastikowe pudełko przyklejamy na środek płyty CD do góry dnem. W dnie pudełka robimy otwór , do którego należy włożyć słomkę z balonikiem. Gotowy poduszkowiec kładziemy na gładkim stole i lekko popychamy.

28. 10. Model płuca • Potrzebne przedmioty • balonik • butelka z odciętym dnem • korek na butelkę z dzióbkiem • plastikowa obudowa długopisu • gumowa rękawiczka • Wykonanie: • Balonik (płuco) wkładamy do wnętrza butelki (klatka piersiowa). Nakładamy korek z dzióbkiem, do którego wcześniej przymocowano obudowę od długopisu (gardło). Na dolną odciętą część butelki zakładamy gumową rękawiczkę (przepona). Ciągnąc delikatnie za rękawiczkę (przeponę) w dół powodujemy napełnianie się balonika (płuca) powietrzem (wdech). Wciskając rękawiczkę w głąb butelki powodujemy opróżnianie się balonika (wydech). • Wniosek: • Mięśniem warunkującym prawidłowe oddychanie jest przepona.

32. Balonik i szklanki Potrzebne przedmioty • balonik • dwie szklanki • gorąca woda • zimna woda • Wykonanie: Do szklanek wlewamy gorącej wody, aby je rozgrzać. balonik nadmuchujemy i zawiązujemy. Następnie wylewamy gorącą wodę ze szklanek do zlewu, przykładamy szklanki do balonika. Polewamy zewnętrzną stronę szklanek obficie zimną wodą przez około 1 minuty. Wniosek: • Powietrze wewnątrz szklanek ochładzając się zmniejsza swoją objętość jednocześnie zasysa gumę z balonika do wnętrza szklanek. szklanki „przyklejają się” do balonika

37. Balonik w butelce Potrzebne przedmioty: • balonik • butelka ze sztywnego plastiku Wykonanie: W dnie butelki wypalamy igłą niewielki otwór. Balonik wkładamy do wnętrza butelki zawijając brzeg balonika na krawędź butelki. Dmuchamy powietrze do balonika, następnie szybko zaciskamy palcem otwór w dnie butelki. Obserwujemy, ze powietrze nadal tkwi w baloniku. Dlaczego tak się dzieje? • Na balonik nie działa ciśnienie atmosferyczne, które w normalnych warunkach powoduje uciekanie powietrza z balonika.

39. Odrzutowiec Potrzebne przedmioty: • balonik • słomka do napojów • taśma klejąca • 5 metrów mocnej nici Wykonanie: Balon nadmuchujemy powietrzem i zawiązujemy nitką. Przez słomkę przeciągamy długą nić. Słomkę przyklejamy do balonu. odwiązujemy nitkę wypuszczając powietrze z balonu. Balon zaczyna się poruszać wzdłuż nici na zasadzie odrzutu: balon do przodu a powietrze do tyłu.

41. Balonik i płytka z gwoździami Potrzebne przedmioty: • balonik • płytka z gwoździami Wykonanie: Przygotowujemy płytkę lub deseczkę z wbitymi na wylot gwoździami (około 100 sztuk). Nadmuchujemy balonik. Przyciskamy balonik do gwoździ. Balonik nie pęka, mimo iż gwoździe są bardzo ostre. Wniosek: • Nacisk wywierany przez gwoździe rozkłada się na stosunkowo dużą powierzchnię balonika. Dzięki temu ciśnienie wywierane na balonik przez dużą liczbę gwoździ jest znacznie mniejsze niż przez pojedynczy gwóźdź.

43. Balonik zamknięty w strzykawce Potrzebne przedmioty: • 1 palec gumowej rękawiczki • duża strzykawka • kawałek plasteliny • kawałek nitki Wykonanie: • Do palca od rękawiczki wdmuchujemy trochę powietrza, następnie zawiązujemy nitką tak powstały malutki balonik. Balonik wkładamy do wnętrza strzykawki, następnie zakładamy tłok strzykawki, wciskając go do połowy. Zatykamy wylot strzykawki plasteliną. • Wciskając tłok strzykawki widzimy, że balonik „chudnie”. Odciągając tłok strzykawki widzimy, że balonik „puchnie”. • Wniosek: • Wciskając tłok strzykawki zwiększamy ciśnienie powietrza w jej wnętrzu. Powietrze naciska na balonik, który „chudnie”. • Odciągając tłok strzykawki zmniejszamy ciśnienie powietrza w jej wnętrzu. Powietrze w baloniku ma więcej miejsca i balonik „puchnie”.

46. Balonik na strzykawce Potrzebne przedmioty: • balonik • duża strzykawka • kawałek nitki Wykonanie: • Od strzykawki odcinamy dno (od strony wylotu strzykawki). Tłok strzykawki odciągamy do połowy. Z balonika wycinamy kawałek gumy, zakładamy ją na dno strzykawki, szczelnie przymocowujemy nitką. Odciągając tłok obserwujemy zasysanie gumy do środka strzykawki. Wciskając tłok obserwujemy wybrzuszanie się gumy na zewnątrz strzykawki. Wniosek: • Odciągając tłok zmniejszamy ciśnienie powietrza wewnątrz strzykawki. Powietrze atmosferyczne, które ma większe ciśnienie, wciska gumę do wnętrza strzykawki. • Wciskając tłok zwiększamy ciśnienie wewnątrz strzykawki. Ciśnienie to jest większe niż ciśnienie atmosferyczne, dlatego guma wybrzusza się na zewnątrz.

49. Mamy nadzieję, że przedstawione przez nas doświadczenia podobały się Wam i zainspirują Was do projektowania i wykonywania własnych doświadczeń. Dziękujemy za uwagę!