RPS

1. K. Everaert RPS UROFLOWMETRIE Normal pattern

5. SAMENVATTING NEUROGENE PATHOLOGIE Hersenletsel frontaal (suprapontien) hyperreflexie met synergie of pseudodyssynergie Ruggenmerg (boven sacraal niveau (conus) – onder de pons) hyperreflexie en dyssynergie Ruggenmerg sacraal (conus) of meer perifeer (cauda) slappe verlamming blaas en sfincter Perifeer in klein bekken slappe verlamming blaas, sensorieel defect blaas Perifeer gluteaal/perineaal slappe verlamming sfincter, sensorieel defect pudendaal

6. SAMENVATTING EFFERENTEN Vullingsfaze: stimulatie OS – norepinefrine - alfa en beta rec (contr blaashals, relax detrusor) inhibitie PS stimulatie som ZS (pudendus) – Ac Chol – nicotine rec (neemt toe met blaasvulling) Ledigingsfaze: inhibitie OS = relaxatie blaashals stimulatie PS – Ac Chol – muscarine rec = contr blaas inhibitie som ZS (pudendus) = relaxatie sfincter

7. SAMENVATTING EFFERENTEN BLAAS CONTRACTILITEIT BLAAS CONTRACTILITEIT TONUS SFINCTERAPPARAAT TONUS SFINCTERAPPARAAT

8. SAMENVATTING AFFERENTEN A-delta gemyeliniseerde vezels, via plexus pelvinus naar sacraal (normaal vullingsgevoel) C-niet-gemyeliniseerde vezels, via nervus hypogastricus naar thoracolumbaal (pijn, retentiegevoel) Neurotransmittors, mediatoren: subs P, CGRP ATP, NO, glutamate Op c-vezels: vanilloied receptoren Bij prikkeling stretchreceptoren: vullingsgevoel Bij prikkeling pijnreceptoren: vrijstelling mediatoren die andere afferenten prikkelen en zo ontstaat “sensitisatie” vb. interstitiële cystitis

9. K. Everaert RPS UROFLOWMETRIE Normale mictie

10. SAMENVATTING NORMALE MICTIE Blaas vult – stretch receptoren geprikkeld – A-delta vezels – PS stimulatie met contractie tot gevolg = “urge gevoel” “of” Blaas vult – stretch receptoren geprikkeld – A-delta vezels – autonome contractiliteit blaas minder onderdrukt door OS met urge gevoel tot gevolg “en” Zo op sociaal aanvaarde locatie: PMC: inhibitie OS (tonus detrusor stijgt, blaashals relaxeert) stimulatie PS (Budge): detrusorcontractie inhibitie Onuf – sfincter relaxatie

11. K. Everaert RPS BEKKENBODEMDYSFUNCTIES Reflexen • Bij hoesten bekkenbodem opspannen en zal de m. sfincter urethra harder sluiten. • Bij de mictie gaat de m. sfincter urethra externa gesynchroniseerd open. • Bij contractie van de sfincter inhiberen we de mictie

12. URINEINCONTINENTIE BIJ DE VROUW Prof. Dr. K. Everaert, MD, PhD Functionele Urologie Universitair ziekenhuis Gent

13. K. Everaert RPS Urine Incontinentie België Definitie Urineverlies dat problematisch is voor de persoon en/of zijn omgeving

14. TypeOorzaak Inspanningsincontinentie “stress” Te lage urethrale weerstand Drang incontinentie “urge” Ongewilde samen- trekkingen van de blaas Gemengde incontinentie stress + urge K. Everaert RPS Urine Incontinentie België

15. K. Everaert RPS Urine Incontinentie België • 2 studies • Claes, 1997 • VO, 2002 • national health survey 1997 • self-reporting • gestandaardiseerde vragenlijst • 15+

16. K. Everaert RPS Urine Incontinentie België P1 Claes,1997

17. K. Everaert RPS Urine Incontinentie België Prevalentie van de diverse types van urineverlies Claes,1997

18. K. Everaert RPS Urine Incontinentie België • VO, 2002 : Factoren • Fysische beperkingen • Co-morbiditeit • Prostaatziekte • Prolaps • Obesitas • Urineweginfectie • Sedentarisme

19. K. Everaert RPS Urine Incontinentie Taboe • Verlies van een stukje controle over het eigen lichaam • 1/3 verliezen urine tijdens seksueel contact • Isolement en schaamte • Hygiënische problemen

20. K. Everaert RPS UDO Waarom • Anamnese 40% fout • Succes heelkunde SI = 80-90% versus tevredenheid 60-70% • Opsporen van oorzaken van frustraties, ontevredenheid

21. K. Everaert RPS UDO SI • Diagnose • Verlies door valsalva • hoesten verschilt van persen, springen,… • zonder detrusorcontractie • bij fysiologische blaasvulling • Hoge gevoeligheid en specificiteit

22. K. Everaert RPS UDO INCONTINENTIE • Welke patiënte met urineverlies moet urodynamisch worden nagekeken? • Aandrangsklachten • Bekkenbodemdysfuncties • Blaasdysfuncties • Prolaps graad 3 • Sfincter deficiëntie • Complexe gevallen

23. K. Everaert RPS UDO INCONTINENTIE • Karakteristieken van een eerste bilan bij vrouwelijke risico patiënten met urineverlies waarbij verder onderzoek nodig is • Anamnese: • Dysurie-persen-gevoel van residu • Aandrangsklachten – drang incontinentie • Dyschezie • Pelvische pijnen

24. K. Everaert RPS UDO INCONTINENTIE • Karakteristieken van een eerste bilan bij vrouwelijke risico patiënten met urineverlies waarbij verder onderzoek nodig is • Klinisch onderzoek: • Negatieve stress-test • graad 3 incontinentie • Negatief teken van Bonney • Prolaps graad 3 • Verdacht voor neurogeen lijden

25. K. Everaert RPS UDO INCONTINENTIE • Karakteristieken van een eerste bilan bij vrouwelijke risico patiënten met urineverlies waarbij verder onderzoek nodig is • Mictie lijsten: • Te lage of te hoge mictiefrequentie • (< 4 of > 7 micties) • Diurese > 4 liter • Functionele capaciteit < 300 ml of > 500 ml

26. K. Everaert RPS UDO INCONTINENTIE • Karakteristieken van een eerste bilan bij vrouwelijke risico patiënten met urineverlies waarbij verder onderzoek nodig is • Urine onderzoek: • cytologie + • sediment + en kweek – • urineweg infectie zonder symptomen

27. ONDERZOEK BLAAS - EN BEKKENBODEM Dysfuncties Prof. Dr. K. Everaert, MD, PhD Functionele Urologie Universitair ziekenhuis Gent

28. K. Everaert RPS UROFLOWMETRIE Obstructief Persmictie Dysfunctioneel Dysfunct. & persmictie

31. K. Everaert RPS BLAASDYSFUNCTIES Overactieve blaas • Detrusorcontractie - alleen tijdens de mictie - onder de controle van de wil. • Detrusorcontractie buiten de mictie = heftige aandrang tot plassen ev. + urineverlies = detrusor of blaasinstabiliteiten. • Hyperreflexe contracties = neurogeen blaaslijden. • = Klachten van aandrang als de blaas elasticiteit verliest: fibrose of tonustoename (medicamenteus).

33. K. Everaert RPS AMBULANTE URODYNAMICA Lek detectie Objectiveren “lek” dd S.I. - U.I. Relatie pijn - blaas Dag - nacht    